حذف سازمان امور عشایر؛ آغاز فروپاشی پنهان در زنجیره تولید ملی
در شرایطی که کشور با بحرانهای تولید و امنیت غذایی دستوپنجه نرم میکند، حذف تنها نهاد متولی جامعه عشایری، نشانهای از بیتوجهی ساختاری به ظرفیتهای حیاتی داخلی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، در روزهایی که شعارهای حمایت از تولید و امنیت غذایی در صدر ادبیات دولتی قرار دارد، تصمیمی بیسابقه و بهتآور از دل ساختار اجرایی کشور بیرون آمده است؛ انحلال سازمان امور عشایر ایران. نهادی که بیش از چهار دهه، تنها متولی رسمی پیگیری امور یکی از مولدترین و مظلومترین جوامع ایران بوده است.
درست در آستانه فرارسیدن روزی که تقویم رسمی کشور به نام روستا و عشایر مزین شده، خبر انحلال این سازمان منتشر میشود؛ خبری که نه تنها جامعه عشایری را شوکه کرده، بلکه فعالان حوزه تولید، امنیت و فرهنگ را نیز نگران کرده است.
این تصمیم، بهجای چابکسازی دولت، به حذف ستون فقرات تولید گوشت و لبنیات کشور منجر خواهد شد. اقدامی که بهجای اصلاح ساختار، صورتمسئلهای به نام حمایت از عشایر را از مدار سیاستگذاری حذف میکند.
برای بررسی ابعاد این تصمیم، به سراغ بیژن زیلایی، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عشایری استان خوزستان رفتیم؛ مدیری که سالها در متن مسائل عشایر بوده و امروز از تصمیمی سخن میگوید که به باور او، نه تنها غیرکارشناسی بلکه ضدملی است.
آنچه در ادامه میخوانید، گزارشی فراتر از یک مصاحبه و فریاد هشدار بر سر تصمیمگیران کشور است.
روایت از اهواز؛ صدای یک مدیر، فریاد یک جامعه
بیژن زیلایی، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عشایری استان خوزستان در گفتوگوی با خبرنگار تسنیم به جایگاه سازمان امور عشایر اشاره داشت و عنوان کرد: سازمان امور عشایر تنها متولی رسمی عشایر در کشور است. جامعه عشایری، با اینکه کمتر از دو درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهد، اما نقش ارزندهای در اقتصاد و امنیت غذایی دارد. این جامعه، پس از شهر و روستا، سومین جامعه زیستی کشور است و نیازمند حمایت و تقویت جدی است.
زیلایی با انتقاد از تصمیم دولت برای انحلال این سازمان، افزود: اینکه بخواهند سازمان امور عشایر را به بهانه چابکسازی و کوچکسازی دولت حذف کنند، تصمیمی بسیار نامناسب است. به نظر من در این مسئله، کار کارشناسی دقیقی صورت نگرفته است. سازمانی با قدمت بیش از 40 سال، که تنها مرجع پیگیری امور عشایر است، اگر تعطیل شود، مشخص نیست عشایر باید به کجا مراجعه کنند، مشکلاتشان را چگونه حل کنند.
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عشایری استان خوزستان با اشاره به مشکلات فعلی عشایر، تصریح کرد: هماکنون عشایر با بحرانهای جدی مواجهاند؛ از جمله در بحث تردد، تأمین آب آشامیدنی، و علوفه دامی. زندگی عشایر مبتنی بر دامداری است و در شرایط بحرانی فعلی که نهادهها کمیاب شدهاند، این تصمیم میتواند فاجعهبار باشد.
زیلایی با گلایه از زمان اعلام این خبر، گفت: این خبر در آستانه روز روستا و عشایر منتشر شد؛ روزی که باید نماد حمایت باشد، نه دلسردی. چنین تصمیمی هم جامعه را دچار چالش میکند، هم افرادی را که متولی خدمترسانی به این جامعه هستند.
وی با اشاره به ساختار کوچک سازمان امور عشایر، اظهار داشت: ما سازمانهای زیادی داریم که شاید نبودشان ضرری به کسی نزند، اما سازمان عشایر با تنها 1300 نفر نیروی انسانی در کل کشور با حداقلترین امکانات، خدمات بزرگی ارائه میدهد. این سازمان کوچک با هدف کوچکسازی دولت، نباید قربانی شود.
زیلایی خاطرنشان کرد: در شعارهای انتخاباتی، بارها بر حمایت از تولیدکنندگان تأکید شده بود. عشایر، 25 درصد گوشت قرمز کشور و بخش قابل ملاحظهای از مواد لبنی را تأمین میکنند و در شرایط بحرانی، نقش مهمی در امنیت غذایی دارند. در جنگ 12 روزه، عشایر توانستند نقش ایفا کنند؛ هیچکس در آن شرایط نتوانست مانند آنان به کشور کمک کند.
وی با هشدار نسبت به تبعات این تصمیم، گفت: ادغام یا انحلال یک سازمان تولیدکننده، یعنی فدا کردن تولید؛ این تصمیم باعث میشود من و شما که شهرنشین هستیم، دچار چالش شویم. اگر تولید متوقف شود، قیمت گوشت بالا میرود، عشایر دام خود را میفروشند و به حاشیه شهرها مهاجرت میکنند و این یعنی افزایش مشکلات اجتماعی و اقتصادی در شهرها.
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عشایری استان خوزستان با اشاره به وضعیت بودجه و حقوق کارکنان سازمان امور عشایر، افزود: این سازمان با حداقلترین بودجه فعالیت میکند. اگر بررسی شود، مشخص میشود که کمترین حقوق در میان وزارتخانهها متعلق به کارکنان این سازمان است. هیچ خدمات رفاهی ندارد، اما با همین حداقلها، کارهای بزرگی انجام میدهد.
وی با اشاره به شرایط سخت کاری در مناطق عشایری، گفت: جایی که روستا تمام میشود، تازه محل کار همکاران عشایری آغاز میشود. من خودم بازنشستهام و عشایرزاده هستم. در مناطق عشایری، دوبار عقرب من را زده، شبهنگام، در شرایط سخت. اما همکاران امور عشایر با حداقل امکانات، در سختترین شرایط کار میکنند.
در پایان، زیلایی با تأکید بر اینکه کوچکسازی دولت نباید بهانهای برای حذف این سازمان باشد، گفت: پشت صحنه این تصمیم هرچه باشد، خدا عالم است. اما این تصمیم، نه کارشناسی است، نه منصفانه، و نه در راستای منافع ملی است.
گزارش از مینوفر چراغی
انتهای پیام/