مدینه منوره و استحباب سه روز روزه‌گرفتن

به گزارش تسنیم، این روزها مدینه در تکاپوی استقبال از زائران خود در ایام حج تمتع 1446 هجری قمری است؛ زائرانی که قصد حج کرده‌اند و در این مسیرِ سیر و سلوک توفیق زیارت حضرات رسول‌الله(ص) در مدینه و برخی از معصومین(ع) را در بقیع پیدا می‌کنند.

مدینه دومین شهر شریف و دومین حرم در جهان اسلام است که با ورود پیامبر در ربیع‌الاول در سال 622 میلادی از یثرب به مدینةالنبی تغییر نام داد. حضرت رسول اکرم(ص) درباره این شهر فرمود: «إِنَّ الله عزّوجلّ أَمَرَنِی أن أسمى المَدینَةَ طَیِّبَةَ/ خداى عزّوجل امر کرد که مدینه را طیّبه بنامم».

ایشان مدینه منوره را حرم خود قرار داد و فرمود: «مدینه محل هجرت من، محل قبر من و محلی است که من از آنجا برانگیخته خواهم شد»، و از سوی دیگر حضرت امیرالمؤمنین على(ع) نیز فرمود: «مَکَّةُ حَرَمُ اللَّهِ وَ الْمَدِینَةُ حَرَمُ رَسُولِ اللهِ(ص) وَ الکوفة حرمى/ مکه حرم خدا، مدینه حرم رسول خدا و کوفه حرم من است».

در روایات آمده است که حضرت امام علی‌بن موسی الرضا(ع) نیز درباره مدینه این‌چنین فرموده است: «اربَعَةٌ مِن قُصور الجنَّة فی الدنیا؛ المسجد الحرام و مسجد الرسول و مسجد بیت‌المقدس و مسجد الکوفة/ چهار محل در دنیا قصری از قصرهای بهشت هستند؛ مسجدالحرام، مسجدالنبی، مسجد بیت‌المقدس و مسجد کوفه». حضرت امام موسی‌بن جعفر(ع) نیز روایتی را از پدر بزرگوار و اجداد طاهرین‌شان(ع) و آنها نیز از قول رسول خدا نقل فرمودند: «إِنَّ الله تبارک و تعالى ... اختار مِنَ البُلْدَانِ أَربَعَةً، فَقَالَ عَزَّوَجَلَّ: (وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ وَطُورِ سِینِینَ * وَهَذَا الْبَلَدِ الْأَمِینِ) فَالتِّینُ المَدِینَةُ وَالزَّیتونُ بَیْتُ‌المَقدِس، وطور سینین الکوفة وَ هَذَا البَلَدُ الأَمِینُ مَکَّةُ/ خدای تبارک و تعالی از بین اماکن چهار مکان را اختیار فرمود؛ التین (مدینه منوره)، والزیتون (بیت‌المقدس)، طور سینین (کوفه) و بلدالامین (مکه مکرمه)».

ادب ورود به مدینه منوره

مدینه منوره یا حرم فخر کائنات و حبیب خدا شهری است که در غربت رسول اکرم پذیرای آن حضرت شد و با آغوش باز ایشان را پذیرفت؛ شهری که بیشترین آیات قرآن در آن نازل شد و کمالات و خصلتهای اخلاقی در آن ظهور کرد و به انسان ارزش داد؛ چراکه انسان به شکوفایی کمالات خویش است که ارزش می‌یابد، وگرنه حیاتى حیوانی خواهد داشت، شهری که به زائران خانه خدا مجاهدت‌های مهاجران و ایثار انصار را یادآوری می‌کند؛ آنهایی که به‌خاطر نصرت دین خدا و رسول او رنجها کشیدند و در کمال فقر و نداری اما با عزت نفس زندگی کردند.

جای جای مدینه منوره یادآور خاطرات رسول خدا و اصحاب اوست. اگر کسی به حج رود و در مدینه به زیارت رسول خدا نرود، جفا کرده است: «مَنْ حَجَّ بَیْتَ رَبِّی وَ لَمْ‌یَزُرْنِی فَقَدْ جَفانی».

حج گزار در موسم حج به زندگی توحیدی می‌رسد و میراث گران‌قدری از معارف کسب می‌کند و سپس برای ابراز مودت و ولایت به رسول اکرم و عترت طاهرش صلوات الله علیهم اجمعین به مدینه منوره مشرف می‌شود. او به شهری قدم می‌گذارد که تجلی‌گاه مودت با عترت پیامبر و ولایت آنهاست؛ مودتی که در تمامیت و قبولی اعمال حج از آن زیاد سخن به میان آمده است.

