جولان آفت و قاچاق چوب در جنگل؛ خداحافطی با کمربند سبز زاگرس دور نیست
تراژدی غم انگیز نابودی جنگلهای استان کهگیلویه و بویراحمد پایانی ندارد به طوری که بخش زیادی از این جنگل‌ها به دلیل بیماری چوب سوسک‌خوار، آتش سوزی و استفاده به جای سوخت زمستانی توسط عشایر و روستائیان روبه نابودی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از یاسوج، سالانه مقدار زیادی از جنگلهای کهگیلویه و بویراحمد به خاطر آتش سوزی طعمه حریق و به دلیل بی توجهی مسئولان نیز بخشی نابود می‌شود.
درختان بلوط عمری طولانی دارند که گاه به دو هزار سال نیز می‌رسد و گونه‌های بسیاری از آن در ایران بومی رشته‌کوه‌های البرز و زاگرس است، چوب این درخت از مرغوب‌ترین چوب‌ها بوده و زغال آن نیز مرغوب است این موضوع یکی از دلایل قطع بی‌رویه این درختان می‌باشد که این جنگل‌ها را تهدید می‌کند.
براساس ماده 42 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، تهیه چوب، هیزم، زغال و بریدن و ریشه‌کن کردن درختان و نهال‌ها در منابع ملی شده و متعلق به دولت و همچنین در توده‌های جنگلی‌بدون موافقت کتبی سازمان جنگلبانی ممنوع است این قبیل فرآورده‌ها به نفع سازمان جنگلبانی ضبط می‌شود و متخلف به پرداخت جریمه از یکصد تا یک هزار ریال نسبت به هر درخت یا هر متر مکعب هیزم یا زغال و به حبس تأدیبی تا شش ماه محکوم می‌شود.
بلوط گونه غالب جنگلهای زاگرس است و جنگلهای بلوط منطقه زاگرس از منتهی الیه شمال غربی ایران، استان آذربایجان غربی آغاز و سپس غرب استان‌های ایلام و لرستان و جنوب غرب ایران، استان های کهگیلویه و بویراحمد و فارس را طی می‌کند.
سهم استان کهگیلویه و بویراحمد از جنگلهای زاگرس در بین استان‌های زاگرس کشور 20 درصد است که شامل گونه‌های بلوط، بنه ، افرا، زبان گنجشک ، زالزالک و گلابی وحشی است.
مرتع استان کهگیلویه وبویراحمد 12 درصد از مراتع حوزه زاگرس را تشکیل می‌دهد. در بین سطوح مرتعی استان 30 درصد را مراتع خوب، 30 درصد را مراتع متوسط و 40 درصد را مراتع ضعیف تشکیل می‌دهند.
باتوجه به اینکه کل علوفه تولیدی سطح مراتع استان 540 هزارتن تخمین زده می‌شود این میزان علوفه جوابگوی بیش از 900 هزار واحد دامی نبوده و با توجه به دام موجود بیش از دو و نیم برابر ظرفیت مراتع دام مازاد بر ظرفیت از آن تعلیف می‌کند.
علاوه بر چرای بی‌رویه دام، آفات جنگلی، وقوع سیل، قطع بی‌رویه درختان نیز جز سوداگران طبیعت هستند که هر روز این کمربند حیاتی را ضعیف‌تر می‌کنند.
سالانه مقدار زیادی از این سرمایه ملی و نبض جنگلهای کهگیلویه وبویراحمد به علت قطع بی‌رویه برای تهیه زغال و گرم کردن محفل خانه های روستایی به شماره می افتد و سلامت محیط زیست را به خطر می اندازد.
کهگیلویه و بویراحمد با داشتن 874 هزار هکتار جنگل 20 درصد جنگلهای حوزه زاگرس را دارد که طی دو سال گذشته 80 هزار هکتار از این میزان دچار آفت خشکیدگی شده است.
در چند سال اخیر به دلایل متعدد از جمله خشکسالی پی در پی و کاهش نزولات جوی جنگلهای حوزه زاگرس(بلوط) از جمله استان کهگیلویه و بویراحمد دچار ضعف و بنیه عمومی شدند.
شدت خشکیدگی‌های درختان بلوط در این استان در حال افزایش بوده به طوری از 60 هزار هکتار در سال 92 به 80 هزار هکتار تا آخر سال گذشته رسید و این مسئله سبب ایجاد نگرانی مردم و مدیران شده است.
