ازدواج بهنگام

به گزارش خبرگزاری تسنیم،پرهیز از بازگویی برخی مفاسد اخلاقی به دلیل حفظ حریم عمومی جامعه از یک جهت مطلوب است چون طرح و بیان آن باعث شیوع می‌گردد اما از جهتی دیگر منجر به تداوم برخ غفلت‌ها شده است. غفلت‌هایی که به ریشه دواندن و گسترش این آسیب‌ها کمک می‌کنند.بسیاری از خانواده‌ها که قبل از انقلاب به دلیل احساس ناامنی در فضای فرهنگی جامعه، خود مبادرت به مراقبت نسبت به شئون تربیتی و فرهنگی و تحصیل فرزندانشان داشتند، بعد از پیروزی انقلاب با خاطری آسوده و در پیامی نانوشته، مسئولیت خود را به نظام حکومتی واگذار کردند و اکنون به ارزیابی نتایج به دست آمده، پرداخته‌اند.

با ایجاد موانع و محدودیت‌ها و مزاحمت‌های گوناگون نظامی، سیاسی و اقتصادی از سوی دشمنان این ملت و البته مقداری هم سرگرمی‌های بیهوده حزبی و جایگزین شدن جریان‌گرایی سیاسی (و برای جبران زحمت در ستادهای انتخاباتی)، به جای لیاقت و شایستگی تخصصی و دینی در انتصاب مدیران، مسئولان اجرایی کشور فرصت نیافتند که مسئله تعلیم و تربیت را به عنوان اصلی‌ترین و مهم‌ترین آرمان انقلاب اسلامی و مسئله نظام(1) به صورت جدی در دستور کار خود قرار دهند (2).

با توجه به نقش خطیر خانواده و سلامت و پایداری آن در پویایی و بالندگی جامعه اسلامی، یکی از غفلت‌ها این بود که در امر رسیدگی به اقتضائات سنین جوانی و نیازهایی که به جهت جسمی و روحی با آن مواجه هستند کوتاهی به عمل آمد. دوره‌ای که به دلیل برخورداری از توانمندی و نشاط و شادابی و امید به آینده و انگیزه رشد و شکوفایی، بزرگ‌ترین سرمایه بالقوه نظام محسوب می‌شود. به همین دلیل نیز سرنوشت توسعه و پیشرفت و چشم‌انداز آینده کشور را باید از هم اکنون در چهره آنان مشاهده کرد.

اگر چه "مردان بزرگ تاریخ" هیچگاه با آرامش در بستر و عبور از راه‌های هموار،‌ عظمت نیافته‌اند، بلکه علت رشد آنها مواجهه جدی با مشکلات اساسی‌، موانع و محدودیت‌ها و پایداری در برابر فشارها بوده است و البته تعدادشان محدود و در اقلیت بوده‌اند. و لذا نمی‌توان انتظار داشت مشکلات متعددی که اکثر جوانان ما با آن روبه‌رو هستند، بدون وجود مربیانی لایق و دلسوز به عواملی برای آزمون و رشد آنان تبدیل شود. "هیجانات جوانی" از اقتضائات طبیعی این دوره است و در اثر نیازهای عاطفی و جنسی و تشخص طلبی، تشدید می‌شوند. و اگر مورد توجه و پاسخگویی صحیح قرار گیرند، فروکش کرده و آرامش می‌یابند و اگر مورد غفلت واقع شوند به تهدیدی برای جوان و دوستان و همسالان و معاشران و حتی خانواده خود و دیگران تبدیل می‌شوند. گاهی همان توقعی که از میانسالان و سالمندان در مورد خردورزی و خویشتن داری داریم، از جوانان هم داریم! قطعا این توقع بجایی نیست در صورتی که در دوره جوانی و نوجوانی، هم هیجانات نیرومندترند و هم تجربه زندگی، کمتر.

تغافل نسبت به نیازهای نیرومند عاطفی، جنسی و تشخص طلبی نوجوانان و جوانان به رویکردهای ناخواسته و آسیب‌زایی که محصولات فرهنگی غرب به فراوان در دسترس آنان قرار داده است دامن خواهد زد. باید عوامل تامین آرامش جوانان شناسایی و مورد توجه جدی قرار گیرد. اگر "تامین آرامش جوانان" و پاسخگویی منطقی و صحیح برای هیجانات و نیازهای آنان در برنامه‌ریزی‌های فرهنگی اجتماعی کشور و وضع قوانین مربوط صورت نگیرد، نمی‌توان به "تقویت ایمان" و سلامت آنان امید بست. (3)

بدون تردید یکی از عوامل مهم تامین آرامش نوجوانان و جوانان "ازدواج" است. (4)

مصلحت‌اندیشی‌های نادرست در جهت به تاخیر انداختن زمان ازدواج نتیجه‌ای جز دامن زدن به شیوع ارتباطات نامشروع و متعدد نداشته است. آفت بزرگ‌تر این آسیب‌ها این بوده است که عبور از یکی دو خط قرمز، جرات و جسارت عبورهای بعدی و عادی شدن گناه را به دنبال داشته است.

