ورمی کمپوست فرصت تهدیدآمیز در شرق مازندران/ بی‌توجهی به کارآفرینان

به گزارش خبرگزاری تسنیم از میاندرود، چند سالی است که تولید کود غیر شیمیایی و بیبو ورمی کمپوست که قابلیت استفاده در آپارتمان ها را دارد مورد توجه قرار گرفته است. مواد اولیه ارزان و در دسترس این محصول سبب شده تولید ورمی کمپوست در مازندران با استقبال چشمگیری مواجه شود.

اما درحالی که هنوز اثرات مثبت تولید این کود بی ضرر بر اقتصاد و تولید استان نمود نیافته، شاهد بروز تهدیدات حاصل از حواشی تولید این ماده موثر در رونق کشاورزی استان هستیم، به نحوی که چندی پیش در رسانه ها شاهد خبر کلاهبرداری چند هزار میلیارد تومانی در این بخش بوده‌ایم.

در این زمینه محسن فندرسکی تولید کننده ورمی کمپوست در گفت و گو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: تولید ورمی کمپوست فرآیندی نیمه هوازی بوده که با حدود 80 درصد رطوبت که توسط گونه ای خاص از کرم‌ها، قارچ ها و باکتری ها انجام می شود.

وی افزود: مواد حاصل که نتیجه تغذیه کرم از بستر فراهم شده بوده پس از دفع مواد زائد از سیستم گوارشی کرم در محیط باقی می ماند، ورمی کمپوست، مجموعه ای از فضولات کرم به همراه مواد آلی تجزیه شده و نیز اجساد کرم ها است که برای گیاه ارزش غذایی فراوانی دارد.

در خاک های دارای مواد دفع شده توسط کرم ها، عناصری مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم به مراتب بیشتر از خاک های بدون کرم است. در اثر عبور مواد آلی از دستگاه گوارش کرم، عناصری از جمله ریزمغزی ها زیاد می شوند. تحقیقات بسیاری در مورد ویژگی های ورمی کمپوست انجام شده است. اما محققین اعتقاد دارند که مهم ترین ویژگی ورمی کمپوست این است که طی فرآیند هضم غذا در روده کرم خاکی مواد غذایی موجود در خاک به صورت آماده جذب برای گیاه در می‌آیند.

این مواد می‌توانند شامل نیترات، پتاسیم، فسفر، منیزیم و کلسیم باشند این امر باعث تثبیت خاک های کشاورزی می شود که در نهایت می‌تواند منجر به شاداب شدن گیاه و تولید محصول کشاورزی بیشتر شود.

توسعه صنعت کشاورزی و کشت ارگانیک

کارآفرین شرق استان افزود: درحالی که کشاورزی قطب اول اقتصاد مازندران است، بی‌شک با توسعه صنعت کشاورزی و باغداری استان با تولید محصولات ارگانیک می توان گام موثری در راستای رونق اقتصادی استان برداشت.

چراکه یکی از عمده دلایل استفاده از کودهای شیمیایی، تأمین پتاسم مورد نیاز خاک است، در حالی که با جایگزینی ورمی کمپوست می توان کلیه عناصر مورد نیاز برای رشد گیاه را تأمین کرد. زیرا ورمی کمپوست ها دارای عناصر غذایی نظیر فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم به فرمی که به آسانی برای گیاه قابل جذب و دسترسی بوده هستند.

ورمی کمپوست حاوی عناصر غذایی بسیار غنی به ویژه ازت بوده که به تدریج آنها را در اختیار گیاه قرار می دهد. این کود در مقایسه با سایر کودهای آلی دارای میزان عناصر اصلی غذایی بالاتری است.

ورمی کمپوست علاوه بر عناصر ماکرو مانند ازت، فسفر و پتاسیم که در فعالیتهای حیاتی گیاه نقش اساسی دارند حاوی عناصر میکرو مانند آهن، مس، روی، منگنز نیز میباشد؛ بنابراین ورمی کمپوست در خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیر بسزایی دارد.

