خام‌فروشی بلای جان قطب سنگ ایران؛ وعده‌ای که عملی نشد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، استان لرستان از دیرباز به قطب سنگ کشور شناخته‌شده است و هر زمان نام ظرفیت اقتصادی در این منطقه بر زبان جاری‌شده است یکی از محتمل‌ترین گزینه‌ها در کنار این عنوان، توانایی‌های لرستان در زمینهٔ سنگ‌های تزیینی و ساختمانی است.

در سال‌های گذشته در نبود کارخانجات و صنایع تبدیلی، سنگ لرستان  و صنایع مرتبط با آن به‌عنوان یکی از عملیاتی‌ترین گزینه‌ها برای حل مشکلات اشتغال لرستان مورد توجه بوده  و در این زمینه دستورالعمل های اداری تدوین و صادر شده است.

واقعیت این است که بسیاری از این مصوبه‌ها هیچ‌گاه رنگ اجرایی به خود نگرفت و استان لرستان ماند و معادن سنگ و ظرفیت فرآوری بسیار نازل، که نتیجه آن خروج سنگ‌های ارزشمند از استان بوده است

در سفر سال گذشته دولت تدبیر و امید به لرستان مقرر شد که برای حل گوشه‌ای از مشکلات فرآوری سنگ لرستان و اشتغال‌زایی بیشتر در منطقه، یک کارخانه فرآوری سنگ در خرم‌آباد احداث شود که متأسفانه مشخص شد این مرکز به دلیل پاره‌ای از مسائل هرگز احداث نخواهد شد.

ظرفیت 64 میلیونی معادن سنگ لرستان

سعید مهدوی معاون معادن سازمان صنعت معدن و تجارت لرستان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد و در مورد ابعاد پیدا و پنهان مشکلات صنعت سنگ لرستان اظهار داشت: کل ذخایر سنگ‌های معدنی لرستان نزدیک به 64 میلیون تن است.

وی با اشاره به میزان تولید سنگ کشور و سهم استان لرستان از تولید ملی سنگ معدنی افزود: کل تولید سالیانه کشور نزدیک به 14 میلیون تن است و میزان تولید لرستان در همین بازه زمانی نیز نزدیک به یک‌میلیون تن است.

سنگ‌های گوهره، چینی و گرانیت اقلم تجاری معادن لرستان هستند

معاون معادن سازمان صنعت معدن و تجارت لرستان بیان کرد: سنگ‌های استان لرستان که ارزش اقتصادی دارند با سه نام تجاری چینی، گرانیت و گوهره خرم‌آباد معروف هستند که در بخش‌های نما، سنگ‌های پله و کف و دیگر اجزا و قسمت‌های ساختمان کاربرد دارند.

مهدوی در مورد آمار میزان تولید سنگ‌های لرستان و یا آمارهای جهانی که در این زمینه ارائه می‌شود تصریح کرد: بیشتر آماری که در مورد آمار واقعی سنگ لرستان، میزان خام فروشی و میزان فرآوری در استان و میزان ذخایر در بعد کشوری و بین‌المللی ارائه می‌شود نادرست است و پنج سال است که به دوستان می‌گویم این آمار را از کجا آورده‌اید.

وی با اشاره به تعداد معادن استان لرستان خاطرنشان کرد: 110 معدن فعال سنگ در استان لرستان وجود دارد و به کار خود ادامه می‌دهند و ما در این زمینه تقریباً مشکلی نداریم و اگر مشکلی از ناحیه معادن داریم به مرغوب نبودن سنگ استحصالی و یا تمام شدم منابع معدنی برمی‌گردد.

فعالیت 370 واحد فرآوری سنگ در لرستان

وی مشکل اصلی خام فروشی در لرستان را متوجه کارخانجات و صنایع ،فرآوری تولید سنگ در استان دانست و گفت: 370 واحد ،فرآوری سنگ در لرستان وجود دارد که تمامی آن‌ها با ظرفیت 20 تا 40 درصد فعالیت می‌کنند و درواقع می‌توان گفت که به‌نوعی برشکست شده‌اند.

مهدوی با اشاره به دلیل اصلی استفاده از ظرفیت حداقلی در کارخانجات فرآوری سنگ لرستان، عنوان کرد: موضوع ارزش‌افزوده و نبود نقدینگی و تسهیلات، دلایل اصلی استفاده کم از ظرفیت‌های کارخانجات فرآوری سنگ در لرستان است و همین عوامل سبب شده است که این مراکز حتی نتوانند حقوق کارگران خود را پرداخت کنند.

