منتقدان درباره اثر ده‌نمکی چه گفتند؟/ سریال "دادِستان" حرف انقلاب را می‌زند
منتقدان درباره مجموعه تلویزیونی "دادِستان" نظرات مختلف و متنوعی داشتند اما عمدتاً به گفتمان‌سازی، مطالبه‌گری و عدالتخواهی این سریال اشاره کردند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، امشب سریال "دادِستان" به ایستگاه پایانی می‌رسد؛ کار پلیسی و سیاسی که با محوریت عدالتخواهی و فسادستیزی روی آنتن رفت. این مجموعه روایتی از مطالبه‌گری و عدالتخواهی بود که به دلیل ریتم و فرم مناسب در میان آثار پخش شده از تلویزیون گوی سبقت را ربود.
این مجموعه که در 16 قسمت آماده شد نظر مخاطبان را به دلیل داستان و نوع روایتش به خوبی جلب کرد ده‌نمکی تلاش کرد در این مجموعه حرف دل مردم را با داستانی جذاب بازگو کند و به واقع مخاطب حرف‌هایش را با شیوه‌ای دیگر مشاهده کند که برایش قابل تأمل بود. این خواسته سازندگان مجموعه بود که بتوانند روایت مطالبه‌گری و عدالتخواهی را با شیوه‌ای کاملاً هنری و سینمایی به بیننده ارائه دهند که باتوجه به توجه مخاطب به این مینی سریال موفق شدند.
در همین مدت زمان کوتاه پخش این سریال توانست در تلوبیون به حدود 2 میلیون و 500 هزار بازدید دست یابد که رقم قابل توجهی است و نشان از علاقه مخاطب به سریال را دارد. در فضای رسانه و فضای مجازی درباره آن اظهار نظرات زیادی صورت گرفت.
در توئیتر بحث داغ سریال "دادِستان" بود که علاوه بر هجمه‌هایی که به سریال شد نکات مثبت و ارزشمند آن نیز مورد توجه قرار گرفت. منتقدان و نویسندگان، کارشناسان رسانه، نمایندگان مجلس، تهیه‌کنندگان و... درباره این سریال اظهارنظر کردند که بخشی از آن را مرور می‌کنیم:
محمدتقی فهیم: «دادستان» با گفتمانی متفاوت تولید شده است
سریال «دادستان» است که از ویژگی حاکم بر تلویزیون (آنتن پر کن) فاصله دارد و به منظور رساندن یک پیام و درگیر کردن گفتمانی متفاوت تولید شده است. گفتمانی که در زیرلایه‌های جامعه جریان دارد. گفتمانی که میان افراد دانشگاهی، آکادمیک، روشنفکران و حتی مردم در تاکسی شکل می‌گیرد.
قصه در بطن دانشگاه روایت می‌شود، شعار جزء لاینفک این موضوع است. فضای دانشگاهی، دانشجویان و بده بستان‌ها و تعامل این قشر از فعلان روشنفکری اساساً شور، هیجان، جنجال، شعار و جمله پراکنی به جای متن‌سرایی موجود است این شیوه بیان، شیوه‌ای است که تسلط بر این فضا دارد و درست انتخاب شده است.
«دادستان» این توفیق را داشته تا ریتم مناسب موضوع خودش که موضوع مبارزات جنبش دانشجویی و بحث عدالتخواهی در بستر جنایی پلیسی است، برگزیند. این سوژه، موضوعات و رویکردها ریتم خودش را می‌طلبد. در سال‌های گذشته تلویزیون در این حوزه توفیق کمتری داشته است. و این اهمیت کمی نیست که امروز «دادستان» به آن پیدا کرده است.
محمد صادق کوشکی:سریالی با فرم و ریتم «دادستان» در تلویزیون نداشته‌ایم
سریال «دادستان» در قیاس با دیگر کارهای سازنده اثر (مسعود ده نمکی) به عقیده من یک قدم روبه جلو به شمار می‌آید. سریال نسبت به آثار دیگر تلویزیون متفاوت است. سریال‌های خانوادگی با مضامین شبیه به هم در تلویزیون تولید وپخش می‌شود سریال با این ریتم و فرم در تلویزیون می‌توان به جرأت گفت که نداشتیم این به عنوان یک تحول در رسانه ملی محسوب می‌شود و سریالی متفاوت با آثار دیگر روی آنتن رفته است که خود این نکته مثبت سریال است.
