چالش‌های متعدد نظام درمان در کرمانشاه / از کمبود تخت‌های بیمارستانی تا نبود پزشک متخصص!
استان کرمانشاه با چالش‌های متعددی در نظام درمان از کمبود نیروی متخصص تا نیاز مبرم به توسعه زیرساخت‌ها و ارتقای کیفیت خدمات پزشکی مواجه است و مسئولان می‌گویند با وجود اقدامات انجام شده هنوز راه طولانی برای رسیدن به استانداردها وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، استان کرمانشاه با جمعیتی گسترده و پراکندگی جغرافیایی خاص، همواره با چالش‌های متعددی در حوزه درمان مواجه بوده است. کمبود نیروی متخصص، نیاز به توسعه زیرساخت‌های درمانی و ارتقای کیفیت خدمات پزشکی از جمله مهمترین مسائل این استان است. در چنین شرایطی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تلاش می‌کند با بهره‌گیری از برنامه‌ریزی‌های دقیق و اقدامات موثر، خدمات بهداشتی و درمانی را بهبود بخشد و دسترسی مردم به درمان مناسب را تسهیل کند.
در این راستا، گفت‌وگویی با کیان ظهرابی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، انجام داده‌ایم تا از نزدیک با چالش‌ها، دستاوردها و برنامه‌های آینده این دانشگاه آشنا شویم. در این مصاحبه، ظهرابی به موضوعاتی همچون توسعه بخش‌های درمانی، رفع مشکلات نیروی انسانی، افتتاح بخش‌های جدید بیمارستان امام رضا (ع) و راهکارهای ارتقای خدمات درمانی در استان پرداخته‌اند.
انجام بیش از 1300 بازدید از مراکز درمانی و پلمب 70 مرکز غیرمجاز
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در راستای ارتقای خدمات بهداشتی و درمانی، چه اقدامات کلیدی را در حوزه‌های درمان، تجهیزات و نظارت انجام داده است و چه دستاوردهای مهمی در این زمینه حاصل شده است؟
ظهرابی: همانطور که می‌دانید، حوزه بهداشت و درمان همواره در حال تحول و پیشرفت است و نمی‌توان به نقطه‌ای رسید که بگوییم به ایده‌آل دست یافته‌ایم. با ظهور روش‌های درمانی نوین، پیشرفت در بحث هتلینگ بیمارستان‌ها و انتظارات رو به رشد از کیفیت خدمات، همواره جای کار و تلاش وجود دارد. هدف ما در دانشگاه علوم پزشکی، دستیابی به حداقل استانداردهای مطلوب و ارتقای مستمر خدمات است.
در راستای این هدف، دانشگاه در چند حوزه اصلی فعالیت می‌کند. در حوزه درمان و وضعیت مطالبات پرسنل، پیش از تحویل گرفتن دانشگاه، مطالبات پرسنل، به خصوص پرستاران، تا 15 ماه به تعویق افتاده بود. خوشبختانه، با پیگیری‌های مجدانه ریاست محترم دانشگاه و سایر معاونین، این مطالبات به حدود 7 تا 8 ماه کاهش یافته است.
یکی از مهمترین اقدامات انجام شده، به‌روزرسانی پرداخت اضافه کار پرسنل است. این گام، نقش بسزایی در افزایش رضایتمندی نیروی انسانی داشته است؛ چرا که نیروی انسانی راضی و با انگیزه، عامل اصلی رسیدن به اهداف مطلوب در هر مجموعه‌ای، حتی با وجود تجهیزات کامل، می‌باشد. هرچند هنوز جای کار وجود دارد، اما در این حوزه پیشرفت قابل قبولی داشته‌ایم.
در زمینه تجهیزات و توسعه بیمارستانی با وجود کمبود شدید منابع، توسعه دانشگاه متوقف نشده است. خبر خوشحال‌کننده اینکه طی ماه‌های آینده، دو بخش اصلی و بسیار مهم در بیمارستان امام رضا (ع) که سال‌هاست انتظار آن را می‌کشیدیم، افتتاح و شروع به کار خواهند کرد. این اتفاق، مهمترین دستاورد در حوزه تجهیزات و توسعه زیرساخت‌های درمانی استان محسوب میشود.
در حوزه نظارت و بازرسی و مقابله با تخلفات در چند ماه اخیر، حدود 1300 مورد بازدید از مراکز درمانی صورت گرفته، 70 مرکز غیرمجاز پلمب شده‌اند.
همچنین 272 مورد شکایت از سامانه 190 و 74 مورد شکایت حضوری به دقت بررسی و به نتیجه مطلوب رسیده و رضایت شاکیان کسب شده است.
