خواب عمیق «مدیریت بحران» آذربایجان‌غربی/ مدیری که ترجیح می‌دهد در صحنه نباشد
در حالی که از سال گذشته تاکنون حوادث و بحران‌های بزرگ و کوچکی در آذربایجان‌غربی رخ داده، نبود انسجام در رأس مجموعه مدیریت بحران استان موجب شده تا دستگاه‌ها هر اقدامی را برای عملکرد خود انجام دهند و از وحدت بین‌دستگاهی خبری نباشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، سازمان مدیریت بحران به عنوان متولی ساماندهی دستگاه‌های ارائه خدمت در مواقع بحران و نیز اصلاح و بهبود وضعیت در شرایط خاص ایجاد شده و در این مسیر باید افرادی در رأس مجموعه‌های این سازمان در استانها قرار گیرند که علاوه بر همسویی با دولت، نسبت به هماهنگی‌ها و ساماندهی سازمان‌های مختلف برای خدمت بهتر به مردم اقدامات فوری و جدی انجام دهند.
در آذربایجان‌غربی به عنوان یکی از استان‌های حادثه‌خیز، اهمیت موضوع مدیریت بحران بالاتر بوده و جایگاه اداره کل مدیریت بحران استانداری در این استان پررنگ‌تر از برخی مناطق کشور است.
اما آنچه در سال‌های اخیر به چشم می‌خورد، مدیریت میدان‌های بحران توسط استاندار، فرمانداران و حتی مدیران دستگاه‌های مربوط و نامربوط است و کسی که عنوان مدیرکلی در بخش مدیریت بحران را بر عهده دارد، کم‌رنگ و به نوعی بی‌رنگ بوده و خط و ربط وی به موضوعات بحرانی مشخص نیست!
«امیرعباس جعفری» که در حال حاضر به عنوان یکی از معدود و محدود مدیران بازمانده از دولت روحانی در آذربایجان‌غربی خدمت می‌کند و خود را از هر حاشیه‌ای مبرّا می‌داند، سکاندار مجموعه عریض و طویلی به نام «اداره کل مدیریت بحران استانداری آذربایجان‌غربی» است که اهمیت و موضوعیت بود و نبودش برای کسی مهم نیست و تمام امورات این مجموعه در دستان دیگر مدیران استانی و شهرستانی و حتی بخش و دهستان‌ها افتاده است!
* بحران‌هایی که مدیریتش مشخص نیست!
در این استان، هر زمان بحرانی رخ می‌دهد و نیاز به حضور فردی برای مدیریت میدانی و نیز مدیریت رسانه‌ای موضوع است، نه می‌توانید صاحب موضوع را پیدا کنید و نه انسجام و وحدتی در مباحث مطرح شده، نوع عملیات‌ها و حجم کارها وجود دارد. هر مدیر و رئیسی بر اساسی ظرفیت و توافقات خود با تهران و دیگر افراد مجموعه خودش وارد میدان می‌شود و هر کمکی از دستش بیاید برای مردم انجام می‌دهد.
در جریان زلزله‌های پیاپی و مداوم شهرستان خوی که از اواسط تا آخرین روزهای سال گذشته ادامه داشت و هر مجموعه و دستگاه دولتی و نظامی و مردمی به نوبه خود در میدان حضور داشتند و خدمت می‌کردند، آنچه بیش از هر چیزی به چشم می‌خورد نبود مدیریت مناسب در موضوع بود که باعث عدم همخوانی توزیع اقلام، خدمت‌رسانی، برآورد خسارات و نیز نحوه ورود مدیران و مجموعه‌ها به مسئله بود. همین مسئله هم در ابتدای کار باعث شد با وجود حضور همه‌جانبه نیروهای امدادی و خدمت‌رسان برای کمک به مردم، باز هم مشکلاتی به وجود بیاید که خروجی آن، سوءاستفاده ضدانقلاب از آن بود.
* مدیریت میدانی مقامات و غیبت مدیرکل مدیریت بحران
امیرعباس جعفری که در این شرایط باید به عنوان نفر اول استان در بحث مدیریت بحران حاضر می‌شد و نسبت به آرام کردن اوضاع اقدامات اساسی انجام می‌داد، ترجیح داد در روزهای اول حضور نداشته باشد و پس از گذشته ایام بحرانی برای تلطیف فضا چند مصاحبه خنثی و بدون خروجی خاص ارائه دهد که فقط اعلام حضوری کرده باشد و تمام!