وی با انتقاد از مصوبه دولت در احداث کارخانه سنگ‌بری در لرستان تصریح کرد: استان به هیچ کارخانه جدید درزمینهٔ ،فرآوری سنگ نیاز ندارد بلکه باید از کارگاه‌ها و مراکز سنگ‌بری فعلی حمایت کرد اما در عمل بانک‌ها شرایط بدی برای مراکز و کارخانه‌های صنایع معدنی لرستان درست کرده‌اند و هر مرکز جدیدی هم که بخواهد فعالیت کند با این مشکل روبرو می‌شود.

ارزش‌افزوده و سرمایه در گردش مهم‌ترین مشکلات صنایع فرآوری سنگ در لرستان

معاون معادن سازمان صنعت معدن و تجارت لرستان بیان کرد: ارزش‌افزوده و سرمایه در گردش اصلی‌ترین مشکل صنایع مرتبط با سنگ در لرستان است، اما متأسفانه بانک‌ها شرایط عجیبی همچون نداشتن معوقه و چک برگشتی را به‌عنوان لازمه پرداخت وام به این مراکز اعلام کرده‌اند که باید در جواب آن‌ها پرسید آیا واحد تولیدی در کشور وجود دارد که معوقه بانکی و یا چک برگشتی نداشته باشد.

وی با اشاره به نتیجه چنین برخوردی با صنایع سنگ لرستان، افزود: محصول چنین اندیشه‌ای خام فروشی محصولات معادن لرستان و بدون استفاده ماندن ظرفیت‌های اشتغال‌زایی صنایع معدنی استان است.

وی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون در معادن استان لرستان نزدیک به 1 هزار و 800 نفر مشغول به کار هستند و نزدیک به 3 هزار و 600 نفر نیز در بخش‌های حمل‌ونقل و خدمات و دیگر شغل‌های مرتبط، مشغول فعالیت هستند.

احداث پژوهشگاه صنعت سنگ ایران در لرستان

حسین سلاحورزی، رئیس اتاق بازرگانی خرم‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم و در  مورد ظرفیت‌های بخش سنگ در استان لرستان اظهار داشت: استان لرستان دارای ظرفیت‌های مناسبی در حوزه سنگ‌های ساختمانی است و برای این منظور امسال وزارت صنایع و معادن در جلسه‌ای که در محل این وزاتخانه تشکیل داده بود تصمیم گرفت که پژوهشگاه سنگ را در دانشگاه لرستان راه‌اندازی کند.

وی ادامه داد: در جلسه وزارت صنایع و معادن بنا شد که ستاد سنگ با محوریت لرستان فعالیت کند و احداث دو پایانه صادرات سنگ که در دولت گذشته مصوب شده ولی اجرایی نشده را دوباره عملیاتی کند و البته این نیاز به حمایت و نقدینگی دارد  و لازم است که باهمت دولت جدید اجرایی شود تا بتواند کمک خوبی برای ایجاد زیرساخت‌های صادرات سنگ و مواد معدنی در لرستان باشد.

وی با اشاره به مشکل خام فروشی صنعت سنگ لرستان افزود: در استان لرستان باید به سمتی برویم که دیگر خام فروشی سنگ نداشته باشیم  و به‌جای اینکه مواد معدنی را به‌ شکل خام و با ارزش‌افزوده کم بفروشیم، به دنبال ایجاد واحدهای فرآوری سنگ در استان باشیم تا درنتیجه ارزش‌افزوده حاصل شود.

بازاریابی محصولات، حلقه گمشده صنعت سنگ لرستان

رئیس اتاق بازرگانی خرم‌آباد با تأکید بر بازاریابی در کنار صنایع فرآوری، عنوان کرد: بر اساس اصول بازاریابی و مدیریت بازرگانی، وجود مزیت‌ و ظرفیت به‌تنهایی نمی‌تواند سبب خلق ارزش‌افزوده شود و لازم است که نوآوری، خلاقیت و تفکری باشد که بتواند مزیت نسبی را به رقابتی تبدیل کند و از این راه تولید ارزش کند.

سلاحورزی با اشاره به دیگر مشکلات پیش روی صنعت سنگ لرستان گفت: در کشور به دلایلی از قبیل رکود در ساخت‌وساز عمرانی، واردات بی‌رویه سنگ‌های چینی، کاشی و سرامیک و سنگ مصنوعی، حوزه سنگ‌های ساختمانی با مشکل مواجه شده است که البته سنگ‌های استان از ارزش ذاتی برخوردارند و زمانی که به‌درستی فراوری شوند همچنان تقاضا برای خرید آن‌ها وجود دارد.