ما بر این باوریم که با وجود تمام چالش‌ها، با برنامه‌ریزی دقیق و تلاش مستمر، می‌توانیم به سمت ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی در استان گام‌های مؤثرتری برداریم و به حداقل‌های مورد انتظار دست یابیم.
نظارت دقیق بر 27 بیمارستان کرمانشاه
تسنیم: در استان کرمانشاه چند بیمارستان فعال وجود دارد و چه سازوکارهایی برای اطمینان از کیفیت خدمات درمانی در این مراکز، به ویژه بیمارستان‌های خصوصی، اندیشیده شده است؟
ظهرابی: در سطح استان، 27 بیمارستان فعال وجود دارد که شامل بیمارستان‌های دولتی، نظامی، تأمین اجتماعی و خصوصی می‌شوند. از این تعداد، سه بیمارستان تحت پوشش نیروهای نظامی، دو بیمارستان متعلق به سازمان تأمین اجتماعی، و سه بیمارستان نیز در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند و مابقی بیمارستان‌ها دولتی هستند.
ما به منظور اطمینان از ارائه خدمات با کیفیت و رعایت استانداردها، به صورت مرتب و مستمر از تمامی این بیمارستان‌ها بازدید می‌کنیم. نتایج این بازدیدها به صورت گزارش‌های تفصیلی به بیمارستان‌ها ارسال میشود تا نسبت به رفع نواقص و بهبود عملکرد خود اقدام کنند. لازم به ذکر است که نظارت بر بیمارستان‌های خصوصی نیز با دقت و جدیت کامل انجام میشود تا کیفیت خدمات در تمامی مراکز درمانی استان در سطح مطلوب حفظ گردد و حقوق بیماران به طور کامل رعایت شود.
وضعیت نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در زمینه مطالبات پرسنل و وضعیت نیروی انسانی، به ویژه در مقایسه با سایر دانشگاه‌های کشور، با چه چالش‌هایی روبرو است و چه اقداماتی برای بهبود این وضعیت صورت گرفته یا در دست پیگیری است؟
ظهرابی: در حال حاضر، وضعیت مطالبات پرسنل دانشگاه در مقایسه با دانشگاه‌های مرکزی تهران و بسیاری از دانشگاه‌های دیگر در سطح کشور، نیازمند بهبود است. به خصوص در زمینه پرداخت تعرفه و کارانه پزشکان، شکاف قابل توجهی وجود دارد. این در حالی است که پیش از این، دانشگاه ما در رده‌های انتهایی (63 از بین 63 دانشگاه) قرار داشت، اما با اقدامات صورت گرفته در پرداخت‌ها، اکنون به جایگاه میانی ارتقا یافته‌ایم.
در خصوص نیروی کار، اگرچه تعداد پرسنل، به ویژه پرستاران، در مقایسه با میانگین کشوری مطلوب است، اما همچنان با استانداردهای اعلام شده فاصله داریم. این وضعیت، لزوم جذب بیشتر پرستاران و سایر نیروهای کادر درمان را آشکار می‌سازد.
چالش اساسی دیگر در حوزه نیروی انسانی، کمبود متخصص در برخی رشته‌ها است. به دلیل سطح درآمدی و مشکلات مربوط به بعضی تخصص‌ها در سال‌های اخیر، تمایل به ورود به رشته‌های پایه مانند بیهوشی، فنی، اطفال و اورژانس کاهش یافته است. این امر باعث شده تا ما با کمبود شدید در این چهار رشته تخصصی مواجه شویم. امیدواریم تسهیلات جدید وزارتخانه برای جذب این نیروها به نتیجه برسد، چرا که رفع این کمبود، مهمترین چالش ما در حوزه نیروی انسانی است.
پاسخ دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه به شایعات کمبود متخصص
تسنیم: آیا دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در برخی رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی با کمبود نیرو مواجه است و آیا زمان انتظار طولانی برای نوبت‌دهی، نشان‌دهنده این کمبود است؟
ظهرابی: در رابطه با مراجعه بیشتر برخی افراد به متخصصین خاص، لازم به توضیح است که دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در هیچ یک از رشته‌های تخصصی یا فوق تخصصی کمبود نیرو ندارد. در حال حاضر، ما در هر سه درمانگاه اصلی خود، شامل درمانگاه مهدیه، درمانگاه استان و درمانگاه شهید فتاحی، تمامی تخصص‌ها و فوق تخصص‌ها را پوشش می‌دهیم.
