بحران آب ایران – ۱ / کم بارشی و خشکسالی بی سابقه در نیم قرن اخیر

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، ایران کشوری خشک و نیمه خشک است که همواره بارش هایی یک سوم متوسط جهانی داشته است. بارش های ایران که به طور متوسط 250 میلیمتر در سال بود، در طی سالهای اخیر، روندی کاهشی به خود گرفته است.

همانطور که در نمودار بالا مشخص است، در طی یک دهه اخیر، هیچ گاه میزان بارش های سالانه کشور به 250 میلیمتر نرسیده و این مسئله موجب شده هر سال متوسط سالانه بارش های کشور به صورت درازمدت نیز مـتأثر از آمار کاهشیِ جدید، کاهش یابد.

متوسط بارش های سالانه ایران به صورت درازمدت (متوسط نیم قرن اخیر) 10 سال پیش 254 میلیمتر بود، این رقم در پایان سال آبی 95 – 96 به 249.7 میلیمتر رسید.

اما امسال وضعیت متفاوت است. از ابتدای سال آبی جاری تاکنون 103.6 میلیمتر بارش در کشور داشته ایم، این درحالی است که در مدت مشابه سال قبل 206.1 میلیمتر و در مدت مشابه به صورت درازمدت 203.7 میلیمتر بارش در کشور ثبت شده است.

کاهش 49.7 درصدی بارش های سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته و کاهش 49.1 درصدی بارش ها نسبت به متوسط مدت مشابه به صورت درازمدت، نشان از وضعیت ویژه کم آبی امسال دارد.

در یک دهه اخیر، بدترین و کم بارش ترین سال آبی، سال آبی 87 - 86 بود که در طول این سال در مجموع 143.3 میلیمتر بارش داشتیم. در سال آبی 87 - 86 نیز در مدت مشابه گذشته از سال آبی جاری، بارشی 121.7 میلیمتری به ثبت رسیده بود.

سال آبی 87 - 86 تا پیش از امسال، کم بارش ترین و بدترین سال آبی در نیم قرن اخیر لقب گرفته بود، همانطور که آمار نشان می دهد سال آبی جاری از بدترین و کم بارش ترین سال آبی نیم قرن اخیر ایران نیز کم بارش تر است.

کم شدن بارش های ایران به معنای کاهش منابع تجدیدشونده آب کشور است. ایران سالانه از 130 میلیارد مترمکعب منابع آب تجدیدشونده برخوردار بود، اما در 20 سال گذشته منابع آب تجدیدشونده به 110 میلیارد مترمکعب و در 6 سال گذشته به حدود 100 میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.

از یک سو کم شدن بارش های کشور دسترسی به منابع آب سطحی را برای سال جاری کاهش داده و از سوی دیگر با برداشت بیش از ظرفیت، از منابع آب زیرزمینی در طی دو سه دهه اخیر، شاهد هستیم که از تعداد 609 دشت کشور، 355 دشت با کاهش شدید سطح منابع آب زیرزمینی مواجه شده و به اصلاح دشت ممنوعه است. در سال 1347 تنها 15 دشت ممنوعه در کشور وجود داشت که این تعداد امروز به 355 دشت ممنوعه افزایش پیدا کرده است.

شرایط ویژه کم آبی و خشکسالی امسال که در نیم قرن اخیر بی سابقه بوده و همچنین رویه مصرف آب در کشور که با هیچ منطقی نمی توان مصرف بی رویه و غیربهینه آب در بخش های شرب، کشاورزی، صنعت و آبیاری شهری را توجیه کرد، خبرگزاری تسنیم را برآن داشت تا با بررسی جزئیات بحران آبی کشور نسبت به ترسیم دقیق شرایط موجود و آینده اقدام کند و با پژوهش در این زمینه و بهره گیری از نظرات مدیران مسئول و کارشناسان خبره، در قالب پرونده "بحران آب ایران" راهکارهایی عملی برای اصلاح امور به منظور رفع تنش ها و رسیدن به شرایطی که مدیریت بهینه تأمین و مصرف آب را در کشور شاهد باشیم، ارائه کند.

انتهای پیام/