گزارشی از جشنواره رسانه‌ملی شهرکرد| معاون رئیس سازمان صداوسیما: همه مشکلات رادیو با «بالا بردن نرخ برنامه‌سازی» حل نمی‌شود
علی دارابی گفت: در سازمان صدا و سیما «رادیو» رتبه اول در احراز جوایز در جشنواره‌های بین‌المللی را دارد و تولیدات صدای استان‌ها نقش اول جوایز بین المللی را از آن خود کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، علی دارابی امروز در کمیسیون صدا و پژوهش بیست و یکمین جشنواره تولیدات مراکز استانی صدا و سیما حضور پیدا کرد. وی در کمیسیون صدا، اظهار کرد: در جشنواره سال قبل در کمیسیون مطالبات، انتظارات و اولویت‌هایی را مطرح کردم که از جمله آنها می‌توان به تعاملی شدن رادیو و نقش پررنگ مردم در برنامه‌ها بود، اینکه سهم و میزان زبان محلی در برنامه‌های صدای استان‌ها، رادیو و حضور و نقش نخبگان هم در اتاق فکر (شورای اندیشه‌ورز) و هم در برنامه‌های مختلف به عنوان صاحب‌نظر و کارشناس ارتقا یابد.
وی افزود: ارتقای رادیو نماها از نظر شکل و محتوی، اهتمام بر نمایش در رادیوی استان‌ها و لزوم نظارت و ارزیابی مستمر و کارآمد از فعالیت مراکز از دیگر مطالبات بود که لازم است امسال گزارشی از روند اقدامات صورت گرفته در این راستا ارائه شود.
معاون امور استان‌های صدا و سیما با اشاره به بیانیه هیأت داوران کمیسیون صدا و نکات حائز اهمیت در آن عنوان کرد: توجه به نیروهای شاخص و استعدادهای ویژه، سنجش آثار، خلاقیت و ذوق در تولید کارها، حسن سلیقه در بکارگیری واژه، استعمال نام‌ها، وفاق ملی و اهتمام به تولید چند رسانه‌ای از جمله این این نکات به شمار می‌روند.
وی در ادامه به انتظارات رسانه ملی از رادیو به ویژه صدای مراکز پرداخت و گفت: حقیقت آن است که می‌خواهیم در عصر رقابت نفس‌گیر و فشرده رسانه‌ها که بسیار متنوع، متعدد، متکثر شده است رادیو همچنان پویا و مانا بماند.
دارابی افزود: رادیو بود که برای ما از شعر، ادبیات، موسیقی، فرهنگ، تاریخ و تحولات ایران و جهان و آخرین خبرها روایت کرده است، رادیو در حقیقت یک «حس نوستالژیک» هم برای خیلی‌ها دارد.
معاون امور استان‌های صدا و سیما تصریح کرد: همه مشکلات رادیو با «بالا بردن نرخ برنامه‌سازی» حل نمی‌شود چرا که رادیو برنامه‌ساز، مدیر، کارشناسان و تهیه کننده عاشق می‌خواهد و این اکسیری است که کمیاب شده و در این راستا لازم است «شناسایی و کشف استعدادهای نو، جوان، خلاق، سازنده، باسواد» در دستور کار صدای مراکز قرار بگیرد.
وی با بیان اینکه 24 ساعته شدن رادیو استان‌ها یک فرصت بی‌بدیل برای برنامه‌سازی و ارائه بهترین‌ها برای مخاطبان است خاطرنشان کرد: هنر مدیران صدا این است که این ظرفیت بزرگ را در خدمت مردم قرار دهند. رادیو رسانه‌ای همراه با مردم بوده است و این نزدیکی و رفاقت و همدلی را باید دوباره احیاء کرد.
دارابی بر ایجاد سامانه‌ای برای اطلاع‌رسانی مناسب در صدای مراکز تاکید کرد و گفت: تولید و پخش آنونس‌های جذاب و بهره‌گیری از صداهای ماندگار می‌تواند در جذب مخاطبان رادیو نقش جدی داشته باشد.