خشکیدگی درختان بلوط کهگیلویه و بویراحمد و روند رو به رشد این بیماری که در صورت ادامه همین روند باید شاهد و نظاره‌گر نابودی درختان زیبای بلوط در این استان باشیم، یکی از مهمترین دغدغه‌های مردم و به نوعی رخدادی تلخ برای آنان است.
یک ریال اعتبار برای جلوگیری از خشکیدگی درختان بلوط نداریم
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد در این زمینه به تسنیم گفت: امسال یک ریال برای جلوگیری از شیوع بیماری خشکیدگی درختان بلوط این اغستان نداریم و در اینصورت باید منتظر نابودی جنگلهای بلوط استان باشیم.
گودرز باقری‌فرد اظهار داشت: سال گذشته برای جلوگیری از این بحران 1 میلیارد و 800 میلیون تومان اعتبار اختصاص داده شد که تنها 200 میلیون تومان تخصیص یافت و بابت برخی اقدامات انجام شده بدهکار شده‌ایم.
وی با اشاره به اینکه میزان خشکیدگی جنگلهای بلوط کهگیلویه و بویراحمد در سال 92 ، 62 هزار هکتار بوده که در سال 93 به 80 هزار هکتار رسید، عنوان کرد: سطح جنگلهای بلوط این استان 874 هزار هکتار بوده که از این میزان بیش از 90 درصد آن بلوط است.
باقری‌فرد با تاکید بر اینکه احتمال شیوع بیماری خشکیدگی درختان بلوط در این استان با توجه به خشکسالی وجود دارد، خاطرنشان کرد: سالانه برای اقدامات اجرایی جهت جلوگیری از شیوع این بیماری 2 میلیارد تومان نیاز داریم که در این زمینه اعتباری تخصیص نمی‌دهند.
وی عامل بیماری درختان بلوط استان را سوسک چوب‌خوار که به پایه‌های ضعیف شده بستر حمله می‌کند عنوان کرد و گفت: امکان نابودی جنگلهای استان وجود دارد.
نجات جنگلهای بلوط کهگیلویه و بویراحمد نیازمند عزم ملی است
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه امکانات مادی برای جلوگیری از شیوع این بیماری محدود است، افزود: برای اقدامات وسیع و قوی در تمامی عرصه‌های استان نیاز به حمایت مالی گسترده داریم.
باقری‌فرد تصریح کرد: 80 هزار هکتار از مناطق و کانون‌های که دچار خشکی شده بودند شناسایی و پهنه‌بندی شدند و بر اساس شدت و صعف عارضه خشکیدگی اقدامات اجرایی را انجام دادیم.
وی با اشاره به اینکه مناطق بحرانی این استان که آلودگی بیش از 70 درصد بوده منطقه بوستان شهرستان باشت و خائیز شهرستان کهگیلویه است، عنوان کرد: میزان آلودگی در این دو منطقه 4 هزار هکتار است.
باقری‌فرد اظهار داشت: در این مناطق به این دلیل که یکی از عوامل ثانویه بیماری نوعی قارچ معروف به قارچ زغالی درختان جنگلی بوده اقدامات لازم از جمله قطع پایه‌های خشک شده و آلوده و امحا آنها در همان محل برای جلوگیری از شیوع این بیماری انجام شد.
وی خاطرنشان کرد: در مرحله دوم اقدام به عملیات احیایی کردیم که در دو بخش خلاصه شده یکی در پای درختان ضعیف و درختان موجود با اجرای بندهای خشکه چینی(عملیات آبخیزداری) و ایجاد سامانه‌های آبگیر سطوح آبگیری را برای درخت بیشتر کردیم تا از حداقل نزولات نهایت استفاده شود.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: در مرحله بعد اقدام به عملیات بذرکاری و نهال کاری با گونه‌های بومی جنگلی در مناطق خالی از پوشش اقدام صورت گرفت و در نهایت با این اقدامات بتوان جنگل مخروبه و خسارت دیده را احیا کرد و در نهایت مجموعه این عملیات تحت قرق و حفاظت به صورت فیزیکی قرار می‌گیرد.
آتش زدن عمدی درختان بلوط دنا برای فروش ذغال
محمد تقی ولی پور از کشاورزان روستایی حاشیه جنگل است در این رابطه به خبرنگار تسنیم گفت: یکی بخش از درآمد ما از راه فروش زغال به دست می آید و تکاپوی برای خرید نفت نداریم و از طریق فروش چوب درآمدزدایی می‌کنیم.