سیدمحمد حسینی: «دادستان» خواسته و حرف دل مردم کف خیابان است
سریال «دادستان» به‌نظر می‌رسد خواسته و حرف دل مردم کف خیابان است که در سریال ده‌نمکی خود را نمایش می‌دهد، درد مردم فرودست در مواجهه با بازی کثیف ناشی از قدرت و این بار اتفاقاً فرم انتخابی و ساختار روایی هم به مدد مضمون آمده و به‌اعتقاد بنده اثری متفاوت از سریال‌های تیپیکال صداوسیما را رقم زده است.
سریال فرم غیرمتعارفی دارد که کارگردان انتخاب کرده است، فرمی که شبیه به سریال‌های معمول تلویزیون نیست سریال‌هایی که معمولاً یک موسیقی ثابت زیرمتن به‌طور دائم در گوش مخاطب جولان می‌دهد و همیشه در حال نواخته شدن است و بار عاطفی در ضمیر ناخودآگاه مخاطب ایجاد می‌کند، باری عاطفی که باعث می‌شود حفره‌های موجود در داستان، اشکالات فنی تصویر و مشکلات و ناتوانی کارگردانی و حتی بازی‌ها خودش را نشان ندهد و نوعی تمهید رسانه‌ای است که در ایران جواب داده است، در حالی که در آثار سریالی مدرن دنیا این پدیده رخ نمی‌دهد اما سریال "دادِستان" این کار را نمی‌کند شبیه دیگر سریال‌های سرحال و جدّی زمان حاضر، سعی می‌کند روی متن قدرتمندی که دارد حساب کند و قصه‌ای که برای مخاطب تعریف می‌کند با تعلیقی است که از دل قصه بیرون می‌کشد.
فرم و ریتم تندی که برای جامپ‌کات‌ها، حرکت‌های دوربین، زیرصداها و موسیقی انتخاب شده است به التهاب جاری در فیلم کمک می‌کند، زیرا موضوعی که انتخاب شده ملتهب است و از رانت‌خواری، آقازادگی و اتفاقات پس‌پرده سیاست‌بازی‌های کثیف انسان‌های نوکیسه مست قدرت که اتفاقاً خبرهای چرک و سیاه این روزهای افکار عمومی کشور است، صحبت می‌کند ضمن اینکه ده‌نمکی هوشمندانه لبه ماجرا ایستاده است و محکم بیان می‌کند، از نظر او و سریالش اتفاقاً فساد در جمهوری اسلامی هست اما مهم این است که فساد سیستمی نیست فساد معلول آدم‌هایی است که عادت به رانت‌خواری کردند و راجع به آن‌ها صحبت می‌کند.
احمد میراحسان :«دادستان» اکشن سیاسی امنیتی جذابی است
ده‌نمکی ایده رادیکالی درباره «دادِستان» دارد، حق با اوست از نظر تکنیک یک اثر اکشن و سیاسی- امنیتی است و «دادِستان» اتفاقاً برای دوستداران اکشن‌های هالیوودی باید اثر جذابی باشد ساختار رها از یاوه‌گویی‌های فیلمنامهای کشدار و حوصله‌سربر، که نیازی به خرده‌داستان‌های بلاهت‌بار و کسالت‌آور «مثلاً عاشقانه» ندارد تا پول حرام به جیب زده شود، داستانی سرد است و استریت که پیرنگش را به‌درستی پس می‌گیرد ما با کشاکش و عمل و ماجراهای پی‌درپی و درک زمانی و ریتم تمپویی متعادل فاقد مکث‌های زاید روبه‌روییم و البته در وقت نقد و واکاوی ضعف‌های فیلمنامهای می‌تواند با دقت بررسی شود، اما حالا چیزی که عیان است تمایز "دادِستان" با انبوه آثار «آب‌بندی‌شده» و کند ولی ماجرا و حرّاف و خسته‌کننده است.
محمود گبرلو: «دادستان» در تلویزیون کم نظیر است
شبکه سه، بی سرو صدا- البته به زعم من - سریالی را پخش می‌کند که چه بسا در نوع سریال‌های تلویزیون ایران کم‌نظیر باشد. سریال «دادِستان» که توسط مسعود ده‌نمکی ساخته شده، از لحاظ فرم و تکنیک و چیدمان تمام امکانات و همچنین محتوا قابل تامل و توجه است. لااقل تماشاگر دائمی سریال‌های پلیسی می‌تواند به داخلی‌ها امیدوار باشد و جذابیت آنان دوچندان هست چرا که به سراغ موضوعاتی رفته که مردم به عینه با آن روبرو هستند و برای تماشاگر می‌تواند جذاب باشد.
