گزارش| انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان تا ۱۴۰۴/ دولت سیزدهم به چشم‌انتظاری مردم پایان می‌دهد
گروه استانها ـ بیش از دو دهه است که تغییرات اقلیمی و خشکسالی پی‌درپی زندگی مردم سیستان و بلوچستان را که عمدتاً از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کنند دچار مشکل کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، به نقل از استانداری سیستان و بلوچستان، در زمان حاضر، منبع تأمین بخش عمده‌ای از آب استان سیستان و بلوچستان، به‌خصوص مناطق مرزی شرقی و جنوب‌شرقی، عمدتاً از رودخانه هیرمند است که علاوه بر چالش‌های سیاسی برای تامین حق‌آبه ایران، سدسازی‌های متعدد روی رودخانه هیرمند در افغانستان و نیز شرایط خشکسالی در منطقه، مانع تأمین آب ورودی این رودخانه شده است، به‌طوری که تالاب‌های هامون با قطع آب هیرمند تقریباً به‌طور کامل خشک شده‌اند و وضعیت حیات و معیشت مردم منطقه با چالش بسیار جدی مواجه شده است.
با توجه به لزوم حفظ جمعیت در مناطق مرزی و ممانعت از مهاجرت مردم از این مناطق، لازم است هرچه سریع‌تر نسبت به تامین پایدار آب در این منطقه چاره‌اندیشی و اقدام شود. با توجه به ماده 36 قانون برنامه پنج‌ساله توسعه مبنی بر لزوم استفاده از ظرفیت شیرین‌سازی آب دریا برای تامین آب شرب استان‌های جنوبی، می‌توان بخشی از کمبود آب این مناطق را با استفاده از شیرین‌سازی و انتقال آب تامین کرد.
در حال حاضر، سهم ایران از شیرین‌سازی آب خلیج‌فارس در دریای عمان تنها 2درصد است، در حالی که بسیاری از مناطق جنوبی کشور با بحران آب مواجهند. بنابراین باید تمهیدات لازم برای گسترش فناوری‌های نوین مربوط به شیرین‌سازی آب دریا و استفاده از آن، با در نظر گرفتن ملاحظات زیست‌محیطی، اندیشیده شود و سریعا به مرحله اجرا درآید.
در قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اشاره شده که حداقل 30درصد آب آشامیدنی مناطق جنوبی کشور باید از طریق شیرین کردن آب دریا تامین شود. بر اساس این گزارش، با توجه به مسائل امنیتی حاکم بر مرزهای شرقی، حفظ ثبات و امنیت در این مناطق اهمیت بسیاری دارد. تامین پایدار آب برای این مناطق باعث حفظ جمعیت ساکن شده و مانع مهاجرت مردم از این مناطق خواهد شد.
چنانچه مشکلات ناشی از خشکسالی و تبعات آن، از جمله کم‌آبی این مناطق رفع نشود، با افزایش مهاجرت و خالی شدن مرزها از سکنه، امنیت این مناطق نیز به مخاطره خواهد افتاد.
3 میلیون ساکن سیستان و بلوچستان از نعمت آب دریای عمان بهره مند خواهند شد
استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به اجرای طرح انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان گفت: 39 هزار میلیارد تومان هزینه اعتبار انتقال این آب به زاهدان است.
مدرس خیابانی با بیان نیازمندی تشکیل کمیته دائمی با حضور دستگاههای بالادستی در استان و کشور افزود: تامین کننده مالی این طرح، بنگاه های بزرگ اقتصادی هستند که از منافع این طرح بهره مند خواهند شد.
وی با اشاره به انتقال آب دریایی عمان از طریق این استان به خراسان های جنوبی و رضوی ادامه داد: 3 میلیارد متر مکعب آب مصرف سالیانه استان است و در خرید تضمینی اب هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت.
انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان جدی‌ترین مطالبه مردم
بیش از دو دهه است که تغییرات اقلیمی و خشکسالی پی در پی زندگی مردم سیستان و بلوچستان که عمدتاً از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کنند را دچار مشکل کرده است.