این کشاورز می‌گوید: این جا به علت سردی هوا در فصل سرما رویش بسیاری از محصولات به کندی انجام می‌شود و راه دیگری برای امرار معاش جز قطع درختان و تولید زغال نداریم و سال‌ها است به خاطر عدم گازرسانی مجبور به استفاده از زغال برای گرم کردن خانه هستیم.
بیش از 6 میلیون لیتر نفت سفید در مناطق روستایی و عشایری توزیع شد
مدیرعامل شرکت توزیع و پخش فرآورده‌های نفتی کهگیلویه وبویراحمد به تسنیم گفت: از ابتدای امسال تاکنون بیش از 6 میلیون و 300 هزار لیتر نفت در بین عشایر و مردم روستایی فاقد گاز استان کهگیلویه وبویراحمد توزیع شد.
اسدالله طاهری با بیان اینکه نقاط صعب العبور و سخت گذر استان مشکلاتی برای سوخت رسانی دارند، خاطرنشان کرد: یک محموله اعتباری در بین 400 عامل فروش در استان توزیع شد.
وی تصریح کرد: سوخت‌رسانی در میان جمعیت عشایر وروستایی استان امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 5 درصد افزایش یافته است.
طاهری با بیان اینکه وزرات نفت دوماه قبل از فصل سرما براساس رسالت این وزارت خانه اقدام به سوخت‌رسانی می‌کند،عنوان کرد: از ابتدای مردادماه با مسئولان مربوطه در این رابطه جلسه برگزار شد.
مدیرعامل شرکت توزیع و پخش فرآورده‌های نفتی کهگیلویه وبویراحمد ابراز کرد: در شهریور ماه که مخازن سوخت پر و ذخیره مشکلی ندارد عملیات سوخت رسانی به نقاط صعب العبور و روستایی را از طریق تعاون روستایی و عشایر انجام می‌دهیم و محموله اعتباری تحویل و بعد از فصل سرما هزینه آن را از مردم دریافت می‌کنیم.
وی تصریح کرد: هزینه کارمزد نفت‌کش،کرایه حمل از نقطه مبدا تا مقصد و هزینه تمام شده بر عهده شرکت نفت است و نفت با قیمت یکسان در سراسر استان توزیع می‌شود.
مدیرعامل شرکت توزیع و پخش فرآورده‌های نفتی کهگیلویه وبویراحمد تأکید کرد: هیچ گونه مشکلی برای تأمین و ارسال سوخت زمستانی در بین عشایر و مردم روستایی نداریم.
وی گفت: حتی به پاسگاه‌های محیطبانی،مدارس روستایی و عشایری و خانه‌های بهداشت سوخت‌رسانی انجام دادیم.
"بلوط" رو به نابودی است
کارشناس مسئول جنگلداری منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد در گفتوگو با تسنیم با اشاره به اینکه 870 هزار هکتار جنگل و 550 هکتار مرتع در استان وجود دارد، اظهار داشت:80 درصد جنگلهای استان را گونه غالب بلوط تشکیل می‌دهد.
جواد رحیمیان گفت: در برخی از مناطق جنگلی چوب خشک وجود دارد با توجه به اینکه آفات در این چوب‌های خشک رشد کرده است برای جلوگیری از شیوع آفات در بین سایر عرصه‌های جنگلی نیازمند خارج شدن از جنگل هستند.
وی با بیان اینکه مناطقی که تحت مدیریت اداره کل منابع طبیعی هستند اگر آفات شیوع کرده باشد خود سازمان الوار بیمار را خارج می‌کند، افزود: در سایر مناطق با توجه به گستردگی شاید این امر توسط روستائیان انجام شود.
رحیمیان وجود جاده‌های نامناسب و صعب العبور و پراکندگی روستاها، شدت سرما و عدم گازرسانی به روستاها را از جمله دلایل قطع درختان جنگلی توسط اهالی روستا برای تامین سوخت مورد نیاز برشمرد.
کارشناس مسئول جنگلداری منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد گفت: با توجه به سیلی که در تابستان در استان ایلام رخ داد این امر سبب ایجاد سیل‌های شدید و رخ دادن آن در سایر مناطق جنگلی کشور می‌شود.
رحیمیان بابیان اینکه این خاک برای کشاورزی سدهای پایین دست پر از خاک فرسایش یافته است،عنوان کرد: خاکی که فرسایش پیدا می‌کند توان غذایی و اکولوژیک را از دست داده و نیاز دیگر گونه‌های گیاهی تأمین نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه امسال از ابتدای سال تا کنون 1200 هکتار از جنگلهای استان دچار آتش‌سوزی شد، اظهار داشت: توسط کارشناسان برآورد خسارت شده به ویژه در محدوده طرح‌ها نقاط آسیب دیده در صورت تخصیص اعتبار عملیات احیا انجام می‌شود.