معاون امور استان‌های رسانه ملی اضافه کرد: در عصر چند رسانه‌ای و «حاکمیت تصویر» بر سایر وجوه چون «نوشتار و گفتار» باید برای معرفی رادیو و برنامه‌های آن برنامه داشت، مخاطب کنونی فرصت محدودی دارد و این ما هستیم که باید خودمان را در سبد کالای مصرف فرهنگی- رسانه‌ای مخاطب قرار دهیم.
وی با بیان اینکه رادیو نما یا همان تصویری کردن رادیو که گامی برای بهتر دیدن و بیشتر شنیدن رادیو در عصر دیجیتال و تنوع رسانه ها است را باید جدی گرفت تصریح کرد: بارگذاری عکس‌ها و تصاویر، استفاده از نوشته‌ها و زیر نویس، بهره‌مندی هنرمندانه در مناسبت‌ها و ایام، افزایش جذابیت‌های بصری آن از قبیل فرم، رنگ، غنای بصری ، فونت نوشته‌ها، از مهمترین سازو کارهای ارتقاء رادیو نما است، وضعیت کنونی پس از یک سال و نیم اگر چه گام‌هایی برداشته شده اما رضایت‌بخش نیست.
دارابی با اشاره به جمله حکیمانه رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه صدا و سیما یک دانشگاه است گفت: این دانشگاه سراسری و مجازی را در فاصله جشنواره بیست و یکم تا بیست و دوم به بهترین نحو باید محقق ساخت، در این مسیر باید تاریخ ایران و جهان را برای مخاطبان بازگو و از منابع ارزشمندی همچون نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه استفاده کرد، همچنین منابع ادبی و فرهنگی غنی فراوانی داریم که باید مورد استفاده قرار بگیرند.
معاون امور استان‌های صدا و سیما در سال آینده برای هر یک از این بخش‌ها جوایز ویژه‌ای تدارک دیده می‌شود عنوان کرد: رادیو برای برنامه‌سازی مشترک و مبادله برنامه با کشورهای همسایه در استان‌های مرزی پیشگام شود، در جشنواره بیست و چهارم «بخش بین‌الملل» خواهیم داشت که امیدوارم حاصل این کارهای مشترک را در آن جشنواره ملاحظه کنیم .
وی با بیان اینکه رادیو «توسعه پایدار و متوازن استان» را بر سر دست بگیرد گفت: فضای شادی و نشاط در رادیو باید گسترش یابد؛ طنزها، فولکلورهای محلی و استانی را با لهجه و زبان و گویش شیرین محلی تولید کنید و این تولیدات به گونه‌ای باشد که در شبکه‌های سراسری قابل استفاده باشد.
دارابی خاطرنشان کرد: بارها گفته‌ایم صدا و سیمای استان اختصاص به مرکز استان ندارد همه استان باید در آن دیده و شنیده شوند علاوه بر این سهم رادیو استان‌ها از رادیو سراسری نباید صرفاً در مناسبت‌ها، راهپیمایی‌ها و مراسم باشد بلکه در طول سال باید برنامه‌های مهم، پرمخاطب و تاثیرگذار و در آنتن شبکه‌های سراسری رادیو جا پیدا کنند.
معاون امور استان‌های صدا و سیما افزود: «رادیو زیارت» اگرچه در خراسان رضوی مستقر است اما اما متعلق به همه مراکز است، شورای راهبردی دارد که مدیران برخی مراکز و چند تن از اشخاص حقیقی عضو آن هستند فرصت همکاری و تولید برنامه مشترک را از دست ندهید.
وی بر مسئله برندسازی برنامه‌ها و حمایت از آنها تاکید و خاطرنشان کرد: مراد از برنامه برند داشتن مخاطب و رضایتمندی بالا و تولید محتوی براساس منظور فکری رسانه» گاهی یک رادیو با یک یا دو برنامه می‌درخشد برندها چنین نقشی در رادیو دارند.
دارابی اضافه کرد: در سازمان صدا و سیما «رادیو» رتبه اول در احراز جوایز در جشنواره‌های بین‌المللی را دارد و تولیدات صدای استان‌ها نقش اول این جوایز را از آن خود کرده‌اند.
