هوش مصنوعی رقیب جدی روانشناسان شده است/نیاز به گسترش رشته‌های روانشناسی اجتماعی و سیاسی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، علی فتحی آشتیانی، روانشناس و رئیس سابق سازمان نظام روانشناسی امروز در این میزگرد اظهار کرد: طی 22 سال گذشته سازمان نظام روانشناسی با فراز و نشیب‌هایی روبرو بوده است. مهم‌ترین چالشی که سازمان نظام روانشناسی با آن روبه‌رو شد دوره چهارم بود. دوره چهارم در سال 1395 شروع شد و قرار بود در مردادماه 1399 خاتمه پیدا کند اما به دلایل مختلف این اتفاق نیفتاد تا جایی که نمایندگان وزارت علوم و بهداشت اقدام کردند و با هماهنگی وزیر علوم و هیئت دولت وقت، برای برون‌رفت از این بن‌بست و اینکه انتخابات برگزار نمی‌شد در مردادماه 1402 پنجمین دوره انتخابات شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی برگزار شد ولی همان افرادی که بین سال‌های 1399 تا 1402 مانع برگزاری انتخابات بودند، شکایت کردند و در نهایت دیوان عدالت اداری حکم به ابطال انتخابات داد و ما نیز به این حکم تمکین کردیم.

وی افزود: الان عرصه انتخابات پنجمین دوره است و گروهی از اندیشمندان و همفکران در حوزه روانشناسی و مشاوره تلاش کردند با جلسات متعددی که برگزار کردند زمینه برگزاری انتخابات آزاد، فراگیر و گسترده را در کشور فراهم کنند تا بتوانیم انتخابات پرشوری را پیشِ رو داشته باشیم تا بهترین‌ها انتخاب شوند و سکان سازمان را در دست بگیرند. این گروه با عنوان "ائتلاف ملی برای تحول" با شعار "خدمت خالصانه، پاسخ مسئولانه و معیشت با کرامت" تشکیل شده است و این دوره از انتخابات در 18 مهرماه سال جاری برگزار می‌شود.

وی بیان کرد:‌ مبنای این گروه که با این شعار کار خود را آغاز کردند اسناد بالادستی است از جمله بیانیه گام دوم انقلاب که مقام معظم رهبری ابلاغ کردند و بند سوم سیاست‌های کلی سلامت، ابلاغی مقام معظم رهبری که ایشان بر ارتقاء سلامت روانی جامعه با ترویج سبک زندگی اسلامی - ایرانی، تحکیم بنیان خانواده، رفع موانع تنش آفرین در زندگی فردی و اجتماعی، ترویج آموزش‌های اخلاقی و معنوی و ارتقاء شاخص‌های سلامت روانی تاکید کرده‌اند.

فتحی آشتیانی ادامه داد: امیدوار هستیم بتوانیم باتوجه به شعار ذکرشده، خدمت خالصانه را انجام دهیم و شاهد ما نیز خدماتی بود که توسط تیم دوره قبلی نظام روانشناسی در طول 20 ماه ارائه شد و صبر و شکیبایی در امور، مشارکت همه ظرفیت‌های جامعه روانشناسی و عدم سوءاستفاده از موقعیت‌های فردی و حرفه‌ای و خدمت به جامعه و مردم و ارگان‌هایی که نیاز به این خدمات دارند را در دستور کار قرارداده‌ایم و امیدواریم بتوانیم مجری این شعارها باشیم. در 20 ماه خدمت علیرغم کارهای بسیار زیادی که انجام دادیم فرصت‌ بسیاری از کارها را نداشتیم و امیدواریم در این دوره با حضور عزیزانی که در دوره قبلی حضور داشتند بتوانیم اقدامات گسترده‌‌تری ارائه کنیم.