اینکه عنوان میشود ممکن است 6 ماه تا یک سال برای نوبت‌دهی زمان لازم باشد، شاید مربوط به موارد استثنایی و انتخاب شخصی مراجعین باشد. افراد ممکن است به دلایل سلیقه‌ای، ترجیح دهند به پزشک معالج خاصی مراجعه کنند، حتی اگر 10 متخصص دیگر نیز در همان رشته حضور داشته باشند. جلوگیری از این انتخاب شخصی امکان‌پذیر نیست، زیرا وظیفه ما تأمین پزشکان متخصص و فوق تخصص در تمامی رشته‌ها است، نه الزام بیماران به مراجعه به پزشک خاص.
اما واقعیت این است که ما کمبود نیروی متخصصی نداریم که بیماران مجبور به انتظار طولانی مدت 6 ماه تا یک سال شوند. ما در تمامی رشته‌ها، پزشکان متخصص و فوق تخصص مورد نیاز را در مراکز درمانی دولتی خود داریم.
چالش‌های سرانه تخت و نیروی انسانی در کرمانشاه
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در زمینه سرانه تخت بیمارستانی و نیروی انسانی شامل پرستار، کادر درمان و پزشک چه وضعیتی نسبت به میانگین کشوری و استانداردهای تعریف شده دارد و چه عواملی باعث ایجاد چالش در این زمینه شده است؟
ظهرابی: در خصوص سرانه تخت بیمارستانی و نیروی انسانی شامل پرستار، کادر درمان و پزشک، استانداردهای مشخصی وجود دارد. وضعیت کرمانشاه به نسبت میانگین کشوری، در تمامی حوزه‌ها مطلوب و بالاتر از میانگین است. با این حال، نسبت به استانداردهای تعریف شده، فاصله وجود دارد. یکی از دلایل این امر، موقعیت جغرافیایی استان کرمانشاه است که علاوه بر جمعیت حدود دو میلیون نفری خود، جمعیت قابل توجهی را نیز از استان‌های مجاور پذیرا است.
برخی از شهرستان‌های استان‌های همجوار مانند بخشی از استان کردستان و لرستان به طور کامل تحت پوشش درمانی کرمانشاه هستند. این موضوع باعث میشود تا حدود 400 هزار نفر معادل 20 درصد به جمعیت استان برای ارائه خدمات درمانی اضافه شود. این بار اضافی، توزیع امکانات را بر اساس جمعیت استان، که از وزارتخانه تخصیص می‌یابد، با چالش روبرو می‌کند. ما در تلاشیم تا این موضوع را از طریق وزارت بهداشت پیگیری کرده و تخصیص امکانات را بر اساس جمعیت واقعی بهره‌مند از خدمات، افزایش دهیم.
نکته دیگر، توزیع نامتوازن نیرو در سطح استان است. به عنوان مثال، در منطقه اورامانات شامل پاوه، جوانرود و روانسر، تعداد پرسنل درمانی، از جمله پرستار، حتی بیشتر از استانداردهای تعیین شده است، که احتمالاً به دلیل تمایل بیشتر پذیرفته‌شدگان دانشگاهی به خدمت در زادگاه خود است. این در حالی است که در شهر کرمانشاه، ممکن است این نسبت کمتر باشد. با وجود این توزیع، وضعیت کلی ما نسبت به میانگین کشوری همچنان مطلوب است، اما همچنان برای رسیدن به استانداردها تلاش می‌کنیم. به همین منظور، امسال حدود 540 نفر نیروی جدید از طریق آزمون استخدامی جذب خواهند شد.
در مجموع در زمینه تعداد تخت‌های بیمارستانی، استان کرمانشاه نسبت به میانگین کشوری وضعیت مطلوبی دارد، اما همچنان با استانداردهای جهانی فاصله داریم. ما آمادگی کامل خود را برای همکاری با بخش خصوصی و نهادهای دیگر جهت احداث بیمارستان اعلام کرده‌ایم. در حال حاضر، دو بیمارستان توسط بخش خصوصی و بیمارستان‌های نظامی، از جمله بیمارستان ابوالفضل که طی دو سال اخیر راه‌اندازی شده، بخشی از بار درمانی استان را بر عهده دارند. با این وجود، تلاش ما بر این است که با جذب بودجه‌های لازم، تعداد تخت‌های بیمارستانی را به استانداردهای کشوری برسانیم.