کاهش مصرف سموم دفع آفات کشاورزی

تولید کننده ورمی کمپوست افزود: مازندران فقط قطب کشاورزی کشور محسوب نمی شود، چراکه با وجود اینکه سرانه سموم مصرفی در جهان با جمعیت چند میلیاردی 400 گرم است، این میزان در ایران 350 گرم و در مازندران یک کیلو و 250 گرم بوده که با این میزان مصرف سموم کشاورزی، مازندران قطب مصرف این سموم در کشور و شاید هم در دنیاست!

براساس آمارهای مراجع رسمی، هم اکنون سالانه در بخش کشاورزی و باغداری مازندران حدود پنج هزار تن انواع سموم شیمیایی استفاده می شود. اما با وجود کاربرد روز افزون مصرف سموم کشاورزی نه تنها آفات و بیماری های گیاهی کنترل نشده، بلکه علاوه بر شکل گیری نسل مقاوم تری از آفات، عوارض سو گسترده زیست محیطی را به نیز به دنبال داشته است.

با این وجود آنچنان که باید؛ عوارض استفاده از سموم کشاورزی سبب حرکت به سمت مبارزه بیولوژیک با آفات کشاورزی نشده است. درحالی که کود ورمی کمپوست با قابلیت بالای جذب آب، و فاقد هرگونه بو، قارچ‌ها و علف‌های هرز است، سبب کاهش تولید علف های هرز و باکتری ها در مزارع شده و از سویی سبب تولید بیشتر محصولات کشاورزی می شود.

پاک و و عاری بودن از هرگونه باکتری سبب می شود تا حجم قابل توجهی از مصرف سموم دفع افات کشاورزی کاهش یابد، لذا با کاهش سموم دفع آفات کشاورزی ضمن کمک به کاهش هزینه های تولید سبب ارتقا سلامت مصرف کنندگان نیز می شود.

ارتقا سلامت شهروندان با حذف کودهای شیمیایی

تولید کننده ورمی ماز اظهار کرد: مرگ و میر ناشی از تصادفات کمتر از بیماری سرطان است، ضمن اینکه این بیماری بعد از بیماری قلبی عروقی دومین علت مرگ و میر ناشی از بیماری ها درمازندران محسوب می شود. مازندران نیز به لحاظ درگیری و تعداد مبتلایان و میزان مرگ و میر بیماران سرطانی در رتبه دوم کشوری جای دارد.

درحالی که میانگین سن ابتلا به این بیماری در جهان 50 تا 60 سال است، در مازندران به 40 تا 50 سال رسیده است. همچنین شیوع این بیماری در زنان کمتر از 50 سال در حال افزایش است.

مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مازندران اعلام داشتند: در شش ماهه اول سال گذشته حدود هزار بیمار سرطانی فقط به بیمارستان امام خمینی (ره) ساری مراجعه کردند که این رقم بسیار نگران کننده است. که به احتمال زیاد، بخش عمدهای از این بیماران را کشاورزان و یا وابستگان آنان تشکیل می دهند که در تماس نزدیک با کود و سموم شیمایی است.

لذا با جایگزینی ورمی کمپوست به جای کودهای شیمیایی، علاوه بر جلوگیری از خروج ارز از کشور سبب ارتقا سلامت شهروندان و خانوداه های تولید کنندگان محصولات کشاورزی و مصرف کنندگان آن می شویم.

توسعه صنعت گیاهان زینتی

فندرسکی گفت: یکی از قابلیت های مهم و اساسی مازندران، کشت و پرورش انواع گل و گیاه زینتی است. لذا در زمینه پرورش انواع گل و گیاهان زینتی به عنوان استان برتر کشور شهرت یافته است.

