برگزاری مذاکرات عادی‌سازی روابط ارمنستان و ترکیه برای اولین بار در ایروان
نمایندگان ویژه ارمنستان و ترکیه برای عادی‌سازی روابط، پس از وقفه‌ای طولانی، دور جدیدی از مذاکرات را این بار برای اولین بار در خاک ارمنستان برگزار خواهند کرد. توافق صلح اخیر میان ارمنستان و آذربایجان، خوش‌بینی محتاطانه‌ای را در ایروان ایجاد کرده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روبن روبینیان، نماینده ویژه ارمنستان در روند عادی‌سازی روابط با ترکیه، در اظهاراتی کلی اعلام کرد که در نشست آتی با همتای تُرک خود، کل دستور کار عادی‌سازی روابط مورد بحث قرار خواهد گرفت، اما از افشای روز و مکان دقیق مذاکرات خودداری کرد.
روبن روبینیان، نایب رئیس مجلس ارمنستان، گفت: «گام‌هایی که تاکنون برداشته شده و گام‌هایی که هنوز در دست اقدام هستند، مورد بحث قرار خواهند گرفت. می‌دانید که در طول این سال‌ها چندین موضوع برای بحث وجود داشته است. می‌دانید که پس از آخرین دیدار ما، نشستی برای بررسی پارامترهای فنی لازم برای بازسازی راه‌آهن قارص-گیومری برگزار شد. همچنین موضوع بازسازی پل تاریخی آنی نیز در دستور کار است. موضوع اصلی و کلی، عادی‌سازی روابط است.»
خبر دیدار روبینیان و سردار کلیچ، نماینده ویژه ترکیه، ابتدا روز گذشته توسط رسانه‌های تُرک منتشر شد. شبکه NTV ترکیه به نقل از منابع دیپلماتیک خود گزارش داد که هیئت به ریاست سردار کلیچ احتمالاً از طریق گذرگاه مرزی «علیجان» وارد ارمنستان خواهد شد. این رسانه همچنین جزئیاتی از دستور کار را ارائه کرده بود مبنی بر اینکه این نشست می‌تواند شامل تصمیم‌گیری برای عادی‌سازی روابط دوجانبه و اجرای تصمیمات توافق شده قبلی باشد. ساعاتی بعد، ایروان خبر این دیدار و برگزاری آن در ارمنستان را تأیید کرد.
روبینیان: توافق واشنگتن بر روندهای منطقه‌ای تأثیر مثبت خواهد داشت
با توجه به توافقات واشنگتن میان ارمنستان و آذربایجان، آیا طرف ارمنی انتظار دارد که آنکارا گام‌های عملی در جهت عادی‌سازی بردارد؟
روبینیان پاسخ داد: «من فکر می‌کنم توافقات واشنگتن و بیانیه واشنگتن رویداد بسیار مهمی بود که بدون شک هم بر روندهای منطقه‌ای و هم حتی بر روندهای خارج از منطقه تأثیر مثبت خواهد گذاشت. از این رو، بله، ما خوش‌بین هستیم.»
ایروان و آنکارا که بیش از سه دهه روابط دیپلماتیک ندارند، پس از جنگ 44 روزه قره‌باغ مذاکراتی را برای عادی‌سازی روابط آغاز کردند. از ژانویه 2022، نمایندگان ویژه دو کشور چندین دیدار برگزار کرده‌اند. مهم‌ترین توافق به دست آمده در این مسیر، بازگشایی مرز برای شهروندان کشورهای ثالث بوده است، اما این توافق هنوز اجرایی نشده است.
وعده‌ای که عملی نشد: بازگشایی مرز برای اتباع کشورهای ثالث
روبن روبینیان مشخص نکرد که آیا در نشست آتی این مسئله سرانجام حل خواهد شد یا خیر: «کل این فرآیند دقیقاً در مورد بازگشایی مرز است. کل فرآیند عادی‌سازی روابط ارمنستان و ترکیه در مورد بازگشایی مرز بسته ترکیه و ارمنستان و برقراری روابط دیپلماتیک است و طبیعتاً بحث‌ها نیز عمدتاً در این باره است. درست می‌گویید که توافق برای بازگشایی مرز برای شهروندان کشورهای ثالث و دارندگان گذرنامه‌های دیپلماتیک به دلیلی غیر از تقصیر ما، اجرا نشده است، اما ما امیدواریم که اجرا شود.»
اگرچه ایروان و آنکارا در این سال‌ها اعلام کرده‌اند که آماده احیای روابط بدون پیش‌شرط هستند، اما ترکیه هرگز پنهان نکرده است که روابط ارمنستان و ترکیه ارتباط مستقیمی با عادی‌سازی روابط ارمنستان و آذربایجان دارد.
یک ماه پیش، ایروان و باکو در واشنگتن توافقنامه صلح را پاراف کردند و بیانیه‌ای نیز به تصویب رسید که بر اساس آن آذربایجان از طریق خاک ارمنستان به نخجوان ارتباط بدون مانع دریافت می‌کند و ارمنستان نیز از مزایای متقابل برای ارتباطات بین‌المللی و داخلی برخوردار می‌شود. ترکیه از این توافقات استقبال و آن را یک رویداد مهم توصیف کرده بود.
اپوزیسیون: ترکیه شاید بخواهد نشان دهد که پیشرفت اخیر به آنها فرصت حرکت داده است
تیگران آبراهامیان، دبیر فراکسیون اپوزیسیون «من افتخار می‌کنم»، معتقد است که پیشرفت در روند روابط ارمنستان و ترکیه بعید نیست.
این نماینده اپوزیسیون مجلس تأکید کرد: «با توجه به اینکه برای مقامات ترکیه، روابط ارمنستان و آذربایجان یک پیش‌شرط بوده و این پیش‌شرط در عمل توسط مقامات ارمنستان پذیرفته شده است - صرف‌نظر از اینکه خودشان چه چیزی اعلام کنند یا بگویند "با ما با پیش‌شرط صحبت نمی‌کنند" - آشکار است که ترکیه روابط خود با ارمنستان را به روابط ارمنستان و آذربایجان منوط می‌کند. شاید آنها در تلاشند تا در مورد گام‌های بعدی که باید برداشته شود، به توافق برسند. توافقاتی هم وجود دارد که به صورت علنی اعلام شده اما اجرا نشده است، به ویژه در مورد عبور شهروندان کشورهای ثالث که بیش از یک سال است در مورد آن صحبت می‌شود اما به واقعیت نپیوسته است. اکنون ترکیه، شاید می‌خواهد نشان دهد که تحرکی که در روابط ارمنستان و آذربایجان رخ داده، به آنها فرصت داده است تا یک یا دو گام بردارند.»
مذاکره‌کننده ارشد ارمنستان: ما آماده‌ایم همین فردا مرزهای باز داشته باشیم
روبن روبینیان، مذاکره‌کننده ارشد ارمنستان در روند عادی‌سازی با ترکیه، امروز اعلام کرد که دلیلی نمی‌بیند که چرا آنکارا نباید مرز را باز کند: «در هر صورت، از طرف ارمنستان هیچ مشکلی برای تأخیر وجود ندارد؛ ما آماده‌ایم همین فردا مرزهای باز و روابط دیپلماتیک برقرار شده داشته باشیم.»
گفتنی است در چارچوب روند عادی‌سازی روابط ایروان و آنکارا، در ماه ژوئن امسال هیئتی به ریاست نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، به دعوت رجب طیب اردوغان به ترکیه سفر کرده بود.
انتهای پیام/
