روند عادی‌سازی روابط ترکیه و ارمنستان؛ از حذف تصویر کوه آرارات تا بازگشایی مسیرها
دیدار اخیر نمایندگان ویژه ترکیه و ارمنستان در ایروان که تحت تأثیر مستقیم پیشرفت مذاکرات صلح ارمنستان با آذربایجان قرار دارد، امیدها را برای بازگشایی مرزها و مسیرهای ارتباطی افزایش داده، اما همچنان با پیش‌شرط‌های کلیدی از سوی آنکارا و باکو روبرو است.
ابهام در اظهارات مقامات ارمنستان درباره پروژه آمریکایی راهگذر سیونیک
در حالی که کار به‌روی پروژه آمریکایی مسیر ترامپ با سفر هیئت‌های آمریکایی به ایروان آغاز شده است، مقامات ارمنستان از ارائه جزئیات شفاف درباره نحوه عملکرد این مسیر، به‌ویژه در مورد مسائل امنیتی و عبور احتمالی نیروهای نظامی آذربایجان، خودداری می‌کنند.
واکاوی پروژه موسوم به «مسیر ترامپ»؛ تلاش آمریکا برای تضعیف روسیه و تغییر ژئوپولیتیک
واشنگتن با پیشبرد پروژه «مسیر ترامپ» در ارمنستان، طرحی چندوجهی را دنبال می‌کند که در ظاهر اقتصادی اما در باطن، پروژه‌ای برای تقویت نفوذ غرب در آسیای مرکزی، تضعیف جایگاه روسیه و ایجاد یک کریدور تحت مدیریت آمریکا در همسایگی ایران است.
طرح جدید ترکیه برای دور زدن ارمنستان
ترکیه با ساخت خط‌آهن جدید به جای احیای مسیر موجود با ارمنستان، اولاً نمی‌خواهد وابستگی بیشتری به ارمنستان داشته باشد. ثانیاً، با ساخت مسیر جدید، قادر خواهد بود ظرفیت حمل کالا را از طریق خاک خود ۱۰ برابر افزایش دهد.
کمک ۱۴۵ میلیون دلاری آمریکا به ارمنستان برای پروژه موسوم به «مسیر ترامپ»
در حالی که آمریکا از اختصاص بسته کمکی اولیه ۱۴۵ میلیون دلاری برای پروژه «مسیر ترامپ» در ارمنستان خبر داده است، اپوزیسیون، دولت ارمنستان را به دلیل عدم شفافیت و عدم وجود اصل «تقابل به مثل» برای ارمنستان در بیانیه واشنگتن، به شدت مورد سؤال قرار دادند.
اولین تنش لفظی پاشینیان و علی‌اف پس از توافق واشنگتن
نخست‌وزیر ارمنستان در سخنرانی خود در اجلاس سازمان همکاری شانگهای، به طور علنی به اظهارات رئیس‌جمهور آذربایجان، واکنش نشان داد و اعلام کرد که «واژگان مورد استفاده رئیس‌جمهور آذربایجان» در مورد مسیرهای ارتباطی، با منطق توافقنامه واشنگتن همخوانی ندارد.
کارشناسان ارمنی: توافق ترامپ «واگذاری حاکمیت دوفاکتو» است
در حالی که دولت ارمنستان پیروزی «مسیر ترامپ» را جشن می‌گیرد و اپوزیسیون با واژه «کاپیتولاسیون» این جشن را خدشه‌دار می‌کند، با گذشت ۲۰ روز از توافق واشنگتن، یادداشت تفاهم دوجانبه میان پاشینیان و ترامپ هنوز منتشر نشده است.
علی‌اف: قصد قطع مرز ایران و ارمنستان را نداریم
رئیس‌جمهور آذربایجان در مصاحبه با العربیه، از عملیاتی شدن قریب‌الوقوع کریدور زنگه‌زور خبر داد و روابط با دولت ایران را بسیار سازنده توصیف کرد و مدعی شد که آذربایجان قصدی برای قطع مرز ایران و ارمنستان ندارد.
