۱۴ دعای کلیدی از امام سجاد(علیه السلام)

* دعاى امام در صبح و شام

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنَا حُسْنَ مُصَاحَبَتِهِ، وَ اعْصِمْنَا مِنْ سُوءِ مُفَارَقَتِهِ بِارْتِکَابِ جَرِیرَةٍ، أَوِ اقْتِرَافِ صَغِیرَةٍ أَوْ کَبِیرَةٍ... .

خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست، و مصاحبت نیکوى با آن را به ما روزى کن، و ما را از مفارقت بد آن با ارتکاب اعمال زشت و انجام گناهان کوچک و بزرگ محفوظ بدار.

* بهره مندی از ساعات روزانه

اللَّهُمَّ اجْعَلْ لَنَا فِی کُلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِهِ حَظّاً مِنْ عِبَادِکَ، وَ نَصِیباً مِنْ شُکْرِکَ وَ شَاهِدَ صِدْقٍ مِنْ مَلَائِکَتِکَ.

خداوندا! در هر ساعتى از ساعات این روز بهره‏ اى از عبادتت، و نصیبى از سپاسگزاریت، و گواه صادقى از فرشتگانت براى ما قرار ده.

* این امور را توفیق روزان و شبان ما قرار ده

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ وَفِّقْنَا فِی یَوْمِنَا هَذَا وَ لَیْلَتِنَا هَذِهِ وَ فِی جَمِیعِ أَیَّامِنَا لِاسْتِعْمَالِ الْخَیْرِ، وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ، وَ شُکْرِ النِّعَمِ، وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ، وَ مُجَانَبَةِ الْبِدَعِ، وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ، وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ، وَ حِیَاطَةِ الْإِسْلَامِ، وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلَالِهِ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ، وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ، وَ مُعَاوَنَةِ الضَّعِیفِ، وَ إِدْرَاکِ اللَّهِیف.

خداوندا! بر محمد و آل او درود فرست، و ما را در این روز و شب و در جمیع روزها و شب های ما به انجام خیر، و دورى از بدى، و سپاس نعمت ها، و پیروى سنت‏ ها، و پرهیز از بدعت ها، و امر به معروف، و نهى از منکر، و پاسدارى اسلام، و کاستن و خوار نمودن باطل، و نصرت و اعزاز حق، و ارشاد گمراه، و کمک ناتوان، و دادرسى مظلوم موفق بدار.

* پناه به خدا از برخی صفات مذموم

اللَّهُمَّ إِنیِّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَیَجَانِ الْحِرْصِ، وَ سَوْرَةِ الْغَضَبِ، وَ غَلَبَةِ الْحَسَدِ، وَ ضَعْفِ الصَّبْرِ، وَ قِلَّةِ الْقَنَاعَةِ، وَ شَکَاسَةِ الْخُلُقِ، وَ إِلْحَاحِ الشَّهْوَةِ، وَ مَلَکَةِ الْحَمِیَّۀ.

بار خدایا به تو پناه می برم از حرص و تندى خشم و تسلّط حسد و سستى صبر و شکیبائى و کمى قناعت و بد خوئى و افراط (تجاوز از حدّ) خواهش نفس، و غلبه حمیّت.

* کیفر را در دنیا که زودگذر است قرار ده نه در آخرت

اللَّهُمَّ وَ مَتَى وَقَفْنَا بَیْنَ نَقْصَیْنِ فِی دِینٍ أَوْ دُنْیَا، فَأَوْقِعِ النَّقْصَ بِأَسْرَعِهِمَا فَنَاءً، وَ اجْعَلِ التَّوْبَةَ فِی أَطْوَلِهِمَا بَقَاءً.

بار خدایا و هر گاه بین دو زیان (دو کیفر بر اثر دو تقصیر و نافرمانى) قرار گرفتیم: یکى در دین و دیگرى در دنیا (و یکى را می بخشى) پس زیان (کیفر) را در آن که زود می گذرد (دنیا) و عفو و بخشش را در آن که مدّتش طولانى است (دین) قرار ده.