رحیمیان با اشاره موقعیت جغرافیایی و تپه ماهوری و کوهستانی بودن استان گفت: ما نیازمند این خاک هستیم و با وقوع هر سیل و شسته شدن خاک امنیت غذایی در بخش کشاورزی به خطر می‌افتد.
وی بابیان اینکه سالانه 15 تن در هکتار از خاک ما به علت سیلاب و بارندگی‌ها از بین می‌رود،تصریح کرد: برای تشکیل یک سانتی متر خاک 200 سال زمان لازم است.
رحیمیان بیان کرد: بلوط فقط چوب نیست بذر دارد و تولید گال اگر بذر درست جمع‌آوری کنیم در بازار به قیمت کیلویی 500 تومان به فروش می‌رسد.
وی اشاره به اینکه از گال در صنعت نفت استفاده می‌شود،گفت: گال به قیمت کیلویی 30 هزارتومان به فروش می رسد.
رحیمیان اظهار داشت: با قطع هر درخت بلوط فضایی به وسعت 50 تا 100 متر مربع از جنگل کم کردیم که زمینه را برای فرسایش مهیا و علاوه بر این ارزش توریستی و گردشگری این گونه، تولید اکسیژن و تعدیل آب و هوای استان را نیز به خطر می‌اندازد.
سوخت فسیلی جایگزین سوخت طبیعی
مدیرکل امور عشایر کهگیلویه وبویراحمد در گفتوگو با تسنیم، جمعیت عشایر استان را 70 هزار و 762 نفر و 11 هزار و 120 خانوار برشمرد و اظهار داشت: عشایر این استان سالانه بیش از 35هزار تن انواع محصول دامی تولید می‌کنند.
مجید علیپور گفت: از ابتدای سال تا کنون یک میلیون و 100 هزار لیتر نفت جهت سوخت‌رسانی در بین عشایر استان توزیع شد.
وی عنوان کرد: در کلیه مناطق عشایری قابل دسترسی 181 فروشگاه وجود دارد که سوخت عشایر در این مناطق تحویل عامل فروشگاه می‌شود.
علیپور خاطر نشان کرد: شرکت نفت سوخت مورد نیاز عشایر را تامین می کند و این اداره کل نیز وظیفه حمل و ذخیره سازی در مخازن را بدون وقفه ادامه می‌دهد.
وی عنوان کرد: در راستای استفاده جایگزینی سوخت فسیلی با سوخت نباتی بیش از 34 مخزن استاندارد نفت در کل استان ذخیره کردیم.
مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه در کل استان 576 منطقه وجود دارد، گفت: هر منطقه یک مخزن سیار وجود دارد و برخی از مناطق در ییلاق و قشلاق به علت کوچ جمعیت عشایری خالی از سکنه است و در مناطق قشلاقی بخشی از مخازن ثابت هستند.
وی در راستای جایگزینی سوخت فسیلی به جای سوخت طبیعی عنوان کرد: در بحث انرژی خورشیدی 30 دستگاه حمام خورشیدی در کل استان توزیع شد.
علیپور با اشاره به اینکه جامعه عشایری استان نسبت به گذشته در حد قابل قبولی از گاز به جای سوخت نباتی استفاده می‌کنند، خاطرنشان کرد: تا پایان سال 94 به 700 خانوار عشایری استان پنل خورشیدی واگذار می‌شود.
وی بابیان اینکه قطع درخت توسط عشایر به حداقل رسیده چون عشایر به سمت و سوی استفاده از گاز رفتند، اظهار داشت: یک تاسیسات سیلندر پرکنی گاز در شهر چرام توسط امور عشایر ایجاد شده است که شهرستان‌های کهگیلویه لنده و چرام را پوشش می‌دهد.
1296 هکتار از جنگل‌ها و مراتع کهگیلویه و بویراحمد طعمه حریق شد
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد نیز به تسنیم گفت: در 7 ماهه اول سال 94 حدود 42 استر هیزم خشک و 3 هزار و 700 کیلو زغال به صورت قاچاق از متخلفین در حین حمل گرفته و کشف و ضبط شد و هر کیلو زغال 3 هزار تومان جریمه دارد.