اگر در این زلزله همراهی گروه‌های مردمی و نیروهای جهادی نبود و مجموعه‌هایی نظیر هلال احمر، سپاه، ارتش و بنیادهای مسکن و مستضعفان، با کار جهادی در صحنه نبودند، مشخص نبود با وضعیت اسفبار مدیریت بحران چه بلایی بر سر شهر بیاید و مردم خوی اکنون در کجا مستقر بودند!
این مدیر در ایام خاص و مورد نیاز رسانه‌ها، یا در دسترس نیست و یا اینکه پاسخ‌های پیامکی را بر حرف زدن ترجیح می‌دهد و روندی تکراری در موضوعات دارد که هر آمار و ارقامی را نیازمند هماهنگی نهایی اعلام می‌کند.
در ایام زلزله خوی، هر مدیر و مجموعه‌ای نسبت به انعکاس دستاوردها، اقدامات و خدمات خود به صورت مستقل اقدام کرد و تمام فعالیت‌های جهادی و اداری خود را در قالب رسانه‌ای وارد ساخت تا به این ترتیب اهمیت دستگاه متبوع خود را پررنگ‌تر نشان دهد، اما این مدیرکل مدیریت بحران بود که نه خبری از او بود و نه تلاشی برای هماهنگ‌سازی دستگاه‌ها داشت. تنها وظیفه او نظاره از پشت صحنه و حضور در جلساتی بود که ریاست آن یا بر عهده استاندار و معاون استاندار بود و یا اینکه مدیران و رؤسای سازمان‌های کشوری حضور داشتند و نیازی به مدیریت او وجود نداشت!
* دستگاه‌های اجرایی جور مدیریت بحران را می‌کشند
در بحران‌های دیگر نظیر سیل، آتش‌سوزی، بارش تگرگ و خسارت به باغات و دیگر موضوعات هم نه تنها خبری از مجموعه مدیریت بحران نیست بلکه مجموعه‌های متولی هم ترجیح می‌دهند تمام امورات را توسط کارشناسان خود انجام دهند و در انتظار حضور مدیریت بحرانی‌ها نباشند.
در همین اتفاق شب گذشته انفجار و آتش‌سوزی در بازارچه نقده هم جای خالی جعفری و مجموعه او به چشم می‌آید که هنوز هم خبری از آنها نیست و تمام اخبار و اطلاعات از هلال احمر، آتش‌نشانی و فرمانداری اعلام شد و هنوز گویا مدیریت بحران وارد موضوع نشده است.
* اطلاع‌رسانی تعطیل حتی برای خودمان!
نبود سایت و پایگاه اطلاع‌رسانی در حوزه مدیریت بحران آذربایجان‌غربی هم از مشکلات عمده و اصلی دیگری است که جعفری در طول چندین سال جلوس بر مسند مدیریت این سازمان نشان داده که اعتقادی به این امر ندارد و در زمینه اطلاع‌رسانی نه با رسانه ارتباط می‌گیرد و نه رسانه خودش را فعال می‌کند!
تصویر زیر نیز تنها خروجی درباره مدیریت بحران است که نه در سایت مربوط به این نهاد، بلکه روی پورتال استانداری آذربایجان غربی منتشر شده است و صرفاً به ارائه شماره تماس دفتر آقای مدیرکل و شرح وظایف اداره کل تحت مدیریت اوست.
این در حالی است که با توجه به رشد روزافزون وقوع پدیده‌های طبیعی و غیرمترقبه، می‌طلبد نهادهایی مانند مدیریت بحران با فراگیر کردن راه‌های ارتباط با جامعه هدف خود که آحاد جامعه هستند، دائماً در حال آموزش راه‌های پیشگیری از وقوع بحران‌ها در گام اول و در ادامه آموزش مواجهه با بحران‌های ایجاد شده به مردم و به طور کلی ارتقای آگاهی‌های عمومی در این زمینه باشند اما مدیریت بحران استان آذربایجان غربی متأسفانه در بدیهی‌ترین و ابتدایی‌ترین وظایفی که برعهده دارد، لَنگ می‌زند.