‌30 درصد صنایع لرستان مرتبط با موضوع سنگ هستند

رئیس اتاق بازرگانی خرم‌آباد خاطرنشان کرد:  باید به دنبال اصلاح ساختار در بخش‌های مختلف استان باشیم، نزدیک به 400 واحد سنگ‌بری در استان وجود دارد یعنی بین 29 تا 30 درصد واحدهای صنعتی ما در استان، سنگ‌بری است که این واحدها ازنظر تکنولوژی قدیمی کهنه و فرسوده هستند و نیاز است که به‌روز شوند تا هم پرت کمتر باشد و هم کیفیت محصولات افزایش یابد.

خداداد غیاثوند دبیر انجمن سنگ ایران نیز در مورد ظرفیت استان لرستان در معدن و صنایع معدنی اظهار داشت: ظرفیت عمده لرستان موضوعات معدن و صنایع معدنی است و 38 درصد اشتغال لرستان نیز در این حوزه است.

وی با اشاره به مشکلات حوزه سنگ و بیکاری افزود: هم‌اکنون در صنایع سنگ  استان‌های لرستان اصفهان، قم و تهران صنایع سنگ تعطیلی و تعدیل نیرو وجود دارد و 5 هزار واحد در کشور با خطر حاد روبرو هستند.

غیر کارشناسی بودن مصوبه دولت در احداث کارخانه فرآوری سنگ در لرستان

وی با انتقاد از مطرح کردن احداث واحدهای تولیدی و کارخانجات جدید سنگ‌بری در لرستان خاطرنشان کرد: احداث واحدهای فرآوری جدید با خروجی صفر روبرو می‌شود چراکه دو اصل مهم منابع و سرمایه‌گذاری وجود ندارد و نگاه استاندار لرستان نیز بر همین منوال است و هم‌اکنون استاندار لرستان در حال تلاش و تعامل با واحدهای تولید فعلی است.

دبیر انجمن سنگ ایران  گفت: مشکلی فرآوری و تولیدات سنگ در لرستان موضوعی نیست که به‌تنهایی استاندار یا بخش خصوصی  آن را حل کند بلکه نیازمند یک عزم ملی است.

وی با اشاره به مشکل معوقات بانکی در صنعت سنگ عنوان کرد: وقتی شما میدانید 90 درصد واحد‌های صنعتی و تولیدی کشور چک برگشتی و بدهی معوق دارند با این دو کلمه در قانون، همه متوقف می‌شوند.

سنگ لرستان مانند فرش دستباف و ماشین مرسدس بنز در دنیا

سید حسن هفده تن معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در سفر به لرستان با اشاره به ظرفیت‌های بالقوه لرستان در حوزه معادن سنگ اظهار داشت: لرستان روی گنج خوابیده است و ظرفیت‌های خوبی دارد و جای دارد که دولت به استاندار کمک کند.

وی افزود: خام فروشی سنگ در اقتصاد کشور ارزش‌افزوده دی بی تی کشور را به‌شدت کاهش داده است در کشور و به‌ویژه استان در زمینهٔ سنگ باید تغییراتی ایجاد شود.

وی عنوان کرد: باید تلاش کنیم کیفیت تولید سنگ را بالا ببریم و بازارهای خوبی را در منطقه می‌تواند داشته باشد چراکه سنگ لرستان مانند فرش دستباف و ماشین مرسدس بنز در دنیا است و دولت نیز باید تمامی هم‌وغم خود را برای صادرات سنگ بگذارد.

رها شدن ظرفیت اشتغال لرستان در کارخانجات سنگ‌بری

وی خاطرنشان کرد: اگر به تولید اعتقادداریم و این‌که تولید اقتصاد مملکت را می‌سازد باید دستورالعمل‌ها واضح باشند.

ازآنجایی‌که درصد بالایی از اشتغال استان لرستان با موضوع سنگ و صنایع مرتبط با آن ارتباط دارد باید مشکل کارخانجات و کارگاه‌های سنگ‌بری در زمینهٔ سرمایه در گردش و همچنین ارزش‌افزوده حل شود تا مشکل خام فروشی سنگ‌های ارزشمند لرستان برطرف شود.

موضوع خام فروشی و  صنایع نیمه فعال لرستان با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند  و این  زمانی اهمیت و ارتباط بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم بیش‌تر 380 مرکز فرآوری سنگ لرستان با 20 تا 40 درصد ظرفیت اسمی خود مشغول به فعالیت هستند که اگر این درصد به حداکثر افزایش پیدا کند به‌طور حتم زمینه اشتغال چند هزار نفری در استان لرستان فراهم می شود.

‌انتهای پیام/ ب