چالش‌های پیش‌روی آموزش و پرورش؛ از شهریه مدارس غیردولتی تا بحران جابه‌جایی معلمان
مدیرکل آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد از افزایش احتمالی ۱۰ تا ۳۰ درصدی شهریه مدارس غیردولتی و تبعات ورود ۱۲۰۰ نیروی انتقالی به استان خبر داد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از یاسوج، با نزدیک شدن به آغاز سال تحصیلی جدید، والدین و دانش‌آموزان با دغدغه‌ها و سؤالات متعددی در خصوص شهریه مدارس غیردولتی، وضعیت نقل و انتقالات معلمان و همچنین زیرساخت‌های آموزشی مواجه هستند.
خبرنگار تسنیم برای روشن شدن این مسائل، گفت‌وگویی با ایوب رضایی، مدیرکل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد انجام داده و در آن به جزئیات مسائل مختلف از جمله تعیین شهریه، حق‌الزحمه معلمان، مشکلات پیش‌روی بازگشایی مدارس، معضل جابجایی معلمان و همچنین وضعیت دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل پرداخته است.
متن گفت‌وگو به این شرح است:
تسنیم: سال تحصیلی جدید در پیش است و دغدغه اصلی بسیاری از خانواده‌ها، تعیین شهریه مدارس غیردولتی و اطمینان از کیفیت آموزشی در این مدارس است، آخرین وضعیت در این خصوص چگونه است و چه اقداماتی انجام شده؟
دغدغه خانواده‌ها در خصوص شهریه مدارس غیردولتی کاملاً قابل درک است و آموزش و پرورش نیز این موضوع را با جدیت پیگیری می‌کند و مطابق با دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش الگوی تعیین شهریه به استانها ارسال شده است. ما نیز بلافاصله جلساتی را با متولیان امر و همچنین با مؤسسان مدارس غیردولتی برگزار کرده‌ایم تا چارچوب‌های قانونی و اجرایی این موضوع به دقت رعایت شود.
تسنیم: جزئیات بیشتری از الگوی تعیین شهریه بفرمایید. چه عواملی در تعیین این شهریه‌ها دخیل هستند و میزان افزایش احتمالی چقدر خواهد بود؟
الگوی ابلاغی، یک مدل جامع است که بر اساس پارامترهای مختلفی، شهریه مدارس را تعیین می‌کند. این پارامترها شامل عملکرد و سابقه مدرسه، سطح‌بندی (کیفی و کمی)، هزینه‌های جاری مدرسه، میزان افزایش حقوق و دستمزد تعیین شده توسط اداره کار برای معلمان و همچنین کیفیت امکانات و تجهیزات آموزشی است. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود که شهریه مدارس غیردولتی در سال تحصیلی جدید با در نظر گرفتن تورم و افزایش هزینه‌ها، بین 10 تا 30 درصد افزایش یابد و این افزایش قطعی نبوده و در جلسه نهایی با دادستان و مؤسسان، نرخ نهایی تعیین خواهد شد.
تسنیم: وضعیت حق‌الزحمه معلمان در مدارس غیردولتی نیز یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل است، تکلیف این موضوع چگونه روشن خواهد شد؟
بسیار نکته مهمی را مطرح کردید. حق‌الزحمه معلمان در این مدارس باید بر اساس قانون کار و با لحاظ کردن حداقل ساعات موظفی تدریس (حدود 30 ساعت در هفته) تعیین تکلیف شود و این موضوع جزئی از فرایند تعیین شهریه است و تلاش می‌کنیم تا معلمان عزیز، با توجه به زحماتشان، دریافتی منصفانه‌ای داشته باشند و در حال حاضر حدود 4 هزار مربی و معلم در 300 آموزشگاه غیردولتی استان مشغول به فعالیت هستند.
تسنیم: بگذارید به بحث بازگشایی مدارس و چالش‌های پیش رو بپردازیم. امسال 170 هزار دانش‌آموز در استان خواهیم داشت، مهم‌ترین نگرانی شما در این زمینه چیست؟
پذیرش 170 هزار دانش‌آموز، اتفاق مبارکی است، اما چالش‌هایی نیز به همراه دارد و یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، ساماندهی سرویس مدارس است، اگر نتوانیم به موقع و به شکل مناسبی سرویس مدارس را مدیریت کنیم، احتمالاً با معضل ترافیک در شهرها به ویژه در مسیر مدارس مواجه خواهیم شد که این موضوع نیازمند همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط و همچنین برنامه‌ریزی دقیق‌تر است.
