صحنه امتحان جوهره انسان را آشکار می‌کند

حجت‌الاسلام والمسلمین جواد محدثی، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، در شرح حکمت‌های نهج‌البلاغه پیرامون حکمت نود و سوم گفت: این حکمت درباره امتحان است که به تعبیری فتنه بیان شده و می‌گوید هیچ یک از شما از خدا درخواست نکنید که از فتنه به تو پناه می‌برم.

وی با اشاره به این حکمت از نهج‌البلاغه افزود: در این حکمت آمده لَا یَقُولَنَّ أَحَدُکُمْ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ الْفِتْنَةِ، لِأَنَّهُ لَیْسَ أَحَدٌ إِلَّا وَ هُوَ مُشْتَمِلٌ عَلَى فِتْنَةٍ؛وَ لَکِنْ مَنِ اسْتَعَاذَ فَلْیَسْتَعِذْ مِنْ مُضِلَّاتِ الْفِتَنِ؛ فَإِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ یَقُولُ "وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَةٌ"یعنی کسى از شما نگوید که خداوندا پناه مى برم به تو از آزمایش. زیرا هیچکس نیست مگر آنکه به آزمایش گرفتار است؛ ولى اگر کسى خواهد که به خدا پناه جوید، از او بخواهد که از آزمایش‌هاى گمراه کننده‌اش پناه دهد. خداى سبحان مى‌فرماید: «بدانید که داراییها و فرزندان شما وسیله آزمایش شمایند».

پژوهشگر برتر حوزه علمیه قم بیان کرد: آنچه در اینجا و آیات قرآن کریم مطرح می‌شود، به معنای امتحان است؛ حوادث و پیشامدی‌هایی که انسان به واسطه آن مورد آزمایش قرار بگیرد،در واقع جوهره سخن حضرت این است که امتحان شدن برای همه ضروری است و فراگیری زمانی و مکانی دارد و نسبت به همه اقوام و دوران‌ها انجام می‌شود.

وی عنوان کرد: امتحان گرفتن، اهمیت زیادی در زندگی دارد؛ مثلا دانش‌آموزی نمی‌تواند بگوید از من امتحان نگیرید؛ ولی کارنامه قبولی بدهید یا کسی که مدرک رانندگی بخواهد کسب کند، نمی‌تواند بدون امتحان توقع داشته باشد به او گواهی‌نامه بدهند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محدثی تصریح کرد: قرآن کریم می‌فرماید أَحَسِبَ ٱلنَّاسُ أَن یُترَکُواْ أَن یَقُولُواْ ءَامَنَّا وَهُم لَا یُفتَنُونَ؛ یعنی آیا مردم پنداشته‌اند، همین که بگویند: ایمان آوردیم. [به حال خود] رها مى‌شوند و آنها آزمایش نمى‌شوند؟ در حالی که طبق این آیات امتحان الهی حتمی است و باید آماده بود.

وی خاطرنشان کرد: آنچه که باید از آن به خدای متعال پناه برد، امتحان و فتنه در زندگی نیست؛ بلکه مردود شدن و لغزیدن در امتحان است؛ در این باره امتحان فراگیر است و هر کس یک جور امتحان می‌شود،گاهی براساس محبوبیت و مال و شهرت و قدرت و گاهی براساس فقر و بلای جسمی و بیماری امتحان می‌شود.

مدرس نویسندگی حوزه عنوان کرد: منظور از مُضِلَّاتِ الْفِتَنِ، آزمون‌هایی است که انسان را به بیراهه می‌برد و انسان گمراه می‌شود و می‌لغزد مثلا فرد می‌گوید مسئولان چنان هستند و اگر خودش به قدرت برسد و وسوسه شود در این آزمون شکست می‌خورد و به سیه‌روزی می‌افتد، این آزمون محک بزرگی است برای اینکه راه را از بیراهه تشخیص دهد.

وی تصریح کرد: یکی از امتحانات مهم درمورد اولاد و اموال است تا معلوم شود چه کسی راضی به قسم الهی است یا نیست، گاهی انسان از اینکه فرزندش دختر یا پسر است راضی است و یا ناراضی است؛ در واقع صحنه امتحانات، جوهره انسان را آشکار می‌کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محدثی بیان کرد: کسی که درآمد دارد و خمس به اموالش تعلق می‌گیرد آیا حاضر است خمس بدهد و یا وقتی جنگ پیش می‌آید افراد باید به جبهه بروند و از کشور و مملکت و دین دفاع کنند، آیا حاضر هستند فرزند خود را به جبهه اعزام کنند و یا کسی که مستطیع شود و باید به حج برود آیا حاضر است پول خود را در این راه هزینه کند.

وی ادامه داد: یا برای نمونه کسی که فرزندش فساد کار است، آیا محبت فرزند باعث می‌شود از فساد مالی و اخلاقی و سیاسی و اجتماعی فرزندش جلوگیری نکند؛ امتحانات این گونه است؛ اما باید بدانیم این امتحانات برای آگاه شدن نیست؛ گاهی برای این است که فرد مورد امتحان معلوم شود در چه وضعیتی قرار دارد وگرنه خیلی‌ها ممکن است ادعا داشته باشند؛ اما در هنگام عمل مشخص شود که تنها ادعایی بیش نبوده است.

این استاد حوزه اظهار کرد: وقتی کسی مدعی زورمندی است؛ ولی تا وزنه چند صد کیلویی را بلند نکند معلوم نمی‌شود قدرتمند است یا نه و کسی که مدعی است من حافظ قرآن هستم و از او سوالاتی می‌پرسند تا مشخص شود که آیا حافظ است یا نه؛ مورد امتحان قرار می‌گیرند؛ در مجموع ثواب و عقاب انسان براساس حقیقت بوده نه با شعار و امتحان برای یافتن حقیقت است.

وی خاطرنشان کرد: خیلی‌ها در صدر اسلام مدعی این بودند که ما اهل جهاد و افرادی شجاع و مجاهد هستیم و چرا ما را به جنگ نمی‌فرستید؛ اما وقتی حکم جهاد می‌آمد پشت به جبهه می‌کردند و حاضر نبودند به جنگ بروند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محدثی گفت: در مسأله فرزند نیز انسان مورد امتحان قرار می‌گیرد و باید برای او سلامتی و صالح بودن فرزند مهم باشد، نه اینکه دختر یا پسر است.

وی در پایان عنوان کرد: در مجموع منظور از این حکمت این است که ما مورد امتحان الهی قرار می‌گیریم و هر کس به گونه‌ای آماده آزمون می‌شود و امید است همه ما از امتحانات الهی روسفید و موفق بیرون بیاییم.

انتهای پیام/