فرزندان ما در آستانه بلوغ با نیاز جنسی خود مواجه هستند که عواملی در محیط نیز آن را تشدید می‌کنند. ممکن است برخی از نوجوانان تحت تاثیر نظام تربیتی خانواده، توان
خود مدیریتی و خویشتنداری داشته باشند، اما تعداد بسیاری خود به جستجوی راه‌های مختلف پاسخگویی به نیازشان می‌پردازند و یا حداقل ذهن و فکر آنان مشغول می‌شود و در هر دو صورت فشارهای روحی و روانی بعدی به سراغ آنان خواهد آمد.

خداوند متعال سن بلوغ و تکلیف را مقارن هم قرار داده است. یعنی انسان در اثر تربیت می‌تواند در سن تکلیف مخاطب خداوند متعال و همه بایدها و نبایدهای نظام تشریع قرار گیرد. و این جز با بلوغ فکری و فهم، نسبت به قدرت تصمیم‌گیری و انتخاب مسیر صورت نمی‌گیرد. فرزندی که در سن تکلیف می‌تواند در برابر خداوند متعال و پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) و کلام وحی احساس مسئولیت کند چرا در امر ازدواج احساس مسئولیت نتواند کند و تربیت‌پذیر نباشد؟!

مراجع معظم تقلید در مواردی که نوجوانان (فرد بالغ) در اثر عدم ازدواج برای خود احتمال ارتکاب گناه بدهد ازدواج را واجب اعلام کرده‌اند و قانون مدنی کشورمان نیز حداقل سن ازدواج را بر همین اساس تعیین کرده است.

اکنون فاصله بین سن نیاز و زمان امکان ازدواج این‌گونه است که فرزندان ما در پایان 18 سالگی دیپلم می‌گیرند و اگر بلافاصله به سربازی بروند (که به ندرت اتفاق می‌افتد) در پایان بیست سالگی از سربازی برمی‌گردند و اگر بدون فاصله وارد دانشگاه شوند در پایان 24 سالگی فارغ التحصیل کارشناسی می‌شوند و اگر نخواهند ادامه تحصیل بدهند یکی دو سال هم باید در جستجوی کار باشند تا بعد از اینکه شاغل شدند در سن 26 یا 27 سالگی بتوانند ازدواج کنند! البته اگر در این فاصله به دلایلی اشتهای به ازدواج از بین نرفته باشد.

برای کاهش فاصله غیرمنطقی و بسیار زیاد بین سن نیاز به ازدواج با فراهم شدن تمهیدات عرفی ازدواج راه حل‌هایی به شرح زیر پیشنهاد می‌شود. این تغییرات اگرچه ممکن است خیلی فوری قابل تحقق نباشد اما قابل اقدام و عملی است.

1- شروع تحصیل از 7 سالگی به 6 سالگی تغییر یابد.

با توجه به توصیفی شدن ارزیابی پیشرفت تحصیلی در دوره ابتدایی و حذف نمره که از سال‌ها قبل صورت گرفته است و البته با انجام برخی تغییرات اقتضائی در برنامه درسی سال اول ابتدایی و استفاده از بازی‌های پرورشی برای برخی از آموز‌شها، این امر میسر است و در نظام تربیت دینی نیز شروع تربیت مربوط به سال‌های قبل از 6 سالگی است. برخی از کشورها نیز دوره ابتدایی خود را از 6 سالگی شروع می‌کنند.

2- دوره دیپلم از 12 سال به 11 سال کاهش یابد. همچنان که در سال‌های گذشته این گونه بود. یعنی تا سال یازدهم گواهی دیپلم صادر می‌شود و تنها کسانی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه داشتند دوره پیش دانشگاهی را به مدت یک سال اسمی و 6 ماه واقعی طی می‌کردند.

اگر دوره دیپلم 11 سال شود نیازهای پیش دانشگاهی متناسب با رشته‌ای که قبول شده‌اند و در همان دانشگاه و با محدود شدن به چند واحد درسی در نیم سال یا کمتر قابل تحقق است. هم اکنون هم بسیاری از دانشگاه‌ها در داخل و خارج کشور تحت عنوان "پیش نیاز" چند واحد درسی تعریف می‌کنند.

3- دوره سربازی به صورت پیوسته و ناپیوسته تعریف شود، (5) و از 17 سالگی (برای داوطلبان) آغاز گردد.

کسانی که داوطلب دوره ناپیوسته هستند بتوانند در دو مرحله سربازی خود را سپری کنند. در مرحله اول با بهره‌گیری از تعطیلات تابستانی سه سال آخر دوره متوسطه، دوره‌های مقدماتی سربازی را بگذرانند. همچنان که اکنون بخشی از دوره عضویت فعال در پایگاه‌های مقاومت بسیج تحت ضوابطی موجب کاهش دوره سربازی می‌شود.