تسنیم: مسئله مهم دیگر بحث نقل و انتقالات معلمان است. گزارش‌ها حاکی از این است که تعداد قابل توجهی از معلمان متقاضی انتقال به استان هستند و این موضوع چه تبعاتی برای آموزش و پرورش استان دارد؟
بله، این یکی از بزرگترین معضلات پیش روی ماست. ما با حدود 1000 تا 1200 نفر متقاضی انتقال از استان‌هایی مانند اصفهان، سیستان و بلوچستان، تهران و فارس مواجه هستیم که اغلب مایل به انتقال به مرکز استان یعنی شهر یاسوج، هستند. این در حالی است که استان کهگیلویه و بویراحمد خود با کمبود نیرو در برخی مناطق روبه‌رو بوده و ظرفیت استان برای پذیرش این حجم از نیروهای انتقالی، تکمیل شده است.
تسنیم: این تعداد متقاضی انتقال، چه تأثیری بر سهمیه‌های استخدامی و دانشگاه فرهنگیان استان خواهد گذاشت؟
تبعات این وضعیت جدی است. اولاً پذیرش این تعداد نیرو، سهمیه پذیرش دانشجویان بومی در دانشگاه فرهنگیان استان را در سال آینده به شدت کاهش خواهد داد. دانشجویان بومی که شانس تحصیل در رشته معلمی و خدمت در استان خود را دارند، از این فرصت محروم خواهند شد. ثانیاً، در حال حاضر حدود 200 تا 300 نیروی معلم مازاد در استان داریم که این خود نشان‌دهنده عدم توازن در توزیع نیرو است. از طرفی سهمیه استخدامی امسال معلمان استان، پایین‌ترین نسبت به سال‌های گذشته بوده است و پذیرش انبوه نیروهای انتقالی، عملاً این سهمیه اندک را نیز از بین خواهد برد و فرصت اشتغال برای جوانان بومی را محدودتر می‌کند.
تسنیم: آیا راهکاری برای پیگیری مشکلات و آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان اندیشیده‌اید؟
قطعاً. ما معتقدیم که باید فضایی امن برای بیان مشکلات دانش‌آموزان فراهم شود و به همین دلیل درخواست راه‌اندازی مجدد خط تلفنی نماد (شماره 1570) را به مراجع مربوطه ارسال کرده‌ایم. این خط می‌تواند به عنوان یک کانال ارتباطی مؤثر برای پیگیری مشکلات و آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان عمل کند.
تسنیم: در خصوص وضعیت فیزیکی مدارس، آیا گزارشی از مدارس ناایمن یا دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل دارید؟
در شهر یاسوج، 4 باب مدرسه شناسایی شده‌اند که فاقد استحکام بنای لازم هستند. این مدارس مهر امسال اجازه پذیرش دانش‌آموز نخواهند داشت تا ایمنی آن‌ها مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد. همچنین، در سال تحصیلی گذشته، تعداد 848 دانش‌آموز بازمانده از تحصیل را در استان شناسایی کردیم. این آمار شامل دانش‌آموزانی با بیماری‌های صعب‌العلاج، افرادی که به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند، و همچنین دانش‌آموزانی که فوت شده‌اند، می‌شود. تلاش ما بر این است که هیچ دانش‌آموزی از چرخه آموزش باز نماند.
تسنیم: آمار ثبت‌نام دانش‌آموزان در مقاطع مختلف به ویژه برای کلاس اولی‌ها چگونه است؟
با لطف خداوند و تلاش همکاران، ثبت‌نام 100 درصد دانش‌آموزان لازم‌التعلیم در مدارس ابتدایی و پایه اول استان به اتمام رسیده است و این نشان‌دهنده پوشش کامل و موفقیت‌آمیز در این مقاطع حساس تحصیلی است و نویدبخش سال تحصیلی پرباری برای فرزندان این استان خواهد بود.
