۸۰ درصد موقوفات آذربایجان غربی سنددار شدند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، حجت الاسلام علی مصائبی در سال 47 در روستای مزید آباد شهرستان خدا بنده در استان زنجان در خانواده ای مذهبی به دنیا آمد.

اجداد وی عاشق اهل بیت بوده و به سبب اینکه مصیبت خوانی را پیشه قرار داده بودند به مصائبی شهرت یافته اند.

پدر وی کشاورز بود ولی علاقه خاصی به اهل بیت داشته و در ماه محرم در تاسوعا و عاشورای حسینی مشتاقانه به عزاداری می پرداخت.

علی مصائبی به غیر از خود 9 برادر دیگر نیز دارد و فرزند سوم خانواده است دو برادر وی به همراه یکی از پسرانش و پسر عمویش روحانی هستند.

حجت الاسلام علی مصائبی در گفتگوی تفصیلی پیش رو با خبرنگار تسنیم به تشریح فعالیت های اداره کل اوقاف و میزان موقوفات و جزئیات مربوط به آنها پرداخته که از نظر می گذرد.

تسنیم:ارزیابی شما از دوره های مختلف مدیریت در اداره کل اوقاف آذربایجان غربی چیست؟

مصائبی: اینکه مدیرکلی نسبت به مدیریت مدیران مختلف در اداره مربوطه اظهار نظر کند چندان صحیح نیست و بنده با اظهار موفقیت های کسب شده در دوره مدیریت خود عملکرد دیگر مدیران را زیر سوال نمی برم چرا که هر مدیری در دوره مدیرتش بنا به اقتضائات و شرایط کارهایی انجام داده است.

قضاوت اصلی را باید همکاران بنده انجام دهند از زمان آقای مصلحی سعی بر این بوده که مدیران کل از روحانیت باشند و با این رویکرد موفقیت و اطمینان مردم نسبت به این سازمان را افزایش یافت البته این بدان معنی نیست که مدیرانی که روحانی نیستند مطمئن نیستند.

از آنجایی که موقوفات جزء مسائل شرعی محسوب می شوند از این رو روحانیان حداقل نسبت به 50 درصد موضوع کاملا آشنا هستند چرا که امورات وقف از رسالت یک روحانی به شمار می رود، 99 درصد وقف نامه ها توسط علما نوشته شده است.

سازمان اوقاف نخستین سازمانی است که به امکانات الکترونیکی تجهیز شد لذا به طور کلی این دوران طلایی و موفقیت این سازمان در 8 سال گذشته بوده است.

تسنیم:موقوفات آذربایجان غربی در سال 93 به چه میزان بوده و نسبت به سال گذشته چه قدر افزایش یافته است؟

مصائبی: به طور کلی در آذربایجان غربی قریب به 6 هزار موقوفه اعم از انتفاعی و منفعتی داریم ولی در سال 90 تعداد 30 موقوفه در آذربایجان غربی داشته ایم و تعداد این موقوفات سال به سال افزایش داشته است.

در سال 91 تعداد 45 مورد وقف، 92 نیز 91 موقوفه و در 4 ماهه اول 93، 42 موقوفه جدید ثبت شده است و با این روند انشا ءالله تا پایان سال بالای 100 موقوفه خواهیم داشت.

تسنیم: کدام یک از موقوفات آذربایجان غربی از بیشترین ارزش ریالی برخوردارند؟

مصائبی: دو نوع موقوفات داریم که عبارتند از متصرفی و غیر متصرفی.

در موقوفات متصرفی به طور مستقیم اداره اوقاف متولی است و در موقوفات غیر متصرفی متولی مشخصی توسط واقف در وقف نامه عنوان شده است که ما ناظر آنها هستیم.

در آذربایجان غربی موقوفه حیدرلو با ارزش ترین موقوفه ارومیه است، سلیمان خان افشار بزرگترین موقوفه در تکاب به شمار می رود بداق سلطان در مهاباد نیز از موقوفات بزرگ است در واقع در هر شهرستان موقوفه ای شاخص وجود دارد که به عنوان بزرگترین موقوفه شناخته می شود.

