تحلیل متکی از آخرین تحولات اخیر خاورمیانه/ آمریکایی‌ها افول کردند، اسرائیلی‌ها آشفته‌اند
وزیر پیشین امور خارجه گفت: مقام معظم رهبری از سال‌ها قبل بحث افول آمریکا را مطرح می‌کنند، دقیقا یک تصویربرداری از شرایط و واقعیت امروز آمریکاست. پس در بازگشت به سلطه‌گری، قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها نمی‌توانند پاسخ دریافت کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، منوچهر متکی در چهاردهمین نشست سالانه اندیشمندان انقلاب اسلامی در شاهچراغ (ع)، ضمن عرض تبریک عید بزرگ مبعث اظهار داشت: برانگیختگی و تحول، شاخص روشن این عید است و شکل‌گیری انقلاب تکاملیِ آغازین اسلام است. امام راحل (ره) در همان الگوگیری و با تمسک به همان دو محوری که پیامبر اسلام (ص)، آن تحول بزرگ را به وجود آورد، حرکت جدیدی را در دوره ما ساماندهی کرد. تکوین امت و تأسیس دولت، دو مرحله کاملا مشخص و تقسیم شده دوران نبوت پیامبر اعظم (ص) است.
وی، به شکل گیری نهاد‌های مختلف بین المللی اشاره کرد و گفت: مباحث کارگری در (ILO)، مباحث بهداشتی در (WHO)، مباحث صنعتی در (UNIDO)، مباحث هسته‌ای در (IAEA) و دیگر موضوعات بین المللی که حوزه‌های حکمرانی کشورها بود، از طریق این سازمان‌های بین المللی در محتوا ساماندهی شده و در اجرا مراحل لازم الاجرایی خود را طی می‌کرد.
متکی توضیح داد: تصور می‌شد که آنچه را غرب طی چند قرن، تلاش کرد به عنوان نظام نامه حکمرانی به دیگران دیکته کند، در یک فضای بین المللی جای خود را باز می‌کند. مهم نبود در یک کشور حزب چپ بر سر کار است یا راست، بنا بود حکمرانی‌ها بر اساس آن نظام نامه شکل بگیرند و ساماندهی شوند و در حوزه‌های خود کشورداری کنند.
وی در ادامه به ایرادات نظام‌مندی‌های بین‌المللی اشاره کرد و افزود: قدری که تأمل کنیم، دو نکته بسیار مهم به عنوان دو اشکال اساسی بر این نظام‌مندی در فضای بین الملل وجود دارد.
متکی در ادامه به اشکال نخست؛ مبانی، اصول و قواعد اشاره کرد و افزود: اساس تصمیم سازی در این سازمان‌های تخصصیِ مختلف بین المللی بود. غرب تلاش کرد، این مبانی و اصول را تقریباً جهان شمول کند. در جهان‌بینی، سکولاریسم جای هر باور دیگری را می‌گیرد و مکتب تبیین کننده آن مبانی و چارچوب ها، لیبرال دموکراسی غرب بود. این اولین اشکال محتوایی این نظام مندیِ جدید بین المللی بود.
وی همچنین ادامه داد: اشکال دوم؛ عناصر و مجریانی بودند که نوعا یا مستقیما از غرب بوده و یا وابسته به غرب بودند و مأموریت اصلی آنان این بود که آن مفاهیم را جا بیندازند. واگذاری بخشی از حاکمیت ملی کشورها به این محیط در حال نضج گیری و شکل‌گیریِ بین‌المللی مموریتی بود که اتفاقا سازمان ملل موظف به اجرای آن بود.
وزیر پیشین امور خارجه بیان کرد: در سال 1990 میلادی دبیرکل سازمان ملل، اجلاسی را در نیویورک برگزار کرد. اجلاس نشست سران کشور‌های عضو شورای امنیت که 15 کشور در این نشست شرکت کردند. دستور کاری تحت عنوان«دستور کاری برای صلح» در نشست مذکور، آن را ارائه کرد. وی ضمن آن مطرح کرد که تحولات بین المللی، بسته بودن حکمرانی‌ها را در محدوده‌های مرزی و ملی کشورها، از هم، گسسته است و بایستی حکمرانی کشورها در معرض و مرئای بین المللی، با نظامات بین المللی همراه و هم جهت شود؛ لذا دولت‌ها باید سازمان‌های بین المللی را در بخشی از حاکمیت هایشان شریک بدانند. به نظر می‌رسید این نظام مندی جدید، جهان شمولیِ حکمرانی و یا حکمرانی جهانی، پایه و اساس خوبی برایش تعریف شده است، چیزی که جامعه بشری به طرف آن در حال حرکت است و آن، حکومت و حکمرانیِ جهانی است که امروز در دستور کار محافل علمی و بین المللی است.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی تَرَکی در این نگاه ایجاد کرد، گفت: امام (ره) این جهان شمولی را که پایه اول مشکل آن، از همان جهان بینی شروع می‌شود، متفاوت کرد. با انقلاب اسلامی دین باوری و خداباوری وارد معادلات شد، در حالی که در هیات تدوین منشور حقوق بشر حتی یک مسلمان حاضر نبوده و کشور‌های مسلمان نیز چنین مفاهیمی را مطرح نمی‌کردند.