تسنیم: با توجه به آغاز سال تحصیلی جدید، وضعیت سرویس مدارس و چالش‌های احتمالی آن چگونه ارزیابی می‌شود؟ مسئولیت اصلی در این زمینه بر عهده کدام دستگاه است؟
در خصوص سرویس مدارس، باید عرض کنم که طبق آیین‌نامه مصوب هیئت وزیران، مسئولیت اصلی و اجرایی ساماندهی سرویس مدارس به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها واگذار شده است و نقش آموزش و پرورش در این زمینه، بیشتر در حوزه آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی به اولیا و دانش‌آموزان است تا آن‌ها از نحوه ثبت‌نام و شرایط سرویس مدارس مطلع شوند.
تسنیم: آیا آموزش و پرورش نقشی در بررسی و تصمیم‌گیری برای این موضوع ایفا نمی‌کند؟
چرا، قطعاً. اگرچه مسئولیت اجرایی با شهرداری‌هاست، اما آموزش و پرورش در جلسات متعدد شورای آموزش و پرورش و شورای ترافیک استان به طور فعال حضور داشته است و در این جلسات موضوع سرویس مدارس به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته و شرح وظایف دستگاه‌های مرتبط بر اساس آیین‌نامه ابلاغی هیئت وزیران، تبادل نظر شده است و این همکاری برای هماهنگی و اطمینان از اجرای صحیح مصوبات ضروری است.
تسنیم: با توجه به اینکه مسئله ترافیک، به خصوص در مرکز استان، یکی از چالش‌های همیشگی است، چه راهکاری برای بهبود وضعیت و کاهش بار ترافیکی در مسیر مدارس پیشنهاد می‌دهید؟
همانطور که اشاره کردید، ترافیک در مرکز استان به ویژه در ساعات آغازین و پایانی مدارس، یکی از مشکلات جدی است که نیازمند توجه ویژه و اقدامات چندوجهی است. ما معتقدیم که توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی از جمله افزایش خطوط اتوبوسرانی، تاکسی‌سرویس‌ها و تشویق به استفاده از وسایل نقلیه پاک می‌تواند راهکار اصلی و بلندمدت برای حل این معضل باشد. علاوه بر این فرهنگ‌سازی عمومی در خصوص رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و استفاده بهینه از حمل‌ونقل عمومی، نقش بسزایی در کاهش ترافیک خواهد داشت.
تسنیم: در خصوص اهمیت دوره پیش‌دبستانی و جایگاه آن در نظام آموزشی استان توضیحاتی بفرمایید.
دوره پیش‌دبستانی در واقع قلب تپنده آینده آموزش و پرورش ماست. این مقطع، صرفاً یک دوره مقدماتی نیست بلکه بستری حیاتی برای تقویت خلاقیت، شکوفایی استعدادها، ایجاد اعتماد به نفس و مهارت‌های بنیادین اجتماعی در کودکان ماست. ما معتقدیم سرمایه‌گذاری در این دوره، سرمایه‌گذاری در نسلی توانمند، خلاق و مسئولیت‌پذیر برای آینده استان و کشور است.
تسنیم: این روزها که مدارس در آستانه بازگشایی هستند، آمار نوآموزان پیش‌دبستانی در استان چگونه است و آموزش و پرورش چه آمادگی‌هایی برای این عزیزان اندیشیده است؟
بله، کاملاً درست است. ما در استان کهگیلویه و بویراحمد در مجموع بیش از 171 هزار دانش‌آموز را آماده ورود به مدارس می‌کنیم. از این تعداد حدود 11 هزار نوآموز عزیز قرار است پا به عرصه دوره پیش‌دبستانی بگذارند و این آمار نشان‌دهنده اهمیت این مقطع است و ما در آموزش و پرورش، تمام تلاش خود را برای ارتقاء کیفیت آموزش و فراهم کردن محیطی پویا و یادگیرنده برای این عزیزان به کار گرفته‌ایم.
