«دستان خالق سمنان»؛ ۳۰ برنامه ویژه در خدمت هنر صنایع دستی
سرپرست اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان سمنان، از اجرای ۳۰ برنامه ویژه صنایع دستی در این استان خبر داد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، در شهر سمنان، گوشهای از ایران زمین که قدیمیترین سنگها هنوز نفس تاریخ را میکشند، هنرمندانش با دستانی آرام و دلی پرتلاش، نقشهایی از فرهنگ و هویت ملی ایرانی را در قالب صنایعدستی به تصویر میکشند. حالا در هفتهای که به اسم "هنرمندان" نامگذاری شده است، بیش از 30 برنامه ویژه در سطح استان برگزار میشود، برنامههایی که خود از عمق فرهنگ و سنت سرچشمه میگیرند و قرار است دوباره به هنرمندان صنایع دستی استان سمنان و هویت آنان را بازگرداند، یا خداثل آغازی باشد برای دیده شدن این هنرمندان.
بهمن اخلاقی، سرپرست اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان سمنان، اعلام کرد که این هفته با رویکردی جامع و چندبعدی برنامهریزی شده است؛ برنامهای که هم حمایت از هنرمندان را در پی دارد، هم توسعه زیرساختهای لازم برای رشد این حوزه و هم گرامیداشتی از وجود هنرمندانی که با دستان خود، تاریخ را زنده نگه میدارند.
وی افزود: برنامههای این هفته فقط محدود به یک نمایشگاه یا یک جشنواره نیستند. این برنامهها شامل ویژهبرنامههای فرهنگی، آموزشی، تبلیغاتی و حتی حمایتی است که در سطح استان و در شهرستانهای مختلف برگزار میشوند.
به گفته وی، همچنین، برگزاری جلسه هماندیشی با هنرمندان و گوش دادن به مطالبات صنفی، یک حرکت بزرگ در جهت ایجاد ارتباط مستقیم میان هنرمندان و مسئولان است. وقتی یک هنرمند صنایعدستی در یک جلسه سخن میگوید، در واقع صدای هزاران هنرمند دیگر را نیز بشنود.
اما برنامههای این هفته عملیاتی هم هستند.
به گفته سمانه سلطانیپور، معاون صنایعدستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان، افتتاح فروشگاههای صنایعدستی، برپایی نمایشگاهها، رونمایی از آثار خلاقانه هنرمندان، برگزاری کارگاههای آموزشی و همینطور فعالیتهای تبلیغی در فضای مجازی و محیطی، همه و همه بخشی از یک برنامه جامع برای تقویت حضور این هنر در بازار داخلی و خارجی است.
سلطانیپور در این زمینه گفت: صنایعدستی نماد هویت فرهنگی و تجلی هنر بومی اقوام استان است. این جمله، تمام معنای تلاشهای این هفته را در خود جای داده است. هنری که انسان را به ریشههایش متصل میکند.
همچنین در شهرستان دامغان نیز نمایشگاه صنایعدستی به مناسبت هفته صنایعدستی و دهه امامت برگزار می شود
مجتبی اکبرپور، رئیس اداره میراثفرهنگی دامغان، اعلام کرد این نمایشگاه در ساختمان موزه و کافه ابریشم عمارت لطفی، که خود یکی از آثار ملی ایران است برگزار خواهد شد. این فضا، نه تنها محلی برای نمایش هنر است، بلکه خود یک مکان فرهنگی است که میتواند دلهای مردم را به هنر و فرهنگ متصل کند.
همچنین، در سطح استان، چندین نمایشگاه دیگر نیز برپا میشود که شامل آثار خلاقانه هنرمندان، محصولات سنتی و همچنین کارگاههای آموزشی خواهد بود. افتتاح فروشگاههای دائمی صنایعدستی نیز در شهرهای کلیدی استان سمنان، گامی مهم در جهت تسهیل دسترسی مردم به این آثار و افزایش فروش است.
اما چرا صنایعدستی؟ چون هنرمندی که با سوزن و نخ، با چوب و سنگ، با رنگ و طرح، داستانهای قدیمی را بازگو میکند، تنها یک تولیدکننده نیست. او یک ناقل است. ناقل فرهنگ، سنت، اعتقادات و هویت مردم. هنرمندان صنایعدستی، پاسداران نامرئی یک فرهنگ زنده هستند که اگر دقت نکنیم، ممکن است در گذر روزها از بین بروند. بنابراین، گرامیداشت هفته صنایعدستی، در واقع گرامیداشتی از وجود این هنرمندان است.
مستندسازی: ثبت هویت فرهنگی
آن گونه که سلطانیپور گفته است؛ یکی از مهمترین برنامههای این هفته، رونمایی از مستندنگاری آثار صنایعدستی استان است.