اصول اولیه سریال‌های پلیسی و معمایی داشتن یک فرم جذاب و پرکشش آن‌هم با نوع قاب‌بندی، ریتم تدوین، بازی جذاب و البته با گره‌افکنی‌های متعدد و سپس بازگشایی آن در حالی که گره دیگری ایجاد می‌شود در فیلمنامه است. آن‌گونه که تماشاگر مجبور به تعقیب سریال در قسمت‌های بعد می‌شود.
جبار آذین: ده نمکی مخاطب شناس و کاربلد است
مسعود ده‌نمکی در داستان سازی، پردازش محتوا و تسلط بر ابزار هنری، پخته‌تر نشان می‌دهد. ده‌نمکی به یمن استعداد و توانایی با «دادستان» سرگرم کننده، انتقادی، جوان پسند و جسورانه در مضمون و محتوا، باتکیه بر شناختش از سلیقه و پسند مخاطب، حرف‌هایی برای گفتن دارد.
اعتراض‌های سیاسی جهت‌دار، درچارچوب قانون و حفظ حریم نظام، احساسات معترضان را قلقلک می‌دهد. ده‌نمکی، کارگردانی کاربلد و مخاطب شناس، البته نه از جنس ابراهیم حاتمی‌کیا، اما در همان فضا و ارتباط است.
یزدان عشیری: «دادستان» مطالبه‌گر است
این مجموعه به لحاظ ریتم، فرم روایی، جذابیت‌های بصری و بازی‌ها و ... مانند سایر آثار ده نمکی موفق است و نسبت به استانداردهای تلویزیون چند گام جلوتر. در قیاس با اغلب سریال‌های تلویزیون دارای سر و شکل بهتری است. مزیت‌های این سریال در محتوای جسورانه و به روز آن است، مصائب جامعه و بحران‌ها و دغدغه‌های اجتماعی و دانشجویی و مشکلات جوانان در این مجموعه بازتاب یافته است.
سریال به همه‌جا سرک می‌کشد تا مشکلات مردم را انعکاس دهد و به نقد آقازادگی و اشرافیت می‌پردازد. از دست‌های آلوده پرده برمی‌دارد و در این راه، مجلس شورای اسلامی را بازخواست می کند و برخی نمایندگان خنثی را به پرسش وا می‌دارد. قهرمان دانشجویی که کمپین راه می‌اندازد و در متن جامعه و در میان تجمعات اعتراضی کارگران، بازنشستگان، فرهنگیان و دانشجویان حضور پیدا می‌کند و... همه این‌ها ارزشمند است.
"دادستان" شلاق متلک‌ها، طعنه‌ها و انتقادها را در دست دارد و به سراغ کسانی رفته است که آرمان‌های مردم و میراث فرهنگی و اخلاقی جامعه را زیرپا گذاشته‌اند. از اختلاس، رانت‌خواهی، کوه خواری، املاک دختر وزیر، سفره‌خواران انقلاب و سهم خواهان نظام و جنبش عدالتخواهی و رسالت‌های هنر و رسانه متعهد حرف می‌زند، مجموعه پُر از حرف‌های تلخ، گزنده و نیش‌دار است و از این نظر، نوعی تابوشکنی در تلویزیون است، دادِستان، ضد محافظه کاری و مصلحت‌اندیشی است. بدون تعارف و ملاحظه است، مطالبه‌گر است.
نادر طالب‌زاده: «دادستان» سریالی جذاب که حرف‌های انقلاب را می‌زند
«دادستان» اثر بسیار خوبی است. البته تیتراژ سریال به دلیل سبکش که رپ بود، تغییر کرد. تیتراژ اولیه را بیشتر دوست داشتم. این سریال ضرب‌آهنگ خوبی دارد. در این مجموعه به مطالبه‌گری دانشجویان توجه ویژه‌ای شده است.
نسلی که می‌تواند مطالبه‌گر و موثر باشد، جوان‌ها هستند. تم اصلی سریال نیز همین جوانان مطالبه‌گر هستند. فرم، ریتم، فیلمبرداری و کستینگ همه خوب است و کار جدی است که توان جذب مخاطب را دارد.
«دادستان» یکی دیگر از کارهای مسعود ده‌نمکی است که قابل توجه است. آن‌هایی که با انقلاب مشکل دارند با این کار هم مشکل خواهند داشت اما سریال جذابی از کار در آمده که حرف‌های انقلاب را می‌زند.
طالب‌زاده در خاتمه تأکید کرد: در بخشی از سریال به نماینده مجلس و موضوعاتی که در مجلس شورای اسلامی رخ می‌دهد توجه می‌شود؛ این اتفاق خوبی است؛ چراکه ریشه برخی از فسادهای جامعه را به خوبی دنبال می‌کند. کار جدید آقای ده‌نمکی کار قابل توجهی است و دیدنی‌تر از آثار قبلی درآمده است.