تسنیم: شنیده‌ایم که اداره جدیدی با عنوان «تربیت کودک» راه‌اندازی شده است. لطفاً در این خصوص توضیح بیشتری بدهید و بفرمایید که این اقدام چه تأثیری بر روند آموزش پیش‌دبستانی خواهد داشت؟
بله، خبر خوشی که برایتان دارم این است که برای نخستین‌بار در استان، اداره «تربیت کودک» را راه‌اندازی کرده‌ایم و این اقدام نقطه عطفی در رویکرد ما به حوزه آموزش کودکان است. ما معتقدیم که ساماندهی و برنامه‌ریزی متمرکز و تخصصی در این حوزه می‌تواند کیفیت خدمات و محتوای آموزشی را به طور چشمگیری ارتقاء دهد. این اداره سکان‌دار برنامه‌ریزی‌های کلان و نظارت دقیق بر مهدکودک‌ها و مراکز پیش‌دبستانی خواهد بود.
تسنیم: به نکته بسیار مهمی اشاره کردید رشد کودکان در سال‌های اولیه بسیار سریع است. از دیدگاه شما چه مولفه‌هایی در دوره پیش‌دبستانی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد تا این رشد به بهترین شکل ممکن حاصل شود؟
درست می‌فرمایید. رشد شناختی، اجتماعی، عاطفی و حرکتی کودکان تا سن هشت سالگی در اوج سرعت و اهمیت خود قرار دارد. بنابراین دوره پیش‌دبستانی نباید به عنوان یک دوره اختیاری و کم‌اهمیت تلقی شود؛ بلکه باید به عنوان یک دوره رسمی، اثرگذار و بنیادین در نظام آموزشی کشور دیده شود. اگر کودکان در این سال‌های طلایی، اعتماد به نفس، حس مسئولیت‌پذیری، نظم‌پذیری و مهارت‌های ارتباطی را بیاموزند، قطعاً در مقاطع بالاتر تحصیلی با موفقیت بیشتری مواجه خواهند شد و پایه‌های محکمی برای یادگیری آینده خواهند داشت.
تسنیم: با توجه به اهمیت این مولفه‌ها چه معیارهایی را برای انتخاب مربیان و محتوای آموزشی این دوره ضروری می‌دانید؟
دو مورد اساسی که به طور ویژه بر آن تأکید داریم، انتخاب مربیان خلاق و توانمند و همچنین استفاده از محتوای آموزشی استاندارد و متناسب با نیازهای این گروه سنی است. مربیانی که خود سرشار از روحیه خلاقیت و نوآوری هستند، می‌توانند این روحیه را به کودکان نیز منتقل کرده و آن‌ها را تشویق به کنجکاوی و پرسشگری کنند و از سوی دیگر محتوای آموزشی باید با دقت تدوین شده و به تأیید اداره تربیت کودک برسد تا با اهداف کلی این دوره، یعنی رشد همه‌جانبه کودک، هم‌راستا باشد.
تسنیم: چه پیامی برای مؤسسان و مدیران کودکستان‌ها و مهدکودک‌های غیردولتی دارید و آموزش و پرورش چگونه از این مجموعه حمایت خواهد کرد؟
ابتدا مایلم از تلاش‌ها و زحمات بی‌دریغ تک‌تک مؤسسان و مدیران کودکستان‌ها قدردانی کنم. شما در بخش غیردولتی نقش بسیار مهمی در تربیت نسل آینده ایفا می‌کنید. با راه‌اندازی اداره تربیت کودک دیگر تنها نیستید و آموزش و پرورش در کنار شما خواهد بود تا با همکاری، همفکری و حمایت‌های لازم بتوانیم فضایی را فراهم کنیم که شاهد پرورش نسلی خلاق، مسئولیت‌پذیر، با اعتماد به نفس و جامعه‌پذیر در استان عزیزمان باشیم. این همکاری کلید موفقیت ما در این حوزه است.
تسنیم: با توجه به نزدیک شدن به آغاز سال تحصیلی 1404–1405، وضعیت کلی آمادگی‌ها در قالب "پروژه مهر" چگونه است؟ آیا تمامی دستگاه‌های همکار در این زمینه همکاری لازم را دارند؟
لازم است از تلاش‌های بی‌وقفه معاونان، مدیران و تمامی همکاران پرتلاش ستادی و اجرایی در آموزش و پرورش استان قدردانی کنم. پروژه مهر، نمادی از تلاش جمعی ما برای شروعی قدرتمند در سال تحصیلی جدید است. با قاطعیت می‌توانم بگویم که تمامی بخش‌ها و دستگاه‌های همکار از جمله فرمانداری‌ها، بخشداری‌ها، شهرداری‌ها، بهداشت و درمان، نوسازی مدارس و سایر نهادهای مرتبط، با تمام توان پای کار آمده‌اند. فرصت باقی‌مانده تا آغاز سال تحصیلی، هرچند محدود است، اما با به‌کارگیری تمام ظرفیت‌ها و هماهنگی بسیار خوب اطمینان داریم که بازگشایی مدارس بدون دغدغه و با نشاطی که شایسته دانش‌آموزانمان است، صورت خواهد گرفت.