محمد رحیم برزمند با اشاره به اینکه امسال 79 فقره آتش سوزی رخ داد که یک هزار و 296 هکتار از جنگل‌ها و مراتع استان طعمه حریق شدند، تصریح کرد: متأسفانه این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه 80 درصد روستاهای کهگیلویه وبویراحمد در حاشیه جنگل قرار دارند،عنوان کرد: برای جلوگیری از آتش‌سوزی 22 اکیپ از تشکل‌های مردمی در قالب 575 نفر در سطح استان تشکیل شده است.
برزمند بابیان اینکه اکثر روستاهای استان در حال حاضر فاقد گاز هستند، گفت: دلیلی به عنوان سوزاندن هیزم و درست کردن ذغال تدابیری اندیشیده شود که مسئولان گازرسانی شاهد برداشت بی رویه
وی عنوان کرد: باتوجه به صعب العبور بودن مناطق استان و عدم نیروی انسانی کافی برای حفاظت از عرصه‌ها از دلایل تخریب جنگل و قطع بی‌رویه درختان توسط سودجیان و اهالی روستا است.
برزمند تصریح کرد: اکثر آتش سوزی‌ها به خاطر سهل‌انگاری تعدادی از شهروندان و به علت رها نمودن یک سیگار فاجعه درست کردند.
دوفقره آتش سوزی تعمدی بوده و 98 درصد از دلایل وقوع آشت سوزی های در استان ما به دیلی سهل انگاری آدم های است
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد اظهار داشت: امسال دوفقره آتش‌سوزی استان تعمدی بوده است و 98 درصد از دلایل وقوع آتش سوزی‌های در کهگیلویه بویراحمد به دیلی سهل‌انگاری انسان‌ها است.
برزمند با تاکید بر ضرورت همکاری بیشتر مردم با نیروهای حفاظت از منابع طبیعی، عنوان کرد: شماره تلفن 1504 متعلق به یگان امداد و نجات جنگل است که افراد میتوانند آتش سوزی یا دست اندازی به منابع طبیعی هرگونه شکایات، انتقادات، و پیشنهادات را گزارش کنند.
وی به شهروندان توصیه نمود از برافروختن آتش در جنگل‌ها خودداری نموده و همچنین در صورت روئیت دود در پارک‌های جنگلی به صورت فوری مراتب را به یگان حفاظت منابع طبیعی اطلاع دهند.
امکان گازرسانی به تمام روستاها و مناطق عشایری نیست
مدیرعامل شرگت گاز کهگیلویه و بویراحمد در گفتوگو با تسنیم، اظهار داشت: شرکت گاز استان کهگیلویه وبویراحمد از 15 ناحیه گازرسانی تشکیل شده است که این نواحی حدود یک هزار و 330 کیلومتر شبکه گاز شهری و یک هزار و 760 کیلومتر شبکه گاز روستایی را بهره برداری کرده و مجموع شبکه گازرسانی کار شده در استان به بیش از سه هزار و 90 کیلومتر می‌رسد.
هوشنگ صیدالی با اشاره به اینکه انشعابات گاز نصب شده در استان در بخش شهری 58 و 209 و در روستاها 36 هزار و 315 انشعاب است،گفت: بیش از 115 هزار مشترک در استان از گاز طبیعی استفاده می‌کنند.
وی عنوان کرد: تعداد روستاهای گاز دار در استان هم اکنون 460 روستا است که از این تعداد 85 روستا یعنی 18 درصد در دو سال اخیر گازرسانی شده‌اند.
صیدالی ابراز کرد: تعداد پروژه های در دست اجرای شرکت گاز استان به 10 پروژه فعال می‌رسد که با هدف گازرسانی به 58 روستا در حال اجرا است.
وی تصریح کرد: تعداد 115 روستا در برنامه کاری قرار گرفته‌اند و هم اکنون پروژه آنها آغاز شده است و با گازرسانی به این روستاها حدود 6 هزار و 200 خانوار از نعمت گاز طبیعی بهره‌مند می‌شوند و برای اتمام این پروژه مبلغی حدود 500 میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
صیدالی توپوگرافی استان،مسایل مرتبط با مسیرخط لوله و و پراکندگی روستاها را از عمده مشکلات برای عملیات گازرسانی استان عنوان کرد.
استان کهگیلویه وبویراحمد دارای یک هزار و 674 روستا است که که از این تعداد 700روستا بالای 20 خانوار است.
گزارش از سیده زهرا موسوی اصل
انتهای پیام/
