اصول کلیدی فکری سید مقاومت در برابر اسرائیل و استکبار
اندیشه و راهبردهای شهید سید حسن نصرالله در برابر اسرائیل و آنچه «استکبار» میخوانَد، نهتنها مسیر حزبالله را شکل داده؛ بلکه بر معادلات سیاسی و نظامی منطقه خاورمیانه تأثیرگذار بوده است.
خبرگزاری تسنیم ـ مصطفی منفرد؛ سید حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان، از دههٔ 1990 تاکنون بهعنوان یکی از برجستهترین رهبران محور مقاومت شناخته میشود. اندیشه و راهبردهای او در برابر اسرائیل و آنچه «استکبار» میخوانَد، نهتنها مسیر حزبالله را شکل داده بلکه بر معادلات سیاسی و نظامی منطقه خاورمیانه تأثیرگذار بوده است. اصول کلیدی فکری سید نصرالله را میتوان در چند محور عمده بررسی کرد؛ محوری که ترکیبی از مبارزه ایدئولوژیک، عمل سیاسی و تاکتیکهای نظامی نامتقارن را دربرمیگیرد.
مقاومت تا آزادسازی کامل
در نگاه سید حسن نصرالله، مقاومت علیه اسرائیل صرفاً یک انتخاب سیاسی نیست بلکه جوهرهٔ هویت حزبالله است. او بارها تأکید کرده بود که هدف مقاومت، تنها پایان اشغالگری است و این مسیر تا آزادسازی همه سرزمینهای اشغالی ادامه خواهد داشت، مهمترین نمونه تاریخی این اندیشه، عقبنشینی اسرائیل از جنوب لبنان در سال 2000 بود؛ رخدادی که بسیاری از تحلیلگران خارجی، آن را نخستین شکست اسرائیل در برابر یک نیروی عربی دانستند. این پیروزی، بهتعبیر سید، نتیجه پایداری «مقاومت اسلامی» بود و مشروعیت سیاسی و مردمی حزبالله را در لبنان بهطور چشمگیری افزایش داد.
مقابله با استکبار جهانی
شهید نصرالله در سخنرانیهای خود، آمریکا و متحدان غربیاش را سرچشمه اصلی بحرانهای منطقه معرفی میکند. او معتقد است اسرائیل ابزاری در دست واشنگتن است و بدون حمایتهای سیاسی، مالی و نظامی آمریکا، موجودیت آن پایدار نمیماند، به همین دلیل، در گفتمان او «مبارزه با استکبار» جداییناپذیر از «مبارزه با اسرائیل» است. اندیشکدههای مختلفی نشان دادهاند که حزبالله در پرتو این نگاه، به یکی از جدیترین مخالفان نفوذ آمریکا در خاورمیانه تبدیل شده است، این موضعگیری سبب شد حزبالله در سطح منطقه، فراتر از یک گروه لبنانی، بهعنوان بخشی از جنبش جهانی ضدامپریالیسم شناخته شود.
محور مقاومت و اتحاد منطقهای
از دیگر اصول کلیدی در اندیشه سید نصرالله، تأکید بر همکاری فراملی برای مقابله با اسرائیل و غرب بود. او بارها از «محور مقاومت» سخن گفته بود؛ محوری که شامل ایران، سوریه، یمن و گروههای فلسطینی و سایر جریانهای ضداستکباری است. این اتحاد، هم بعد ایدئولوژیک دارد و هم بعد عملیاتی. در عرصه میدانی، همکاری اطلاعاتی، نظامی و لجستیکی میان این نیروها زمینهساز شکلگیری بازدارندگی در برابر اسرائیل شده است. ورود حزبالله به جنگ سوریه یکی از برجستهترین نمونههای تحقق این اصل بود، هرچند این اقدام انتقادهایی را در داخل لبنان برانگیخت، اما از نگاه سید نصرالله، بخشی از وظیفه دفاع از محور مقاومت و جلوگیری از گسترش پروژههای غربی و تکفیری در منطقه بهشمار میآمد.
بازدارندگی و جنگ نامتقارن
یکی از مهمترین اصول راهبردی سید نصرالله، باور به تاکتیکهای نامتقارن برای مقابله با ارتش قدرتمند اسرائیل بود. او با تکیه بر تجربه جنگهای گذشته، بر این نکته تأکید میکرد که باید با استفاده از موشکهای برد کوتاه و متوسط، تونلها، عملیات چریکی و تهدید مراکز حیاتی اسرائیل، نوعی موازنه وحشت ایجاد کند، جنگ 33روزه سال 2006 مصداق بارز این راهبرد بود، در آن نبرد، حزبالله با وجود خسارتهای سنگین انسانی و زیرساختی در لبنان، توانست ضربات جدی به اسرائیل وارد کند و بازدارندگی تازهای پدید آورد، گزارشهای رسانههای غربی از جمله رویترز و تحلیلگران نظامی این جنگ را نمونهای موفق از کاربرد استراتژی نامتقارن دانستند.
ترکیب مقاومت مسلحانه با سیاست و خدمات اجتماعی
بهخلاف بسیاری از جنبشهای مسلح در منطقه، سید حسن نصرالله، حزبالله را به یک بازیگر چندوجهی تبدیل کرده است؛ از یک سو، حزبالله نیرویی نظامی با قدرت قابلتوجه بهشمار میرود و از سوی دیگر، در عرصه سیاسی لبنان نیز حضوری فعال دارد، پس از سال 1992، نمایندگان حزبالله وارد پارلمان شدند و در دولتهای مختلف مشارکت کردند، علاوه بر این، شبکه خدمات اجتماعی، بهداشتی و آموزشی حزبالله در مناطق شیعهنشین به یکی از مهمترین پایههای حمایت مردمی تبدیل شده است. پژوهشهای دانشگاهی، این «دوگانه سیاسی ـ نظامی» را یکی از عوامل کلیدی بقای حزبالله در صحنه داخلی لبنان معرفی میکنند.
خطابه و قدرت رسانهای
شهید نصرالله بهعنوان خطیبی توانا شناخته میشد که توانسته بود از رسانهها برای تقویت مشروعیت و گسترش پیام مقاومت بهره بگیرد، سخنرانیهای او نهتنها مخاطبان داخلی بلکه افکار عمومی منطقه و حتی رسانههای غربی را تحت تأثیر قرار میداد، تحلیلگران، بارها به کاریزمای شخصیتی او اشاره کردهاند؛ کاریزمایی که باعث میشد حتی دشمنانش سخنرانیهایش را با دقت دنبال کنند، در واقع، قدرت رسانهای سید نصرالله بخشی جداییناپذیر از جنگ نرم مقاومت بود.
اگرچه این راهبردها برای لبنان هزینههای اقتصادی و سیاسی قابلتوجهی در پی داشته، اما بدون تردید جایگاه حزبالله و شخص سید نصرالله را بهعنوان یکی از رهبران برجسته مبارزه علیه اشغالگری و سلطهطلبی در تاریخ معاصر تثبیت کرده است.
انتهای پیام/+