اروپا یا ایران؛ «زمستان سخت» به کجا رسید؟

خبرگزاری تسنیم - گروه بین‌الملل: از ابتدای آغاز جنگ اوکراین و شروع نگرانی‌ اروپایی‌ها از خسارت ناشی از این تنش، عبارت  «بحران انرژی» در اروپا به تیتر یک بسیاری از کانال‌های خبری تبدیل شد. علاوه بر این به دنبال تحریم‌های مکرر اروپا علیه روسیه و جلوگیری از ورود گاز این کشور به اروپا عبارت «زمستان سخت» نیز در کنار «بحران انرژی» جا باز کرد.

در حالی که روزانه گزارش‌ها و خبرهای متعددی از وضعیت بغرنج اروپایی‌ها و دست و پا زدن‌های بی وقفه‌شان برای بیرون آمدن از این باتلاق منتشر می‌شود، گروهی با تمسخر ایده‌ی «زمستان سخت» سعی دارند بگویند این ایران است که در سردترین فصل سال دچار گرفتاری و بحران است، نه اروپا!

اما در واقعیت، این ایرانی‌ها هستند که باید نگران زمستانی سخت و سرد باشند یا اروپایی‌ها؟

  ایران یخ‌ می‌زند یا اروپا؟

 با وجود اینکه از ابتدای شروع بحران اوکراین، تحلیل‌گران و متخصصان حوزه روابط بین‌الملل سعی داشتند اذهان عمومی را متوجه واقعیت‌های جهانی کرده و روایت‌گر اصل ماجرا در اروپا باشند، زمزمه‌های پراکنده‌ای از انکار وضعیت سخت اروپایی‌ها توسط برخی کاربران فضای مجازی و هم‌چنین رسانه‌های خارجی فارسی زبان شنیده می‌شد.حالا پس از گذشت ماه‌ها از جان گرفتن عبارت «زمستان سخت» کار به جایی رسیده که علاوه بر انکار بحران اروپا، ایران را بازنده‌‌ی این زمستان معرفی می‌کنند.استدلال انکار کنندگان زمستان سخت اروپا معطوف به قطعی گاز در تعداد معدودی از ادارات ایران است.اتفاقی که به صورت موردی و در پی سیاست‌های کنترل مصرف انرژی و استفاده بهینه از آن افتاد. 

در حالی که ابعاد کمبود انرژی در اروپا بسیار فراگیرتر و گسترده‌تر است. تا جایی که کشورهای اروپایی به طور جدی در حال اجرا کردن سیاست‌هایی برای مقابله با این چالش هستند. دولت فرانسه نمونه‌ای از تلاش دولت‌های اروپایی است؛ این کشور برای بیرون رفت از این مشکل دست به خاموش کردن روشنایی معابر عمومی زده است. در پی این خاموشی‌های فراگیر و بی سابقه یورونیوز انگلیسی از عبارت «کاهش مصرف اجباری» در ساعت‌های پیک مصرف انرژی استفاده می‌کند در حالی که یورونیوز فارسی برای عادی جلوه دادن وضعیت در فرانسه، از همین طرح با عنوان «طرح هوشیاری انرژی» یاد می‌کند! فرانسوی‌ها علاوه بر تجربه معابر خاموش، حالا در کنار اتریشی‌ها و آلمانی‌ها به خرید هیزم برای گرم کردن منازل روی آورده‌اند.در راستای اجرای این تدابیر،دولت فرانسه به 2/6 میلیون خانوار کوپن خرید هیزم اختصاص داده است.اما برخی در تلاش‌اند همین خرید و فروش هیزم را نیز موضوعی کاملا معمول و عادی معرفی کنند.

آیا خرید و فروش هیزم در اروپا یک امر عادی است؟

خرید و فروش هیزم از ابتدای شروع بحران انرژی در اروپا تبدیل به موضوعی جالب توجه برای رصد کنندگان جریانات این منطقه شد.پدیده‌ای که انکار کنندگان بحران، سعی در نادیده گرفتن و عادی جلوه دادن آن هستند. اما واقعیت امر این است که با اینکه تا قبل از شروع جنگ در اوکراین، واردات چوب از روسیه به قاره اروپا سابقه داشته است،ولی این اولین بار است که هیزم برای مصارف شخصی و به طور گسترده به افراد فروخته می‌شود.

یورونیوز در این رابطه می‌نویسد:«هیزم، به عنوان محصول جانبی قطع درختان در جنگل‌های دولتی، مدت‌هاست که به موسسات و افراد فروخته می‌شود. با این حال طبق قوانین جدید فروش آن به افراد در اولویت خواهند بود.» خبرگزاری vox با اشاره به وضعیت اسفناک آلمان در زمستان و در رابطه با خرید و فروش هیزم در این کشور می‌نویسد:«هیزم در صورت بروز بدترین حالت، یک برنامه پشتیبان است. این تنها منبع انرژی جایگزین انرژی نیست که مردم به دنبال آن هستند.» Vox در ادامه یادداشت خود می‌نویسد:«اروپا نگران کمبود و هزینه های فوق العاده بالا برای این زمستان است.» این وبسایت با اشاره به بی‌سابقه بودن این بحران می‌گوید که فشار برای سوزاندن هیزم نه تنها راهی برای حل بحران نیست بلکه نمادی از آن است.

سرد، تاریک و بسیار گران!

تلاش برای بزرگ‌نمایی مشکل کمبود گاز در ایران و کوچک شمردن بحران انرژی گسترده در اروپا، انکار کنندگان این بحران را دچار خطایی کرده که خواسته یا ناخواسته دو موضوع بی ربط را به هم مرتبط می‌کنند. ایران به عنوان کشوری که رتبه نخست ذخایر نفت و گاز را دارد، به صورت گسترده و با قیمتی پایین این ذخایر را در دسترس عموم قرار داده و همین موضوع باعث مصرف بیش از حد و در نتیجه کمبود گاز در برخی از نقاط کشور شده است.

این در حالی است که کمبود انرژی این روزها در اروپا که به گستره‌ی یک قاره و چندین کشور کوچک و بزرگ است، ریشه در جنگ اوکراین دارد؛ جنگی که به گواه اندیشمندان و برخی سیاستمداران غربی، به قیمت یخ زدن اروپایی‌ها در سرما و هدر رفتن هزینه‌های این منطقه و به کام ناتو و آمریکایی‌ها در جریان است و نشانه‌ای از علاقه‌ی مقامات غربی به پایان دادن به این جنگ دیده نمی‌شود.با ادامه دار شدن جنگ در اوکراین، شهرهای مختلف اروپایی با افزایش چشمگیر قیمت انرژی مواجه شدند.

«نیویورک تایمز» در یادداشتی از مخاطبین اروپایی خود خواسته بگویند که چگونه در این زمستان با افزایش قیمت‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند. این روزنامه در توصیف اوضاع در اروپا می‌نویسد:«از وقتی روسیه در ابتدای بهار به اوکراین حمله کرد، شهروندان اروپای غربی شاهد سر به فلک کشیده شدن قیمت‌ها هستند.» این روزنامه در ادامه وضعیت را اینگونه شرح می‌دهد:«برای بسیاری هزینه کردن برای خوردن و گرم کردن ممنوع شده و زمستان، بسیار سرد، بسیار تاریک و بسیار گران قیمت شده.»

فرزانه عشوریون، کارشناس مسائل اروپا