جوادی:‌ کتاب قلب فرهنگ و کتابخوانی حیات آن است

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا،‌ آیین پایانی چهارمین دورۀ انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار وحدت برگزار شد. محسن جوادی،  معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم در سخنانی گفت: کتاب قلب فرهنگ است. جایی که کتاب نباشد، فرهنگ معنایی ندارد. کتابخوانی زندگی و حیات فرهنگ است. اگر کتابی خوانده نشود، فرهنگی شکل نخواهد گرفت و زنده نخواهد ماند

جوادی افزود:‌ مردمی که این برنامه‌ها را برگزار می‌کنند، نبض فرهنگ ایران هستند. شهرها و روستاهای دوستدار کتاب، دغدغۀ فرهنگ ایران را دارند و نگران آن هستند.نام ایران در همیشۀ تاریخ با نام کتاب گره خورده است و در بسیاری از کشورهای جهان، ایران را با شاهنامه، مثنوی و شفای بوعلی می‌شناسند. پایتخت کتاب ایران جایی است که کتاب در آن دیده می‌شود و مردمانی هستند که با امثال این کتاب‌ها زندگی می‌کنند.

وی ضمن قدردانی از دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی، نهاد کتابخانه‌های عمومی و سایر نهادهای درگیر در طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران و جشنوارۀ روستاها و عشایر دوستدار کتاب، ابراز امیدواری کرد این برنامه‌ها در سال‌های آینده ادامه یابد و شاهد برنامه‌های پویاتری در غرصۀ کتاب و کتابخوانی باشیم. از تمامی کسانی که دلشان برای کتاب می سوزد و فرهنگ این سرزمین را با کتاب و کتابخوانی تقویت خواهند کرد، تقدیر و تشکر می‌کنم.

 علی‌اصغر سیدآبادی، دبیر پایتخت کتاب و جشنوارۀ روستاها و عشایر دوستدار کتاب  دراین مراسم در سخنانی گفت: مهم نیست چه شهرها و روستاهایی برگزیده شوند، مهم این است که دست کم چندبار، مدیران بخش‌های دولتی و فعالان بخش‌های غیردولتی، درباره کتاب و خواندن با هم گفت‌وگو کرده‌اند و کمک کرده‌اند تا شهرشان کتاب‌خوان‌تر شود و در هر کدام از این روستاها، مردم تشویق شده‌اند که بیش‌تر بخوانند، کار گروهی انجام بدهند و برای طراحی برنامه‌های کتاب‌خوانی در روستایشان با هم گفت‌وگو کنند.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی، در ادامه افزود: نمی‌خواهم بگویم این‌همه، تأثیر این دو رویداد است. این دو رویداد تنها پنجره‌هایی بودند که بر این منظره‌ها گشوده شدند. آنچه در این شهرها و روستاها اتفاق افتاده است، مجموعه‌ای از کارهای کوچک و مردمی است و آن‌چه می‌ماند، مجموعۀ همین کارهای کوچک است که کار بزرگ را شکل می‌دهد؛ کار بزرگ بیش‌تر خواندن در سراسر ایران!

سیدآبادی گفت: در سالی که گذشت، به شهرها و روستاهای بسیاری سفر کرده‌ام، به شهرها و روستاهایی که در رقابت‌های پایتخت کتاب و روستاهای دوستدار کتاب حضور داشتند، از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق و در هر شهر و روستایی، رویدادی شوق‌برانگیز بود. برای این‌که بتوانیم امروز این‌جا گرد‌هم بیاییم و دربارۀ کتاب‌خوانی گفت‌وگو کنیم، بسیاری کار کرده‌اند.

وی افزود:‌ افراد و گروه‌های فعال در ترویج کتاب‌خوانی، اهل قلم و پدیدآورندگان، ناشران و کتاب‌فروشان، شهرداری‌ها و دهیاری‌های شهرها و روستاها، شوراهای شهر و روستا، انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران، اتحادیۀ ناشران و کتابفروشان تهران، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، کتابداران و مدیران نهاد کتاب‌خانه‌های عمومی، کتابداران و مدیران ستادهای عالی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم، کمیسیون ملی یونسکو، خانۀ کتاب، سازمان امور عشایری، صاحبان اصناف، صنایع و نهادهای اقتصادی در شهرهای مختلف، شوراهای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی و گروه‌های داوری انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران و جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب، مدیران ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهرهای مختلف، همکارانم در دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی، همکاران معاونت امور فرهنگی و خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و مدیران رسانه‌های ملی و محلی، از جملۀ کسانی‌ هستند که باید قدردان کارشان باشیم.

