مرگ نخلها و فرونشست زمین؛ نابودی تدریجی میناب
در پی تشدید بحران آب در هرمزگان به ویژه میناب، مردم این شهرستان سالهای سرسبزی و طراوت و فراوانی محصول را در صندوقچه خاطرات تا زده و شاهد مرگ تدریجی مزارع و نخل های ایستاده و پیشروی فروچاله ها به سمت مرکز شهر هستند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از میناب، این شهرستان از جمله مناطقی است که علیرغم قدمت تاریخی، به عنوان شهری آباد و دارای جایگاه ویژه در بخش کشاورزی و تولید محصولات باغی از آن به عنوان نگین سرسبز جنوب یاد شده است.
جلگه میناب با داشتن ویژگی های خاص به لحاظ حاصل خیزی خاک و منابع سرشار سطحی و زیرسطحی آب همواره در کانون توجهات بوده و همین امر باعث شده تا این شهرستان غنی هم از نظر ظرفیت های خدادادی و هم منابع انسانی قوی در رتبه دومین شهرستان پس از بندرعباس قرار بگیرد و نخستین فرمانداری ویژه هرمزگان در این شهرستان آغاز به کار کند.
سی و اندی سال پیش ظرفیت آبی شهرستان میناب به ویژه رودخانه پر آب و جاری این شهرستان برای تامین آب شرب مرکز استان و جزایر مورد توجه مدیران وقت قرار گرفت و مطابق با تحقیقات محدود کارشناسان در آن مقطع زمانی سد بزرگ استقلال بنا نهاده شد و بستر لخت و خشک رودخانه همیشه جاری میناب با بهره برداری از این سازه آبی به تابلویی بد منظره پیش روی اهالی و مسافران این شهر تبدیل شد.
علیرغم تداوم خشکسالی در استان هرمزگان، انتقال آب سد استقلال میناب سال های سال بدون وقفه ادامه یافت و هیچ ایده و تفکر جدیدی برای تامین منابع آبی بازگشت پذیر جایگزین انتقال آب از سد استقلال میناب به بندرعباس اندیشیده نشد و همچنین برداشتهای بی رویه از ذخایر آبی با حفرچاه در بستر رودخانه و دشت میناب آسیب جدی را به منابع آبی این شهرستان وارد کرد.
بر اثر افزایش روز افزون جمعیت و استفاده از آب شرب در مصارف صنعتی و فضای سبز، ساخت و سازهای انبوه در مرکز استان و همچنین توسعه صنایع در غرب بندرعباس سبب شد تا هرساله میزان برداشت آب از دشت و ذخایر آبی این شهرستان افزایش یابد.
بحران ایجاد شده در میناب قابل جبران نیست
محمد جواد بلورچی مشاور رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی و مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناختی سازمان زمین شناسی کشور اولین مسئول عالی رتبه کشوری بود که در پی مطالبه مردم و حرکت های خود جوش جوانان میناب به همراه هیئتی برای بازدید از وضعیت دشتهای میناب به این شهرستان سفر کرد.
بلورچی بعد از بازدید از دشتهای میناب و فرچاله های ایجاد شده در منطقه چلوگاومیشی، تشکیل و پیشروی فروچاله ها را ناشی از برداشت بیش از حد منابع آبی زیر زمینی دانست.
وی ایجاد و پیشروی این فروچاله ها در دشت میناب را خطری جدی برای این شهرستان دانست.
احداث آب شیرینکن تنها راه نجات میناب است
بلورچی با اشاره به بهرهمندی استان هرمزگان از نعمت دریا تاکید کرد: مسئولان باید هر چه سریعتر با نصب دستگاه آب شیرین کن از این نعمت خدادادی استفاده کنند تا از این رهگذر هم برای نجات دشت میناب گام برداشته و هم مشکل کم آبی مردم هرمزگان را مرتفع سازند.
