این گزارش جزئیات عملیات سیا علیه القاعده پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 را علنی کرده است.
بر این اساس گزارش نهایی 480 صفحه ای کمیته تحقیق از اقدامات سیا، بیانگر نگرانی کنگره از روش های پیش گرفته شده توسط سیا پس از 2001 و در دوران "جورج بوش" است که طی آن به بهانه دستیابی به اطلاعات از مظنونین، آنها را با روش های انتقاد برانگیزی از جمله غرق مصنوعی شکنجه کرده است.
دست اندرکاران این تحقیقات اعلام کرده اند مظنونین زندانی، توسط ماموران سیا عریان شده و روی زمین راهروهای کثیف خوابانده شده و مورد ضرب و شتم قرار می گرفته اند. آنها همچنین با انواع الفاظ رکیک و تهدید اعضای خانواده مظنونین، آنها را وادار به اعتراف می کرده اند.
این شکنجه ها در حالی صورت گرفته که مقامات سیا معتقد هستند که این شیوه های بازجویی شکنجه نیست. همچنین مقامات دولتی و قضایی امریکا نیز در توجیه این اقدامات آنرا برای تأمین امنیت امریکا لازم می دانند. اینکه چرا این گزارش در زمان کنونی منتشر شده و اینکه چگونه می توان این شکنجه ها را بر اساس مبحث "امنیت انسانی" توجیه کرد را در گفتگو با پروفسور "پل پیلار" مورد بررسی قرار داده ایم که در ادامه می آید.
پروفسور پل پیلار در سال 2005 میلادی پس از 28 سال حضور در سازمان سیا بازنشسته شد. آخرین پست وی در سازمان سیا افسر اطلاعات ملی در امور شرق نزدیک و جنوب آسیا بود. البته پیلار پیش از این پست مسئولیت های متعددی را در اختیار داشت که از جمله آنها می توان بر ریاست واحدهای تحلیل عملیات های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای امنیت ملی امریکا به عنوان یکی از اعضای اصلی آن را نیز دارد.
چرا گزارش سنا در خصوص شکنجه های صورت گرفته توسط سیا در حال حاضر منتشر شده است؟
سخت و دشوار است که دقیقاً مشخص کنیم که این گزارش در راستای محقق کردن چه اهدافی است. گفته می شود که اقداماتی که مورد پرسش قرار گرفته است برای مدتی جزو دانش و آگاهی عمومی بوده است. یعنی عموم مردم از آن آگاهی داشته اند.
اما وقتی چیزی در آمریکا به محل بحث و جدل و حیرت عمومی تبدیل می شود، کنگره آمریکا معمولاً آن موضوع را بررسی کرده و گاهی نیز گزارشی منتشر می کند.
چنین بررسی ها و گزارشهایی فرصتی برای سیاستمداران آمریکایی فراهم می کند که اظهارات خود را ارائه کنند و بگویند که چگونه از چیزهایی که رخ داده عصبانی و ناراحت هستند.
*برخی کارشناسان معتقد هستند که دموکراتها سعی داشتند از رهگذر گزارش سیا نشان دهند که این اقدامات و شکنجه های صورت گرفته توسط سیا در زمان جمهوری خواهان اتفاق افتاده است؟ نظر شما چیست؟
رئیس جمهوری دموکرات کنونی آمریکا، آقای اوباما تصریح کرده که چنین شیوه های بازجویی تا زمانی که او رئیس جمهوری باشد ادامه نخواهد داشت. حتی اگر جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 میلادی انتخاب شوند در این صورت بسیار بعید خواهد بود که-حداقل زمانی که حمله ای مانند 11 سپتامبر اتفاق نیفتد- از چنین شیوه هایی برای بازجویی استفاده شود.
باید توجه داشت که در خصوص گزارش سنا درباره بازجویی های سیا رقابتهای حزبی و طرفداریهایی بر این اساس صورت گرفته است. اما دیدگاههای ارائه شده خطوط حزبی افراطی را در این زمینه پیش نگرفته است.
*رئیس جمهوری آمریکا، پرزیدنت اوباما گفته است که اقدامات سیا "شکنجه" بوده است اما سازمان سیا از به کار بردن لفظ "شکنجه" در این خصوص ابا دارد و آنها را اقدامات پیشرفته اطلاعاتی تلقی می کند؟
در این خصوص که این اقدامات و شیوه های بازجویی باعث گرفتن برخی اطلاعات شده که به امنیت امریکا کمک کرده شک و تردیدی وجود ندارد. اما این شیوه ها نباید در حال حاضر به کار برده شود چون در تضاد با ارزشهای آمریکایی است. اما برای انجام آنها بین ارزشها سبک و سنگین صورت گرفته است و در این محاسبه "امنیت" بر سایر ارزشها چربیده است.
*آیا سازمان سیا این اقدامات را مطابق با قانون انجام داده است؟ چرا انجام این شیوه های شکنجه صرفاً با تأمین "امنیت کشور آمریکا" توجیه می شود و توجه به "امنیت انسانی" در اظهارات مقامات آمریکایی در این خصوص اصلاً وجود ندارد؟
تمام اقدامات صورت گرفته و شیوه های بازجویی توسط سیا بر اساس قوانین موجود ایالات متحده امریکا صورت گرفته است.
این اقدامات مبتنی بر قوانین وزارت دادگستری آمریکا و بر اساس دستورالعملهای مقامات ارشد دولت بوش و با اطلاع برخی اعضای کنگره صورت گرفته است.
هدف از این شیوه های بازجویی نه تنها تأمین امنیت امریکا بوده بلکه تأمین امنیت شهروندان امریکا نیز مد نظر بوده که "امنیت انسانی" است.
*سازمان ملل، سازمان عفو بین الملل و دیده بان حقوق بشر تعقیب و پیگرد مقامات آمریکایی مرتبط با این شکنجه ها را خواستار شده اند. بر این اساس، آیا محتمل است که شاهد حضور مقامات سابق آمریکا و مقامات سیا در دادگاه باشیم؟
احتمال این امر کم است. اگر پیگیری و تعقیب "مردم" شروع شود در این صورت سخت و دشوار خواهد بود که ببینیم در کجا این موضوع متوقف خواهد شد.