تولید سالانه 170میلیون شاخه انواع گل در مازندران و جایگاه نخست مازندران از این حیث در کشور به عنوان مزیت بالای اقتصادی صنعت پرورش گیاهان زینتی در استان بوده، اما این مزیت فقط در حد تولیدات بازارهای داخلی باقی مانده است و مقدار بسیار کمی از آن سالانه به خارج کشور صادر می شود که در مقابل تولید 170 میلیون شاخه ای این میزان صادرات بسیار ناچیز است.

وی اظهار کرد: ورمی کمپوست محصولی، با ارزش برای کشت انواع محصولات بوده و در درجه اول برای پرورش گل و گیاهان زینتی و در کشتزارها برای اصلاح نژاد گیاهان مورد توجه قرار گرفته است.

از آنجا که نقش اساسی این نوع کمپوست تحریک و تسریع رشد گیاهان بوده، بهترین تاثیر آن در رنگ آمیزی گل و بزرگ تر کردن آن است. به نظر می رسد که ورمی کمپوست در تغلیظ عطر و اسانس گیاهان و گل های معطر تاثیر داشته باشد.

تجارتی کاذب که فرصت را به تهدید تبدیل کرد

محسن فندرسکی پیرامون تخلفات صورت گرفته در زمینه ورمی کمپو ست می افزاید: یکی از بزرگ ترین شرکت های تولید کننده ورمی کمپوست که از 26 ماه گذشته با تبلیغات گسترده در استان البرز موفق به جذب تعداد بسیاری از سرمایه گذاران شده و اخیرا نیز تعداد قابل توجهی از هم استانی ها نیز از مشتریان وی بودند با اتخاذ روشهای ناصحیح در تولید این محصول سبب تحمیل خسارات مالی به مردم و وارد کردن ضربه ای بر پیکره صنعتی شد که می توانست علاوه بر همه فواید ذکر شده سبب اشتغال زایی نیز شود.

در حالی که شرکت های تولید کننده ورمی کمپوست، تنها مجوز تولید در محدودهای مشخص را دارند و پس از تولید می توانند محصول خود را عرضه و توزیع کنند، اما برخی از شرکته ای متخلف دارای نفوذ در حقیقت تولید خود را در بین مردم توزیع کرده و با روش‌هایی بی‌قاعده و محاسبه نشده و نامحدود و بدون ظرفیت سنجی و توجیه پذیری واقعی، انگیزه‌ هایی بی‌پایه و پشتیانی نشده را ترویج کردند.

وی اظهار کرد: مسئولان سازمان جهاد کشاورزی کشور نیز باید پاسخ دهند که چگونه مجوز شرکت هایی که این چنین تخلف کرده را مورد بازبینی قرار نداده و هیچ کنترلی بر فعالیت این شرکته ا صورت نگرفته است؟! چگونه شرکتی با حجم انبوه سرمایه گذاری می تواند چندین ماه یا سال بدون تمدید مجوز به فعالیت خود ادامه دهد، در حالی که واحدهای تولیدی کوچک تا مجوز فعالیت خود را تمدید نکنند حتی یک روز به آنها اجازه ادامه فعالیت داده نمی شود؟

نکته دیگر اینکه برخی از شرکت های متخلف به جای فروش محصول نهایی و کسب درآمد حاصل از این فروش به جابجایی پول میان خورده تولید کنندگان خود می پرداختند و با دریافت مبالغ جدید از تولیدکنندگانی که به آنان می پیوستند به پرداخت تعهدات خود نسبت به خورده تولیدکنندگان سابق اقدام می کردند.

در واقع آنچه که در این میان داد و ستد می شد حجم هنگفتی از پول در میان شرکت و خورده تولیدکنندگانش بود و عملا با روشی هرمی، تولید ورمی کمپست به حاشیه رفته و افراد تنها به طمع دریافت سود کلان اقدام به پرداخت مبالغ بیشتری به آن شرکتهای متخلف می کرده به نحوی که در برخی از شهرهای بزرگ این عمل به کرم کوئست معروف شد.

کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش مشکل تولیدکندگان ورمی کمپوست

کارآفرین شرق استان گفت: تولید محصول بی کیفیت توسط افراد غیر متخصص، تبدیل شدن حجم زیادی از منابع مالی مردم به سبدهای تولید ورمی کمپوست که منابع مصرف آن پیش بینی نشده بود و اینک این سبدها در روندی فرسایشی کیفیت خود را از دست می دهند، ایجاد فضایی مسموم و متشنج پیرامون این صنعت نوپا، رکود تولید و فروش تولیدکنندگان واقعی این صنعت از جمله مهم ترین عوارض این تجارت کاذب است.

درحالی که هزاران نفر مالباخته این تخلف بزرگ بوده و حدود 5 هزار میلیارد تومان نقدینگی مربوط به این اتفاق بوده، اما تولیدکنندگان قانونی این محصول با مشکل نقدینگی برای احداث کارگاه های تولید و نگهداری مواجه اند و به علت نوسان قیمت های مواد اولیه نظیر مواد غذایی، کود، کرم خاکی در کشور به سرمایه ای در گردش نیازمندند.

شایان توجه است که تولیدکنندگان واقعی نه تنها از هیچ حمایت و پشتوانه‌ دولتی برخوردار نیستند بلکه با موانع بسیار بزرگی در مسیر تولید یک شغل مفید و مناسب و ضروری دست و پنجه نرم می‌کنند. اغلب سه تا چهار سال را برای راه‌اندازی چنین کارهایی چنان گرفتار و مستاصل و البته بدهکار و نادم  می‌گردند که بالاجبار از خیر اینگونه صنایع می‌گذرند.

و این درحالی است که صنعت یادشده علاوه بر حمایت مسئولان نیازمند نوعی فرهنگ سازی برای جایگزینی این کود به جای کودهای شیمیایی است، اما بسیاری از مردم و مسئولان نسبت به این محصول و تولیدکنندگان آن بدبین شدند.

ورمی کمپوست نیازمند صنف و متولی مشخص

محسن فندرسکی با طرح پیشنهادی افزود: متاسفانه به دلیل عدم اطلاع رسانی مناسب، نوپا بودن فعالیت یاد شده، مهیا نکردن بسترهای لازم و البته نیاز فراوان به کسب درآمد در بین جوانان جویای کار، به سمت این صنعت هجومی غیر منطقی صورت گرفته که بعضاً به علت عدم آگاهی موجب ضرر و زیان فراوانی گشته است.

از آنجا که این فعالیت، مرکزیت صنفی و یا متولی مشخصی نداشته است کمترین کنترل و مدیریتی در مورد آن اعمال نشده است و متقاضیان بیاطلاع بسیاری، مورد سوء استفاده و کلاهبرداری قرار گرفته‌اند که البته هم کاملا قابل پیش‌بینی بود و هم پیش‌بینی ‌شد و هشدار داده شد اما متاسفانه توجهی به آن نشد. ضررهای ایجادشده‌ی فعلی قطعا حاصل بی‌توجهی سازمانهای دولتی در این باره است.

لذا موارد یادشده ضرورت ساماندهی این فعالیت و تعیین یک کار گروه از متقاضیان و تولید کنندگان رسمی و غیر رسمی را در فرمی صنفی بیش از پیش نمایان می کند.

بنده ازیکسال قبل تاکنون به دفعات به صورت شفاهی و در چند نامه به روسای  ادارات جهاد کشاورزی، تعاون روستایی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، صنعت، معدن و تجارت شهرستان بهشهر و فرمانداری این شهرستان موارد سو استفاده های احتمالی را متذکر شده ام. اقدامات صورت گرفته از طرف این نهادها آنقدر محدود و دیرهنگام بوده که فقط حجم وحشتناک زیان‌های مالی مردم توانست به خودی خود این ماجرا را متوقف سازد. توقفی پنج هزار میلیارد تومانی.....!!

انتهای پیام/