رویکرد علوم انسانی با نگاه دینی در ساختار علمی کشور جایگاهی ندارد

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عطاءالله رفیعی آتانی، عضو شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی با اشاره به رهیافت علوم انسانی اسلامی در مقابل فلسفه مادی‌گرایی علوم انسانی رایج گفت: موضوع علوم انسانی، انسان است و می‌خواهد رفتارهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی انسان را توضیح و پیش‌بینی کند و به انسان‌ها برای رویارویی با مسائل مختلف توصیه‌های لازم را ارائه دهد.

وی با اشاره به اینکه علوم انسانی رایج که در دوران جدید در غرب به وجود آمده، باور به خدا، ماوراءالطبیعه و هستی غیرمادی را حذف کرده است، افزود: این گفته به معنای آن نیست که علوم انسانی الزاما منکر خداست زیرا بخش زیادی از دانشمندان این حوزه به خداوند باور دارند اما تعداد کمی از آن‌ها هم به خدا باور ندارند. این افراد رفتارهای انسان را غیرالهی توضیح می‌دهند و انسان را بسیار مادی و زمینی و منقطع از ماوراء الطبیعه قلمداد می‌کنند.

رفیعی آتانی راه حل مواجهه با علوم انسانی غربی را بازگشت به فلسفه الهی و نگاه‌های بنیادین ارتباط دهنده جهان و انسان با خدا عنوان کرد و افزود: فلسفه الهی جهان را دارای مبدأ و مقصدی به نام خدا درنظر می‌گیرد. باید حوزه‌های بنیادین علم که مبتنی بر فلسفه مادی است، بر اساس فلسفه الهی توضیح داده شود که خدا را در جهان می‌بیند و آن را در چارچوب تئوری‌های خود درنظر می‌گیرد و برای انسان مبدأ و منتها قائل است و انسان را بخشی از جهانی قلمداد می‌کند که تحت اداره خدا قرار دارد.

عضو شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی اضافه کرد: موارد مذکور مبنایی برای تبیین پدیده‌های انسانی در علوم انسانی فعلی است و ما در متن رخ نمایی چنین رویدادی قرار داریم.

وی با اشاره به اینکه علوم انسانی صحیح باید واقعیت انسان را به درستی توضیح دهد، افزود: طبق مبانی فلسفه الهی، علوم انسانی در متن اراده و تدبیر الهی شکل گرفته است بنابراین اگر واقعیت بدون خدا در نظر گرفته شود، واقعیات به طور کامل دیده نشده است.

رفیعی آتانی تاکید کرد: ما می‌خواهیم در علوم انسانی اسلامی، انسان را آن گونه که واقعا وجود دارد، توضیح دهیم. انسان در متن اراده الهی در حال زندگی است اما علوم انسانی رایج همه وجود انسان را مادی و غیرالهی توضیح می‌دهد که ما آن را نمی‌پذیریم.

رفیعی آتانی با اشاره به اینکه عده‌ای معتقدند مدافعان علوم انسانی اسلامی با نظرات منتقدان خود به تندی برخورد می‌کنند، افزود: بعضی از منتقدان به موضوع تحول در علوم انسانی معتقدند که موافقان این جریان باید به نظرات آنان عمل کنند و آن‌ها را بپذیرند در حالی که این توقع به جایی نیست و موافقان تحول در علوم انسانی هم چنین انتظاری را نمی‌توانند از طرف مقابل داشته باشند.

وی ادامه داد: این درحالی است که نظام و ساختار علمی کشور در اختیار رویکرد علوم انسانی با نگاه دینی نیست و امکانات و دانشگاهی را در اختیار ندارد.

وی با تاکید بر اینکه موافقان تحول در علوم انسانی موافق نقد کردن و بیان نظریات خود هستند، افزود: من به عنوان شخصی که سال‌ها در این حوزه مدیریت کرده‌ام اعلام آمادگی می‌کنم که به نقد مخالفان علم دینی پاسخ دهم هرچند اختیار پاسخ ندادن را هم می‌توانم داشته باشم. ضمن اینکه طرف مقابل هم چنین اختیاری را دارد. باید فضای گفت و گو را در این حوزه ترویج کرد و ما هم هیچ مانعی در این مسیر قرار نمی‌دهیم.

رفیعی آتانی در پایان بیان کرد: با توجه به ظرفیت‌های فضای رسانه‌ای که در کشور وجود دارد، بیان نظرات موافق و مخالف با هیچ محدودیتی روبرو نیست و نمی‌توان جلوی بیان نظریات مختلف را سد کرد.

انتهای پیام/