چهارمین شماره یکی از نشریات علوم انسانی کشور منتشر شد/ افکار فخرالدین شادمان و احمد فردید زیر ذرهبینِ
مجله علوم انسانی فکرآورد با طرح جلدی متفاوت منتشر شد. طرح جلد این شماره فکرآورد به چهره دو متفکر برجسته ایرانی اختصاص دارد. از میان این دو، حضور چهره سید فخرالدین شادمان بر روی جلد یک مجله علوم انسانی، مسبوق به سابقه نیست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، مجله علوم انسانی فکرآورد با طرح جلدی متفاوت منتشر شد. طرح جلد این شماره فکرآورد، اختصاص دارد به چهره دو متفکر برجسته ایرانی؛ سید احمد فردید و سید فخرالدین شادمان. تصویرگریِ این جلد را آقای کمیل کریمی به سرانجام رسانده است. از میان این دو، حضور چهره سید فخرالدین شادمان بر روی جلد یک مجلۀ علوم انسانی، مسبوق به سابقه نیست.
آرای این متفکر، همواره مورد بی‌اعتناییِ جریان روشنفکری و نیروهای مذهبی قرار گرفته است. سخنان و افکار او، هیچ‌گاه به مذاق روشنفکران خوش نمی‌آمد و نمی‌آید و عمل سیاسیِ او در همراهی با رژیم پهلوی هم همواره به حق، مورد انتقاد نیروهای مذهبی بوده است. فارغ از دلایل این بی‌اعتناییِ جمعی به آرای شادمان، فکرآورد اما در شمارۀ جدید خود، آرای این روشنفکر را زیر ذرهبینِ توجه خود برده است.
پرونده اول این شمارۀ مجله با عنوان «ایرانِ شادمان»، تأملی دارد بر آرای متفکر ایران‌اندیش، سید فخرالدین شادمان. مهم‌ترین اثر این متفکر، کتاب «تسخیر تمدن فرنگی» است که در این پرونده، بررسی و ارزیابی شده است. دکتر یحیی فوزی، استاد تمام علوم سیاسی در این پرونده، ایدۀ پیشرفت شادمان را در یادداشتی شرح داده و آن را تدقیق کرده است. در پروندۀ ایرانِ شادمان، فرهاد گوهردانی، پژوهشگر دانشگاه یورک انگلستان، دیدگاه‌های خود را دربارۀ شادمان، با مخاطبان مجله در میان گذاشته است.
پرونده دوم این شمارۀ فکرآورد با عنوان «غربِ فردید»، اختصاص دارد به آرای سید احمد فردید، غرب‌شناس برجسته ایرانی. دربارۀ فردید، بسیاری بر این نظرند که آرای او متأثر از هانری کربن است؛ به همین منظور در این پرونده، دکتر محسن آسترکی، پژوهشگر حوزۀ فلسفه در یادداشتی بسیار خواندنی به ظرافت و دقت، تمایزات و تشابهات آرای سید احمد فردید و هانری کربن را مورد تأنی و تأمل قرار داده است. مصاحبه با بهروز فرنو، رئیس بنیاد فردید و بیژن عبدالکریمی از اساتید نام‌آشنای حوزۀ فلسفه، از دیگر مطالب خواندنیِ پروندۀ غربِ فردید است.
در بخش نقدنامه مجله، دو مقالۀ تفصیلی پیش چشم مخاطبان قرار دارد. در یادداشت اول، دکتر داود مهدوی‌زادگان، رئیس سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در حوزه علوم انسانی (سازمان سمت) به نقد دیدگاه‌های مقصود فراستخواه نویسندۀ کتاب «کنشگران مرزی» پرداخته است. یادداشت دکتر مهدوی‌زادگان، شبه‌نظریه کنشگران مرزی را با سؤالات زیادی مواجه می‌کند. امید که دکتر فراستخواه در مقام پاسخ برآید. مقالۀ دوم به قلم دکتر علی کاکادزفولی، به نقد ایدۀ «این‌همانیِ پهلوی و جمهوری اسلامی» پرداخته است. این جامعه‌پژوه که به تازگی ترجمۀ کتاب «پُلی‌آرشی» رابرت دال را روانۀ بازار کرده، در این مقاله تلاش نموده است واقعیت‌های «قدرت» در قبل و بعد از انقلاب را موشکافانه ارزیابی کند.
