دونما از یک دفاع مقدس

در 27 تیرماه سال 1367 پذیرش قطعنامه 598 طی پیامی از طرف امام خمینی اعلام شد. عراق پذیرش قطعنامه را به منزله ضعف ایران تلقی کرد و با همراهی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بار دیگر مرزهای ایران را مورد تجاوز قرار داد. مرصاد عملیاتی بود که در پاسخ به تجاوزگری منافقین در عملیات فروغ جاویدان آنان طراحی شده و متجاوزان را به شکست کشاند.

عراق بعد از این شکست که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهانی و منطقه‌ای داشت، دریافت که در تحلیل دلایل پذیرش قطعنامه از سوی ایران دچار خطا شده است. صدام در 17 مرداد 67 به ناگزیر آتش‌بس را پذیرفت و اعلام آمادگی کرد که وارد مذاکره شود. پس از آتش‌بس و شروع مذاکرات دقیقا دو سال طول کشید تا مبادله اسرا بین دو کشور ایران و عراق به مرحله اجرا درآید، در صورتیکه مطابق بند 3 قطعنامه 598 سازمان ملل و بر اساس کنوانسیون سوم ژنو مصوب 12 اوت 1949، پس از مخاصمه جنگ باید تمام اسرا بدون تأخیر به کشور خود بازگردانده شوند.

نمای دوم

"ساعت حدود سه بعد از ظهر بود که هواپیما در فرودگاه مهرآباد به زمین نشست. وقتی چرخ های هواپیما باند های فرودگاه مهر آباد را لمس کرد، خیالم راحت شد. باورم شد آزاد شدم. با آزادی احساس کردم مزد آن همه سختی ها را گرفته ام این وعده قرآن است که خداوند پاداش صابران و مومنان را خواهد داد. (ان مع العسر یسری) همانا خداوند با هر سختی آسانی را قرار خواهد داد. از پلکان هواپیما پیاده شدیم، گروه موزیک ارتش در صفوف منظم سرود جمهوری اسلامی را نواختند. اسرای مجروح عصاهای خود را گوشه ای انداختند همه برآسفالت فرودگاه مهر آباد بوسه زدیم و دو رکعت نماز شکر به جای آوردیم. یادگار امام(ره)، احمد آقا و تعدادی از مسئولان کشوری و لشکری به استقبالمان آمده بودند.

برای اولین بار که چشمم به عکس امام خمینی(ره) در قسمت ورودی سالن فروگاه افتاد، دلم گرفت. زیر عکس حضرت امام(ره) این جمله نوشته شده بود: «اگر روزی اسرا برگشتند و من نبودم سلام مرا به آن ها برسانید و بگویید خمینی در فکرتان بود.» این جمله را که دیدم زیاد گریه کردم."(1) این جملات، بیان احساسات آزاده ارجمندی است که لحظات ورودشان به کشور را توصیف کرده است. آری 26 مرداد سال 69همان روزی است که ایران اسلامی شاهد آغاز بازگشت آزادگان به کشور است. «آزادگان آمدند،آزادگان آمدند» از نخستین جملاتی بود که از سیل مردم و مسئولینی که ساعت ها پیش ها از ورود آزادگان در مرز خسروی شنیده می شد.

در این روز نگاه مردم به این مرز دوخته شده بود، برخی به مرز آمده بودند، برخی از رادیو وتلویزیون پیگیرند .مرز مملو از جمعیت است اتوبوس ها به سختی وارد می شوند، پدران و مادران و همسرانی که نه ساعت ها بلکه سال ها انتظار این لحظه را کشیده اند. قاب عکسی به دست خود گرفته اند و با ورود هر اتوبوس دورش حلقه می زنند و یعقوب وار به بدنبال یوسفان خود در میان آزادگان می گردند. همزمان که آزادگان به شهر های خود بازمی گشتند، سیل عظیم مردمی که به استقبال آمده بودند، دردها و رنج ها و خستگی اسارت و غربت را از تن آزادگان می زدود. آزادگانی که انقلابیون آزمون داده ای هستند که سال های سال ستاره راهنمای انقلابیون جوان بوده و خواهند بود. این چند روزی که آزادگان به کشور باز می گشتند از شیرین ترین ایام برای ملت ما بود. ملت شاد بود از بازگشت اسطوره های صبر و مقاومت خویش به دامان میهن.

از جمله اقدامات مهمی که در رابطه با آزادگان پس از بازگشت آن ها به میهن اسلامی صورت گرفته، تشکیل ستاد رسیدگی به امور آزادگان بوده است. ستاد رسیدگی به امور آزادگان در 22 مرداد 1369، براساس قانون حمایت از آزادگان مصوب 23/9/1368 مجلس تشکیل شد و در نخستین گام با تبادل انبوه اسرا مواجه گردید و براساس همان قانون و با مساعدت و همراهی دیگر دستگاهها مسئولیت اینکار عظیم را به دوش گرفت و تبادل بیش از 40000 آزاده و به همین تعداد اسیر عراقی را انجام داد(2).. در استان های مختلف، شهرستان ها، روستاها و حتی کوچه و بازارها و غیره همه جا بحث آزادگان بود. در اماکن مختلف با چراغانی و پارچه نوشته ها ورود آزادگان سرافراز را تبریک می گفتند. مردم از این رجعت خوشحال بودند. آری راست می گفت شهید محلاتی که آزادگان پیامبران انقلابند.