پزشک خانواده و نظام ارجاع؛ ستون فقرات برنامه هفتم توسعه برای تحول در نظام درمانی ایران
تسنیم: برنامه هفتم توسعه چه رویکردهای کلیدی در حوزه بهداشت را دنبال می‌کند و چرا نظام ارجاع و پزشک خانواده به عنوان راهکار اصلی برای بهبود سیستم درمانی کشور مطرح شده‌اند؟
ظهرابی: در برنامه هفتم توسعه، دو محور کلیدی در حوزه بهداشت مورد توجه قرار گرفته است: اول، جوانی جمعیت و دوم، تقویت نظام پزشک خانواده.
کارشناسان بر این باورند که نظام ارجاع و پزشک خانواده، به عنوان راهکار اصلی برای بهبود سیستم درمانی کشور مطرح است. در حال حاضر، در روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر جمعیت، چنانچه بیماران از طریق این سیستم ارجاع مراجعه کنند، تمامی خدمات درمانی به صورت رایگان ارائه میشود، اما در صورت مراجعه مستقیم، مشمول تعرفه آزاد خواهند شد.
راه‌اندازی کامل این سیستم و نظام ارجاع، یکی از اولویت‌های اصلی وزارت بهداشت است و به عنوان تنها راه حل مشکلات سیستم درمانی ایران، در حال پیگیری است.
به بیان دیگر بزرگترین دغدغه و اولویت وزارت بهداشت، ایجاد نظام ارجاع و پزشک خانواده است. هدف اصلی از این طرح، برقراری عدالت در ارائه خدمات درمانی است. با توجه به محدودیت منابع و امکانات دولتی، اجرای نظام ارجاع به ما کمک می‌کند تا بار مراجعات غیرضروری به متخصصین و فوق‌تخصص‌ها را کاهش دهیم. بسیاری از مراجعینی که به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، شاید حتی با بررسی توسط پزشک خانواده در محل سکونت خود (روستا یا شهر)، بتوانند به نتایج درمانی مطلوب دست یابند.
چالش فرهنگی؛ سد راه اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده در کرمانشاه
تسنیم: با وجود آمادگی ساختاری دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه برای اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده، چه موانع فرهنگی باعث عدم موفقیت کامل این طرح شده است و چه راهکارهایی برای غلبه بر این موانع در نظر گرفته شده است؟
ظهرابی: مهمترین مانع در اجرای موفقیت‌آمیز نظام ارجاع و پزشک خانواده، جنبه فرهنگی آن است. از نظر ساختاری، دانشگاه علوم پزشکی مسئول اصلی اجرای این طرح در استان است و در شهرستان‌ها، فرمانداران مسئولیت را بر عهده دارند. با توجه به اهمیت بحث فرهنگ‌سازی، حضور رئیس صدا و سیمای هر استان به عنوان یکی از اعضای اصلی و تأثیرگذار در پیشبرد این طرح، بسیار حیاتی است. ما معتقدیم که از نظر ساختاری، مشکل عمده‌ای برای راه‌اندازی پزشک خانواده نداریم؛ بلکه چالش اصلی، تغییر نگرش و رفتار مراجعین است.
بیمارانی که از روستاها مراجعه می‌کنند، گاهی به دلیل تمایل به مراجعه مستقیم به فوق‌تخصص‌ها، از رفتن نزد پزشک روستای خود و طی کردن مراحل ارجاع، اجتناب می‌کنند. برای حل این مشکل، از ماه آینده، افرادی که بدون طی کردن مراحل ارجاع، مستقیماً به پزشک متخصص یا فوق‌تخصص مراجعه کنند، هیچ‌گونه بیمه‌ای به هزینه‌های آنها تعلق نخواهد گرفت و ملزم به پرداخت تمام هزینه‌ها به صورت آزاد خواهند بود.
وزارت بهداشت وظیفه خود می‌داند که از سیستم ارجاع حمایت کند و در عین حال، نمی‌تواند مانع مراجعه افراد به بخش خصوصی به صورت آزاد شود؛ اما با این اقدام، هزینه‌های پرداختی توسط بیمارانی که به صورت آزاد مراجعه می‌کنند، به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت. در مقابل، بیمارانی که از طریق سیستم ارجاع مراجعه کنند، نه تنها تمامی هزینه‌های درمانی آنها رایگان خواهد بود، بلکه حتی هزینه‌های بیمارستانی نیز تحت پوشش قرار می‌گیرد.
علاوه بر مزایای مالی، ثبت سوابق پزشکی بیماران در سیستم ارجاع، یکی دیگر از نقاط قوت این طرح است. با ثبت کامل سوابق درمانی هر بیمار، پزشکان در مراجعات بعدی حتی پس از چند سال به تاریخچه کامل پزشکی بیمار دسترسی خواهند داشت. این امر در جمع‌آوری آمار دقیق بیماری‌ها، از جمله سرطان‌ها، کمبود ویتامین‌ها و سایر بیماری‌ها، که برای برنامه‌ریزی‌های بهداشتی ضروری است، کمک شایانی خواهد کرد.
