ظرفیت آذربایجان غربی در صنایع دستی مغفول مانده است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، پیشرفت جوامع و رشد فکری و فرهنگی و اقتصادی انسان‌ها در تکامل صنایع‌دستی تکثیری به سزا داشت، مردم هر منطقه با توجه به شرایط اقلیمی، مواد در دسترس، شرایط اجتماعی و فرهنگی و با توجه به نیازهای مادی و معنوی‌شان جلوه‌ها و اشکال متنوعی از دست ساخته‌ها را عرضه کردند حتی وسایلی که برای مرکب خویش استفاده می‌کردند همچون زین، افسار و یراق همگی ساخته دست بودند.

صنایع‌دستی به آن دسته از صنایع گفته می‌شود که بخش عمده یا تمام مراحل ساخت آن به وسیله انسان انجام گیرد و در چارچوب فرهنگ و تمدن هر منطقه ودیدگاه‌های قومیتی و بیش‌های مختلف حاکم بر آن ساخته و پرداخته می‌شود که بازتابی از تمدن هر ملت و قوم نیز است.

آذربایجان غربی به عنوان استانی که 967 کیلومتر مرز مشترک با 3 کشور جمهوری نخجوان، ترکیه و عراق دارد و با توجه به تنوع قومیتی حاکم بر آن که ناشی از زندگی پیروان ادیان مختلف در آن است از تمدنی غنی و کهن برخوردار است که گاه در قالب صنایع‌دستی جلوه یافته و تلفیقی زیبا از هنر و تمدن را به وجود می‌آورد.

بر اساس تحقیقات انجام شده قالیبافی، منبت‌کاری، ریزه‌کاری، سفالگری، جاجیم و گلیم‌بافی، منجوق دوزی، حصیر و سبد بافی، بافت جورابهای پشمی، شال‌گردن و کلاه، دوخت لباس زنانه و مردانه، پشه‌بند دوزی، سجاده، تبدیل پشم به نخ و ساخت ظروف چوبی از چوبهای جنگلی از ماکو، شمالی‌ترین منطقه استان تا تکاب، جنوبی‌ترین نقطه آن، رواجی چشمگیر دارد.

فرش و گلیم آذربایجان‌غربی، صنایع کوزه‌گری و چرم‌سازی، نازک‌کاری و تولیدات متنوع صنایع چوبی ارومیه در کنار معرق‌کاری و انبوهی از دیگر رشته‌های صنایع‌دستی این استان را جزو استان‌های بسیار غنی در این زمینه کرده است.

بنابر اوصاف ذکر شده در ارتباط با صنایع‌دستی آذربایجان غربی می‌توان از آن به عنوان ظرفیتی مغفول مانده در استان یاد کرد که آن گونه که شایسته است بدان توجه نشده و از اهمیت آن در زمینه اشتغال‌زایی و معرفی این منطقه در سایر کشورها غافل شده است.

زمینه عرضه صنایع‌دستی آذربایجان غربی به کشورهای خارجی فراهم شود

هنرمندان صنایع‌دستی بیش از شناخته و مطرح شدن به حمایت نیاز دارند و با توجه به نوسانات ارزی و مشکلات اقتصادی موجود در کشور حمایت نکردن مسئولان از این هنرمندان ممکن است سبب ناامیدی آنان و درنتیجه رکود هنرصنایع‌دستی در آذربایجان غربی شود.

پرداخت نشدن تسهیلات، نبود بازارهای داخلی و خارجی، حمایت نکردن مسئولین و مشکلات مشابه عرصه را برای شکوفایی هر چه بیشتر هنرمندان صنایع‌دستی تنگ کرده است، بنابر این لازم است علاوه بر راه‌اندازی بازارچه‌های موقت و دائمی صنایع‌دستی در نقاط مختلف که راه‌کاری کوتاه‌مدت و البته زود بازده نیز است زمینه را برای عرضه آثار هنرمندان آذربایجانی در بازارهای خارجی بیش ازپیش فراهم شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی با اشاره به حمایت همه جانبه این اداره کل از هنرمندان صنایع‌دستی استان می‌گوید: ازجمله حمایت‌های اداره‌کل میراث‌فرهنگی، اعزام به نمایشگاه‌های صنایع‌دستی در کشور، برگزاری بازارچه‌های صنایع‌دستی، بیمه هنرمندان و طرح اشتغال پایدار روستایی است.