رهبر معظم انقلاب در دیدار با آزادگان در آن روزها گفته بودند: «... یکی از چیزهایی که شما را، دل‌هایتان را زنده نگه می‌داشت، ‌پر امید نگه می‌داشت، یاد آن چهره و روحیه پرصلابت امام عزیزمان بود. آن بزرگوار هم خیلی به یاد اسرا بودند. حال پدری را که فرزندانش به این شکل از او دور شده باشند، راحت می‌شود فهمید... مسأله اسارت طولانی فرزندان این ملت به نوبه خود امتحان دیگری بود که ملت ما با موفقیت آن را به انجام رسانده و اسرای ما همانند ملت ایران از خود آزادمردی نشان دادند و سرانجام با موفقیت و سرافرازی به وطن بازگشتند...شما در دوران اسارت شرایط سختی را گذراندید، اما در عین حال با حفظ دین و اعتقادات و دلبستگی خود به اسلام، امام و انقلاب موجب افتخار و آبرومندی ملت خود در برابر دشمن شدید.»

نمای اول

"صبح دکتر عزیز ناصر و دیگر پرستارها آمدند. خوشحال بودند. صدای هلهله و شادی عراقی ها بلند بود. دکتر به اتفاق لطیف دهقان با خوشحالی وصف ناپذیری وارد آسایشگاه شد و گفت: جنگ تمام شد... ایران قطعنامه 598 را پذیرفت. شوکه بودم. غم و اندوه همه وجودم را فرا گرفت. بچه ها با شنیدن این خبرناراحت شدند؛ مثل نارنجی که آبش راگرفته باشند. زیادگریه کردم، بچه ها به تصمیم وتدبیر امام عزیزمان ایمان داشتند."(3)

در این نما دیگر خبری از شادی و پخش نقل و نبات نبود، همه در حزن فرو رفته بودند. چه بسیار افرادی که بعد از شنیدن این خبر گریه کردند. همانند تمام آن اسرایی که باشنیدن این خبر در اسارتگاه ها زانوی غم بغل گرفتند و گریه کردند. قطعنامه ای پذیرفته شده بود که امام (ره) آن را جام زهر نامیدند. جام زهر یکی از نقاط عطف تاریخ هشت سال دفاع مقدس است. آنچه پذیرش قطعنامه را برای مردم و رزمندگان و آزادگان امکان پذیر می نمود، بعد معنوی رهبری امام(ره) بود، مردم راضی بودند به رضای رهبر وپیوند ناگسستنی امام وامت بود که قطعنامه را برای مردم رزمنده آسان می نمود. امام خمینی(ره) در توصیف تلخی این ایام اینگونه می فرمایند: «خداوندا، تلخى این روزها را به شیرینى فرج حضرت بقیةاللّه -ارواحنا لتراب مقدمه الفداء- و رسیدن به خودت جبران فرما. فرزندان انقلابى ام، اى کسانى که لحظه اى حاضر نیستید که از غرور مقدستان دست بردارید، شما بدانید که لحظه لحظه عمر من در راه عشق مقدس خدمت به شما مى گذرد. مى دانم که به شما سخت مى گذرد، ولى مگر به پدر پیر شما سخت نمى گذرد؟ مى دانم که شهادت شیرینتر از عسل در پیش شماست، مگر براى این خادمتان اینگونه نیست؟ ولى تحمل کنید که خدا با صابران است. بغض و کینه انقلابى تان را در سینه ها نگه دارید، با غضب و خشم بر دشمنانتان بنگرید و بدانید که پیروزى از آن شماست.»(4)

سخن پایانی

 26 مرداد سالگرد روزی است به مثابه ی عیدی برای ملت ایران، عید آزادگی آزادگان و سرآغاز آن. دیدبانمعتقد است عید پیروزی که در سایه استقامت اسوه های صبر و مقاومت به دست آمد و البته شادی مردمانی که پایمردی و استقامت را پاس میدارند و پذیرش قطعننامه هم نمایی دیگر از صبر ورنج انقلابی مردمان ایران اسلامی است.

آنچه که در این میان  بیش از همه اهمیت دارد، این است که ملت ایران اهل مبارزه وجهاد ومقاومت هستند زمانی اسوه های آن را گرامی می دارند و در تجلیل آنان جشن بر پا می دارند و زمان دیگر در فراغ جهاد وجبهه ها اشک می ریزند.

منابع

1-پایی که جاماند، آزاده ارجمند سید ناصر حسینی پور،ص692

http://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=262&SP=Farsi2-

3- پایی که جاماند، آزاده ارجمند سید ناصر حسینی پور،ص288

4- متن کامل پیام حضرت امام به مناسبت پذیرش قطعنامه

598 - http://farsnews.com/newstext.php?nn=8604170080