İran'dan Zeginleştirme Hakkının Korunmasına Vurgu

Tesnim Haber Ajansı- İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, haftalık basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Konsorsiyum fikri kesinlikle İran içindeki zenginleştirmenin yerine geçemez

Bekayi, nükleer konsorsiyumla ilgili haberler hakkında, bu fikrin yeni olmadığını ve müzakere taraflarından böyle öneriler duyulmasının şaşırtıcı olmadığını söyledi. Bekayi sözlerine şunları da ekledi: " Ancak önemli olan, bu konsorsiyum fikrinin kesinlikle İran içindeki uranyum zenginleştirmenin yerini tutamayacağıdır. Böyle bir süreç önerilirse memnuniyetle karşılanacak ve katılım konusunda bir sorun olmayacaktır, fakat bu girişimin zenginleştirmenin yerini alması mümkün değildir". 

Ülkeler ajansı araçsallaştırmaktan kaçınmalı

Bekayi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın İran’a karşı tarafgir raporu hakkında, bu yöntemlerin sonuç vermeyeceğini ve batılı ülkelerin uzun zamandır çok taraflı mekanizmaları siyasi amaçlarla kötüye kullandıklarını söyledi.

Ajans raporu haksız ve tekrara dayalı

Ajans'ın raporunun içeriğinin çoğunlukla tekrar ve abartıdan ibaret olduğunu belirten Bekayi, raporun bazı Avrupa ülkelerinin etkisiyle hazırlandığını ve Batılı ülkelerin uluslararası bir kuruluşun itibarını zedelemekten memnun olmadıklarını ifade etti. UAEA Direktörü ve bu ajansın defalarca baskı altında kaldığını, ancak bu durumun ajansın taraflı ve yönlendirilmiş raporlar hazırlamasına sebep olmaması gerektiğini vurguladı.

" İran, batılı tarafların hareketlerini yakından takip ediyor ve uygun adımlarını atıyor. Ülkelerden ajansı araçsallaştırmaktan kaçınmalarını istiyoruz. 2024 Kasım ayında üç Avrupa ülkesi, Ajans Genel Direktörü’nün Tahran ziyareti sonucunu göz ardı ederek bir karar tasarısı sundu ve İran da karşı önlemler aldığını ileri sürdü" ifadelerini de sözlerine ekledi. 

"İran, NPT üyesi olarak barışçıl teknoloji faaliyetlerini sürekli ajansla koordine etmiş ve ajans denetimini sürdürmüştür. 125 müfettişin varlığının belirtilmemesi raporun tarafgirliğini göstermektedir. İran, işbirliğinin bu tür durumlar nedeniyle etkilenmesini istememektedir." diye vurguladı. 

Tekliflere ulusal çıkarlar çerçevesinde yanıt verilecek

ABD’nin gönderdiği metin hakkında, bu metnin kabul anlamına gelmediğini, normal bir görüş teatisi olduğunu belirtti ve şöyle dedi: " Her teklif incelenecek ve İran ulusal çıkarlarına uygun olarak yanıt verilecektir. Radikal ve İran’ın haklarını yok sayan teklifler olumlu karşılanmayacaktır. İran, zenginleştirmenin hukuki ve yasal dayanaklarını ve haksız yaptırımların kaldırılmasını her anlaşmada görmek ister."

İsrail rejiminin müzakereler sırasındaki faaliyetleri

Bekayi, İsrail rejiminin İran’ın nükleer programına dair iddialarının 2005’ten beri sürdüğünü ve bu iddiaların ABD’nin bölgedeki dış politikasını sürdürmesi için bahane olduğunu söyledi. " İsrail, bölgedeki hedeflerine ulaşamayacağından endişe duymakta ve bu durum ABD’nin bölgedeki savaşlarda kullanılmasına yol açmaktadır" diye konuştu. 

Müzakere sürecinde en önemli talep yaptırımların kaldırılmasıdır

Bekayi, yaptırımlara ilişkin olarak, müzakere sürecindeki en önemli talebin yaptırımların kaldırılması olduğunu, nükleer konuda ise İran’ın barışçıl programına dayalı hareket edeceğini ve ajans denetiminde güven artırıcı adımlar atmaya hazır olduğunu belirtti. "Ancak yaptırımların nasıl kaldırılacağı ve banka işlemlerine nasıl yansıyacağı netleşmedi" diye belirtti. 

Yaptırımların kalıcı hale getirilmesi girişimleri diplomatik sürece zarar verir

Dışişleri bakanlığı sözcüsü Bekayi bazı iddialara tepki göstererek " Kalıcı yaptırımların gündeme gelmesi çelişkili bir durumdur; bir yandan müzakere talebi varken, diğer yandan yaptırımlar kaldırılmamaktadır. ABD’nin tüm yaptırım paketleri diplomatik süreci ilerletme konusundaki ciddiyetsizlik olarak değerlendirilmektedir" dedi. 

Ajans’ın İran’ın nükleer tesislerine yönelik tehditlere tepki vermesi bekleniyor

Dışişleri bakanlığı sözcüsü Netanyahu’nun ajans raporuna tepkisi hakkında, İsrail rejiminin nükleer başlık sahibi ve Filistin’de suç işleyen bir taraf olarak İran karşıtı kampanyayı sürdürdüğünü, ancak İran’ın ajansın yasalarına göre tesislere yönelik tehditlerin yasak olduğunu ve ajansın bu tehditlere karşı tepki vermesi gerektiğini söyledi.

ABD politikaları her zaman çatışma yolunu izlemiştir

ABD’nin İran politikalarının sürekli çatışma ve gerilim üzerine kurulu olduğunu belirten Bekayi ülkede savaş istemeyen makul sesler olsa da pratikte politikanın bu yönde ilerlediğini vurguladı.

ABD mesajları ve yeni müzakere turu

ABD’nin mesajları hakkında ise Bekayi, sürecin nasıl devam edeceğine yapılacak değerlendirmelerle karar verileceğini ifade etti.

Yaptırımların durdurulmasına dair raporlar

Yaptırımların kaldırılmasının her anlaşmanın temel unsuru olduğunu belirten dışişleri bakanlığı sözcüsü Bekayi ABD’den bu konuda net ve güvenilir adımlar görmediklerini söyledi. Medya raporlarına değil, sahadaki uygulamalara bakmak gerektiğini belirtti.