همان گونه که حرم مکه به عظمت خانه خدا عظمت پیدا کرد، شهر مدینه منوره هم به عظمت رسول خدا عظمت یافت و همان گونه که ورود به حرم مکه آدابی دارد، ورود به مدینه منوره یا حرم رسول خدا نیز ادب ویژه‌ای دارد؛ از جمله حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمود: «إِذا دخلت المدینةَ فَاغْتَسِل قَبْلَ أَن تَدْخُلَهَا أو حینَ تَدخُلها/ قبل از ورود به مدینه یا بعد از ورود به آن غسل کن». ایشان همچنین فرمود: وقتی داخل مدینه شدی غسل کن و به مسجدالنبی برو و بعد از سلام بر پیامبر به رسالت آن حضرت شهادت بده و بر ایشان بسیار صلوات بفرست و برای آنچه خدای متعال روزی‌ات کرد، دعا کن.

از جمله خصوصیات مدینه منوره استحباب سه روز روزه‌گرفتن در آن است. مدینه تنها شهری است که مسافر می‌تواند بدون اینکه قصد ده روز کرده باشد، در آن روزه مستحب بگیرد. در بیان امام صادق(ع) به روزه در سه روز یعنی روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه و جمعه توصیه شده است: «صُمَّ الأربعاء والخمیس والجمعة...، ایشان همچنین فرمود: روزه در مدینه و نماز گزاردن نزدیک ستون‌ها واجب نیست، ولی هر کس می‌خواهد روزه بگیرد... به کسی که در امر دنیا زیرک و بافطانت است کَیِّس می‌گویند، حال چگونه است کسی که در امر آخرتش کَیِّس باشد و از این فرصتها استفاده نکند؟»

فضیلت اقامت در مدینه

مدینه منوره دیاری است که پیامبر خدا آن را برای زندگی خود برگزیدند و در سخنان بی‌شماری از آن تمجید کردند و زمانی که از مکه بیرون آمدند، فرمودند: «اللّهم إنّهم أخرجونی من اَحَبُّ البقاع إلىّ فأسکنى فِی أَحَبُّ البقاع الیک/ خدایا، مرا از دوست‌داشتنی‌ترین سرزمین نزد من بیرون کردند، مرا در سرزمینی که دوست‌داشتنی‌ترین سرزمین نزد توست، وارد کن».
بنابراین جای جای مدینه نشان از آثار انسان کامل؛ یعنی رسول خدا دارد و حق آن است که مسلمان معتقدی که به آن وارد می‌شود، ذره ذره خاک آن را ببوید و ببوسد و قدر نعمت بزرگی را که در پرتوِ نور نبوت نصیب او شده است، بداند.
حسن‌بن جهم از امام موسی‌بن جعفر سؤال کرد: اقامت در شهر مکه افضل است یا مدینه؟ امام فرمود: «امام صادق در روز عید فطری به مسجدالنبی آمد و به رسول خدا سلام کرد و فرمود: «فَسَلَّمَ عَلَیْهِ فِی الْمَسْجِدِ ثُمَّ قَالَ قَد فُضّلنا النَّاسَ الیَومَ بِسَلامنا عَلَى رَسول اللّه/ ما به سلام بر رسول خدا بر همه مردم برتری داده شده‌ایم.»

از این حدیث شریف برمی‌آید که فضیلت سلام بر رسول اکرم آن‌قدر ارزشمند است که امام صادق اقامت در شهر مدینه را برگزید.

فضیلت مدینه منوره که وجود جسمانی رسول خدا را در خود دارد و محل حضور و توجه وجود برزخی و ملکوتی آن جناب است، سبب شده است اقامت گزیدن در آن شرافتی خاص پیدا کند، ازاین‌رو دعا و درخواست از خدای متعال جهت این اقامت در توصیه‌های دینی وارد شده است.

شیخ در مصباح المتهجد نقل می‌کند: «مستحب است بین اذان و اقامه در هر نماز واجب به سجده رود و این دعا را بخواند: «اللّهم اجعل قلبِی بَاراً وَ عَیشى فاراً و رزقى داراً وَ اجْعَل لِى عِندَ قَبرِ نَبِیِّکَ مُسْتَقَرّاً وَ قراراً/ خدایا، قلبم را اهل خیر و فضل و زندگی‌ام را مستمر و ثابت و رزقم را واسع و زیاد قرار بده و برایم در دنیا نزد قبر پیامبرت محل اقامت قرار بده و در قیامت هم در خدمت او باشم.» مرحوم شهید در کتاب نفلیه بعد از نقل این دعا می‌فرماید: «مراد از «مستقر» دار دنیاست، چون خدای متعال فرموده است: (وَ لَکُم فی الأرض مستقر). آخرت نیز دار قرار است: (وَ إِنَّ الآخِرَةَ هِیَ دار القرار). این خود اهمیت و فضیلت اقامت در مدینه منوره را می‌رساند.

رسول خدا فرمود یک ماه مبارک رمضان در مدینه بودن بهتر از هزار ماه بودن در سایر شهرهاست».

انتهای پیام/+