مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی چندی قبل با انتشار گزارشی، به بررسی لایحه بودجه پیشنهادی آموزش و پرورش سال 94 و مقایسه آن قانون بودجه سال 1393 با تأکیدبر اسناد بالادستی و قانون برنامه پنجم توسعه پرداخت که گزیده آن در این بخش مشاهده می‌شود.
این گزارش به بررسی اجمالی بخش آموزش و پرورش در لایحه بودجه سال 1394 پرداخته و آن را با شاخص‌ها و ارقام مشابه قانون بودجه سال 1393 مقایسه کرده و با تعیین خلأهای در بودجه و با توجه به نقش نهاد آموزش و پرورش در رشد و توسعه همه جانبه کشور، پیشنهادهای اجرایی را برای متناسب‌سازی بودجه این دستگاه با امکانات و مقدورات کشور و اهداف و احکام اسناد فرادستی ارائه می‌کند.
وزارت آموزش و پرورش[1] با کمک 1،000،858 نفر کارکنان خود (شامل 979،228 نفر کارمند رسمی و پیمانی، 21،630 نفر قراردادی، حق التدریس و وظیفه) مسئولیت تربیت تعداد 12،801،836دانش آموز (در سن تحصیل و بزرگسال) را در 110،705 مدرسه دارای کد شناسایی و 583،323 کلاس درس دایر برعهده دارد. از تعداد کل دانش‌آموزان هم بدون بزرگسالان، 91/3 دردصد در مدارس دولتی و 8/7 درصد در مدارس غیر دولتی مشغول به تحصیل هستند.
با توجه به اینکه اعتبارات فصل آموزش در لایحه بودجه 1394 در مقایسه با قانون بودجه 1393 به میزان 24 درصد رشد داشته است لکن سهم آموزش و پرورش از فصل آموزش در سال 1394 نسبت به سال 1393 معادل 1/8 درصد کاهش نشان می‌دهد.
با توجه به تأکید اسناد بالادستی مبنی بر استقرار نظام ارزیابی و سنجش صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای معلمان و نظام پرداخت‌ها بر اساس تخصص، شایستگی‌ها و عملکرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه‌بندی حرفه‌ای معلمان و اعلام نظر مثبت دولت برای ارائه لایحه رتبه‌بندی معلمان تا پایان سال 1393، اعتبار مناسبی برای این لایحه در سال 1394 پیش‌بینی شود.
با توجه به مصوبه قانون اصلاح ماده (1) قانون برنامه چهارم توسعه برای مقاوم‌سازی مدارس بدون استحکام در تاریخ 1385/1/30 به مبلغ 3/954 میلیارد دلار و نیز تمدید زمان اجرای طرح در قانون برنامه پنجم توسعه کشور یعنی تا پایان سال 1394 و با محاسبه تعدیل‌های قانونی باید اعتیار لازم تأمین می‌شد. لکن در لایحه بودجه سال 1394فقط مبلغ 5،450،000 میلیارد ریال در ردیف 30146306 (تخریب و بازسازی مدارس غیراستاندارد و مقاوم سازی مدارس بدون استحکام) پیش بینی شده است که نسبت به تعهد قانونی، بسیار کمتر می‌باشد.
با توجه به ضرورت تأمین سامانه گرمایشی مدارس و حوادث ناگوار سالهای گذشته در برخی مدارس کشور و نیاز وزارت آموزش و پرورش به اعتباری بالغ بر یک هزار میلیارد تومان در این زمینه و اختصاص 3،000 میلیارد ریال در قانون بودجه سال 1393 به سیستم گرمایشی مدارس و تخصیص 37/32 درصد آن تاکنون، پیشنهاد می‌شود در سال 1394 این اعتبار در حد معقولی دیده شود و این اعتبار قبل از فصل سرما در اختیار سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور قرار گیرد.
با توجه به بند «ب» ماده (19) قانون برنامه پنجم توسعه مبنی براینکه باید در طول برنامه سهم اعتبارات غیرپرسنلی به پرسنلی افزایش یابد، اما در لایحه 1394 در مقایسه با قانون 1393 به میزان 1/5 درصد کاهش یافته است. پیشنهاد می شود سهم اعتبارات غیرپرسنلی به پرسنلی وزارت آموزش و پرورش درحد امکان متعادل گردد.
با توجه به جزء «6» بند «الف» ماده (19) قانون برنامه پنجم توسعه مبنی‌بر بسترسازی مناسب برای کسب حداقلی یک شایستگی و مهارت با توجه به نیاز بازارکار تا پایان برنامه برای تمامی دانش‌آموزان دوره متوسطه نظری، نیازمند پیش بینی اعتبار و برنامه‌ریزی در سال 1394 است.
با توجه به محرومیت جامعه عشایری و ایجاد برنامه با عنوان طبقه بندی 30147001 از سال 1381 تاکنون اعتبار این برنامه در لایحه 1394 به برنامه کمک های فنی و اعتباری برای خرید زمین، ساختمان و تعمیرات مدارس غیردولتی اختصاص یافته است که منطقی نیست و پیشنهاد می شود این اعتبار مثل سالهای گذشته به این برنامه اختصاص یابد همچنین اعتبار تجهیز مدارس استثنایی نیز به خودشان برگردانده شود.
[1] سالنامه آماری وزارت آموزش و پرورش سال تحصیلی 1392-1393
برای دریافت این گزارش، اینجا را کلیک کنید.