وزیر پیشین امور خارجه درباره تحولات اخیر منطقه خاورمیانه گفت: در حالیکه اسرائیل می‌کوشید تا با نمایش امنیت و پیشرفت، سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری در سرزمین‌های اشغال شده ترغیب کند و جزیره‌ای امن را به آن‌ها القا کند و غزه را کنترل شده نشان دهد، اما طوفان الاقصی خواب آرام دشمن را آشفته کرد.
وی با بیان اینکه به هم خوردن یک نظام بین المللی به معنای جنگ نیست، بلکه به معنای تعاریف جدید و ساز و کار و سازماندهی جدید در نظام بین المللی است، گفت: امروز غزه تقریبا نماد مصاف دو نگاه، دو تمدن، دو فرهنگ و دو خاستگاه متفاوت است.
متکی عنوان کرد: انگلیس در "بیانیه بالفور" به دنبال این بود که عصاره و چکیده‌ای از حکمرانی غرب را دل اسلام به وجود آورد؛ دموکراسی، پیشرفت، برخورداری‌ها و شرایط جدیدی که در اسرائیل جهت سرمایه گذاری به وجود آورده بودند، القا کرده بودند که اینجا جزیره باثبات و امنی برای فعالیت‌های اقتصادی است. تلاش می‌کنند یک گوشه‌ای مانند غزه را که حذف کنند. در 6 سال، 13 هزار فلسطینی را به شهادت رساندند. طوفان الأقصی این خواب آرام را آشفته کرد و شرایط را تغییر داد. این‌ها مؤلفه‌های جدیدی هستند که قواعد را تغییر می‌دهند. امروز غزه و حماس، نماد جامعه اسلامی، فرهنگ اسلامی و مقاومت اسلامی است، و اسرائیل، سمبل لیبرال دموکراسی غرب و تمدن غرب است و این دو در یک فضای کاملاً نابرابر در مصاف یکدیگرند.
وی ادامه داد: تعابیری که سید حسن نصرالله از طوفان الأقصی و مبارزه غزه دارد، تعابیر زیبایی است و تبلور آشکار اسلام و آمدن آن به صحنه اثرگذاری است. همه طراحی‌های خود را کردند و اکنون آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند که این قضیه خاتمه یابد. این مسئله خاتمه نمی‌یابد بلکه آغاز جدیدی است.
متکی بیان کرد: عربستان گفته بود که ما 15 روزه کار یمن را تمام می‌کنیم که یک سال بعد "کالین پاول"، وزیر خارجه وقت آمریکا گفت "عربستانی‌ها ما را فریب دادند، گفتند 15 روزه تمام می‌کنیم، اما یک سال گذشته است." و شش سال نیز گذشت. کشوری که نه هواپیما دارد، نه تانک دارد و دائماً آن را بمباران می‌کردند چطور کارشان تمام نشد. امروز یمن با همان وضعیت، ناو آمریکا را هدف قرار می‌دهد. زمانی اگر یک ناو آمریکایی از این ساحل مدیترانه به آن ساحل مدیترانه می‌رفت، از شدت رعبی که ایجاد کرده بودند دو حکومت عوض می‌شد. اکنون چه تحولی در یمن به وجود آمده است؟!
وی در ادامه تصریح کرد: دو اتفاق در حال وقوع است؛ نخست اینکه کسانی که داعیه ابرقدرتی داشتند، ابرقدرت بودن به دو توانمندی است: اول این که، آنچه را که می‌خواهند محقق کنند، و دوم این که، جلو آنچه را که نمی‌خواهند بگیرند. آمریکایی‌ها بیش از 20 سال است که هر چه را که می‌خواهند نمی‌توانند به آن دست یابند و جلو هر آنچه را هم که نمی‌خواهند، نمی‌توانند بگیرند.
متکی بیان کرد: اینکه مقام معظم رهبری از سال‌ها قبل بحث افول آمریکا را مطرح می‌کنند، دقیقا یک تصویربرداری از شرایط و واقعیت امروز آمریکاست. پس در بازگشت به سلطه‌گری، قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها نمی‌توانند پاسخ دریافت کنند.
وی اظهارکرد: امروز این باور وجود دارد که ساز و کار سازمان‌های بین المللی و سازمان بین الملل، هیچ مشکلی از جوامع بشری را نمی‌توانند حل کنند.
انتهای پیام/424/.