در بحث «پزشک خانواده» توصیه ما به همشهریان، به‌ویژه ساکنان روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر، این است که حتماً در قالب نظام ارجاع و پزشک خانواده خدمات درمانی خود را دریافت کنند.
این سیستم، علاوه بر صرفه‌جویی مالی، مزایای متعددی از جمله ثبت کامل سوابق و پرونده درمانی بیمار، ارجاع دقیق و هدفمند به متخصص در صورت نیاز، جلوگیری از سردرگمی بیمار در سیستم درمانی، استفاده از یارانه‌ها و حمایت‌های دولتی در خدمات درمانی برای بیماران دارد.
بیمارستان‌های نیمه‌کاره و توزیع نامتوازن؛ چالش‌های زیرساختی بهداشت در غرب کرمانشاه
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه هم اکنون چه پروژه‌های بیمارستانی در دست احداث دارد و چه چالش‌هایی در زمینه بیمارستان‌های موجود، به ویژه در مناطق دورافتاده غرب استان، وجود دارد؟
ظهرابی: هم اکنون، سه بیمارستان اصلی در دست احداث داریم: بیمارستان سرپل ذهاب، بیمارستان ثلاث و بیمارستان روانسر. بیمارستان‌های سرپل ذهاب و روانسر پیشرفت فیزیکی حدود 70 تا 80 درصد داشته‌اند، در حالی که بیمارستان ثلاث در مراحل اولیه کار قرار دارد. پیش‌بینی میشود که بیمارستان سرپل ذهاب اواخر امسال به بهره‌برداری برسد.
در خصوص شهرستان‌های دورافتاده یکی از مشکلات اساسی ما این است که بسیاری از کارشناسان با احداث بیمارستان‌های متعدد در این مناطق که بدون مطالعات کافی ایجاد شده‌اند، مخالف بودند. این بیمارستان‌ها اکنون به مطالباتی برای تأمین پرسنل و تجهیزات سنگین تبدیل شده‌اند و عملاً بیمارستان‌هایی نیمه‌کاره محسوب می‌شوند که قادر به رعایت استانداردهای لازم نیستند.
به عنوان نمونه، در منطقه غرب استان، بیمارستان سرپل ذهاب، بیمارستان قلب و بیمارستان ابوالفضل قصر شیرین وجود دارند، در حالی که فاصله قصرشیرین تا سرپل ذهاب کمتر از 10 دقیقه است. حتی در داخل شهر خودمان، فاصله میان برخی نقاط بیشتر از این است. این وضعیت نشان‌دهنده عدم رعایت استانداردهای لازم است.
اگر به جای ایجاد چندین بیمارستان کوچک، یک بیمارستان متمرکز در مرکز منطقه ایجاد می‌شد، می‌توانستیم امکانات بیشتری در آنجا فراهم کنیم، تخت‌های بیشتری داشته باشیم و متخصصین بیشتری را مستقر کنیم و بسیاری از مشکلات موجود حل شود. شهرستان‌های کوچک‌تر نیز می‌توانستند به عنوان درمانگاه یا اورژانس فعالیت کنند.
کمبود متخصص بیهوشی، جراح عمومی و متخصص زنان در سه شهرستان غربی استان
هم‌اکنون در سه شهرستان غرب استان با کمبود متخصص بیهوشی، جراح عمومی و متخصص زنان مواجه هستیم، حتی در بیمارستان‌های فعال نیز ضریب اشغال تخت پایین است؛ زیرا تعداد جمعیت نسبت به تعداد تخت‌ها کم است. درآمد پزشکان شهرستان‌های دورافتاده به رغم انتظار بیشتر بودن، به دلیل تعداد کم بیماران بستری، عملاً کمتر است. این مسئله از مشکلات دیرینه ما است.
با این حال، ما تمام تلاش خود را کرده‌ایم تا با همکاری اورژانس پیش‌بیمارستانی در دورافتاده‌ترین نقاط اورژانس احداث کنیم و خدمات را حتی به صورت تلفنی نیز ارائه دهیم. در زمینه درمان سکته قلبی و سکته حاد مغزی، شهرستان‌های دورافتاده مانند قصر شیرین توانسته‌اند با استفاده از تله‌مدیسین (درمان تلفنی) رتبه اول کشوری را کسب کنند. این موضوع نشان‌دهنده تلاش‌های ما برای جبران کمبودهاست. مگر در مناطق بسیار صعب‌العبور که خدمات از طریق اورژانس هوایی ارائه میشود تا بیمار به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل شود.