پژوهش های میدانی و محلی اولویت نخست مراکز استانی صداوسیماست
علی دارابی در کمیسیون پژوهش بیست و یکمین جشنواره تولیدات مراکز که در شهرکرد برگزار شد با اشاره به مطالبات و انتظارات از جشنواره بیستم اظهار کرد: در کمیسیون پژوهش سال قبل موارد و نکاتی را مطرح کردم که از جمله آنها می‌توان به تشکیل هیأت‌های اندیشه‌ورز در استان‌ها با حضور نخبگان و صاحب‌نظران، استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی و حوزوی استان‌ها برای انجام کارهای پژوهشی، اهتمام به پژوهش و تحقیقات بومی و استانی اولویت در پژوهش‌های کاربردی و برنامه‌های حوزه استان و اجتناب از پژوهش‌های راهبردی و ملی، پیوست رسانه‌ای برای برنامه و توسعه استان اشاره کرد که لازم است گزارشی از روند فعالیت‌های صورت گرفته در این زمینه طی یک سال گذشته تهیه و در اختیار معاونت استان‌ها قرار گیرد.
وی افزود: وضعیت کنونی پژوهش و نگاهی که به آن وجود دارد با آنچه که انتظار داریم بسیار فاصله دارد اما سوال اساسی این است که چرا ما در حوزه پژوهش با چنین وضعیتی روبرو هستیم؟
معاون امور استان‌های صدا و سیما با بیان اینکه دلایل این مسئله را باید در چند حوزه مورد واکاوی قرار داد گفت: حقیقت آن است که مقوله پژوهش و تحقیق در کشورهای جهان سوم غریب و بیگانه است و ما هم در کشورمان از این عارضه رنج می‌بریم علاوه بر این بودجه و اعتبارات لازم برای کارهای پژوهشی تخصیص داده نمی‌شود و اصولا در نظام برنامه‌ریزی و تخصیص اعتبار کشور جایگاه چندانی ندارد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از دلایل این امر آن است که مدیران و افراد کارآمد، با اراده و معتقد به امر پژوهش بر سر کارهای پژوهشی قرار نگرفته‌اند بلکه عمدتاً برای رفع مسئولیت این مدیران و افراد می‌آیند و می‌روند.
دارابی با بیان اینکه سایر بخش‌های یک مجموعه نیز احساس نیاز به وجود پژوهش نکرده‌اند عنوان کرد: در حقیقت هرکس خودش برای خودش پژوهش انجام داده و کار را به سمت و سویی که خواسته برده است.
معاون امور استان‌های صدا و سیما با اشاره به اینکه نبود تعریف واحد درباره امر پژوهش، ضرورت‌ها، بایسته‌های آن، عدم تفکیک میان پژوهش‌های راهبردی، کاربردی، برنامه‌ای استانی و بومی هم کار را سختتر کرده است تصریح کرد: روشن نبودن تکلیف پژوهش در استان‌ها مسئله‌ای است که باید ریشه‌یابی شود، اگر مسئولیت با مرکز تحقیقات و افکار سنجی است پس حمایت ها و پشتیبانی‌های مادی و معنوی، سیاست گذاری‌ها و راهبردهای آن کجاست و اگر اداره کل اطلاعات و برنامه‌ریزی معاونت امور استان‌ها و بخش پژوهش آن است، پس اصلاً ظهور و بروزی دیده نشده است.
وی گفت: از مسئولان امر می‌خواهم ظرف حداکثر سه ماه با مشارکت دبیران مناطق یعنی مدیران مراکز، وضعیت موجود را بررسی و تعیین وضعیت پژوهش‌ها با بودجه و نیروی انسانی را روشن کنند.
دارابی در ادامه به انتظاراتی که از حوزه پژوهش در استان‌ها می‌رود پرداخت و خاطرنشان کرد: وقتی می‌گوییم «تولید بر پایه پژوهش» یعنی این سخن از سر اسقاط و رفع تکلیف نیست بلکه بر عکس پژوهش باید دایر مدار و محور کارها باشد.
معاون امور استان‌های صدا و سیما تصریح کرد: در حوزه فیلم و سریال، مستند، انیمیشن( پویانمایی) برنامه‌های ترکیبی و همه موارد سهم و میزان بودجه و اعتبار باید برای پژوهش بطور جدی افزایش یابد و علاوه بر این دستورالعمل ها، آیین نامه‌ها و نرخ نامه‌ها به نفع آن اصلاح و ابلاغ شود.
