اندیشکده| ارتباط کرونا با تغییر مؤلفههای امنیتی و افزایش خودخواهیهای ملی
یک اندیشکده روسی مینویسد که وضعیت کنونی جهان بیانگر افزایش خودخواهیهای ملی است و این شرایط ضرورتی برای تغییر مؤلفههای امنیتی ایجاد نمیکند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، هفته گذشته ایگور ایوانف، وزیر امور خارجه سابق فدراسیون روسیه با انتشار مقالهای درباره "کرونا و جهان دیگر" به بررسی تغییر مؤلفههای امنیت بینالملل و سازوکارهای مربوط به آن در دوره پساکرونا پرداخت. در این مقاله ادعا شده است که جهان وارد دوران جدیدی از همکاری شده و اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل پس از غلبه بر کرونا بایستی ابتکار عمل مشترکی جهت بازگرداندن سیستم مدیریت روابط بینالملل داشته باشند. به گفته ایوانف، این ابتکار عمل میتواند مشابه جلسه متفقین در دارمبارتن اوکس پس از پیروزی بر آلمان نازی، درباره تشکیل سازمان جهانی، صلح و امنیت باشد.
اما به تازگی اندیشکده روسی به نام "ریاک" نقدی بر نوشته ایگور ایوانف به قلم کنستانتین کاساچف، رئیس کمیسیون روابط خارجی شورای فدراسیون روسیه منتشر کرده است. در این متن درباره ادعای وزیر امور خارجه سابق روسیه مبنی بر ابتکار عمل مشابه جلسه متفقین پس از جنگ جهانی دوم آمده است: مشکل اصلی این است که تاریخ نشان داده ترسیم آینده مطلوب با واقعیت آینده مطابقت ندارد. این یک واقعیت تاریخی است که در دوران پس از جنگ جهانی دوم، سازمان ملل متحد نتوانست مانعی در برابر سخنرانی چرچیل مشهور به فرتون (وینستون چرچیل در این سخنرانی به اصطلاح پرده آهنین که مرز نفوذ ناپذیر بین شرق و غرب در اروپا را بیان میکند، اشاره کرد) و تشدید جنگ سرد باشد.
اینفودمیای خطرناکتر ایپدمی
نویسنده با اشاره به اظهارات آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل مینویسد: به عقیده دبیر کل سازمان ملل جهان در حال نزدیک شدن به این درک متقابل است که ویروس کرونا دشمن مشترک همه ماست. این اظهارنظرها صحیح است اما همزمان با وحدت آشکار جوامع، افزایش همبستگی و کمک متقابل، مبارزه برای کشف و دسترسی اطلاعاتی نیز تشدید شده است. برای نمونه سازمان جهانی بهداشت در گزارش خود طی تاریخ 2 فوریه 2020 در رابطه با بیماری کووید-19 برای اولین بار از اصطلاح "اینفودمیا" (نوعی ویروس که با اطلاعات نادرست و اخبار جعلی در شبکههای مجازی باعث تضعیف اعتماد عمومی به دولتها، سازمان جهانی بهداشت و سایر نهادها میشود و حجم زیاد آن حل معضل را با مشکل روبرو میکند) استفاده کرد که ممکن است از شیوع ویروس کرونا نیز خطرناکتر باشد.
مبارزه با دشمن مشترک مهم نیست، تعیین برنده و بازنده مهم است
به اعتقاد کاساچف، این موضوعات تنها به جریان اطالاعات مشکوک ختم نمیشود. بلکه کشورها در حال برنامهریزی برای ایجاد کمپینهایی با هدف رقابت در دوران پساکرونا هستند. یکی از محورهای این رقابت بحث درباره هزینه این پیروزی است. در واقع چه کسی قرار است این هزینه را پرداخت کند و چه کسی میخواهد برگههای برنده را به نام خود بنویسد. از سوی دیگر چه کسی هزینههای قابل تصور و غیرقابل تصور را بر دیگران تحمیل میکند. ما به خاطر داریم که چگونه همه کشورها هزینه بحران مؤسسات مالی ایالات متحده آمریکا پرداخت کردند.
عضو شورای فدراسیون روسیه به ابعاد دیگر این رقابت برای معرفی برنده و بازنده اشاره میکند و مینویسد: علاوه بر این، ادعاهایی درباره چین و سایر کشورها بیان میشود، همچنین دادخواستهای زیادی در دادگاههای محلی ایالات متحده آمریکا مطرح میشوند، همه اینها نشان میدهد که این کشورها میخواهند یک تصویری از قربانیان، عاملان آنها و تعیین مجازات گناهکاران در دوران پساکرونا طراحی کنند. حتی در این شرایط به جای کمک به سازمانهای بینالمللی، آنها را از تامین بودجه محروم میکنند.
نویسنده معتقد است که رقابت دیگر در قالب موفقیت مدلهای مختلف نظام سیاسی در مبارزه با ویروس کرونا طراحی میشود. در این شرایط که ممکن است عدم موفقیت سازمانها به ضعف دموکراسی غرب نسبت داده شود، غرب حقیقت ویروس کرونا را در بستر مفهوم کلیدی خود مبنی بر تقابل دموکراسی و اقتدارگرایی قرار میدهد که به گفته آنها تعیین دستورالعمل در کشورهای اقتدارگرا آسانتر از کشورهای دموکراتیک است که با مردم آزاد روبرو است.
کرونا؛ کماهمیتی ظرفیتهای نظامی یا ایجاد رقابت تسلیحاتی جدید؟
کاساچف در ادامه متن انتقادی خود اشاره میکند: وزیر امور خارجه سابق روسیه میگوید که "امنیت ملی دیگر نمیتواند به طور عمده بر ظرفیتهای نظامی متکی باشد، بلکه مبارزه با ویروس کرونا نشان داد که جهان باید در اصول اساسی امنیت بینالملل تجدید نظر کند". اما پیش زمینهها نشان میدهد که جهان با وضعیتی روبرو نیست تا بخواهد به بازاندیشی در مبانی امنیت خود بپردازد، بلکه بر خلاف آن خودخواهیهای ملی نیز گسترش پیدا کرده است. در این دوره یک نوع جدید از مسابقه تسلیحاتی در حوزه مراقبتهای بهداشتی به وجود آمد. آنها (ایالات متحده آمریکا) میگویند که ما ثروتمند هستیم و خودمان امنیت بیشتری را خریداری میکنیم و هیچ دلیلی برای تامین مالی افراد ضعیف یا جوامع بینالمللی نمیبینیم.
در پایان این متن آمده است: درخواستهای دبیر کل سازمان ملل و پاپ فرانسیس برای توقف جنگ و تلاش برای نجات مردم جهان است. دبیر کل سازمان ملل از کشورها خواست تا محدودیتهای اقتصادی علیه برخی کشورها که نمیتوانند دارو و تجهیزات ضروری را به دست بیاورند را لغو شود. اما سؤال اینجاست که آیا این درخواستها را کشورهای در حال جنگ و تحریم کننده نیز میشنوند؟ به یقین در این مورد نیز تردیدهای معقولی وجود دارد. در هر صورت، اینها به معنای توقف تلاشها برای ایجاد جهانی توام با همبستگی و امنیت پس از شکست ویروس کرونا نیست که در آن هیچ کشوری احساس پشتیبانی نکند.
انتهای پیام/