پاشینیان پرونده قره‌باغ را مختومه اعلام کرد
نخست‌وزیر ارمنستان به تشریح «منطق جدید صلح» با آذربایجان پرداخت و اعلام کرد که بازگشت آوارگان قره‌باغ «غیرواقعی و خطرناک» است و همزمان با اشاره به اراضی تحت کنترل باکو، اذعان کرد که ارمنستان نیز کنترل بخش‌هایی از خاک آذربایجان را در دست دارد.
پزشکیان عازم ارمنستان شد
رئیس جمهور ظهر امروز تهران را به قصد یک سفر دو روزه به ارمنستان و بلاروس ترک کرد.
ایران چگونه می‌تواند تهدید کریدور زنگه‌زور را به فرصت تبدیل کند؟
توافق واشنگتن برای ایجاد یک کریدور با کنترل یک کنسرسیوم آمریکایی، ایران را در برابر یک انتخاب راهبردی قرار داده است؛ پذیرش انفعالیِ یک کریدور تحت کنترل رقیب یا اقدام فعالانه برای تبدیل شدن به بازیگر اصلی ترانزیت از طریق یک ابتکار عمل.
مخالفان در ارمنستان توافق واشنگتن را «سند تسلیم» و «تهدید وجودی» خواندند
اپوزیسیون ارمنستان با شکستن سکوت خود، توافق در واشنگتن را «سند تسلیم» و «تهدیدی وجودی» خواند که حاکمیت این کشور را به خطر انداخته و پاکسازی قومی در قره‌باغ را مشروعیت می‌بخشد. منتقدان آن را بزرگترین شکست دیپلماتیک ایروان توصیف کردند.
توافق واشنگتن درباره قفقاز و شکل گیری تهدید «کریدور نرم» برای منطقه
توافق واشنگتن را می‌توان نخستین نمونه جدی اجرای مدل «کریدور نرم» در قفقاز دانست. اگر این مدل موفق شود یعنی مسیر بدون مانع عملیاتی شود و واکنش جدی داخلی یا خارجی برنیانگیزد احتمال تکرار آن در دیگر نقاط مناقشه‌آمیز بالاست.
نگاه تحلیلگران ترکیه به توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان در واشنگتن
برخی از تحلیلگران ترکیه بر این باورند که حالا آنکارا باید رفته رفته برای انجماد و سرما در روابط خود با مسکو آماده شود.
تحلیل توافق صلح قفقاز در واشنگتن از سوی کارشناسان جمهوری آذربایجان
کارشناسان در باکو معتقدند، ابعاد توافق صلح شامل به رسمیت شناختن مرزهای دوران شوروی،پایان دادن به ادعاهای ارضی،اخراج نیروهای نظامی بیگانه از مرزهای ۲ جانبه و برتری حقوق بین‌الملل بر قوانین داخلی ارمنستان است که موازنه را به نفع آذربایجان تغییر می‌دهد.
صلح‌جویی آمریکا در قفقاز جنوبی؛ وعده پر زرق و برق اما خام دیگر از ترامپ
دونالد ترامپ که در هشت ماه گذشته چندین وعده خام بین‌المللی در کارنامه‌اش دارد این بار از ورود آمریکا به قفقاز جنوبی و اجاره ۹۹ ساله دالان موسوم به زنگه‌زور به یک شرکت آمریکایی سخن گفت؛ پروژه پر زرق و برق دیگری که اجرای آن به دشواری دیگر موارد است.
کارشناسان ارمنی: ایروان نتوانسته نگرانی‌های راهبردی ایران را برطرف کند
نخست‌وزیر ارمنستان با تماس تلفنی با پزشکیان در تلاش بود تا نگرانی‌های منطقه‌ای ایران از توافق واشنگتن را برطرف کند، اما نگرانی تهران از تبدیل شدن آن به نفوذ بیگانگان، منجر به سفر فوری معاون وزیر خارجه ارمنستان به تهران شده است
متن کامل توافق ارمنستان-آذربایجان منتشر شد
متن کامل توافقنامه صلح ارمنستان-آذربایجان حاوی بندهای غافلگیرکننده‌ای است و در این سند ۱۷ ماده‌ای، نه‌تنها هیچ اشاره‌ای به «کریدور زنگه‌زور» یا «مسیر ترامپ» نشده، بلکه به صراحت استقرار هرگونه «نیروی ثالث» در امتداد مرزهای مشترک ممنوع اعلام شده است.