افتتاح دو بخش حیاتی در بیمارستان امام رضا(ع) طی ماه‌های آینده
تسنیم: با توجه به حجم بالای مراجعات به بیمارستان امام رضا کرمانشاه، چه اقداماتی برای ارتقای خدمات درمانی، به ویژه در حوزه رادیوتراپی و پزشکی هسته‌ای، در این مرکز درمانی صورت گرفته است و پیش‌بینی میشود چه تأثیری بر روند درمان بیماران داشته باشد؟
ظهرابی: در استان کرمانشاه حدود 40 درصد خدمات درمانی در بیمارستان امام رضا ارائه میشود. این بیمارستان روزانه نزدیک به 20 هزار مراجعه‌کننده دارد که نشان‌دهنده حجم بسیار بالای رفت و آمد و در نتیجه مدیریت سنگین این مرکز است.
یکی از دغدغه‌های اصلی استان کرمانشاه و شخص وزیر بهداشت، موضوع رادیوتراپی است. از روزی که جناب آقای دکتر سروش مسئولیت دانشگاه را بر عهده گرفتند، توسعه بخش رادیوتراپی به یکی از برنامه‌های اصلی ایشان تبدیل شده است. ایشان پیش‌تر ریاست بیمارستان امام رضا را بر عهده داشتند و بسیاری از تجهیزات این بیمارستان توسط خودشان خریداری شده است، به همین دلیل این موضوع برایشان اهمیت ویژه‌ای دارد.
خوشبختانه مراحل ساختمانی مربوط به بخش رادیوتراپی در بیمارستان امام رضا به پایان رسیده و دستگاه‌های خریداری شده به بیمارستان تحویل داده شده‌اند. از هفته گذشته، دو تیم در حال نصب این دستگاه‌ها هستند و پیش‌بینی میشود نصب کامل دستگاه‌ها حدود یک ماه طول بکشد. ان‌شاءالله اگر مشکلی پیش نیاید، انتظار می‌رود ظرف یک تا دو ماه آینده بخش رادیوتراپی بیمارستان امام رضا به بهره‌برداری برسد و این مرکز به قطب درمان سرطان در غرب کشور تبدیل شود؛ چرا که این تجهیزات در هیچ یک از استان‌های همجوار وجود ندارد.
همچنین در حوزه پزشکی هسته‌ای نیز، دستگاه پیشرفته‌ای از چند ماه پیش خریداری و در حال نصب است. ساختمان مربوط به این بخش تقریباً آماده شده و پیش‌بینی میشود ظرف یکی دو ماه آینده این بخش نیز راه‌اندازی شود. این دستگاه جزو پیشرفته‌ترین تجهیزات پزشکی هسته‌ای در کشور است و فقط بیمارستان فیاض‌بخش تهران دستگاه مشابهی دارد.
در حال حاضر، بیمارستان امام رضا یک دستگاه رادیوتراپی فعال دارد که با آن هم بسیاری از بیماران از استان‌های همجوار به کرمانشاه مراجعه می‌کنند. با اضافه شدن سه دستگاه جدید، ظرفیت درمانی ما سه برابر افزایش خواهد یافت و سرعت ارائه خدمات نیز بسیار بیشتر میشود. دستگاه قدیمی نیز همچنان فعال است و به کار خود ادامه می‌دهد.
با این توسعه‌ها، پیش‌بینی میشود که مشکلات مربوط به رادیوتراپی به شکل چشمگیری کاهش یافته و مدت انتظار بیماران به حدود یک سوم کاهش یابد. بنابراین، در زمینه رادیوتراپی نگرانی عمده‌ای وجود ندارد و روند خدمت‌رسانی در این حوزه بهبود قابل توجهی خواهد داشت.
پردیس دانشگاهی، کمبود متخصص و تجهیزات؛ چالش‌های سه‌گانه دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با چه چالش‌های ساختاری و نیروی انسانی مواجه است و چه برنامه‌هایی برای جذب متخصص و تأمین تجهیزات پیشرفته در دست اقدام دارد؟
ظهرابی: در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه نیز یکی از چالش‌ها، نداشتن پردیس دانشگاهی متمرکز است. این دانشگاه با سابقه خوب خود، فاقد پردیس واحد است و دانشکده‌های آن پراکنده در اطراف شهر قرار دارند که در شأن دانشگاه نیست. خوشبختانه استاندار محترم، جناب آقای دکتر حبیبی، به شدت از موضوع پردیس دانشگاه و برنامه‌های بهداشتی دانشگاه حمایت می‌کنند که جای تقدیر دارد.