وی با بیان اینکه سال گذشته اعلام کردم از پژوهش استان‌ها، پژوهش‌های کلان و راهبردی ملی می‌خواهیم افزود: البته در مواردی حتماً نیاز به مشورت داریم و حتماً باید مساعدت لازم از سوی استان‌ها صورت بگیرد.
دارابی گفت: پژوهش‌های میدانی، کاربردی، برنامه‌ای، محلی و استانی، اولویت اول استان‌هاست و فهرست این اولویت‌ها را از مراکز تا 3 ماه آینده مطالبه خواهیم کرد.
معاون امور استان‌های صدا و سیما با بیان اینکه اصلاح ساختار و ارتقاء جایگاه، تأمین نیروی انسانی و تخصیص بودجه و اعتبار مناسب نقش مهمی در بهبود اوضاع کارهای پژوهشی خواهد داشت ادامه داد: اهتمام برای حوزه پژوهش منوط به ساختار نیست بلکه یک نفر می‌تواند منشأ خدمات بزرگ باشد.
پژوهش‌های برتر جشنواره هدهد 21 معرفی شدند
جلسه کمیسیون پژوهش بیست و یکمین جشنواره تولیدات مراکز به میزبانی استان چهارمحال و بختیاری و با حضور علی دارابی معاون امور استان‌های رسانه ملی و اعضای هیئت داوران این کمیسیون برگزار شد. در این جلسه و پس از قرائت بیانیه هیئت داوران و سخنرانی علی دارابی، جوایز پژوهش‌های برتر این دوره جشنواره به صاحبان این آثار اهدا شد.
در بخش فرهنگی، هیئت داوران ضمن تقدیر از تمامی مراکز برای ارسال پژوهش‌های فرهنگی به دبیرخانه جشنواره، جایزه رتبه دوم را به پژوهش «شناسایی و ارائه راهکارهای ارتقای هویت فرهنگی و اجتماعی جوانان شهر بوشهر با تاکید بر نقش صدا و سیما» به عبدالله رئیسی از مرکز بوشهر اهدا کرد.
در این بخش پژوهش «تحلیل محتوای کیفی برنامه رادیویی سوزلر صحبت لر» اثری از سید حسن آذری از مرکز اردبیل حائز رتبه سوم شد. همچنین هیئت داوران بخش پژوهش‌های فرهنگی، پژوهش «بررسی تاثیر برنامه‌های ماهواره بر سبک زندگی مردم استان مرکزی» تألیف امیر ساکی از استان مرکزی را شایسته تقدیر در بخش فرهنگی دانستند.
در بخش اجتماعی نیز هیئت داوران ضمن تقدیر از تمامی مراکزی که در این بخش آثار پژوهشی به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده‌اند، پژوهش «راهکارهای رسانه‌ای اجرای سیاست‌های کلی جمعیت در خراسان‌رضوی» اثری از مهتدی ناظمی از مرکز خراسان رضوی را حائز رتبه دوم و پژوهش‌های «علل و عوامل کاهش طلاق عاطفی در خانواده‌ها با تأکید بر نقش رسانه استانی در استان مرکزی» اثر احمد کارگر از استان و «علل و عوامل شکل‌گیری طلاق عاطفی در شهر قم با تاکید بر نقش رسانه استانی» از اثر عاطفه ارکان از مرکز قم را شایسته رتبه سوم دانست.
همچنین هیئت داوران بخش اجتماعی، پژوهش «بررسی استفاده از استعدادهای جوان در ساختار سلسله مراتبی مدیریت استان مازندران (مطالعه موردی: فرمانداری‌های استان)» تألیف مریم رزاقی از مرکز مازندران را شایسته تقدیر دانستند.
هیئت داوران در بخش اقتصادی کمیسیون پژوهش نیز ضمن تقدیر از تمامی مراکزی که در این بخش آثار پژوهشی به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده‌اند، جایزه رتبه دوم را به پژوهش «معرفی مشاغل، شرایط و چگونگی کارآفرینی با نگاه به فرصت‌های شغلی موجود در استان ایلام» تالیف معصومه دارابی از مرکز ایلام اهدا کرد و جایزه رتبه سوم این بخش نیز به پژوهش «مطالعه تبلیغات پخش شده از صدا سیمای مرکز کردستان از لحاظ رعایت مولفه‌های اقتصاد مقاومتی» تالیف عرفان ناصری از مرکز کردستان رسید.
