آسیای مرکزی یا آسیای میانه سرزمین پهناوری در قارهٔ آسیا است که هیچ مرزی با آب‌های آزاد جهان ندارد. اگر چه مرزهای دقیقی برای این سرزمین تعریف نشده‌است، اما معمولاً آن را دربرگیرنده کشورهای امروزی، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان می‌دانند. اغلب سرزمین‌های دیگری چون افغانستان ، شمال شرق ایران، مغولستان، کشمیر، شمال و غرب پاکستان، و گاه سین‌کیانگ (ترکستان شرقی قدیم) در غرب چین و جنوب سیبری در روسیه نیز شامل آسیای مرکزی می‌شوند. این منطقه از شمال به روسیه، از جنوب به ایران و افغانستان، از شرق به چین و از غرب به دریای خزر متصل است.
هدف‌گذاری یک میلیارد دلاری در تجارت ازبکستان و آذربایجان
میرضیایف، رئیس‌جمهور ازبکستان، در سفری رسمی و با هدف تعمیق روابط هم‌پیمانی وارد باکو شد و با «الهام علی‌اف»، رئیس‌جمهور آذربایجان دیدار و گفتگو کرد. این سفر در حالی انجام می‌شود که دو کشور به دنبال افزایش حجم مبادلات تجاری به یک میلیارد دلار هستند.
حمایت «پیمان امنیت جمعی» از توسعه پایدار و صلح در افغانستان
وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی در نشست آلماتی با تأکید بر اهمیت حیاتی ثبات افغانستان برای امنیت منطقه، حمایت خود را از روند صلح، توسعه پایدار و همکاری‌های بین‌المللی برای بهبود شرایط این کشور اعلام کردند.
قمار هسته‌ای قزاقستان؛ یک نیروگاه برای روسیه، یکی برای چین
در اقدامی که رقابت ژئوپلیتیکی شدید در آسیای میانه را به نمایش می‌گذارد، قزاقستان قرارداد ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای خود را به روسیه واگذار کرد. دولت آستانه برای دلجویی از چین که بازنده این مناقصه بود، بلافاصله از ساخت یک نیروگاه دوم توسط پکن خبر داد.
رقابت جدید در قلب آسیا؛ ازبکستان و ترکمنستان به دنبال مغولستان
کشورهای آسیای مرکزی که در سال‌های اخیر بر حل‌وفصل مناقشات مرزی و تحکیم روابط تجاری درون‌منطقه‌ای متمرکز بودند، اکنون افق‌های همکاری خود را برای دربرگرفتن مغولستان گسترش داده‌اند؛ کشوری که تا به امروز تا حد زیادی به فراموشی سپرده شده بود.
جاه‌طلبی ریلی قزاقستان در افغانستان؛ کریدور جدید شمال-جنوب شکل می‌گیرد
قزاقستان و افغانستان با امضای یک پروتکل تفاهم، گام مهمی برای ساخت خط آهن استراتژیک «تورغوندی-هرات-قندهار-سپین‌بولدک» برداشتند. این پروژه عظیم با هدف تقویت اتصال و تجارت منطقه‌ای طراحی شده، بخشی کلیدی از کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب خواهد بود.
چرخش بوداپست به شرق؛ مجارستان استقلال انرژی خود را در اوراسیا می‌جوید
مجارستان در یک اقدام راهبردی برای مقابله با فشارهای اقتصادی اتحادیه اروپا و تضمین آینده انرژی این کشور، میزبان نشست غیررسمی سران «سازمان کشورهای ترک» بود. در این نشست بر لزوم چرخش به شرق و تقویت نقش بوداپست در نظم نوین جهانی تأکید شد.
طالبان: همکاری منطقه‌ای، نیاز امنیت افغانستان است
معاون سخنگوی حکومت طالبان با استقبال از مواضع مطرح‌شده در دومین نشست سران چین و کشورهای آسیای مرکزی در آستانه، بر اهمیت همکاری‌های منطقه‌ای برای تأمین امنیت و توسعه اقتصادی افغانستان تأکید کرد.
نشست آستانه: افغانستان باید در اقتصاد جهانی ادغام شود
سران چین و پنج کشور آسیای مرکزی در نشست آستانه با صدور بیانیه‌ای مشترک خواهان ادغام افغانستان در ساختارهای اقتصادی منطقه‌ای و جهانی شدند و بر لزوم حمایت بین‌المللی از روند بازسازی این کشور تأکید کردند.
