تعبیر قرآن از مدت اقامت انسان در عالم برزخ

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، طبق آیات قرآن کریم و احادیث اهل بیت علیهم السلام هر یک از ما بعد از مرگ به عالم برزخ منتقل می‌شویم و در آنجا تا روز قیامت و سرای ابدی خواهیم بود. به عبارت دیگر فاصله میان مرگ دنیایی ما تا زمانی که در صور دمیده شود و همه انسان‌ها از اولین تا آخرین در صحنه قیامت حاضر شوند، عالم برزخ است.

با این تعبیر مشخص است که مدت حیات ما در عالم برزخ بسیار طولانی‌تر از زندگی ما در دنیا خواهد بود. این در حالی است که در برخی از آیات قرآن کریم اشاره‌هایی به مدت اقامت انسان در عالم برزخ شده که آن را نسبت به حیات انسان در سرای ابدی و اخروی به اندازه یک روز و ده روز دانسته و حتی یک روز را بهتر دانسته است.

چنانکه در قرآن کریم دراین‌باره می‌فرماید: «یَوْمَ یُنفَخُ فىِ الصُّورِ وَ نحَشُرُ الْمُجْرِمِینَ یَوْمَئذٍ زُرْقًا؛ یَتَخَفَتُونَ بَیْنهَمْ إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا عَشْرًا؛ نحَّنُ أَعْلَمُ بِمَا یَقُولُونَ إِذْ یَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِیقَهً إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا یَوْمًا؛ روزی که در صور دمیده می‌شود و مجرمان را با بدن‌های کبود در آن روز جمع می‌کنیم. آن‌ها آهسته با یکدیگر گفتگو می‌کنند (بعضی می‌گویند) شما فقط ده (شبانه‌روز در عالم برزخ) توقف کردید! (درحالی‌که نمی‌دانند چقدر طولانی بوده است) ما به آنچه می‌گویند آگاه‌تریم، هنگامی که نیکوروش‌ترین آن‌ها می‌گوید: شما تنها یک روز درنگ کردید.»

بر اساس آیات قرآن کریم مشخص است که پایان یافتن این دنیا و آغاز جهان دیگر با دو جنبش ناگهانی صورت می‌گیرد که هر کدام از آن‌ها به نفخه صور و یا دمیده شدن در شیپور تعبیر شده است. صدایی که همه انسان‌ها را به خود آورده و برای حضور در عالمی دیگر آماده می‌کند.

در زمان نفخ صور، افرادی که دنیا را با گناه سر کرده‌اند، به شدت دچار ترس و وحشت می‌شوند از اینکه صحنه قیامت را مشاهده کنند و یا در اثر شدت ناتوانی و ضعف درباره مدت زمان اقامت خود در عالم برزخ به آهستگی با یکدیگر صحبت می‌کنند و از هم سؤال می‌کنند که چه مدت در عالم برزخ بودیم؟ بعضی از آن‌ها این طور جواب می‌دهند که ده روز یا یک روز در عالم برزخ بودیم.

نکته قابل توجه در این پاسخ این است که حتماً مدت زمان توقف انسان در عالم برزخ بسیار طولانی است و بسیار بیشتر از حیات ما در دنیا است، اما تعبیر به ده روز یا یک روز نشان می‌دهد که مدت اقامت در برزخ نسبت به سرای ابدی و اخروی بسیار بسیار کوتاه است.

دراین‌باره خدای متعال به این نکته اشاره می‌فرماید که هرچند اقامت انسان در عالم برزخ بسیار بیشتر از این مدت است، اما کوتاهی عمر دنیا و یا برزخ در برابر عمر آخرت و همچنین بی‌مقدار بودن و ناچیزی کیفیت این‌ها در برابر آخرت با کمترین مقدار یعنی یک روز سازگارتر است.

به عبارت دیگر عالم آخرت هم از لحاظ کمیت و مقدار اقامت انسان و هم از لحاظ کیفیت و شرایط موجود در آن در برابر عالم دنیا و یا برزخ بسیار طولانی است. به طوری که وقتی انسان به آن عالم راه پیدا کند گمان می‌کند تنها یک روز در عالم برزخ توقف داشته است. به همین علت است که قرآن کریم تعبیر یک روز را مناسب‌تر دانسته و گوینده این کلام را روشن‌بین و آگاه معرفی کرده است.

منابع:

• تفسیر المیزان؛ علامه طباطبایی
• تفسیر نمونه؛ آیت‌الله مکارم شیرازی
• تفسیر نور؛ حجت‌الاسلام‌والمسلمین قرائتی

تهیه و تنظیم: مریم مرتضوی

انتهای پیام/