در بخش رسانه و ارتباطات، هیئت داوران ضمن تقدیر از تمامی مراکزی که در این بخش آثار پژوهشی به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده‌اند، جوایز این بخش را بر اساس رتبه‌های اول تا سوم به ترتیب به پژوهش «مطالعه راهکارهای افزایش مخاطبان شبکه استانی سیمای مرکز آذربایجان شرقی» تالیف جمشید دژم‌خوی، «نقش برنامه‌های شبکه‌های ماهواره ای بر سبک زندگی شهروندان اصفهانی» تالیف مصطفی محمد صادقی دهقی و «آینده‌پژوهی حضور شبکه‌های استانی صدا و سیمای مرکز چهار محال و بختیاری در فضای مجازی » تالیف لیلا بیاتی و همچنین «تحلیل محتوای نوع بیان مسئولان در برنامه همدان و توسعه» تالیف احمد نوروزی اهدا کردند. همچنین هیئت داوران بخش رسانه و ارتباطات، پژوهش «تحلیل برنامه خانواده(خانه محبت و خانه ما) صدا و سیمای مرکز گلستان (با تأکید بر سبک زندگی ایرانی-اسلامی سال1396)» تالیف ام کلثوم دهقان را شایسته تقدیر دانستند.
در بخش سیاسی نیز هیئت داوران ضمن تقدیر از تمامی مراکزی که در این بخش آثار پژوهشی به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده‌اند، هیچ اثری را شایسته رتبه اول و دوم ندانستند. تنها جایزه این بخش یعنی رتبه سوم به پژوهش «شهیدان واحدی، نقش و جایگاه آنان در مبارزات جمعیت فداییان اسلام » تالیف عثمان میرانی از مرکز کرمانشاه اهدا شد.
هیئت داوران در بخش پژوهش بخش پژوهش‌های منجر به تولید، ضمن تشکر از تمامی مراکزی که در این بخش آثار پژوهشی به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده‌اند رتبه اول رادیویی را به پژوهش «عوامل موثر بر شکاف نسلی در شهر خرم آباد» تالیف پروین گنجی از مرکز لرستان اهدا کردند.
در این بخش رتبه اول خبر به پژوهش «معرفی باغ‌های تاریخی استان خراسان جنوبی با تأکید بر باغ گلشن طبس» تالیف فاطمه آذری از مرکز خراسان جنوبی رسید و پژوهش آسیاب‌های آبی استان سمنان و کارکردهای آن» تالیف گلناز حیدرپور هم رتبه اول تلوزیونی را به خود اختصاص داد.
در این بخش جایزه رتبه دوم تلویزیونی به پژوهش «مستند بایداق (بیرق‌های عاشورایی در فرهنگ عزاداری اردبیل)» تالیف احمد شادی عیسی‌لو اهدا شدو پژوهش «اولویت‌ها و موضوعات برنامه مخاطبان نوجوان در شبکه مازندران» هم به فاطمه عامریان از مرکز مازندران هم عنوان سوم تلوزیونی را به خود اختصاص داد.
همچنین هیئت داوران بخش منجر به تولید تلویزیونی، پژوهش « شناسایی و معرفی آواها و نواهای ایلامی با تأکید بر مقام نادرنامه» تألیف علی‌محمد ارسلانی از مرکز ایلام را شایسته تقدیر دانستند.
در بخش مقالات، هیئت داوران ضمن تقدیر از تمامی مراکزی که مقاله به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده‌اند، جایزه مقالات برتر را به «بررسی رابطه بین مصرف رسانه و هویت ملی از دیدگاه جوانان 15 تا 21 ساله یزدی» تالیف سید محمد موسوی ندوشن و سید علیرضا افشانی، «بررسی رابطه رسانه‌های دیداری و سبک زندگی (مورد مطالعه جوانان اهوازی)» تالیف محمود یعقوبی دوست از مرکز خوزستان، «نقش نرم‌افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از منظر رأی‌دهندگان» تالیف اقبال خالدیان و سید مهدی مهدی‌زاده و مهراوه فردوسی ار مرکز کردستان اختصاص داد. بخش جنبی کمیسیون پژوهش هم در این جلسه نفرات برتر خود را شناخت.