چالش‌های دیگری که با آن مواجه هستیم، شامل کمبود متخصصین است که مشکل کشوری نیز محسوب میشود. به طور مثال، هفته آینده در وزارتخانه جلسه‌ای برای جذب نیروی متخصص خواهیم داشت. برخی بیمارستان‌ها امکانات لازم را ندارند و برخی رشته‌های پایه پزشکی در استان وجود ندارند که متأسفانه مشکل فراتر از سطح استان است. همچنین در برخی شهرستان‌ها تعداد پرسنل زیاد و در برخی دیگر کم است که این موضوع نیاز به بازنگری دارد.
ما در دانشگاه در حال رایزنی برای جذب نیروهای جدید هستیم و امسال برنامه داریم 540 نفر را جذب کنیم. خوشبختانه کمبود فارغ‌التحصیل در استان نداریم، اما باید بتوانیم زمینه جذب آنها را فراهم کنیم.
در حوزه تجهیزات نیز، برخی تجهیزات پیشرفته از قبل خریداری شده و در حال نصب هستند، اما یکی از مشکلات مهم ما کمبود تجهیزات پیشرفته است که به دلیل تحریم‌ها و مسائل مالی تأمین آن با دشواری‌هایی همراه است. ان‌شاءالله بتوانیم با همت و همکاری همه مسئولین، این مشکلات را پشت سر بگذاریم و به نتایج مطلوب برسیم.
نظارت بر زمان ویزیت و برخورد با اضافه‌دریافت‌ها در مطب پزشکان
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه برای تضمین کیفیت خدمات درمانی و رعایت حقوق بیماران، چه اقداماتی در زمینه نظارت بر زمان ویزیت پزشکان و رسیدگی به شکایات مربوط به اضافه‌دریافت‌ها انجام می‌دهد؟
ظهرابی: همانطور که در هر حرفه و رشته‌ای ممکن است برخی افراد اصول حرفه‌ای را رعایت نکنند، در حوزه پزشکی نیز گاه با مواردی مواجه هستیم که برخی همکاران در زمینه زمان ویزیت یا نحوه برخورد با بیمار، عملکرد مناسبی ندارند. اما خوشبختانه شرایط نسبت به گذشته تغییر کرده است؛ دیگر آن وضعیت سابق که فقط یک متخصص در شهرستان حضور داشت و مردم ناگزیر بودند فقط به او مراجعه کنند، از بین رفته است.
امروز مردم قدرت انتخاب دارند. اگر پزشکی در برخورد با بیمار رعایت نکند یا زمان کافی برای ویزیت اختصاص ندهد، بیمار در مراجعه‌های بعدی ترجیح می‌دهد به پزشک دیگری مراجعه کند.
با این حال، وظیفه ما به عنوان متولیان حوزه درمان این است که نظارت مستمر داشته باشیم. ما بازدیدهای دوره‌ای از مراکز درمانی داریم و طبق دستورالعمل، هر بیمار هنگام مراجعه به متخصص باید حداقل 15 دقیقه ویزیت شود؛ البته در صورتی که شرایط پرونده و نیاز بیمار چنین زمانی را ایجاب کند. این زمان، حق قانونی هر بیمار است.
پزشک نمی‌تواند به بهانه محدودیت وقت، از رعایت این زمان خودداری کند. به طور معمول، یک پزشک باید در هر ساعت، حداکثر چهار بیمار ویزیت کند. البته در برخی رشته‌های خاص ممکن است این عدد کمی متفاوت باشد، مثلاً اگر بیمار رضایت داشته باشد و پرونده نیاز به زمان کمتری داشته باشد، مشکلی نیست. همچنین ممکن است بیماری نیازمند وقت بیشتری باشد که در این صورت پزشک باید با انعطاف عمل کند.
در صورت تخطی از این موضوع، تذکرات لازم در بازدیدهای میدانی داده میشود و اگر شکایتی ثبت شود، در بررسی تمدید پروانه طبابت فرد، این موارد حتماً لحاظ خواهد شد و برخوردهای قانونی صورت می‌گیرد.
در مورد دریافت‌های غیرقانونی و اضافه‌دریافت‌ها نیز سامانه شکایات 190 در اختیار همشهریان عزیز است. این سامانه تلفن‌گویا بوده و برای کسانی که امکان مراجعه حضوری ندارند، راه ارتباطی مناسبی محسوب میشود. همشهریان می‌توانند شکایت خود را ثبت کنند و ما متعهد هستیم که تا حصول نتیجه، آن را به‌طور کامل پیگیری کنیم.