تسنیم: آیا در حوزه موقوفات با مشکل زمین خواری مواجه هستیم یا خیر؟

مصائبی: زمین خواران در موقوفات با عنوان موقوفه خوار نامیده می شوند در مدت 4 سال خدمت بنده در آذربایجان غربی با چنین مشکلی مواجه نبوده ایم ورود جدی قوه قضائیه به این حوزه، وجود آمار و اطلاعات دقیق زمین های موقوفه استان و مهم تر از همه سند دار شدن موقوفات در آذربایجان غربی از عوامل مهم در رو به رو نشدن با این مشکل است.

در کشور 2 سوم املاک فاقد سند ثبتی هستند ولی در آذربایجان غربی 80 درصد موقوفات را سند دار کرده ایم که از مهم ترین شاخصه های حفظ و احیای موقوفات به شمار می رود.

در سال گذشته از مهم ترین دلایل موفقیت اوقاف آذربایجان غربی اخذ سند بوده است که برای بیش از 530 جلد موقوفه از سوی اداره کل ثبت اسناد آذربایجان غربی سند صادر شده است.

اختلاف اوقاف و منابع طبیعی از مهم ترین عوامل در زمینه سازی و بروز موقوفه خواری است منابع طبیعی از قانونی با عنوان انفال برخوردار است که بر اساس آن زمینی که در چندین سال متمادی از پوشش گیاهی برخوردار باشد ملی و انفال محسوب می شود و چنانچه زمینی قبلا موقوفه محسوب می شد و بعدا لم یزرع شده باشد منابع طبیعی نمی تواند آن را مالک باشد و زمین هایی هم که جزء مراتع و جنگل هستند اشخاص حق وقف آن را ندارند.

لذا ملک هایی که ماده 56 بر آن اعمال شده است دیگر نمی توانند موقوفه محسوب شوند در سال 91 تفاهم نامه ای بین منابع طبیعی و اوقاف منعقد شد و آذربایجان غربی جزء استان های موفق در این راستا بوده به طوری که 70 درصد از این تفاهم نامه در این استان عملیاتی شده است.

مشکلاتی در موقوفات شهرک عرفان و فرشته و نرجس وجود داشت و سوء استفاده هایی شده بود و در حال حاضر برخی از مشکلات آنها حل شده است.

تسنیم: کدام موقوفه آذربایجان غربی بیشترین درآمد را دارد؟

مصائبی: همان موقوفات شاخص که اعلام شد پردرآمدترین موقوفات هستند.

تسنیم: درآمد موقوفات آذربایجان غربی در 4 ماهه نخست سال به چه میزان بوده و نسبت به سال گذشته چه تغییراتی داشته است؟

مصائبی: درآمد موقوفات همانند بودجه نیست که در پایان ماه به حساب ریخته شود و درآمد ثابت نیست ولی نسبت به سال قبل از آنجایی که پارسال خرید و فروش ملک زیاد بود بهتر از امسال و وضعیت استیجاری امسال مطلوبتر از سال گذشته است.

تسنیم:با توجه به اینکه اماکن مذهبی و زیارتگاهی جزء اماکن گردشگری نیز محسوب می شوند بر ایجاد بازارچه هایی در اطراف آنها پیشنهاداتی می شود آیا این اتفاق اقتصادی رخ داده است و نظر شما در رابطه با راه اندازی این بازارچه ها چیست؟

مصائبی: ما موافق هستیم چرا که علاوه بر ایجاد رفاه برای گردشگران سبب بهبودی وضعیت امامزاده ها از نظر اقتصادی نیز می شود منتهی متولی آن ما نیستیم و بیشتر به میراث فرهنگی مربوط می شود.

در هر حال ما برای حضور سرمایه گذار در این مکان مشکلی نداریم و آمادگی ایجاد فضای سبز و استراحتگاه ها با همکاری شهرداری را داریم چرا که بر اساس یکی از بندهای توافق نامه با منابع طبیعی حق ایجاد استراحتگاه ها در چند کیلومتری اطراف امامزاده ها است.

تسنیم: چند مورد از مساجد استان جزو اماکن تاریخی هستند و چه اقداماتی برای حضور گردشگر در این مکان ها صورت گرفته است؟

مصائبی: از نظر قدمت همه مساجد از قدمت بالایی برخوردارند ولی آیتم های آثار باستانی از سوی میراث فرهنگی مشخص می شود شاید در بسیاری از بقاع ساختمان میراثی نباشد ولی خود قبر میراثی است بقعه خلیلان از قدمت هزارساله برخوردار است که تاریخچه شهر را نشان می دهد و شاید میراث هیچ توجهی به آن ندارد و نیاز است دست به دست هم داده به احیای آنها پردازیم.