تسنیم: آیا نسبت به سال‌های گذشته شاخص‌های "پروژه مهر" در استان بهبود یافته است؟ تمرکز اصلی آموزش و پرورش در سال تحصیلی پیش رو بر چه حوزه‌هایی خواهد بود؟
بله، خوشبختانه شاهد رشد قابل توجهی در شاخص‌های پروژه مهر نسبت به سال‌های گذشته هستیم. فرآیندهای کلیدی مانند ثبت‌نام دانش‌آموزان، صدور ابلاغ‌ها، تدوین برنامه‌های آموزشی و پرورشی با دقت و سرعت در حال پیگیری است. اما تمرکز اصلی ما در سال تحصیلی جدید، فراتر از این اقدامات اولیه است؛ ما با تمام وجود بر ارتقای کیفیت آموزش و عمق بخشیدن به فعالیت‌های تربیتی و پرورشی تمرکز خواهیم کرد تا دانش‌آموزان ما علاوه بر کسب دانش، مهارت‌های زندگی و مسئولیت‌پذیری را نیز فرا گیرند.
تسنیم: اشاره‌ای به آمار ثبت‌نام کردید. وضعیت ثبت‌نام در دوره پیش‌دبستانی چگونه است؟ آیا این آمار رضایت‌بخش است و چه برنامه‌ای برای افزایش پوشش تحصیلی در این مقطع وجود دارد؟
در حوزه پیش‌دبستانی اگرچه تلاش‌های خوبی صورت گرفته، اما آمار ثبت‌نام در این مقطع هنوز آن‌چنان که انتظار داریم، رضایت‌بخش نیست. این موضوع اهمیت توجه ویژه به این دوره را دوچندان می‌کند چرا که پیش‌دبستانی، سنگ بنای موفقیت در دوره ابتدایی و مراحل بعدی تحصیل است. از همین رو از شهرستان‌ها و مناطق استان تقاضا داریم اهتمام و تلاش بیشتری در این زمینه داشته باشند تا بتوانیم پوشش تحصیلی دوره ابتدایی را به طور چشمگیری افزایش دهیم و فرصت یادگیری را برای تمام کودکان فراهم کنیم.
تسنیم: در خصوص توسعه و بهبود فضاهای آموزشی، چه اقدامات مؤثری در استان انجام شده است؟ آیا مشکل کمبود فضای آموزشی در مناطق پرجمعیت یا فرسودگی مدارس مرتفع خواهد شد؟
در حوزه توسعه فضاهای آموزشی، شاهد اقدامات ارزشمندی بوده‌ایم. پروژه‌های بزرگ‌مقیاسی در دست اجرا و بهره‌برداری داریم که با تکمیل و راه‌اندازی آن‌ها مشکل کمبود فضای آموزشی در شهرستان بویراحمد به خصوص در مناطق پرجمعیت، تا حد زیادی رفع خواهد شد و همچنین این پروژه‌ها زمینه را برای نوسازی و بازسازی مدارس فرسوده در سراسر استان فراهم می‌کنند تا دانش‌آموزان ما در محیط‌های امن‌تر و مناسب‌تری به تحصیل بپردازند.
تسنیم: در پایان، اگر نکته یا پیام خاصی برای همکاران خود یا مردم استان دارید، بفرمایید.
تنها می‌توانم بگویم که با تلاش شبانه‌روزی همکارانم در سراسر استان و همچنین با تعامل سازنده و تنگاتنگی که با وزارت آموزش و پرورش و سایر دستگاه‌های اجرایی استان داریم، آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد با تمام توان و آمادگی، آماده آغاز سال تحصیلی جدید با کیفیت، نشاط و آرامشی است که شایسته دانش‌آموزان، معلمان و خانواده‌های گرامی است و امیدواریم سالی پر از موفقیت و یادگیری برای همه رقم بخورد.
انتهای پیام/