بخش سیاحت‌نامه مجله، با عنوان «غرب‌شناسیِ یک شرقی»، آرای فیلسوف کرهای «بیونگ چول هان» را تبیین کرده است. جامعه جهانی در حال گذار از جامعۀ پساصنعتی به جامعۀ دیجیتال است. ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. برای شناخت جامعۀ دیجیتال، نظر به آرای فیلسوف هان ضروری است. در وضعیتی که در ایران، آرای «آنتونیو نگری» مورد استقبال قرار گرفته، لازم است نقطۀ مقابل این متفکر یعنی بیونگ چول هان نیز مورد بازخوانی قرار گیرد تا کاستیِ تحلیل‌های چپ در ایران نمایان شود. «سوژۀ دستاوردخواه» یا به بیان دیگر «سوژۀ کامجو» از جمله عناصر وضعیت جدید در نظرات هان است که در تحلیل حوادث 1401 در ایران، کارا و کمک‌کننده است. نویسندۀ این بخش، محمدحسین ضمیریان از پژوهشگران حوزۀ علوم انسانی است.
در بخش روایت‌نامه، تاریخ شکست ایران در جنگ ایران و روس مورد بازخوانی قرار گرفته است. فکرآورد در این بخش تصریح کرده که روایت ما از شکست‌های دیروز، تکلیف نبردهای امروز را تعیین می‌کند. بعد از این جنگ و شکست ایران، از خاکستر برجای‌مانده از آتش این جنگ، ققنوسی زاده شده است. دربارۀ چیستیِ این ققنوس در این بخش، بیشتر می‌توانید بخوانید.
در بخش کتاب‌نامۀ این شمارۀ فکرآورد، کتاب «تخیل سیاسی در زیست جهان ایرانی اسلامی» به مخاطب معرفی شده است. فکرآورد در این بخش با نویسنده نامیِ این اثر، دکتر محمدعلی فتح‌الهی به گفتوگو نشسته است. این گفتوگو بسیار خواندنی است و زوایای جدیدی از سیاست را به مخاطب می‌نمایاند. برای دانستن چیستیِ تخیل سیاسی و کارکرد آن در جامعه و تفاوت‌شناسیِ آن با وهم سیاسی، خواندن این مصاحبه توصیه می‌شود.
بخش هفت کتاب در این شماره، به ورود مدرنیته به ایران و مواجهۀ ایرانیان با مدرنیته پرداخته و هفت کتاب مهم دراین‌باره معرفی کرده است.
در ابتدای مجله، سردبیر مجله آقای جعفر حسن‌خانی در یادداشتی، تاریخ مواجهۀ فکر ایرانی با مدرنیته غربی را ذیل یک دسته‌بندیِ جدید، تشریح و تبیین کرده است. او تاریخ فکر در ایران معاصر را ذیل چهار گروه: 1. فکر غرب‌اندیش، 2. فکر شرق‌شناس، و یا ایران‌شناس و اسلام‌شناس 3. فکر غرب‌شناس و 4. فکر ایران‌اندیش و اسلام‌اندیش مورد بازخوانی قرار داده است.
دبیر تحریریۀ مجله، خانم فاطمه خورشیدی، یادداشتی دربارۀ کیستیِ خصم خانه‌مان ایران، از منظر فخرالدین شادمان نگاشته است. انذار شادمان برای جامعۀ امروز ایران بسیار شنیدنی است.
صاحب امتیاز ماهنامۀ فکرآورد، شرکت پیام‌آوران نشر روز است که بیش از دو دهه در حوزۀ مطبوعاتی فعالیت دارد و مدیر مسئول این نشریه، آقای محمدجواد اخوان است.
توزیع این مجله به شکل ارسال پستیِ رایگان و فروش در کتابفروشی‌های معتبر است. دانشوران ارجمند و مخاطبان گرانقدر، برای تهیۀ این شمارۀ مجله می‌توانند با شمارۀ 021-88730942 تماس حاصل فرمایند.
انتهای پیام/