در چنین مواردی به سبب امامزاده بودن همه نگاه ها به سمت اوقاف معطوف می شود بر اساس مطالعات به دست آمده شیخ طوسی در کتابی از خلیلان نام برده و این نشان از قدمت آن دارد.

در چالدران سیدصدرالدین جزء میراث محسوب می شود و ساختمان های بقعه سراج الدین دیزج و محمدابراهیم میراثی هستند.

5 مسجد ارومیه نیز جزء مساجد میراثی هستند که مسجد جامع و سرداران جزء این مساجد به شمار می روند در خوی 10 مسجد از سیستم فیزیکی میراثی برخوردارند در تکاب 4 مسجد و به طور مجموع قریب به 30 الی 40مورد از مساجد آذربایجان غربی میراثی هستند.

تسنیم: چه میزان از درآمدهای اوقاف صرف امور عمرانی و فرهنگی و مواردی ازاین قبیل می شود؟

مصائبی: با وجود اینکه درآمدهای موقوفات همه به نوعی فرهنگی محسوب می شوند ولی صرف این درآمدها به نیت وقف کننده مربوط می شود.

با توجه به اعتقادات مردم بیشتر این موقوفات یا برای مساجد و یا برای سید الشهداء (ع) صرف می شود.

در دستورالعمل موقوفات آمده که 2 درصد به روابط عمومی صرف شود و آنچه که در قانون و شرع است حفظ موقوفات اولی تر از نیت است 10 درصد برای حفظ موقوفه جمع آوری می شود و حق تولیت  نیز کنار گذاشته می شود.

پروژه های متعددی در بوکان و مهاباد و ارومیه تکمیل و به بهره برداری رسیده است و در سال 93 نیز 10 پروژه کلنگ زنی و برخی آماده بهره برداری هستند و در همه موارد بخش خصوصی وارد عمل شده اند.

اوقاف نقش ارزنده ای در اقتصاد مقاومتی دارد در پروژه های عمرانی اوقاف بیش از 15 میلیارد تومان توسط بخش خصوصی سرمایه گذاری شده است که بزرگترین پروژه مربوط به خسرو بیک در ارومیه است که در 16 طبقه کار می شود.

48 پروژه کشاورزی نیز توسط اوقاف اجرا می شود و 50 پروژه دیگر نیز در دست مطالعه است و امید می رود تا 5 سال آینده آذربایجان غربی جزء غنی ترین استان ها در بخش موقوفات باشد.

40 درصد درآمد بقاع صرف عمران بقاع متبرکه و 20 درصد نیز صرف امور فرهنگی می شود که ثابت هستند.

تسنیم: آیا اقدامات مشاوره ای برای وقف کنندگان از سوی اوقاف انجام می شود؟

مصائبی: بله سعی می شود مشاوره ها به سمت پاسخگویی به نیازهای روز جامعه باشد یکی از آیتم های سال گذشته وقف رسانه بود و این نیز از موضوعات مهم است.

بزرگترین رسانه های جهان با سرمایه های افراد غنی اداره می شوند و هیچ کدام دولتی نیستند و در ایران اسلامی نیز باید اینگونه باشد در زمان امام حسین(ع) با شمشیر جنگ می شد در زمان امام صادق(ع) با قلم و امروز نیز با رسانه، بنابراین نیاز به سرمایه گذاری در بخش رسانه هستیم.

امروز نیاز به ایجاد مساجد مجازی هستیم چرا که دنیا به سمت فضای مجازی پیش می رود و تحقق این امر نیاز به سرمایه و نیروی متخصص دارد.

وقتی مقام معظم رهبری به علوم انسانی تاکید می کنند منظورشان همان تربیت نیروهای انسانی با علوم پیشرفته است.

کمک به دانش آموزان و دانشجویان بی بضاعت، بیماران خاص از دیگر نیازهای جامعه برای سمت و سو بخشی به موقوفات است.

وقف در راه تقویت حوزه های علمیه نیز از دغدغه های اصلی محسوب می شود.

گفت‌وگو از ژیلا علیقلی نیا

انتهای پیام/