* اعضای ما حسنات را فرونگذارند و گناهان را مرتکب نشوند

 اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ هَمَسَاتِ قُلُوبِنَا، وَ حَرَکَاتِ أَعْضَائِنَا وَ لَمَحَاتِ أَعْیُنِنَا، وَ لَهَجَاتِ أَلْسِنَتِنَا فِی مُوجِبَاتِ ثَوَابِکَ حَتَّى لَا تَفُوتَنَا حَسَنَةٌ نَسْتَحِقُّ بِهَا جَزَاءَکَ، وَ لَا تَبْقَى لَنَا سَیِّئَةٌ نَسْتَوْجِبُ بِهَا عِقَابَکَ.

خدایا! بر محمد و آل محمد درود فرست، و جنبش هاى نهانى دل ها، و حرکت هاى اندام ها، و گردش چشم ها، و به کار افتادن زبان هاى ما را مخصوص چیزهایى ساز که ما را به پاداش تو مى ‏رساند، تا چنان شود که هیچ حسنه ‏اى که مستحق جزاى تو است از ما فوت نشود، و هیچ سیّئه ‏اى که مستوجب کیفر تو است در نامه اعمال ما ثبت نگردد.

* بخشش، از فضل تو و کیفر کردنِ ما از عدل توست

اللَّهُمَّ إِنْ تَشَأْ تَعْفُ عَنَّا فَبِفَضْلِکَ، وَ إِنْ تَشَأْ تُعَذِّبْنَا فَبِعَدْلِکَ فَسَهِّلْ لَنَا عَفْوَکَ بِمَنِّکَ.. .

بار خدایا! اگر بخواهى از ما بگذرى از فضل و احسان تو است (نه شایستگى ما) و اگر بخواهى ما را به کیفر رسانى از عدل و دادگرى تو است (نه ستم بر ما).

* من نیازمندترین نیازمندان به تو هستم

یَا غَنِیَّ الْأَغْنِیَاءِ، هَا، نَحْنُ عِبَادُکَ بَیْنَ یَدَیْکَ، وَ أَنَا أَفْقَرُ الْفُقَرَاءِ إِلَیْکَ، فَاجْبُرْ فَاقَتَنَا بِوُسْعِکَ، وَ لَا تَقْطَعْ رَجَاءَنَا بِمَنْعِکَ،

اى بى نیاز بى نیازان! اینک ما بندگان تو در اختیار توایم، و من نیازمندترین نیازمندان به تو هستم، پس به بى نیازى و عطاى خویش نیازمندى ما را بر طرف فرما و ما را به باز داشتن (از رحمت) خود نومید مگردان.

* بین دعای من و اجابتت فاصله ‏اى قرار مده

اللَّهُمَّ لَا أَشْکُو إِلَى أَحَدٍ سِوَاکَ، وَ لَا أَسْتَعِینُ بِحَاکِمٍ غَیْرِکَ، حَاشَاکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ صِلْ دُعَائِی بِالْإِجَابَةِ، وَ اقْرِنْ شِکَایَتِی بِالتَّغْیِیرِ.

خدایا! به کسى جز تو شکوه نمی کنم، و از حکم کننده ‏اى (بین ظالم و مظلوم) جز تو یارى نمی طلبم آراسته و پاک می دانم تو را که چنین کنم، پس بر محمّد و آل او درود فرست، و دعاى مرا به اجابت پیوند ده (بین دعاء و اجابت فاصله ‏اى قرار مده) و شِکوه مرا با تغییر و از بین بردن همراه ساز (ستم ستمگر را از من دفع فرما تا شِکوه ‏ام پایان یابد).

