طرح «ترامپ» برای پایان جنگ در غزه؛ وعدۀ سرخرمن آمریکا برای فلسطین

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور ایالات متحده، پس از عقب‌نشینی آشکار از طرحی که بعد از روی کار آمدن در کاخ سفید برای تخلیۀ غزه از ساکنان فلسطینی آن  ارائه کرده بود، در 29 سپتامبر 2025 (7 مهر 1404) از طرح جدیدی برای پایان جنگ در نوار غزه رونمایی کرد.

از نگاه ناظرات تحولات غرب آسیا این طرح که شالودۀ اصلی آن همان طرح گذشتۀ او با چشم پوشی از ایده تخلیۀ ساکنان فلسطینی غزه است، تلاشی برای خارج کردن رژیم صهیونیستی از بن بست غزه ارزیابی می‌شود. بن بستی که به سان باتلاقی عمیق، هر روز رژیم صهیونیستی را بیشتر از گذشته در خود غرق می‌کند.

نکتۀ مهم در خصوص این طرح این است که «ترامپ» آن را هنگامی که «نتانیاهو» برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفته بود ارائه کرد و «نتانیاهو» نیز بلافاصله موافقت خود را با آن اعلام کرد.

مفاد طرح 20 ماده‌ای «ترامپ»  برای پایان جنگ در غزه

طرح ارائه شده شامل موضوع توقف فوری آتش بس، برنامۀ کامل بازسازی و سازماندهی وضعیت سیاسی و امنیتی نوار غزه است که در 20 بند ارائه شده است.

1. غزه منطقه‌ای عاری از به اصطلاح افراط‌گرایی و تروریسم خواهد بود، به گونه‌ای که تهدیدی برای همسایگان خود نباشد.

2. غزه به نفع مردم غزه که بی اندازه رنج کشیده‌اند، بازسازی خواهد شد.

3. اگر هر دو طرف با این پیشنهاد موافقت کنند، جنگ بلافاصله پایان خواهد یافت. نیروهای اسرائیلی به خط مورد توافق عقب‌نشینی خواهند کرد تا برای آزادی اسرا آماده شوند. در این مدت، هرگونه عملیات نظامی، شامل بمباران هوایی و توپخانه‌ای، به حالت تعلیق در خواهد آمد و خطوط نبرد تا زمان فراهم شدن شرایط برای عقب‌نشینی کامل مرحله‌ای، مسدود خواهند ماند.

4. ظرف 72 ساعت پس از پذیرش عمومی این توافق توسط اسرائیل، تمام اسرا، زنده و مرده، بازگردانده خواهند شد.

5. پس از آزادی همه اسرا [مقصود اسیران رژیم صهیونیستی است]، اسرائیل 250 زندانی فلسطینی محکوم به حبس ابد به علاوه 1700 نفر از اهالی غزه را - که پس از 7 اکتبر 2023 بازداشت شده‌اند، از جمله همه زنان و کودکانی که در آن زمان زندانی شده‌اند- آزاد خواهد کرد. در ازای هر گروگان اسرائیلی که بقایای او آزاد می‌شود، اسرائیل بقایای 15 نفر از اهالی غزه را که فوت کرده‌اند، آزاد خواهد کرد.

6. پس از بازگشت همه گروگان‌ها، اعضای حماس که متعهد شوند سلاح‌های خود را تحویل داده، به همزیستی مسالمت‌آمیز التزام دارند، عفو خواهند شد. برای آن دسته از اعضای حماس که مایل به ترک غزه هستند، مسیر امنی برای انتقال به کشورهای پذیرنده فراهم خواهد شد.

7.  پس از پذیرش این توافق، کمک‌های کامل بلافاصله به نوار غزه ارسال خواهد شد. میزان کمک‌ها با آنچه در توافق 19 ژانویه 2025 در مورد کمک‌های بشردوستانه گنجانده شده است، از جمله بازسازی زیرساخت‌ها (آب، برق، فاضلاب)، بازسازی بیمارستان‌ها و نانوایی‌ها و ورود تجهیزات لازم برای آواربرداری و باز کردن جاده‌ها، مطابقت خواهد داشت.