 حمیده ماحوزی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در این مراسم  گفت: بوشهر، در سال 93 با 25 برنامه در قالب 100 تفاهم‌نامه در رتبه سوم و در سال 94 با 26 برنامه و 100 تفاهم‌نامه در رتبۀ دوم انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایستاد و در سال 95، با 32 برنامه و 200 تفاهم‌نامه و ایجاد شبکۀ شهرداران و بخشداران و استفاده از توان تشکل‌های غیر دولتی و کارخانجات و اجرای برنامه‌ها در سه سال پیاپی مفتخر به دریافت عنوان پایتخت کتاب شد. طی نظرسنجی و پژوهش صورت‌گرفته در بوشهر، سرانۀ مطالعه در این شهر متجاوز از 60 دقیقه است و هر سال، یکی از روستاهای این استان در بین 10 روستای برتر دوستدار کتاب قرار گرفته است.

ماحوزی با اشاره به سوابق فرهنگی درخشان استان بوشهر در زمینۀ آموزش و پرورش، چاپ و انتشار کتاب و روزنامه و پرورش نویسندگان و شعرای بنام در این استان گفت:  سعی و تلاش ما در این سه سال، اجرای همۀ طرح‌ها و برنامه‌ها در شهرها و روستاهای استان بوده تا کتابخوانی ترویج و نهادینه شود. خدا را سپاس که امروز شاهد موج کتابخوانی و مطالبه‌گری کتاب در کل استان هستیم.

وی در پایان گفت:  طرح پایتخت کتاب ایران یکی از برنامه‌های بسیار ارزشمند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت تدبیر و امید است که با همت وزیر محترم جناب آقای دکتر صالحی و همکاران محترم در اداره کل مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی به ثمر رسیده است. 

سید‌عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم در سخنانی گفت: زمانی که این حرکت فرهنگی آغاز شد، شاید خود کسانی هم که ایده‌پردازان آن بودند، تصور نمی کردند که کاروان این حرکت بیش از 150 شهر و صدها روستا را در بر بگیرد. این طرح که یک طرح ملی و فراگیر کشوری بود، در این مسیر از منظر سازماندهی تجربه‌هایی داشته است که می تواند در الگوهای دیگر کشور نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

وی ادامه داد:‌ شالودۀ این حرکت این بود که انعطاف گسترده ای را در عرصه عمل فراهم کند. در کشور ما الگوهایی می توانند موفق باشند که شالوده جمع و جور و مستحکم و میدان متنوعی برای خلاقیت های شهر به شهر و روستا به روستا داشته باشند. این حرکت چارچوب خشکی نداشت، اما بی چارچوب هم نبود و همین باعث شد که شهر به شهر ، به این کاروان بپیوندند. نکته دومی که این جریان با خود به همراه داشت، این بود که به ما نشان داد چقدر ظرفیت های پنهان غیر مکشوف در کشور وجود دارد. عمق این ظرفیت ها در حوزه کتاب و کتابخوانی دیده شد و به نظر می رسد اگر به اعماق دیگر حوزه های کشور نیز برویم، همین ظرفیت ها وجود دارد. تجربه این حرکت چهارساله نشان داد که ما هنوز به خوبی ظرفیت های فرهنگی خود را بازکاوی و بازشکافی نکرده ایم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اهمیت هم افزایی نهادهای دولتی، خصوصی و عمومی شهرهای مختلف کشور، افزود: آنچه مشخص است این است که با وجود مشکل کمبود منابع، اگر ظرفیت های عمومی،خصوصی و دولتی به هم متصل شود، در همۀ حوزه ها، اتفاقات شگرف و پیش بینی نشده ای رقم خواهد خورد. این تجربه نشان داده است که ایده‌های خلاق تا چه حد می تواند بی‌نهایت باشد. وقتی یک حرکت فرهنگی بر اساس بخشنامه‌های مرکزی باشد، به ما ایده‌های محدودی در چارچوب محدود می‌دهد. اما زمانی که جریان ایده سازی به موج سیال اجتماعی سپرده می‌شود و از دل آن ایده‌های متکثر و خلاقانه‌ای به وجود خواهد آمد.

وی با اشاره به ایجاد شبکه شهرهای پایتخت کتاب و روستاهای دوستدار کتاب در چهارمین دورۀ این دو رویداد ترویجی گفت: این اتفاق از دل یک حرکت فرهنگی عمومی بیرون آمده است که می‌تواند افق‌های جدیدی را برای کشور رقم بزند.

انتهای پیام/