جلیل جباری می‌افزاید: تولیدکنندگان و هنرمندان صنایع‌دستی که در روستاها و یا عشایر فعالیت دارند می‌توانند از تسهیلات با نرخ 4 تا 8 درصدی بهره‌مند شوند.

وی معتقد است که یکی دیگر از راه‌های حمایتی از صنایع‌دستی در استان، تأمین فضای مناسب برای عرضه محصولات صنایع‌دستی، استقرار هنرمندان، واگذاری کیوسک‌های صنایع‌دستی، کمک به بسته‌بندی مناسب برای عرضه محصولات، تولید فیلم برای معرفی رشته‌های صنایع‌دستی، صدور کارت شناسایی و پروانه تولید است.

جباری می‌گوید: خانه اربابی دیزج سیاوش نیز در حال طی مراحل پایانی مرمت سازی است چراکه سال‌های قبل نگرانی ما برای تخریب و از بین رفتن این بنای تاریخی بود اما اکنون این بنا با نصب در و پنچره چوبی، سقف شیروارنی و فضاسازی بازسازی‌شده است.

37 اثر آذربایجان غربی نشان ملی مرغوبیت کالا دریافت کرده است

صنایع‌دستی هم می‌تواند، حالت کارگاهی و هم حالت خانگی داشته باشد، همانند صنایع کوچک قابلیت استقرار در شهر و روستا را دارد، بدون نیاز به فن آوری پیشرفته، بیشتر متکی به تخصص‌های بومی و سنتی است و قسمت اعظم مواد اولیه مصرفی آن در داخل کشور قابل تهیه هستند.

در آذربایجان غربی، صنایع دستی و روستایی از گذشته‌های بسیار دور متداول بوده است، صنایع دستی این خطه آمیخته ایی از تجارب متمادی ترک‌ها و کردهاست و در حد خود بی‌نظیر است.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و و گردشگری آذربایجان غربی می‌گوید: تاکنون 37 اثر صنایع‌دستی آذربایجان غربی موفق به دریافت نشان مرغوبت کالا در مراسم اعطای نشان مرغوبیت کالا که هر دو سالیک بار در کشور برگزار می‌شود شده‌اند.

افسانه رنجبر می‌افزاید: هم‌اکنون بیش از دو هزار و 500 هنرمند در دو هزار کارگاه صنایع دستی در مناطق شهری، روستایی و عشایری آذربایجان غربی مشغول به فعالیت هستند که این مسئله نقش پراهمیتی در اشتغال آفرینی و اشتغال‌زاییدارد.

وی هنر چوب به ویژه در زمینه منبت، معرق و پیکرتراشی را از صنایع‌دستی مهم واول آذربایجان غربی برشمرده و می‌گوید: در حوزه صنایع‌دستی فرش، گلیم‌بافی، صنایع شیشه نیز استان از ظرفیت بالایی برخوردار است.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی معتقد است: استان سالانه دو میلیون و 600 دلار از محل صادراتصنایع‌دستی ارزآوری داشته است.

هنرمندان صنایع چوبی حمایت نمی‌شوند

آرمان جلیلی فرد که از دوران تحصیلی راهنمایی در عرصه صنایع دستی مشغول به کار شده می‌گوید: متأسفانه از هنر صنایع‌دستی چوبی و به ویژه شغل منبت‌کاری حمایت‌های چندانی در آذربایجان غربی صورت نمی‌گیرد.

وی می‌افزاید: همین حمایت نکردن سبب شده که خود مردم ارومیه زیاد از این دست آثار خرید نکنند بنابراین بیشتر آثار منبت‌کاری تولید شده در ارومیه به تهران و شهرهای دیگر کشور صادر می‌شود.

عبدالله جلیلی فرد از فعالان عرصه صنایع دستی در ارومیه می‌گوید: اگر از شغل ما حمایت شود و تسهیلات لازم در اختیار من قرار گیرد تا بتوانم یک کارگاه استاندارد احداث کنم حداقل برای 30 نفر می‌توانم اشتغال ایجاد کنم.

صادرات صنایع‌دستی آذربایجان غربی تسهیل شود

اصغر زینال زاده از هنرمندان شاغل در بخش صنایع دستی آذربایجان غربی گفت: باید اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی شرایطی فراهم آورد تا به سهولت صنایع‌دستی چوبی به خارج از کشور صادرات شود و یا امکان پیش‌خرید صنایع‌دستی توسط خود این اداره فراهم شود تا فعالان این عرصه بدون نیاز به وام و بدهکار بانک شدن به تولید آثار هنری بپردازند.

گزارش از مریم مرادی

انتهای پیام/ ع