این دانش آموزان در صورت استفاده از گزینه "سربازی ناپیوسته" بعد از اخذ دیپلم فقط یکسال در دوره سربازی خواهند بود.

4- برای دانش‌آموزانی که دوره دو ساله سربازی پیوسته را انتخاب می‌کنند با بهره‌گیری از آموزش‌های فنی حرفه‌ای یا آموزش‌های نظری در رشته‌های غیر حضوری (6) امکان دستیابی به مدرک تحصیلی کاردانی فراهم شود. مدرکی که از اعتبار لازم برای اشتغال بعد از سربازی یا ادامه تحصیل برخوردار باشد.

بسیاری از مهارت‌هایی که رشته تحصیلی آن فعلا در دانشگاه‌های ما وجود دارد در دوره سربازی (با همکاری برخی دانشگاه‌ها) امکان کار عملی وآموزش نظری دارند. مثل تاسیسات، مخابرات، باغبانی، مکانیکی، ورزش‌های رزمی و چند رشته گوناگون دیگر.

با توجه به در اختیار گرفتن وقت سرباز و حضور شبانه روزی در محیط سربازی، تحقق مواد درسی دوره کاردانی امری ممکن و قابل برنامه‌ریزی است. در این صورت هم نگرش جوانان ما نسبت به دوره سربازی به طور کامل تغییر یافته و بهبود می‌یابد و هم امکان اشتغال بعد از سربازی فراهم می‌گردد.

5-دوره تحصیلی کارشناسی با بهره‌گیری از ترم‌های تابستانی و برخی تدابیر هموار کننده مشابه در طول ترم‌های تحصیلی می‌تواند به 3 یا 5/3 سال کاهش یابد.

در صورت تحقق پیشنهادهای فوق فرزندان ما می‌توانند در پایان 16 سالگی دیپلم بگیرند و در پایان 18 سالگی با اخذ فوق دیپلم فنی حرفه‌ای یا نظری از دوره سربازی به بازار کار نزدیک شده و در معرض اشتغال قرار گیرند و یا با استفاده از دوره سربازی ناپیوسته و اخذ مدرک کارشناسی دانشگاه در پایان 20 سالگی به اخذ مدرک کارشناسی نایل شده و در معرض اشتغال و ازدواج قرار گیرند. این پیشنهاد می‌تواند منجر به کاهش فاصله غیرمنطقی فعلی بین زمان نیاز با زمان ازدواج و فراهم شدن شرایط عرفی گردد.

در پایان یک نکته نیازمند تاکید است:

تحقیقا در این زمینه نقدهایی وجود دارد که حتما از آن بهره‌مند خواهیم شد اما یادآور می‌شود ما همیشه در شرایط انتخاب بین خوب و بد نیستیم و گاهی ناگزیر به قبول برخی محدودیت‌ها برای پیشگیری از بعضی از آسیب‌ها و مفاسد پنهان و آشکار گسترده هستیم. اگر مصلحت‌اندیشی‌های به وجود آورنده وضع موجود صحیح بود نباید شاهد پیامدهای نامطلوب فرهنگی اجتماعی ناشی از سامان نایافتگی مسائل جوانان خصوصا در امر ازدواج و تحکیم خانواده بودیم و اینکه در کلانشهرها و گاهی سایر شهرها از هر سه تا پنج ازدواج در همان سال‌های اول یکی به طلاق ختم شود و انگیزه ازدواج و آمار آن مستمرا رو به کاهش باشد و آسیب‌های قبل از ازدواج، پایداری خانواده‌ها را تهدید کند.

گذر زمان ثابت خواهد کرد هر مصلحت‌اندیشی مغایر با نظام آفرینش و اراده خداوند متعال محکوم به شکست است.

پی‌نوشتها:

1- مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ 21/9/68: برای یک کشور نیروی انسانی همه چیز است. ما اگر نیروی انسانی نداشته باشیم هیچ چیز نداریم.

2- سند تحول نظام آموزش و پرورش کشور 34 سال بعد از پیروزی انقلاب و البته در دولت دهم تدوین و تصویب شد.

3- هو الذی انزل السکینه فی قلوب المومنین لیزدادوا ایمانا مع ایمانهم..... سوره فتح آیه 4

4- و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها و جعل بینکم موده و رحمه ان فی ذلک لآیات لقوم یتفکرون سوره روم آیه 21

5-دوره سربازی در نظام اسلامی می‌تواند به عنوان دوره سازندگی و کسب قابلیت‌های علمی، دینی، فنی، حرفه‌ای و مهارتی جوانان و الگوی مناسبی برای جهان اسلام شود خوشبختانه نهادهای مسئول در سال‌های اخیر مطالعات و بررسی‌هایی در این زمینه شروع کرده‌اند و امید می‌رود در آینده بشارت این تحول به جوانان کشور و خانواده‌های آنان اعلام شود.

منبع: روزنامه رسالت

انتهای پیام/

خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.