مشکلات ناشی از کاهش بارندگی‌ها و خشکسالی‌های پیاپی باعث از بین رفتن مشاغل مبتنی بر آب و به دنبال آن مهاجرت و خالی شدن روستاها از سکنه و گسترش جدی حاشیه‌نشینی در شهرهایی مانند زاهدان، زابل و چابهار شده و مسائل و معضلات فراوانی را در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، ارائه خدمات و ... به وجود آورده است.
روند مهاجرت در منطقه سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز واقع در شمال استان که تامین آب منطقه بسته به آورد رودخانه هیرمند و اختصاص حق‌آبه از سوی کشور همسایه است، بیشتر و شدیدتر از سایر مناطق است.
دولت برای تامین منابع آبی پایدار دنبال راهکارهایی از جمله حفر چاه‌های ژرف و انتقال آب از دریا به استان است. حفر چاه‌های ژرف به عنوان یک راهکار کوتاه مدت در دستور کار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت نیرو قرار گرفته که مجوز حفر 10 حلقه چاه ژرف صادر شده و تاکنون سه حلقه چاه در منطقه سیستان حفر و به آب رسیده که خطوط انتقال آب آنها در حال تکمیل است.
وزارت نیرو نیز در این راستا اعلام کرده در صورت سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی در حوزه حفر چاه ژرف؛ به میزان 10 میلیون مترمکعب آب را به صورت تضمینی خریداری خواهد کرد که فراخوان آن به زودی صادر می‌شود.
اما به عقیده بسیاری از کارشناسان انتقال آب دریا به استان می‌تواند پایدارترین و بهترین گزینه برای تامین آب بخش‌های شرب، کشاورزی و صنعت در سطح استان سیستان و بلوچستان و استان‌های خراسان جنوبی و رضوی باشد.
با قبول سکانداری مدیریت ارشد استان توسط حسین مدرس خیابانی، این موضوع در ادبیات تیم مدیرتی و اجرایی استان بیش از قبل نمایان شده و به عنوان یک مطالبه جدی از سوی گروه‌های مختلف در محافل و مجالس گوناگون مطرح می‌شود.
بر اساس مطالعات صورت گرفته طول خط لوله‌‌ی این پروژه از چابهار تا مشهد یک هزار و 510 کیلومتر است و هزینه اجرای پروژه در مطالعات اولیه 3.9 میلیارد دلار برآورد شده و به تازگی این رقم تعدیل شده و به 2.2 میلیارد دلار رسیده که البته با وجود تغییر قیمت‌ها و گذشت زمان این برآورد تغییر خواهد کرد.
استاندار سیستان و بلوچستان در این رابطه می‌گوید: مطابق بررسی‌های هیدرولیکی و مسیریابی قطعه اول، خط انتقال آب به طول 585 کیلومتر و قطر دو هزار 220 میلیمتر در استان سیستان و بلوچستان واقع بوده و دبی مورد نیاز شرب و صنعت در مقطع میان مدت این استان تا افق سال 1405 به میزان MCM 70 است که از خط برداشت می‌شود.
به گزارش تسنیم؛ پس از تحویل آب مورد نیاز شرب و صنعت استان سیستان و بلوچستان، قطعه دوم خط انتقال با قطر 1800 میلیمتر و طول 465 کیلومتر مسیر خراسان جنوبی را تا مرکز این استان یعنی شهر بیرجند طی می‌کند. قطعه سوم خط انتقال نیز با قطر 1600میلیمتر، مسیر469 کیلومتری را تا مرکز استان خراسان رضوی طی می‌کند و دبی معادل MCM 110 برای مصارف شرب و صنعت مقطع میان مدت این استان را در مشهد تأمین می‌کند.
با اجرا و تکمیل این پروژه عظیم، دغدغه کم‌آبی و خشکسالی در استان‌های دارای اقلیم خشک مانند سیستان و بلوچستان در حد چشمگیری کاهش پیداخواهد کرد و موجب ماندگاری و مهاجرت معکوس جمعیت می‌شود.
انتهای پیام/ش