وی پس از بازدید از مناطق مختلف شهرستان میناب بر نصب سریع آب شیرین کن تاکید کرد و استفاده از منابع آبی زیر زمینی را محدود به شرایط خاص دانست.
استفاده از صنعت آب شیرینکن تنها راه برون رفت از بحران آب است
با تشدید بحران و عدم توجه مدیران به وضعیت اضطراری به وجود آمده پرفسور کردوانی محقق، زمین شناس و صاحب نظر در این عرصه با تلاش و دعوت فعالان محیط زیستی میناب به این شهرستان سفر داشت.
وی به عنوان دومین شخصیت مهم در بحث زمین شناسی و خطرات زیست محیطی برای بازدید از دشت میناب و بیان راهکار مناسب برای رهایی از بحران در شهرستان میناب حضور یافت.
پدر علم کویر شناسی ایران نیز پس از بازدید از دشتهای بحران دیده و فروچاله های میناب و شرکت در اولین همایش «میناب نیناب» با اظهار تاسف از وضعیت پدید آمده بر این واقعیت تلخ تاکید داشت که دیگر امیدی برای احیای آبخوان های دشت میناب وجود ندارد.
کردوانی تدام برداشت بی رویه آب ازمنابع آبی دشت و آبخوانهای میناب را دلیل اصلی کاهش سفره های زیر زمینی اعلام کرد و به صورت مکرر بر جلوگیری از حفر چاههای غیر مجاز و برداشت بی رویه آب از آنها و اصلاح الگوی کشت و قطع آب شرب از فضای سبز و شهرک های صنعتی در این استان تاکید کرد.
به نظر وی موقعیت ممتاز هرمزگان با بهرهمندی از نعمت خورشید و دریا، این استان را نباید در زمره استان های درگیر با بحران آب قرار داد بلکه باید با استفاده از ظرفیت های موجود، صنعت شیرین سازی آب در سواحل این استان را فعال کرد.
کردوانی وضعیت دشت میناب را بسیار نامطلوب و بیمار گونه خواند و گفت: نصب آبشیرینکن و مصرف بهینه آب، تنها راه برون رفت از این معضل خواند.
بحران آب و خشکسالی و پدیده فروچاله ها میناب را به شهر ارواح تبدیل میکند
حجت الاسلام و المسلمین میرزا حسین معتمدیفر امام جمعه شهرستان میناب در خطبه های نمازجمعه به منظور بررسی و پیگیری مسئولان در مورد بحران به وجود آمده در شهرستان میناب، تاکیدات مکرر داشت و تصمیمات کور کورانه مسئولان حوزه آب استان را علت اصلی نابودی منابع آبی این شهرستان ذکر کرد.
وی با اشاره به بحران آب در میناب و اینکه این بحران مردم را از پای در آورده است گفت: زندگی باغداران، نخل و انبه میناب خشک و نابود شد تا چمن در بندر عباس سبز بماند و چرخ صنایع از حرکت ساقط نشود.
معتمدیفر سوء مدیریت مسئولان مربوطه را یکی از عوامل مهم در ایجاد این بحران در میناب دانست و تاکید داشت: مدیران استانی برای رفع مشکل مردم و باغداران میناب هرچه زودتر اقدامات اصلی را انجام دهند.
وی گفت: بعضی از مدیران با ارائه آمار و ارقام غلط به مردم برای اثبات مدیریت خود، شهرستان میناب را به نابودی کشاندند.
معتمدیفر افزود: زندگی و حیات مردم و باغداران در میناب رو به نابودی است به گونه ای که مردم میناب به نان شب محتاج شده اند و به سختی مخارج زندگی را تامین می کنند.
امام جمعه میناب با اشاره به محرومیت باغداران و کشاورزان از منابع آبی بر قطع انتقال آب از میناب به بندرعباس و اختصاص آب به آنان تاکید کرد.