محسن علی اکبری: «دادستان » شفاف‌گو و جذاب است
سریال «دادستان» به نظرم در میان سریال‌های پنج ساله اخیر سیما از یک نوآوری و خلاقیت برخوردار است. این مجموعه چه به لحاظ ریتم و چه به لحاظ محتوا بسیار خوب آماده و پخش می‌شود.
داستان پلیسی معمایی که در دل داستان جنبش دانشجویی روایت می‌شود و ریتم تند و جوان‌پسندی که ده‌نمکی برای این سریال انتخاب کرده مخاطب را با خود به خوبی همراه می کند. این ریتم تند و مناسب در سریال‌ها کمتر دیده می‌شود و اتفاقا سریال به قدری خوب داستانش را روایت می‌کند که بیشتر جوان‌ها و نوجوان‌ها با آن همراه شده و خواسته این نسل از سازندگان این نوع سریال‌هاست. این دست سریال‌ها مخاطب خوبی را می‌تواند با خود همراه کند و ما باید پیام‌هایی که می‌خواهیم به مخاطب این نسل (جوان و نوجوان) انتقال دهیم در قالب این نوع سریال‌ها باشد.
از نکات مثبت این سریال شفاف‌گویی آن است؛ اختلاف بین نسل‌ها و آنچه که تا به امروز از آقازادگی شنیده و دیده بودیم را تغییر می‌دهد. پسر که مربوط به نسل امروز و پس از انقلاب است، در سلامت است و پدر در اشتباه مسیر را طی می‌کند که از نکات قابل توجه سریال به شمار می‌آید. در این مجموعه به مباحث سیاسی روز توجه شده و از همه مهم‌تر داستان از دل دانشجو و دانشگاه روایت می‌شود و فضای دانشگاهی را به خوبی به نمایش گذاشته است.
حمید بهمنی: «دادستان» در تاریخچه رسانه‌ملّی نقطه مثبتی است
در سریال «دادستان» این مهم حائز اهمیت است که ده‌نمکی زد و بندهای سیاسی، رفتارهای غیراخلاقی، گفتمان غیر اصولی، نقش و تاثیرات نمایندگان در مطالبات مردمی همچنین زیاده‌خواهی‌ها را به خوبی و روشن بیان می‌کند. همان تأکیداتی که مقام معظم رهبری در فرمایشاتشان دارند به خوبی در سریال گنجانده شده است.
سریال «دادستان» در تاریخچه رسانه ملّی نقطه مثبتی است که حس بیداری، روشنگری و علاج مشکلات و مطالبه‌گری را رواج می‌دهد و اتفاق بسیار خوبی است.
نصرالله پژمانفر: «دادستان» آگاهی بیننده را ارتقاء می‌دهد
ما در جامعه امروز احتیاج داریم به بخشی از واقعیت‌ها و آسیب‌های اجتماعی که در جامعه وجود دارد و متأسفانه این دست آسیب‌ها، آسیب.های عمیقی به پیکره اجتماع همچنین روح و روان جامعه وارد می‌کند، از جمله فساد در حوزه اقتصادی و... بپردازیم.
برای جامعه اهمیت دارد که به ریشه‌های این موضوعات و تأثیراتی که در جامعه می‌گذارد، پرداخته شود و کسانی که به این موضوع توجه دارند و در قالب تولید برنامه‌های نمایشی (سینمایی و سریال) آگاهی بینندگان را ارتقاء می‌دهند مسئولیت بسیار مهمی دارند و کار بسیار ارزنده‌ای انجام می‌دهند.
علی نظری نماینده خمین: «دادستان» گفتمان‌ساز و مطالبه‌گر است
مسعود ده نمکی در آثارش همیشه مسایلی را مطرح می‌کند که کمتر کسی جرات گفتن آن را دارد و به صراحت در راستای گفتمان انقلاب و امام(ره) فیلم و سریال ساخته است. در «دادستان» هم تلاش کرده در راستای تأکیدات امام(ره) و رهبری قدم بردارد و حرف و درد مردم را به خوبی در سریال گنجانده است.
این که او در آثارش همیشه تلاش کرده به اندیشه‌های امام و رهبری توجه کند امری است جدا اما اینکه تلویزیون و مدیران آن شجاعت نمایش آن را داشته، نشان از تغییر راهبردی تلویزیون دارد. در این جا باید از دکتر علی‌عسگری رئیس رسانه ملی برای تولید و پخش این سریال تشکر کنم که با توجه به فشارهایی که حتما وجود دارد امکان ساخت و نمایش این سریال را داده است.
انتهای پیام/