در چند ماه گذشته، 272 مورد شکایت در سامانه 190 ثبت شده که همگی مورد بررسی دقیق قرار گرفته‌اند و نتایج نیز به افراد شاکی اعلام شده است.
در صورتی که فردی نخواهد از طریق سامانه 190 اقدام کند، می‌تواند به صورت حضوری به معاونت درمان مراجعه کند. در این خصوص، واحد رسیدگی به شکایات به مسئولیت خانم صمیم آماده پاسخگویی و پیگیری شکایات مربوط به اضافه‌دریافت‌ها هستند.
همچنین در مواردی که شکایت مربوط به نحوه درمان باشد، افراد می‌توانند به نظام پزشکی مراجعه کنند تا از آن طریق نیز بررسی دقیق انجام شود.
در مجموع، رویکرد ما شفاف، مسئولانه و همراه با پاسخگویی است تا اعتماد مردم به سیستم درمانی حفظ و تقویت شود.
هشدار دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه؛ خطر مراکز درمانی غیرمجاز و راه‌های پیشگیری از آسیب‌های زیبایی
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه چه هشداری را در خصوص فعالیت افراد غیرمتخصص در حوزه درمان، به ویژه در زمینه‌های زیبایی و لاغری، به مردم می‌دهد و چه راهکارهایی برای استعلام اصالت مراکز و افراد ارائه‌دهنده خدمات پیشنهاد می‌کند؟
ظهرابی: قطعاً یکی از معضلات جدی سال‌های اخیر، ورود افراد غیرمتخصص به حوزه درمان است. واقعیت این است که با توجه به درآمد بالای برخی خدمات پزشکی و درمانی، بسیاری از افراد بدون هیچ‌گونه تخصص یا مجوز قانونی وارد این حوزه شده‌اند و با استفاده از فضای مجازی و تبلیغات اغواکننده، مردم را به مراکز غیرمجاز خود جذب می‌کنند.
متأسفانه بسیاری از این خدمات به‌ویژه در حوزه‌های پوست، زیبایی و لاغری—توسط افراد غیرپزشک انجام میشود، و در نتیجه بیماران دچار عوارض جدی و گاه جبران‌ناپذیری می‌شوند. این در حالی است که پیگیری قانونی این موارد بسیار دشوار و زمان‌بر است، چرا که این افراد هیچ‌گونه مجوز رسمی از سازمان‌های ذی‌ربط مانند نظام پزشکی یا وزارت بهداشت ندارند.
ما در حوزه درمان و پزشکی قانونی، ابزارهای مختلفی برای برخورد با پزشکان متخلف در اختیار داریم؛ از تعلیق یا لغو پروانه مطب گرفته تا ارجاع به مراجع قضایی و تعزیرات حکومتی. اما در مورد افراد غیرمجاز، متأسفانه در بسیاری موارد دست ما بسته است و برخوردها نیازمند مراحل طولانی قضایی است که گاهی تا زمان رسیدگی کامل، بیمار دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیر شده است.
لذا خواهش جدی ما از مردم این است که به هیچ عنوان به افراد غیرمجاز مراجعه نکنند و قبل از مراجعه به هر مرکز درمانی یا زیبایی، حتماً از اصالت آن مرکز و فرد ارائه‌دهنده خدمات مطمئن شوند.
به راحتی می‌توان از طریق سامانه سازمان نظام پزشکی یا مراجعه به سایت وزارت بهداشت، استعلام گرفت که آیا فرد دارای مجوز رسمی پزشکی است یا خیر.عمل‌های زیبایی، اقدامات اورژانسی نیستند و فرصت کافی برای بررسی، تحقیق و استعلام وجود دارد.
اگر مردم به این نکات توجه کنند، هم سلامت‌شان حفظ میشود و هم از گرفتار شدن در روندهای قضایی و پیگیری‌های فرسایشی در امان خواهند ماند. در غیر این صورت، پس از بروز عارضه، اغلب پیگیری‌ها زمان‌بر، پیچیده و گاه بی‌نتیجه است و نهایتاً این بیمار است که متضرر میشود.
در مجموع، آگاه‌سازی مردم و همکاری آنها در رعایت اصول مراجعه به مراکز معتبر و مجاز، نقش بسیار مهمی در کاهش آسیب‌ها و بهبود سلامت عمومی جامعه دارد. امیدواریم با فرهنگ‌سازی مناسب و همراهی همگان، بتوانیم جلوی گسترش فعالیت‌های غیرقانونی در حوزه درمان را بگیریم.
انتهای پیام/