هیئت داوران ضمن تجلیل از مراکزی که آثار پژوهشی در بخش جنبی در پنج موضوع «شعار سال»، «دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، مدافعان حرم و ...»، « آب و محیط زیست»، «بهداشت و سلامت» و «گردشگری» به دبیرخانه جشنواره ارسال کردند، جایزه بخش شعار سال را به پژوهش «معرفی و شناسایی مهمترین گیاهان دارویی استان خراسان شمالی و بررسی نقش و قابلیت آن در افزایش تولید و توسعه اشتغال(با تاکید بر نقش رسانه استانی)» تالیف مرتضی قنبرآبادی از مرکز خراسان شمالی اهدا کرد.
همچنین پژوهش «ارائه راهبردهای بهبود و توسعه محصولات و فرآورده‌های کنجدی به عنوان یک کالای ایرانی در استان یزد(با تاکید بر نقش صدا و سیمای مرکز یزد)» تالیف احسان کریمی میبدی از مرکز یزد و «شناسایی فرصت‌های کارآفرینی در استان چهار محال و بختیاری» نوشته لطیف رئیسی جعفرآبادی از مرکز چهارمحال و بختیاری هم حائز رتبه‌های برتر شدند.
در بخش «دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، مدافعان حرم و ...» هم پژوهش‌های «شناخت و معرفی زندگی و شخصیت شهید مدافع حرم سردار عبداله اسکندری» تالیف ندا سید چاوش از مرکز فارس، «بررسی نقش صداوسیمای آذربایجان غربی در هشت سال دفاع مقدس» تالیف معصومه خیری مطلق از مرکز آذربایجان غربی و «تاریخ نگاری نقش زنان شهر قزوین در پیروزی انقلاب اسلامی» نوشته طاهره امینی از مرکز قزوین رتبه‌های برتر را به خود اختصاص دادند.
در بخش «آب و محیط زیست» هم جوایز پژوهش‌های برتر به «شناسایی و تدوین راهبرد و خط مشی شبکه اصفهان در مواجهه با بحران آب» تالیف احمدرضا فیاض‌بخش از مرکز اصفهان، «خشکسالی،آثار و پیامدهای آن در استان فارس» نوشته اسفندیار محمدی از مرکز فارس و «تحلیل محتوای بحران زیست محیطی دریاچه ارومیه در سیمای آذربایجان غربی (مطالعه موردی سریال دریا)» تالیف سجاد فرجی از مرکز آذربایجان غربی اهداء شد.
در بخش «بهداشت و سلامت» نیز سه پژوهش به عنوان آثار برتر معرفی شدند؛ این سه پژوهش شامل «سونامی سرطان در نوار سبز شمالی و شناسایی سرطان های رایج مازندران و نقش رسانه استانی در پیشگیری از آن» نوشته مریم رزاقی از مرکز مازندران، «بررسی ابعاد و عوامل کاهش آرامش روانی و عوامل مؤثر بر آن در بین مردم و راهکارهای رسانه‌ای مقابل با آن» تالیف مهین منیری از مرکز آذربایجان شرقی و «بررسی مسائل و مشکلات روحی و روانی خانواده‌های آسیب پذیر شهر گرگان» نوشته سید حسن حسینی از مرکز گلستان بودند.
در موضوع «گردشگری» هم هیئت داوران جوایز پژوهش‌های برتر را به «بازنمایی مولفه‌های فرهنگی بومی و گردشگری در سریال سرسرا (تولید شبکه کرمان)» تالیف زهره توکلی از مرکز کرمان، «تحلیل رابطه بین صنعت گردشگری و رشد اقتصادی ایران)» نوشته عبدالرضا رضایی از مرکز فارس، «بررسی روستاهای تاریخی استان مرکزی با هدف گردشگری» نوشته حسن سعادت نوری از استان مرکزی و «انواع صنعت گردشگری در استان گیلان با رویکرد اقتصاد مقاومتی» تالیف سید مجتبی میرحسینی از مرکز گیلان اختصاص دادند.
انتهای پیام/
