آیا فرار مغزها فقط در ایران رخ می دهد؟+ تصاویر
خبرگزاری تسنیم: با این که در چند سال گذشته، شرایط پژوهش در رشتههای علمی در آلمان بهبود یافته، با این حال بسیاری از پژوهشگران تراز اول این کشور ترجیح میدهند که آگاهی و تجربه و کارآمدی خود را در کشورهای دیگر وقف دانش کنند.
جذب مغزها
اغلب پژوهشگران آلمانی که هماکنون در کشورهای دیگر غربی مشغول کارند، در چارچوب "برنامههای تبادل محقق" به این کشورها سفر کردهاند و به دلیل برخورداری از امکانات بیشتر، همانجا ماندگار شدهاند.
بیشتر برندگان آلمانی جوایز نوبل در 20 سال گذشته، اکنون در آمریکا و در دانشگاههای هاروارد، ییل، استنفورد یا کلمبیا تحقیق میکنند. شرایط مناسب پژوهش در این کشور، نه تنها آلمانیها، بلکه مغزهای کشورهایی آسیایی و آمریکای لاتین را نیز به خود جذب میکند.
بر اساس آمار "کمیسیون کارشناسی حمایت از پژوهش و ابداع"، میان سالهای 1996 تا 2011، بیش از 23 هزار محقق، آلمان را ترک کردهاند و تنها 19 هزار پژوهشگر، برای ادامهی تحقیق در این کشور ساکنشدهاند.
یورگن مینک، مدیر "نهاد تحقیقاتی هلمهولتس"، در این رابطه میگوید: «این آمار هر چند درست است، ولی بهروز نیست.» به گفتهی وی، آلمان در 10 سال گذشته برای جذب مغزها و بازگشت محققان برجستهی خود، طرحهای موثری پیاده کرده است و این کشور اکنون به عنوان "مهد تحقیق"، در میان دانشمندان شهرت دارد.
یوهانا وانکا به عنوان مثال از بازگشت توماس زودهوف، پژوهشگر آلمانی برندهی جایزهی نوبل در سال 2013 خبر میدهد که قرار است به عنوان "کارشناس مهمان" در "انستیتوی تحقیقات درمانی" برلین مشغول کار شود.
آلمان و آغاز راه
با وجود این اقدامات تسهیلکننده و سرمایهگذاریهای کلان، هنوز اغلب پژوهشگران برجستهی جهان ترجیح میدهند به کشورهای آمریکا، بریتانیای کبیر، کانادا، سویس یا دانمارک مهاجرت کنند و در این کشورها به کارهای پژوهشی خود ادامه دهند.
وزیر امور تحقیق و پژوهش آلمان، دلیل این امر را استفاده از زبان انگلیسی برای تبادل اطلاعات و تجربیات تحقیقی در این کشورها میداند. در این رابطه آلمان، هنوز در ابتدای راه است.
یوهانا وانکا، هم چنین در نظر دارد، از مشکلات ناشی از "نظم کاغذبازی" در آلمان بکاهد و شرایط مندرج در قراردادهای کاری را بهبود بخشد.
او به عنوان مثال، از قراردادهای 6 ماههی تحقیق در آلمان نام میبرد و آن را ناموثر میخواند: «به چه انگیزهای اصولا باید یک پژوهشگر برای مدت 6 ماه به هایدلبرگ یا هامبورگ بیاید تا تحقیق کند؟ آن هم با تمام اعضای خانواده؟»
گفتنی است کشورهای غربی سعی می کنند این پدیده را مساله ای جهان سومی نشان دهند.
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.