این مستندات، نه تنها گنجینههای هنری را ثبت میکنند، بلکه به نوعی یک وصیتنامه فرهنگی از هنرمندان گذشته و حال است. این کار، گامی است در مسیر حفظ میراث غنی استان که بدون آن، بسیاری از هنرهای بومی ممکن است فراموش شوند.
به گفته وی، همچنین، جلسه هماندیشی با هنرمندان صنایعدستی، فرصتی است تا صدای مطالبات و مشکلات آنها به گوش مسئولان برسد. وقتی یک هنرمند در یک جلسه سخن میگوید، در واقع صدای هزاران هنرمند دیگر را بشنومد. این ارتباط مستقیم، نه تنها به حل مشکلات کمک میکند، بلکه انگیزهای است برای ادامه تلاش هنرمندان.
دستانی که زیبایی میآفرینند...
در استان سمنان، رشتههای مختلف صنایعدستی از سابقه تاریخی بالایی برخوردارند. فرش دستباف، سوزندوزی، خراطی چوب و سنگ، سفالگری، گلدوزی و قالیچهبافی از جمله هنرهایی هستند که سالهاست در این خطه ایران زمین رونق دارند. این هنرهای بومی نه تنها بخشی از هویت فرهنگی مردم استان هستند، بلکه ظرفیت اقتصادی قابل توجهی نیز دارند.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، در حال حاضر بیش از دو هزار و پانصد هنرمند در حوزه صنایعدستی استان فعالیت دارند که حدود چهل درصد آنها زنان هستند. این آمار نشان از نقش مهم بانوان در حفظ و تداوم این هنرهای دستی دارد.
اما تنها تعداد هنرمندان مهم نیست. مهم این است که چطور بتوان به این ظرفیتهای فرهنگی و انسانی ارزش داد و از آنها به عنوان یک منبع اقتصادی و فرهنگی بهره برد. برای رسیدن به این هدف، برنامههای عملیاتی متعددی باید در استان سمنان برنامهریزی و اجرا شود که هفته صنایعدستی میتواند بهانه آن باشد.
همکاریها و آیندهنگری
در کنار تمام این فعالیتها، همکاری با سایر نهادها نیز مورد توجه و تأکید مسئولان صنایع دستی استان سمنان است. انعقاد تفاهمنامه با جهاد دانشگاهی استان در زمینه توسعه صنایعدستی، گامی جدی در جهت شبکهسازی، ارتقای مهارت و ایجاد ارتباط بین بخشی بین هنرمندان، دانشگاهها و مسئولان است. دورههای آموزشی تخصصی نیز برای هنرمندان جوان و کسانی که میخواهند وارد این حوزه شوند، برنامهریزی شده است.
آن گونه که سلطانیپور گفته است، علاوه بر این، فعالیتهای تبلیغی در فضای مجازی و محیطی با رویکرد ترویج، معرفی و برندسازی صنایعدستی استان نیز در دستور کار قرار گرفت. این حرکت، اولین گام برای ایجاد یک هویت واحد برای صنایعدستی سمنان است که بتواند در بازارهای داخلی و حتی بینالمللی نیز جایگاهی داشته باشد.
چشماندازی برای آینده
با توجه به ظرفیتهای بالقوه استان سمنان در حوزه گردشگری و فرهنگی، این بخش میتواند به یکی از موتورهای اقتصادی استان تبدیل شود. البته چالشهایی چون عدم دسترسی به بازارهای بزرگ، کمبود تسهیلات، عدم استانداردسازی محصولات و ضعف در بازاریابی، هنوز وجود دارد.
اما با برنامههایی که در دست اقدام است، گامهای اولیه برای رفع این موانع برداشته خواهد شد. این برنامهها نشان میدهند که هنرمندان صنایعدستی دیگر در سایه نیستند. که صداشان شنیده شده و دستانشان به عنوان نمادی از هویت فرهنگی ملی، تحسین شده است.
این هفته، فرصتی است تا جامعه بفهمد که صنایعدستی تنها یک شغل نیست، بلکه یک سرمایه فرهنگی است که میتواند درآمدزایی کند، گردشگران را جذب کند و هویت ملی را در جهان تبلیغ کند.
هفته صنایع دستی در واقع نقطه عطفی است که از آن به بعد، دیگر نمیتوان از هنرمندان صنایعدستی چشمپوشی کرد. آنها هستند، با دستانی که میتوانند جهان را زیبا کنند و ما، باید آنها را ببینیم.
هنرمند، هویت، فرهنگ و امید به آینده است.
انتهای پیام/363/