بحران آب، سدی در برابر توسعه یافته شدن ایران

به گزارش خبرگزاری تسنیم پایگاه خبری المانیتور طی گزارشی نوشت: ایران با کمبود بی سابقه آب مواجه است و اکنون با گذشت یک سال، این بحران به حدی تشدید شده که برخی کارشناسان هشدار داده اند اگر راه حل مناسبی در طی چند سال آینده پیدا نشود، ممکن است تعداد زیادی از جمعیت کشور مجبور به مهاجرت حتی به خارج از کشور شوند. حل این مشکل اساسی نیازمند اتخاذ تصمیمات استراتژیک جدی از سوی مقامات ایرانی است.
برای پی بردن به عمق بحران، می توان نگاهی دقیق تر به اظهارات عیسی کلانتری، مشاور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور ایران و وزیر سابق کشاورزی و همچنین رئیس کمیته کاری مقابله با بحران دریاچه ارومیه انداخت. کلانتری سیاستمداران ایرانی را به انکار ابعاد واقعی بحران آب متهم کرده و چند نکته کلیدی مطرح ساخته است.
-بحران خودساخته کمبود آب در ایران از استفاده 97 درصدی از آبهای سطحی ناشی می شود. شاخص بین المللی استفاده از آب های سطحی 40 درصد است.
-تلاش برای خودکفایی در زمینه کشاورزی در گذشته منجر به مصرف بی رویه منابع آبی شده است.
-ساخت سد که زمانی نشانه پیشرفت تلقی می شد، موجب خشک شدن رودخانه ها و دیگر پهنه های آبی کشور شده است.
-ایران باید مصرف سالانه آب خود را تقریبا به نصف کاهش دهد و از 98 میلیارد متر مکعب فعلی به 56 میلیارد مترمکعب برساند. چنین تلاشی مستلزم سرمایه گذاری 8 میلیارد دلاری و بازنگری جدی در مورد شیوه های کشاورزی است تا مصرف در این بخش نصف شود.
-دولت باید یک رویکرد جدید را در قبال آب در پیش بگیرد تا مصرف را کاهش داده و منابع تجدیدپذیر را دوباره پر کند.
این گزارش افزود: تحلیل های اخیر نشان می دهد که 7 استان از 32 استان کشور با کمبود آب مواجه اند، در حالی که 13 استان با وضعیت خطیر آبی روبرو هستند. بر اساس این تحلیل ها، هیچ کدام از استان ها حتی استان های شمالی دارای حوزه های آبی کافی نیستند. در نتیجه، مدیریت آب به اولویت اصلی دولت تبدیل شده است.
دولت علاوه بر تعیین کارگروهی ویژه برای دریاچه ارومیه، تلاش هایی را برای عرضه آب نمک زدایی شده دریا در شهرهای ساحلی دریای خزر و مراکز جمعیتی جنوب کشور آغاز کرده است. هدف از این اقدامات، استفاده حداکثری از آب هدررفت در بخش کشاورزی است تا آب سالم بتواند برای استفاده های شهری و صنعتی مصرف شود.
نکته کلیدی در مدیریت بحران آب در ایران تجدیدنظر در نحوه مصرف آب در بخش کشاورزی است. بخش کشاورزی در حال حاضر 90 درصد منابع آبی کشور را مصرف می کند، در حالی که شاخص جهانی در این زمینه 70 درصد است. بخش کشاورزی از دو جهت برای ایران دارای اهمیت است: فرصت های شغلی (که حدود 20 درصد نیروی کار کشور را به خود اختصاص می دهد، در حالی که تنها 9 درصد تولید ناخالص داخلی کشور را بر عهده دارد) و امنیت غذایی (که هدف اصلی آن خودکفایی است.)
کارشناسان معتقدند، تغییر در استراتژی کشاورزی ممکن است لزوما منجر به کاهش میزان اشتغال در این بخش نشود. کشت محصولاتی که نیاز کمتری به آبیاری دارند در عین کاهش مصرف آب، موجب حفظ فرصت های شغلی می شود. با این حال، کاهش مصرف آب تقریبا مطمئنا موجب کاهش تولید محصولات اساسی نظیر گندم و جو خواهد شد.
بدون شک بحران آب یکی از چالش های اصلی فراروی ایران در مسیر تبدیل شدن به یک کشور توسعه یافته است. این موضوعی است که تنها از طریق رویکردهای کارشناسانه و عاری از نگاه های سیاسی قابل حل است. اکنون زمان مهمی برای اتخاذ این تصمیمات استراتژیک است.
انتهای پیام/ 151