8. ورود و توزیع کمک‌ها به نوار غزه بدون دخالت دو طرف، از طریق سازمان ملل متحد و آژانس‌های آن و هلال احمر و صلیب سرخ، به علاوۀ سایر نهادهای بین‌المللی که با هیچ یک از طرفین مرتبط نیستند، انجام خواهد شد. بازگشایی گذرگاه رفح در هر دو جهت تابع همان سازوکاری خواهد بود که در توافق 19 ژانویه 2025 اعلام شد.

9. غزه تحت حاکمیت موقت انتقالی یک کمیته تکنوکرات و غیرسیاسی فلسطینی اداره خواهد شد که مسئول ارائه خدمات عمومی و روزانه به مردم غزه خواهد بود. این کمیته متشکل از فلسطینی‌های واجد شرایط و کارشناسان بین‌المللی خواهد بود و تحت نظارت و سرپرستی یک نهاد انتقالی بین‌المللی جدید، موسوم به «هیئت صلح»، به ریاست، رئیس جمهور «دونالد جی. ترامپ» خواهد بود.

سایر اعضای این هیئت از سران کشورها، بعداً اعلام خواهند شد. یک از آنها تونی بلر، نخست وزیر سابق انگلستان خواهد بود. این نهاد، چارچوب و بودجه لازم برای توسعه مجدد غزه را تعیین خواهد کرد و تا زمانی که تشکیلات خودگردان فلسطین برنامه اصلاحات خود را - همانطور که در پیشنهادهای مختلف، از جمله طرح صلح رئیس‌جمهور «ترامپ» در سال 2020 و پیشنهاد عربستان سعودی-فرانسه، تشریح شده است- تکمیل کند و بتواند به طور ایمن و مؤثر کنترل غزه را در اختیار بگیرد، آن را مدیریت خواهد کرد. این نهاد از بهترین استانداردهای بین‌المللی برای ایجاد یک حکومت مدرن و کارآمد که در خدمت مردم غزه باشد و برای جذب سرمایه‌گذاری مفید باشد، استفاده خواهد کرد.

10. طرح توسعه اقتصادی «ترامپ» برای بازسازی و احیای غزه با تشکیل هیئتی از متخصصانی که به تولد برخی از شهرهای معجزه‌آسای مدرن و پررونق در خاورمیانه کمک کرده‌اند، تدوین خواهد شد. بسیاری از پیشنهادهای سرمایه‌گذاری متفکرانه و ایده‌های توسعه‌ای هیجان‌انگیز توسط گروه‌های بین‌المللی خیرخواه ارائه شده است و برای ترکیب چارچوب‌های امنیتی و حاکمیتی جهت جذب و تسهیل این سرمایه‌گذاری‌ها که باعث ایجاد شغل، فرصت و امید برای آینده غزه خواهد شد، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

11. یک منطقه ویژه اقتصادی با نرخ تعرفه و دسترسی ترجیحی- که برای تعیین آن با کشورهای مشارکت کننده مذاکره می‌شود- تأسیس خواهد شد.

12. هیچ‌کس مجبور به ترک غزه نخواهد بود و کسانی که مایل به ترک آنجا هستند، آزاد خواهند بود که این کار را انجام دهند و [هر زمان بخواهند] آزادانه بازگردند. ما مردم را به ماندن تشویق خواهیم کرد و به آنها فرصت خواهیم داد تا غزه‌ای بهتر بسازند.

13. حماس و دیگر جناح‌ها [مقصود گروه های مقاومت است] موافقت می‌کنند که هیچ نقشی در اداره غزه، به طور مستقیم، غیرمستقیم یا به هیچ شکلی، نداشته باشند. تمام زیرساخت‌های نظامی و تهاجمی، از جمله تونل‌ها و تأسیسات تولید سلاح، تخریب خواهند شد. فرآیندی برای غیرنظامی‌سازی غزه تحت نظارت ناظران مستقل انجام خواهد شد که شامل کنار گذاشتن دائمی سلاح، از طریق یک فرآیند توافق‌شده برای از رده خارج کردن آنها و پشتیبانی از یک برنامه بازخرید و ادغام مجدد با بودجه بین‌المللی خواهد بود که همگی توسط ناظران مستقل تأیید خواهد شد. غزه جدید کاملاً متعهد به ایجاد یک اقتصاد شکوفا و همزیستی مسالمت‌آمیز با همسایگان خود خواهد بود.