چرخش قزاقستان از مسکو؛ کریدور میانی شاهراه جدید چین به اروپا
جنگ اوکراین کشورهای پساشوروی را به سمت کاهش وابستگی به روسیه سوق داده است. در این میان، قزاقستان با سرمایه‌گذاری گسترده در زیرساخت‌های ریلی و تعمیق روابط با چین، فعالانه در حال توسعه «کریدور میانی» برای تجارت چین و اروپا و دور زدن روسیه است.
همگرایی قزاقستان و جمهوری آذربایجان؛ تعمیق مشارکت راهبردی
قزاقستان و آذربایجان با اتخاذ مواضعی تقریباً یکسان در مسائل کلیدی بین‌المللی، از توسعه کریدور میانی و اصلاح سازمان ملل گرفته تا رد دخالت خارجی، در حال تعمیق مشارکت راهبردی خود هستند. این همسویی، در حال گسترش به حوزه دفاعی است.
حمایت هند و آسیای مرکزی از صلح و ثبات در افغانستان
وزرای خارجه هند و کشورهای آسیای مرکزی طی نشستی بر تعهد قاطع برای حمایت از افغانستانی صلح‌آمیز، باثبات و عاری از تروریسم تأکید کردند و خواستار ادامه همکاری‌ها و رایزنی‌ها درباره مسائل این کشور شدند.
سفر سناتور آمریکایی به قفقاز و استراتژی «آسیای میانه بزرگ»
سفر «استیو دینز» سناتور آمریکایی، به قفقاز جنوبی، نشانگر استراتژی جدید واشنگتن برای منطقه قفقاز به عنوان دروازه‌ای به «آسیای میانه بزرگ» و منابع آن است. این رویکرد عمل‌گرایانه بر ثبات کریدور میانی و همکاری اقتصادی تأکید دارد.
نگرانی از پیامدهای قانون جدید روسیه برای مهاجران آسیای مرکزی
پارلمان روسیه قانون جدیدی را برای ردیابی موقعیت مکانی کلیه اتباع خارجی ساکن در مسکو و حومه از طریق یک اپلیکیشن موبایل، از اول سپتامبر ۲۰۲۵، تصویب کرد که نگرانی‌هایی را در مورد نقض حقوق بشر و فشار بر مهاجران آسیای مرکزی برانگیخته است.
نقش محوری افغانستان در طرح‌های ازبکستان و نگاه هند
اتصال اقتصادهای آسیای مرکزی و جنوبی، هدفی دیرینه اما دست‌نیافتنی بوده است. ازبکستان با محوریت قرار دادن افغانستان، نقش رهبری را در پیشبرد این پروژه‌ها بر عهده گرفته و اخیراً «گفتگوی ترمز» را برگزار کرد.
ازبکستان و افغانستانِ طالبان؛ تعامل اقتصادی با نگاه راهبردی
شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهور ازبکستان، خواستار همکاری با اتحادیه اروپا و شرکای بین‌المللی برای توسعه افغانستان و عبور از بحران شد؛ تاشکند با نگاهی راهبردی، سیاست تعامل فعالی را برای تبدیل افغانستان به یک کشور ترانزیتی و شریک اقتصادی در پیش گرفته است.
معضلات نیروی کار مهاجر برای آسیای میانه؛فروپاشی نهاد خانواده
مهاجرت نیروی کار از آسیای مرکزی که زمانی برای اقتصاد این منطقه حیاتی بود، اکنون با ایجاد «شهرهای بدون مرد» و فرسایش خانواده، بحران‌ساز شده است. با موج بازگشت مهاجران و کاهش درآمدها، این کشورها با تهدید جدی ناآرامی‌های اجتماعی و بی‌ثباتی مواجه هستند.
دستاوردهای نشست بوداپست؛تعمیق همکاری و تمرکز بر صنایع دفاعی
نشست غیررسمی سران سازمان کشورهای تُرک در بوداپست با قدردانی ویکتور اوربان از ترکیه و آذربایجان برای نقششان در امنیت انرژی و صلح اوکراین برگزار شد. گسترش همکاری‌ها، سرمایه‌گذاری و موضوع قبرس شمالی از محورهای اصلی گفتگوها بود.
آسیای مرکزی از پاکستان و افغانستان به آب‌های گرم وصل می‌شود
وزیر خارجه پاکستان از نهایی شدن پروژه‌های کلان منطقه‌ای خبر داد و گفت کشورهای آسیای مرکزی از طریق خاک پاکستان و افغانستان به آب‌های گرم دسترسی خواهند یافت.