به راستی مشخص نیست جایگاه و پایگاه فکری و عملیاتی مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان‌غربی کجاست و بر اساس کدام مؤلفه همچنان در این جایگاه حضور دارد که نه خروجی خاصی از او مشاهده می‌شود و نه اقدامی درخور برای جایگاهش دارد.
شاید اگر استاندار و مقامات ارشد استانی به فکر طرحی نو در مدیریت بحران آذربایجان‌غربی نباشند، این مجموعه در آینده‌ای نزدیک تبدیل به مدیریت ایجاد بحران شود و نه مدیریت حل بحران!
در ادامه شرح وظایف اداره کل مدیریت بحران استان آذربایجان غربی که روی پورتال استانداری قرار دارد را مشاهده می‌کنید:
١- هماهنگی و رصد فعالیت‌های دستگاه‌های اجرایی مسئول در امور پیشگیری، مقاوم‌سازی، بهسازی لرزه‌ای ساختمان‌ها، زیرساخت‌ها، ابنیه و شریان‌های حیاتی، مهم و بازسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده.
٢- نظارت بر مستندسازی حوادث مختلف از طریق تهیه نوار، فیلم، اسلاید و گزارش حوادث و اقدامات به عمل آمده با همکاری ادارات و سازمان ها و نهادهای ذیربط و ارائه آنها به سازمان مدیریت بحران کشور و مراجع استانی.
٣- ایجاد زمینه مناسب تهیه طرح‌های جامع خطرپذیری در استان به منظور آمادگی‌های لازم برای حوادث و سوانح غیرمترقبه طبیعی.
٤- نظارت و ارزیابی اقدامات و مانورهای برگزارشده در مراحل چهارگانه مدیرت بحران به ویژه آمادگی، مقابله و ارائه گزارش به سازمان مدیریت بحران کشور.
٥- نظارت بر فعالیت‌های امور مالی مدیریت بحران استان در چارچوب اعتبارات و برنامه‌های مصوب.
٦- اعزام گروه‌های کارشناسی به نقاط مختلف استان به هنگام بروز حوادث و سوانح به منظور مستندسازی و تهیه گزارش مستند از حادثه و برنامه‌ریزی مناسب برای استفاده در حوادث و بلایای مشابه با همکاری سازمان ها و نهادهای ذیربط.
٧- تعیین اولویت‌ها و ضوابط اجرایی لازم در خصوص توزیع اعتبارات و امکانات و فراهم نمودن زمینه اجرایی طرح‌ها و برنامه مربوط به پیشگیری، بازسازی و نوسازی و تأمین خسارات وارده و سایر اعتبارات مورد نیاز برای ارائه به شورای هماهنگی مدیریت بحران استان.
٨- نظارت بر برنامه‌های ارتقاء کمی و کیفی ماشین‌آلات و لوازم و تجهیزات امداد، مدیریت نیروی انسانی امور امدادی و خدمات ایمنی و آتش نشانی در سطح استان با همکاری دستگاه‌های امدادی، شهرداری‌ها و دهیاری‌های استان.
٩- هماهنگی برای ساماندهی و آموزش همه تشکل‌های مردمی، نهادها غیردولتی و نیروهای بسیج با همکاری دفتر امور اجتماعی استانداری و بسیج.
١ - افزایش آگاهی‌های عمومی و گسترش فرهنگ ایمنی و دانش مدیریت بحران از طریق انتشار کتب و نشریات و رسانه‌های عمومی.
١١ - مدیریت اطلاع‌رسانی و هشدار سریع و نظارت بر عملکرد دستگاه‌های متولی و امدادی قبل و بعد از وقوع حادثه.
١٢ - مدیریت بر تدوین فرآیندهای مناسب برای تبیین وظایف دقیق هر یک از دستگاه‌های اجرایی استان در حوزه مقابله با حوادث غیرمترقبه و امداد و نجات و بازسازی و بازتوانی و نظارت بر اجرای این فرآیندها.
١٣ - نظارت بر تشکیل هسته‌های فعال در مناطق مستعد حوادث در استان، تشکیل تیم‌های امداد و نجات شهرستان‌ها و بخش‌ها از طریق جمعیت هلال احمر و همچنین ایجاد هماهنگی به منظور اجرای مانورهای مشترک برای افزایش سطح آمادگی در استانها.