14. شرکای منطقه‌ای تضمین خواهند داد که حماس و جناح‌های دیگر به تعهدات خود عمل کنند و غزه جدید هیچ تهدیدی برای همسایگان یا مردم آن ایجاد نکند.

15. ایالات متحده با شرکای عرب و بین‌المللی برای ایجاد یک نیروی موقت ثبات‌بخش بین‌المللی (ISF) برای استقرار فوری در غزه همکاری خواهد کرد. این ساختار، نیروهای پلیس فلسطینیِ تأیید صلاحیت‌شده در غزه را آموزش داده و از آنها پشتیبانی خواهد کرد و با اردن و مصر که تجربه گسترده‌ای در این زمینه دارند، مشورت خواهد کرد. این نیرو، راه‌حل بلندمدت امنیت داخلی [غزه] خواهد بود.مجموعۀ(ISF) با اسرائیل و مصر برای کمک به تأمین امنیت مناطق مرزی، به همراه نیروهای پلیس فلسطینیِ تازه آموزش‌دیده، همکاری خواهد کرد. جلوگیری از ورود مهمات به غزه و تسهیل جریان سریع و امن کالا برای بازسازی و احیای غزه بسیار مهم است. طرفین بر سر یک سازوکار رفع درگیری توافق خواهند کرد.

16. اسرائیل، غزه را اشغال یا ضمیمه خود نخواهد کرد. همزمان با برقراری کنترل و ثبات توسط نیروهای امنیتی  (ISF)، نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) با هدف ایجاد غزه‌ای امن که دیگر تهدیدی برای اسرائیل، مصر یا شهروندان آن نباشد، بر اساس استانداردها، نقاط عطف و چارچوب‌های زمانی مرتبط با غیرنظامی‌سازی که بین نیروهای دفاعی و نیروهای امنیتی اسرائیل، ضامن‌ها و ایالات متحده توافق خواهد شد، عقب‌نشینی خواهند کرد. در عمل، نیروهای دفاعی اسرائیل به تدریج قلمروی را که از غزه اشغال کرده‌اند، طبق توافقی که با مقامات انتقالی انجام می‌دهند، تا زمان خروج کامل از غزه، به نیروهای امنیتی تحویل خواهند داد. به جز حضور در یک منطقه امنیتی که تا زمان ایمن شدن کامل غزه از هرگونه تهدید تروریستی مجدد، در آنجا باقی خواهد ماند.

17. در صورتی که حماس قبول این پیشنهاد را به تأخیر بیندازد یا رد کند، موارد فوق، از جمله عملیات امدادرسانی گسترده‌تر، در مناطق عاری از تروریسم که از ارتش اسرائیل به نیروهای امنیتی اسرائیل تحویل داده شده است، ادامه خواهد یافت.

18. یک فرآیند گفتگوی بین ادیان، بر اساس ارزش‌های مدارا و همزیستی مسالمت‌آمیز ایجاد خواهد شد تا با تأکید بر مزایایی که می‌توان از صلح به دست آورد، ذهنیت‌ و روایت فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها را تغییر دهد.

19. در حالی که توسعه مجدد غزه پیش می رود، هنگامی که برنامه اصلاحات تشکیلات خودگردان به طور کامل اجرا شود، می تواند سرانجام شرایط برای مسیری معتبر به سوی خودمختاری و تشکیل کشور فلسطین فراهم شود، که ما آن را به عنوان آرمان مردم فلسطین به رسمیت می‌شناسیم.

20. ایالات متحده گفتگویی بین اسرائیل و فلسطینیان برقرار خواهد کرد تا در مورد افق سیاسی برای همزیستی مسالمت‌آمیز و سرشار از رفاه به توافق برسند.

رمزگشایی از طرح «ترامپ»

تعیین سرنوشت برای مردم فلسطین با استحالۀ دستوری مردم غزه

اول، نخستین نکته در طرح «ترامپ»، خلع سلاح مقاومت و اخراج اعضای آن از غزه یا تبری جستن از مقاومت توسط کسانی است که بخواهند در غزه بمانند. نوع رویکرد «ترامپ» در این بخش همانند کسی است که مالک این منطقه است و برای آن تصمیم سازی می کند. در حقیقت «ترامپ» هم خود را به عنوان مالک غزه و تصمیم ساز برای آن معرفی کرده است و هم اینکه از بین رفتن مقاومت را برای منطقه‌ای که از آن خود کرده است امری بدیهی می‌داند.