بحران آب نائب رئیس مجلس را به میناب کشاند
پدیده بحران آب در میناب و به وجود آمدن فروچاله ها و همچنین اعتراضات مردمی توسط باغداران سبب شد نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی نطق تندی را علیه وزیر نیرو بیان کند تا به بحران به وجود آمده در میناب و مشکل آب بندرعباس توجه بیشتری داشته باشد نائب رئیس مجلس شورای اسلامی را به میناب کشاند تا از نزدیک و در جمع مردم این شهرستان در دومین همایش آب به عنوان «نجات میناب» شرکت کند.
حجت الاسلام والمسلمین ابوترابی بعد از شنیدن سخنرانی شیوا و بی پرده امام جمعه شهرستان میناب درجمع مردم میناب فقدان نگاه عالمانه مسئولان را به این موضوع پایه گذار بحران آب در کشور دانست و گفت: بحران آب یک بحران جهانی است که کل کشور را در برگرفته است .
وی گفت: حرکت سنجیده جوانان شهرستان میناب در برگزاری همایشها و دعوت از مسئولان کشوری و استانی و کارشناسان محیط زیست برای نشان دادن عمق فاجعه نشان از تفکر و بینش عالمانه آنها نسبت به این موضوع است و کاری تحسین بر انگیز محسوب می شود.
ابوترابی گفت: این مشکل را در کشور و مجلس مورد مطالعه قرار خواهیم داد تا مشکل آب مردم بندرعباس و میناب برطرف شود.
عدم آگاهی و توجه کافی از سوی مدیران پدید آورنده بحران می شود
محمد درویش مدیر کل دفتر آموزش محیط زیست کشور از مدیران عالی رتبه کشور با دعوت از وی برای بازدید از وقوع بحران در میناب و مقابله و بیان راهکار مناسب با خطرات زیست محیطی و بحران آب در میناب با شرکت در دومین همایش آب تحت عنوان «نجات میناب» گفت: عدم آگاهی کافی از سوی مدیران در زمینه آب و استفاده مناسب و بهینه از ذخایر زیر زمینی باعث به وجود آمدن بحران می شود.
وی گفت: فقدان نگاه عالمانه بعضی از مدیران در این سالها در فلات ایران نشان از تصمیمات کورکورانه بوده که سبب شده در دشتها علاوه بر ایجاد پدیده خشکسالی بحران فروچاله ها پدید آید که هرلحظه امکان وقوع یک فاجعه بزرگ را نشان می دهد.
درویش، کار سد سازی را در کشور اشتباه دانست و گفت: سد سازی علاوه بر ایجاد مشکلات مخرب زیست محیطی، سبب ایجاد بحران در کشور می شود.
وی احداث آب شیرین کن را در استان تنها را نجات از برون رفت شهرستان میناب از این بحران دانست.
بیش از 30 روستا در محاصره فروچاله ها قرار دارند
بحران آب و تبعات ناشی از آن وضعیت نگران کنندهای را برای شهرستان میناب و روستاهای آن که به عنوان دومین شهرستان در هرمزگان به دنبال دارد.
به طوری که در سالهای اخیر طی به وجود آمدن پدیده فرونشست زمین روستاهای زیادی تحت محاصره فروچاله ها قرار دارند.
با وجود پیشروی این پدیده در روستاهایی نظیر؛ گورزانگ، کاشرانی، کناران، محمودی، نصیرایی، کلو، کلیبی، درخانه، سرکنتان، ماکیان، ماه خاتونی، سریگان، تم بلوچان، باغگلان، تمبک، تم بساط، گشنو، چلوگاومیشی، تالار، تمبانو، کلنتان، زهرائی و چند روستای دیگر ساکنین این روستاها با ترک خانه های خود از ترس فرونشست در این فروچاله های به اطراف شهر مهاجرت کردند.
این در حالی است که پیشروی فروچاله ها را که کارشناسان و محققان زمین شناسی از آن به عنوان زلزله خاموش یاد می کنند در حال پیشروی به سمت منازل مسکونی در روستاها و اطراف شهر است.
انتهای پیام/ج