کارگاه «فلسفه فیزیک»؛ گفت‌وگویی میان علم و انتقاد
دانشگاه باقرالعلوم(ع) میزبان کارگاه دو روزه «فلسفه فیزیک» بود؛ رویدادی علمی که با حضور استادان برجسته فلسفه و دانشجویان علاقه‌مند، به بررسی نسبت میان علم و فلسفه در عرصه فیزیک معاصر اختصاص داشت.
به گزارش خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، دانشگاه باقرالعلوم(ع) میزبان کارگاه دو روزه «فلسفه فیزیک» بود؛ رویدادی علمی که با حضور استادان برجسته فلسفه و دانشجویان علاقه‌مند، به بررسی نسبت میان علم و فلسفه در عرصه فیزیک معاصر اختصاص داشت. این کارگاه، علاوه بر آموزش مباحث نظری، بهدنبال ایجاد فضای گفت‌وگومحور و تعاملی برای دانشجویان و پژوهشگران بود تا ابعاد پیچیده فلسفه فیزیک و تأثیر آن بر فهم علم روز روشن شود.
در این کارگاه، موضوعات متنوع و راهبردی مورد بحث قرار گرفت، از جمله چیستی فلسفه فیزیک، اتر و فراتر از آن، مفهوم‌شناسی فلسفه فیزیک، نسبت فلسفه فیزیک و علم دینی، نظریه کوانتوم و فاعلیت الهی، آنتروپی و تئوری اطلاعات، مسئله آگاهی در تفسیرهای مکانیک کوانتومی، معرفی مراکز پیشروی فلسفه فیزیک در جهان و هستی‌شناسی تابع موج و مسئله اندازه‌گیری در نظریه کوانتوم. این مباحث، ضمن تعمیق نگاه نظری دانشجویان، امکان ارتباط میان علوم طبیعی و فلسفه را بهشکل عملی و علمی فراهم کرد.
اساتید حاضر در این کارگاه، مجموعه‌ای از اندیشمندان برجسته داخلی و بین‌المللی بودند که به ارائه مباحث علمی، پاسخ به پرسش‌های دانشجویان و تحلیل نمونه‌های عینی از چالش‌های فلسفی فیزیک پرداختند. از جمله این اساتید می‌توان به حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حمید پارسانیا، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر یارعلی کرد فیروز جایی، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سیدامیر سخاوتیان، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید سعید میراحمدی، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمدعلی لطفی، دکتر سید مهدی فاضلی، دکتر قدیر جعفری، دکتر سیدمحمدحسن هل‌اتایی، دکتر محمدجواد کاظمی، استاد فؤاد صلواتی، دکتر محمدباقر درخشان‌پور و محمد زراعت‌کار اشاره کرد.
یکی از ویژگی‌های مهم این کارگاه، توجه ویژه به نسبت میان دستاوردهای علمی و تعقل فلسفی بود. اساتید تلاش کردند نشان دهند که فلسفه فیزیک تنها مطالعه نظری قوانین طبیعی نیست، بلکه تفکری انتقادی و تحلیلی است که می‌تواند معنا، ارزش و چارچوب فهم ما از جهان را روشن کند. موضوعاتی همچون فاعلیت الهی در نظریه کوانتوم و مسئله آگاهی، نشان داد که فلسفه فیزیک مسیر تعامل میان ایمان، علم و فلسفه را باز می‌کند و به فهمی عمیق‌تر از هستی و معرفت منجر می‌شود.
در پایان این دوره، انجمن علمی فلسفه فیزیک دانشگاه باقرالعلوم(ع) بیانیه‌ای منتشر کرد. در این بیانیه ضمن قدردانی از اساتید و دانشجویان، بر ضرورت استمرار فعالیت‌های میان‌رشته‌ای، پیوند میان فلسفه و علوم طبیعی و بهره‌گیری از تجربه جهانی در شکل‌گیری نظریه‌های فلسفی تأکید شد. همچنین بیان شد که چنین کارگاه‌هایی می‌تواند موجب ارتقای سطح علمی کشور، تقویت پژوهش‌های نظری و ایجاد شبکه‌های علمی و فکری میان اندیشمندان داخلی و بین‌المللی شود.
کارگاه «فلسفه فیزیک» نه تنها یک رویداد آموزشی بود، بلکه بستری برای شکل‌گیری گفتمانی جدید میان علم و اندیشه فلسفی فراهم کرد؛ فضایی که در آن دانشجویان با روش‌های تحلیلی، فلسفی و انتقادی با مفاهیم پیچیده فیزیک آشنا شدند و توانستند نگاه میان‌رشته‌ای به علم را تجربه کنند. این تجربه، بهنوعی، مسیر ارتقای پژوهش‌های فلسفی در علوم طبیعی و تعمیق اندیشه فلسفی در دانشگاه‌های کشور را هموار ساخت و اهمیت فلسفه در درک و هدایت پیشرفت علمی را برجسته نمود.
اگر بخواهیم این تجربه را در یک نگاه ژورنال و تحلیلی خلاصه کنیم، می‌توان گفت که دانشگاه باقرالعلوم(ع) با برگزاری این کارگاه، پیوند علم و فلسفه را به مثابه ابزار فهم عمیق‌تر جهان و توسعه تفکر انتقادی در عرصه علوم طبیعی به تصویر کشید و نشان داد که فلسفه فیزیک می‌تواند نقشی حیاتی در تربیت پژوهشگرانی آگاه، متفکر و خلاق ایفا کند.
انتهای پیام /