در رویکرد متوهانه رئیس‌جمهور آمریکا هیچ نقشی برای مردم فلسطین در تعیین سرنوشت خود تعریف نشده است. در حقیقت «ترامپ» به طور ضمنی پس از دو سال جنایت رژیم صهیونیستی در غزه، ضمن حمایت از جنایت‌های رژیم صهیونیستی، در حال تحمیل شرایط خود بر مردم فلسطین و استحالۀ دستوری نوار غزه است.

واگذاری امتیازات اقتصادی غزه به دست نشاندگان غرب

در بخش دوم، «ترامپ» با تأکید بر اینکه ادارۀ غزه را عده‌ای فلسطینی که ظاهراً آنها را «تکنوکرات» معرفی می‌کند با هدایت و نظارت «ترامپ» و کشورهای غربی در دست خواهند داشت، در حقیقت با روی کار آوردن عده‌ای دست‌نشانده، تلاش می‌کند حاکمیت خود را از طریق واگذاری امتیازات اقتصادی نوار غزه در زمان بازسازی و پس از آن، حفظ کند. این امتیاز به دست نشاندگان عرب ایالات متحده و شخصیت‌های مزدوری چون «تونی بلر» واگذار می‌شود که هم‌پیمانی خود با آمریکا را طی دهه‌ها حفظ کرده‌اند. با این بند، اقتصاد غزه در صورتی که این طرح اجرا شود، هیچ‌گاه در دست فلسطینی‌ها قرار نخواهد گرفت.

وعده‌های سر خرمن

خطرناک‌ترین بخش طرح «ترامپ» را- که با ظاهری دموکراتیک در پشت نقابی پنهان شده- باید در نقاطی دید که با دادن وعده‌های سر خرمن به فلسطینی‌ها، مسیر فریب فلسطینی‌ها و افکار عمومی را در این طرح گشاده‌تر از همیشه باز کرده است. وعده‌هایی چون تشکیل کشور فلسطین، خروج رژیم صهیونیستی از نوار غزه و حاکمیت فلسطینی‌ها بر نوار غزه که طی دهه‌های اخیر برای فلسطینی‌های سازشکار همانند هویجی بوده که هیچ گاه قصد اعطای آن را هم نداشته‌اند و تنها به عنوان عامل انگیزش موافقت با آمریکا به کار گرفته شده است.

رژیم صهیونیستی پس از گذشت 33 سال از توافقنامۀ اسلو، به تشکیلات خودگردان اعلام می‌کند که حتی حاضر نیست در خصوص تشکیل کشور فلسطین، با آنها پای میز مذاکره بنشیند. نمونۀ مشابه طرح خروج سه مرحله‌ای ارتش رژیم صهیونیستی از نوار غزه در طرح ترامپ، 33 سال قبل در قالب مناطق الف، ب و ج در کرانۀ باختری مطرح شده و اکنون پس از گذشت 33 سال، هنوز در همان نقطۀ نخست باقی مانده است.

در حقیقت، نقاطی که در این طرح، منشأ انگیزۀ موافقت فلسطینی‌ها است همه با اما و اگر مطرح شده‌اند و زمان اجرای آنها به بعد موکول شده است. در حالی که اقداماتی که فلسطینی‌ها باید انجام دهند به عنوان اقدام ضروری و آنی بیان می‌شود که عدم انجام آن با مجازات و تهدید روبرو است.

حال آمریکایی‌ها می‌خواهند طرف فلسطینی با پذیرش این طرح، تعهدات خود را اجرا کند. ولی تعهدات طرف صهیونیست‌ها و آمریکا موکول به آینده‌ای می‌شود که هیچ‌گاه نخواهد آمد. دقیقاً شبیه آنچه در برجام علیه ایران اجرا شد. وقتی ایران تعهدات خود را فراتر از توافقات مکتوب اجرا کرد، «ترامپ» از برجام خارج شد.

انتهای پیام/