* با این رفتارها سزاوار از بین بردن گناهى از گناهانم نمی گردم

یَا إِلَهِی لَوْ بَکَیْتُ إِلَیْکَ حَتَّى تَسْقُطَ أَشْفَارُ عَیْنَیَّ، وَ انْتَحَبْتُ حَتَّى یَنْقَطِعَ صَوْتِی، وَ قُمْتُ لَکَ حَتَّى تَتَنَشَّرَ قَدَمَایَ، وَ رَکَعْتُ لَکَ حَتَّى یَنْخَلِعَ صُلْبِی، وَ سَجَدْتُ لَکَ حَتَّى تَتَفَقَّأَ حَدَقَتَایَ، وَ أَکَلْتُ تُرَابَ الْأَرْضِ طُولَ عُمُرِی، وَ شَرِبْتُ مَاءَ الرَّمَادِ آخِرَ دَهْرِی، وَ ذَکَرْتُکَ فِی خِلَالِ ذَلِکَ حَتَّى یَکِلَّ لِسَانِی، ثُمَّ لَمْ أَرْفَعْ طَرْفِی إِلَى آفَاقِ السَّمَاءِ اسْتِحْیَاءً مِنْکَ مَا اسْتَوْجَبْتُ بِذَلِکَ مَحْوَ سَیِّئَةٍ وَاحِدَةٍ مِنْ سَیِّئَاتِی.

اى خداى من اگر در پیشگاه تو بگریم تا پلک هاى چشمانم بیافتد، و به آواز بلند بنالم تا صدایم قطع گردد، و در برابر تو بایستم تا پاهایم ورم کند، و براى تو رکوع کنم تا استخوان پشتم از جا کنده شود، و تو را سجده نمایم تا این که سیاهى (یا کاسه) چشم هایم پنهان شود (به گودى رود) و همه عمر خاک زمین بخورم و تا پایان زندگى آب خاکسترآلود بیاشامم، و در بین این ‏ها به ذکر تو گویا باشم تا زبانم کند شود، سپس از شرمندگى از تو چشم به اطراف آسمان نیاندازم، با این رفتارها سزاوار از بین بردن گناهى از گناهانم نمی گردم.

* کمک خواستن از خداوند در برابر نقشه های شیطان

اللَّهُمَّ احْلُلْ مَا عَقَدَ، وَ افْتُقْ مَا رَتَقَ، وَ افْسَخْ مَا دَبَّرَ، وَ ثَبِّطْهُ إِذَا عَزَمَ، وَ انْقُضْ مَا أَبْرَمَ.

خدایا! آن چه شیطان گره زند باز کن، و آن چه ببندد بگشا و آن چه بیاندیشد برهم زن، و چون تصمیم گیرد باز دار، و آن چه استوار نماید، بشکن.

* رحمت خود را به مثل باریدن باران خود بر ما بگستران

اللَّهُمَّ اسْقِنَا الْغَیْثَ، وَ انْشُرْ عَلَیْنَا رَحْمَتَکَ بِغَیْثِکَ الْمُغْدِقِ مِنَ السَّحَابِ الْمُنْسَاقِ لِنَبَاتِ أَرْضِکَ الْمُونِقِ فِی جَمِیعِ الْآفَاقِ.

خدایا! ما را به باران سیراب گردان، و رحمتت را به باران فراوان از ابرى که براى رویانیدن گیاه زیبا در اطراف زمینت روان است بر ما بگستران.

* مرا ذاکر نعمت های خود بگردان

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا تَجْعَلْنِی نَاسِیاً لِذِکْرِکَ فِیمَا أَوْلَیْتَنِی، وَ لَا غَافِلًا لِإِحْسَانِکَ فِیمَا أَبْلَیْتَنِی.

خدایا! بر محمّد و آل او درود فرست، و مرا به یاد کردن (سپاس) خود در آن چه (نعمت هائی که) به من عطاء فرمودى فراموشکار مگردان، و به احسانت در آن چه به من بخشیده ‏اى غافل مساز.

* ما را از این خصلت ها دور گردان

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِی تَوْحِیدِکَ، وَ الْتَّقْصِیرَ فِی تَمْجِیدِکَ، وَ الشَّکَّ فِی دِینِکَ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِیلِکَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِکَ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّکَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ

خدایا بر محمّد و آل او درود فرست، و ما را در توحید از عدول و بازگشتن (شرک آوردن آشکار و نهان) دورگردان و در بزرگ داشتنت از تقصیر و کوتاهى، و در دینت (اسلام) از شکّ و دو دلى، و از راهت (به دست آوردن رضا و خوشنودیت) از کورى (گمراهى) و براى حُرمتت (آن چه قیام به آن واجب است) از سهل انگارى، و از دشمنت شیطان رانده شده از فریب خوردن، دور گردان.