قابلیتهای ژئوپلیتیکی سواحل مکران مزیتی راهبردی برای توسعه کشور است
استاد دانشگاه تربیتمدرس گفت: منطقه جنوب شرق و سواحل مکران میتواند اقتصاد ملی ایران را با اقتصاد و تجارت جهانی پیوند دهد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، سیروس احمدی نوحدانی استاد دانشگاه تربیتمدرس با تأکید بر لزوم بهرهبرداری از قابلیتهای ژئوپلیتیکی سواحل مکران گفت: منطقه جنوب شرق و سواحل مکران میتواند اقتصاد ملی ایران را با اقتصاد و تجارت جهانی پیوند داده و با تحقق یک اقتصاد دریامحور و پویا، مزیتی راهبردی را برای توسعه کشور رقم بزند.
احمدی اتکا و وابستگی کشور به تنگه هرمز جهت صادرات و واردات را یکی از تنگناهای توسعه کشور عنوان کرد و اظهار داشت: بنادری که درون خلیجفارس قرار دارند هم اکنون ظرفیتهای لازم برای پیوند کامل ایران به اقتصاد جهانی را ندارند. بسیاری از کشتیهای پهن پیکر و کشتیهای کانتینربر جدید با نسل 4 فراوریهای جدید دریایی، توانایی عبور از تنگه هرمز را ندارند و به نوعی میتوان گفت که بنادر ما از آبهای اقیانوسی جدا افتاده است.
وی افزود: اگر میخواهیم اقتصاد رو به رشدی داشته باشیم، باید بتوانیم برای صادرات و واردات مزیت اقتصادی و زمانی ایجاد کنیم، برای این کار نیازمند وجود بنادری هستیم که مستقیما به آبهای آزاد راه داشته و توانایی پذیرش کشتیهای پهن پیکر و کشتیهای کانتینری و نسل 4 را داشته باشند که این ظرفیت در سواحل مکران به گونهای ممتاز و بینظیر وجود دارد.
احمدی با بیان اینکه کشور ایران از دیرباز یک قدرت بری و خشکی پایه بوده است گفت: ایرانیان حتی زمانهایی که به جهان گشایی میپرداختند چه در زمان هخامنشیان و چه در سلسلههای دیگر، همیشه مسیر زمین را در پیش میگرفتند و هرجا نیروهای ایرانی به دریا میرسیدند همانجا متوقف میشدند و عملا ایرانیان از پتانسیلهای دریا کمتر استفاده کردهاند.
وی تأکید کرد: در قرن حاضر که بیش از 83 درصد از مبادلات جهانی از طریق حمل و نقل اقیانوسی انجام میشود کشورهایی که خشکی پایه هستند در تبادلات بینالمللی خود دارای مشکل میشوند. اینها اگر به آبهای اقیانوسی بینالمللی مرتبط نباشند هزینههای واردات و صادراتشان به شدت افزایش پیدا میکند.
دبیر اجرایی همایش ملی فراوری پتانسیلهای ژئوپلیتیکی توسعه در کرانههای اقیانوسی جنوب شرق ایران افزود: در نوار ساحلی جنوب شرق کشور باید بندرهای استراتژیکی ساخته شود، زیرساختهای لازم فراهم گردد تا ما بتوانیم یک خط کشتیرانی بینالمللی را وارد کنیم؛ با این کار سواحل مکران، محور واردات- صادرات در کل منطقه میشود. پاکستان و افغانستان، کشوهایcis، کشورهای آسیای مرکزی و حتی قفقاز تقاضا دارند که بتوانند از این امکان برای صادرات و واردات کالاهای خود استفاده کنند. درواقع با این عمل یک درآمد ترانزیتی فوق العاده زیاد و دائمی برای ایران در منطقه به وجود میآید.
احمدی با تأکید بر اینکه تداوم بی توجهی به سواحل و استفاده از دریا سبب عقب ماندن ایران از رقابتهای اقتصادی منطقهای میشود، تأکید کرد: هم اکنون کشورهای همسایه ما روی گسترش بنادر و ارتباطات اقیانوسی خود به شدت کار میکنند. پاکستان به همراه چین سرمایهگذاریهای گستردهای را انجام میدهد و همینطور امارات و عمان و اگر آنها در این زمینه موفق شوند آن زمان ما وابسته به آن کشورها خواهیم شد.
احمدی با اشاره به برگزاری همایش ملی فرآوری پتانسیل های ژئوپلیتیکی توسعه در کرانه های اقیانوسی جنوب شرق ایران گفت پژوهشگاه شاخص پژوه با مشارکت قطب علمی جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس با برگزاری این همایش ملی درصدد است ضمن جریان سازی و معطوف کردن نگاه مسئولان اجرایی کشور به این منطقه، با خرد جمعی جامعه علمی و دانشگاهی، راهکارهای علمی و اجرایی را برای بهره برداری موثر از قابلیت های ژئوپلیتیکی توسعه در کرانههای اقیانوسی جنوب شرق ایران ارائه دهد.
عضو قطب جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس با تأکید بر اینکه چابهار، استراتژیک ترین منطقه اقیانوس هند است افزود: ما در کل اقیانوس هند ساحلی به خوبی سواحل چابهار نداریم زیرا ما در چابهار سواحلی داریم که در خور هستند و به اصطلاح مناطقی داریم که هم عمق زیادی دارند هم ساحل غیر مضررس دارند که برای پهلوگیری کشتیهای پهن پیکر و حتی زیردریاییها مناسب هستند. این منطقه قابلیت این را دارد که با ساخت اسکله ها و بنادر، بزرگترین کشتیهاییهایی را که در آبهای بین المللی تردد میکنند را پذیرش کنند.
احمدی با بیان اینکه روسیه که پهناورترین کشور دنیاست از این مزیت طبیعی محروم است، گفت: کشوری مانند روسیه با اینکه سواحل خیلی زیادی هم دارد اما یک تنگنای ژئوپلیتیکی دارد و آن این است که بندر خوبی ندارد، تمام سواحل روسیه در سیبری و شرق، همگی سواحل مضررس و درواقع صخرهای هستند و جز دو یا سه بندر در روسیه سایر بنادر، استراتژیک نیستند و نمیتوانند به خوبی از این بنادر برای مقاصد خود استفاده کنند.
وی ادامه داد: این کشورها برای فعالیت و حضور در منطقه جنوب شرق آسیا و اقیانوس هند، نیاز به مناطق استراتژیک دارند که کشتیهای بزرگ و اقتصادی شان بتواند پهلو بگیرد در حالی که منطقه چابهار و کل منطقه سواحل مکران این ظرفیت را از لحاظ مورفولوژیکی و طبیعی دارا است.
احمدی با تبیین ضرورت ورود جامعه علمی کشور به حل برخی از مشکلات کشور افزود: وقتی ما میخواهیم یک حرکت بزرگی را در بخشی از کشور انجام دهیم و سرمایهگذاری های کلانی را انجام دهیم ، نیاز به مطالعات وسیع و گستردهای داریم و این مطالعات وسیع و گسترده را هیچ مقامی صالحتر از دانشگاهها نمیتوانند انجام دهند.
احمدی در پایان خاطرنشان کرد: بر همین اساس پژوهشگاه شاخص پژوه با مشارکت قطب علمی جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس در نظر دارد همایش ملی فرآوری فرصت های ژئوپلیتیکی توسعه در کرانه های اقیانوسی جنوب شرق کشور را در تاریخ 27 و 28 مهرماه در تالار غدیر وزارت کشور برگزار نماید.
انتهای پیام/