پادکست | طرح «ارابه‌های گیدعون ۲» و شرایط میدانی نوار غزه

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصد و بیست و هفتمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز شنبه 8 شهریور 1404 ضبط و منتشر شد. در این شماره «منصور براتی»، به موضوع طرح ارابه‌های گیدعون 2 ارتش رژیم صهیونیستی برای اشغال کامل نوار غزه می‌پردازد که از روز 30 مرداد به اجرا در آمده است.

هدف اصلی این طرح تصرف کامل شهر غزه از دست حماس و فراهم‌سازی زمینه برای ایجاد یک ساختار حاکمیتی جایگزین بوده است. این عملیات که ادامه‌ای بر سلسله عملیات‌های پیشین اسرائیل در نوار غزه است، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تلاش‌های اخیر ارتش این رژیم برای اشغال کامل این باریکه تلقی می‌شود. با این حال، با گذشت بیش از یک هفته از آغاز آن، همچنان هیچ نشانه قاطع و معناداری از تحقق اهداف اعلام‌شده وجود ندارد.  

تمرکز اصلی عملیات در حوزه میدانی بر چهار منطقه مهم شهری — محله‌های زیتون، صبرا، رمال و تفاح — بوده و حجم عمده‌ای از آتش توپخانه، حملات هوایی و یورش زمینی در این نقاط متمرکز شده است. با وجود اعلام بازنگری در شیوه عملیاتی ارتش رژیم صهیونیستی نسبت به «ارابه‌های گیدعون 1»، تاکتیک‌های کلیدی همچنان مشابه مراحل قبلی است: تخریب تدریجی و مرحله‌ای زیرساخت‌ها، نابودی شبکه گسترده تونل‌های زیرزمینی حماس، و استفاده از تله‌گذاری ساختمان‌ها به‌منظور ایجاد هزینه انسانی و لجستیکی برای نیروهای مقاومت.  

بر اساس گزارش‌های اداره اطلاعات ارتش اسرائیل (امان)، حماس به‌دنبال بهره‌برداری تبلیغاتی و روانی از طولانی‌شدن نبرد است و معتقد است که تداوم بقای نیروی انسانی و بخشی از توان عملیاتی‌اش پس از شش عملیات پیشین، خود نشانه ناکامی اسرائیل در دستیابی به اهداف راهبردی محسوب می‌شود؛ حتی اگر این وضعیت با خسارات سنگین جانی و ویرانی‌های گسترده همراه باشد.  

از سوی دیگر، برخی فرماندهان اسرائیلی از جمله سرهنگ «شین» — که بنا بر ملاحظات امنیتی با نام کامل معرفی نشده — اعلام کرده‌اند که چارچوب منطقی عملیات کنونی با «نظارت دقیق‌تر، نظام‌مندتر و ارزیابی‌پذیرتر» بازتعریف شده است. او تأکید می‌کند که فرسایش تدریجی توان حماس و شکستن مقاومتش در طول زمان، یک رکن اساسی این فاز جدید است، هرچند این تاکتیک پیش‌تر نیز به‌طور ضمنی در برنامه‌های قبلی وجود داشت.  

در حوزه جمعیتی، اهداف اعلام‌شده همچنان با شکست مواجه شده است. برنامه جداسازی غیرنظامیان از نیروهای حماس و تخلیه کامل مناطق شمالی نوار غزه محقق نشده و حدود 350 هزار نفر همچنان در این مناطق حضور دارند. در مرکز نوار غزه، به‌ویژه در دیرالبلح، نیز حدود 650 هزار نفر باقی مانده‌اند که بیانگر ناکامی در انتقال جمعیت به رفح است. این شرایط نه‌تنها چالش‌های میدانی و انسانی عملیات را افزایش داده، بلکه به‌نوعی موقعیت حماس را در استفاده از بافت جمعیتی به عنوان سپر دفاعی تقویت کرده است.  

در جمع‌بندی می‌توان گفت عملیات «ارابه‌های گیدعون 2» تاکنون تغییری بنیادین در موازنه میدانی ایجاد نکرده است. ماهیت راهبردی، تاکتیک‌های عملیاتی و تمرکز جغرافیایی آن تا حد زیادی مشابه فاز نخست باقی مانده، در حالی که تلفات ارتش اسرائیل ادامه دارد و مسیر پیشرفت به سمت اهداف اعلامی همچنان با موانع جدی مواجه است. این روند نشان می‌دهد که نبرد فرسایشی، با تمام هزینه‌های انسانی و زیرساختی‌اش، همچنان ویژگی اصلی میدان غزه باقی مانده است.  

انتهای پیام/