Suriye'de El-Colani'nin En Ciddi Rakibi Kim?
"Ahmed el-Avde" Heyet Tahrir Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed el-Colani'nin şu an en ciddi rakibi olarak kabul edilen önde gelen bir Suriyeli milis gücüdür. Rusya destekli 5. Kolordu 8. Alay’ın komutanı olan Avde, eski bir muhalif komutandır.
Tesnim Haber Ajansı- "Ahmed el-Avde", Heyet Tahrir Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed el-Colani'nin en ciddi rakibi olarak belirtiliyor. Son yıllarda Suriye'nin en önemli askeri figürlerinden biri olan Ahmed el-Avde, Rusya'nın istihbarat desteği, BAE'den gelen mali yardım ve Ürdün'ün sağladığı lojistik destek sayesinde Suriye'nin güneyinde lider güç haline geldi.
Şam'da Beşar Esad hükümetinin düşmesinden önce Suriye'de "Rusya'nın adamı" olarak bilinen Ahmed el-Avde, ülkedeki güç boşluğunun gölgesinde, tıpkı Libyalı Albay Halife Hafter gibi, Suriye'deki Selefi iktidara alternatif olabilir.
Rusya destekli 5. Kolordu 8. Alay’ın komutanı olan Avde, eski bir muhalif komutandır. Beşar Esad muhalifleri arasında özel bir yere sahip olan bu alay, 2011 protestolarının beşiği sayılan Dera ilinden geliyor. Ahmed el-Avde, 2011 yılında protestolar başladığında diğer Deralı subaylar gibi ordudan ayrılıp yeni bir silahlı güç kuran eski bir Suriye ordusu subayıydı.
Burada dikkat çekici konu, geleneksel olarak Suriye ordusunun orta rütbeli subaylarının Dera'dan olması ve Dera ilinin Basra kentinde doğan Ahmed el-Avde'nin İngilizce bölümünde lisans derecesi aldıktan sonra Suriye ordusuna katılmış olmasıdır.
2011'de protestolar başladıktan sonra, diğer orta düzey ordu subayları gibi Özgür Suriye Ordusuna katıldı, ancak iki yıl sonra, aynı görüşteki bir grup militanla birlikte güneyde "Şebab el-Sünne" adlı bir grup kurdu. Selefi ideolojik görüşlere sahip olan grup üç ilde faaliyet gösteriyordu. Şebab el-Sünne grubu Dera, Süveyde ve Kuneytra illerinde dönemin Suriye hükümetine karşı faaliyetlerde bulunuyordu.
Şebab el-Sünne grubu, 2014-2017 yılları arasında Ürdün'deki "El-Muk" operasyon odası komutasında faaliyet gösteriyordu. El-Muk, Güney Suriye'deki silahlı muhalefetin komuta merkeziydi. Bu gruplar, Amerikan ve İngiliz istihbarat servislerinin işbirliği ve Suudi Arabistan ile Ürdün'ün katılımıyla Güney Suriye'nin istikrarsızlaştırılmasında önemli rol oynadı.
2018'de eski Suriye ordusu, direniş güçleri ve Rus hava desteğiyle Dera'yı teröristlerden geri almayı başardı. Bunun ardından Ahmed el-Avde, kayınbiraderi Halid el-Mehamid'in aracılığıyla Suriye'nin güneyindeki Rus askeri polis güçleriyle iletişime geçti.
Ahmed el-Avde, ağır silahların teslim edilmesi ve Şebab el-Sünne grubunun entegre edilmesi karşılığında Rusya destekli 5. Kolordu 8. Alay’ın komutanı oldu. Oysa ki o 2017 yılında Ruslar tarafından kimyasal silah kullanmakla suçlanmış ve terör listesine alınmıştı.
Ahmed el-Avde komutasındaki milisler son yıllarda Kuneytra ili ve Dera kenti çevresinde önemli rol üstlenirken, Rus istihbaratının da desteğiyle güney bölgelerinin tartışmasız hakimi haline geldi. Şam ile Ebu Dabi arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin ardından BAE son yıllarda Suriye gelişmelerine aktif olarak dahil olurken, Libya'da Albay Halife Hafter gibi Ahmed el-Avde de Türkiye destekli milis güçlere karşı Rusya ile BAE'nin iş birliğine ortak oldu. Ardından Ahmed el-Avde komutasındaki milisler Abu Dabi ve Moskova'nın desteğinden yararlandı.
Suriye'de yaşanan son gelişmeler sonucu Şam'da Türkiye'ye yakın bir gücün iktidara gelmesinin ardından bazı kaynaklar BAE'nin Ürdün ile işbirliği yaparak Ahmed el-Avde'yi Güney Suriye'de bir güç haline getirmek amacıyla onu güçlendirdiğini iddia ediyor.
Burada önemli konu şu ki, geçen ay Beşar Esed'in Şam'dan ayrılmasına yol açan çatışmalarda Ahmed el-Avda komutasındaki milis güçlerin, Ebu Muhammed el-Colani'nin liderliğindeki güçlerden daha önce Şam'a ulaşmış olmasıdır. Heyet Tahrir Şam örgütü, ancak Amerikan desteği sayesinde Suriye'de üstün güç haline geldi. Bu yüzden Muhammed el-Colani'nin mevcut pozisyonunu sürdüreceğinin bir garantisi yok ve Beyaz Saray'daki gelişmelerle birlikte durum değişebilir ve bunun bölgesel dengelere etkisi olabilir.