١٤ - ترویج، توسعه و پیگیری امور بیمه در بخش‌های مختلف، سازمان‌ها و تأسیسات دولتی، اماکن مسکونی، تجاری و بخش کشاورزی و دامی نظارت عالیه بر عملکرد بیمه‌ها.
١٥ - نظارت بر اجرای دوره‌های آموزشی مربوط به مراحل چهارگانه بحران توسط دفتر برنامه‌ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری.
١٦ - مدیریت ارائه خدمات و پیش‌آگاهی‌های لازم در خصوص تغییرات فیزیکی، زمینی، هوایی و نظایر آن به واحدهای استانی و شهرستانی دستگاه های اجرایی جهت کاهش خسارات و اثرات نامطلوب.
١٧ - نظارت مستمر کمی و کیفی بر پروژه‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های بازسازی مناطق آسیب‌دیده (در هنگام وقوع حوادث) در قالب استانداردها و دستورالعمل‌های ابلاغی و ارائه گزارش اقدامات واحدهای استانی دستگاه‌های اجرایی و روند پیشرفت پروژه‌ها، طرح‌ها و برنامه‌ها در سطح استان به مقامات و مسئولین ذیربط استانی و سازمان مدیریت بحران کشور.
١٨ - نظارت و سیاست‌گذاری امور مربوط به پایگاه‌های چندمنظوره مدیریت بحران و اردوگاه‌های اسکان موقت و اضطراری.
١٩ - نظارت مستمر بر عملکرد کارگروه‌های تخصصی ١٤ گانه مدیریت بحران استان و فعالیت‌های شورای هماهنگی مدیریت بحران شهرستان‌های استان.
٢ - ابلاغ دستورالعمل‌های اجرایی مربوط به اقدامات مختلف دستگاه‌های اجرایی استانی در زمان بحران‌های اضطراری و احتیاطی در هنگام وقوع و یا احتمال وقوع حوادث غیرمترقبه.
٢١ - نظارت بر راه‌اندازی و به روزآوری بانک اطلاعات و انجام هماهنگی‌های لازم به منظور جمع‌آوری داده‌های مربوط به امکانات و ظرفیت‌های سازمان‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی و نیروهای مسلح جهت مقابله با بحران در سطح استان.
٢٢ - اعزام کارگروه‌های تخصصی به نقاط مختلف استان با هدف نظارت عالیه بر رعایت ضوابط و مقررات ایمنی و پیشگیری در فعالیت‌ها توسط دستگاه‌های اجرایی استان و تهیه گزارش و ارسال به مبادی ذیربط.
٢٣ - برنامه‌ریزی و هماهنگی واحدهای مرتبط برای ایجاد و امکان استفاده از همه امکانات و توانمندی‌های مورد نیاز اعم از دولتی، غیردولتی و نیروهای مسلح در ایجاد آمادگی دائمی برای مقابله با حوادث احتمالی در استان.
٢٤ - برنامه‌ریزی به منظور ایجاد واحد هشدار سریع استانی و رصد حوادث و بلایای طبیعی از طریق تشکیل مدیریت شبکه اطلاعات مدیریت بحران (شامل سیستم اطلاع رسانی و هشدار) استان و اعلام آن به مرکز و مراجع استان.
٢٥ - بسترسازی لازم در استانها با اهداف تغییر نگرش مدیران و دست‌اندرکاران استان از مدیریت حادثه‌محوری به مدیریت ریسک و کاهش خطرپذیری در همه فعالیت‌ها و اقدامات اجرایی استان.
٢٦ - بسترسازی و فراهم آوردن زمینه‌های لازم برای پرورش نیروی جایگزین با تأکید بر مواردی از قبیل انتقال تجربیات، ارائه آموزش‌های لازم و مشارکت دادن در انجام امور، تفویض اختیار.
٢٧ - شرکت در گردهمایی‌ها، جلسات داخل و خارج از استان و دوره‌های آموزشی مرتبط.
٢٨ - ارائه خط مشی و سازمان‌دهی فعالیت‌های دفتر، هدایت، هماهنگی، نظارت و ارزیابی عملکرد کارکنان تحت سرپرستی.
انتهای پیام/