فتحی آشتیانی خاطرنشان کرد: ما در این ائتلاف شاخص‌هایی برای انتخاب افراد داشته‌ایم از جمله اینکه افراد سابقه اجرایی و حرفه‌ای خوب و ارتباطات گسترده‌ای داشته باشند.‌ تمرکززدایی مورد توجه بوده و فقط به تهران توجه نشده و از سایر شهرها نیز حضور دارند، از جمله ویژگی‌های دیگر انتخاب افراد این است که مرزبندی مشخصی با جریانات و گروه‌ها داشته باشند و چهره شناخته شده‌ای باشند تا جامعه روانشناسی و مشاوره اطمینان حاصل کنند و وقتی این ائتلاف وارد این کارزار شود بتواند اعتماد جامعه روانشناسی و مشاوره را جلب کنند. عنوان گروه ائتلاف ملی برای تحول و شعار ما خدمت خالصانه است و نمونه آن را در 20 ماه کار خود نشان دادیم‌.

وی توضیح داد: حمایت از روانشناسان و مشاوران مدنظر ماست و در عین حال نگاه ما خدمت به مردم است. در دوره خدمت خود تعرفه خدمات روانشناسی و مشاوره در سال جاری را نزدیک به دو برابر کردیم و برای اولین بار صف در نوبت پروانه ماندن را با برگزاری آزمون صلاحیت حرفه‌ای شکستیم.

وی افزود: سازمان نظام روانشناسی و مشاوره به عنوان سازمانی که متولی ارتقای سلامت روان جامعه است نمی‌تواند جدای از دولت خدمات را ارائه دهد، حکم رئیس سازمان نظام روانشناسی را رئیس جمهور تنفید می‌کند و بنابراین از فردی که حکم را دریافت می‌کند انتظاراتی نیز دارند و در چارچوب این انتظارات ریاست سازمان برای تحقق بخشی، برنامه ریزی می‌کند‌ بنابراین کسی که به عنوان رئیس سازمان انتخاب می‌شود یک ارتباط نزدیک و تنگاتنگ با هیئت دولت تعامل نزدیکی خواهد داشت و جایگاه روانشناسی و مشاوره به دلیل اینکه قانون مصوب مجلس شورای اسلامی را دارد باید بتواند نقش خود را به خوبی ایفا کند.

عبدالله معتمدی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در ادامه این میزگرد، اظهار کرد: آنچه این روزها مطرح است برگزاری انتخابات برای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره است که چندین سال است مطالبه جامعه روانشناسی و مشاوره کشور است و فراز و فرودهایی داشته است.

وی افزود: سازمان نظام روانشناسی به عنوان یک نهاد تخصصی و حرفه‌ای، ظرفیت بسیار بالایی دارد و اصلی‌ترین هدف این سازمان، ارتقای سطح سلامت مردم و افزایش تاب آوری عمومی و اجتماعی است و تلاش بر این است که بتوانیم با ارائه خدمات تخصصی به مردم کمک کنیم با سلامت زندگی کنند.

وی ادامه داد: شرایط اجتماعی امروزه پیچیدگی‌هایی دارد که سبک زندگی‌ها را با چالش مواجه کرده و منجر به این شده است که افراد نیاز به کمک و اطلاعات بیشتری دارند به همین دلیل اقبال عمومی رو به رشدی نسبت به خدمات روانشناسی در سطح کشور وجود دارد. از سوی دیگر، با چالش‌هایی مواجه هستیم، شامل شرایط سیاسی و اجتماعی از جمله اینکه کشور ما تحت تحریم‌ها و دشمنی ابرقدرت‌ها قرار دارد. در عین حال چالش‌هایی که به طور طبیعی در فضای بین المللی مطرح می‌شود از جمله هوش مصنوعی، اقتضا میکند که ما به ارتقای سواد سلامت جامعه کمک کنیم.

معتمدی گفت: مردم ما نیاز دارند در این شرایط پیچیده بتوانند بهترین سبک زندگی را داشته و از زندگی خود لذت ببرند و بخشی از این موضوع برعهده سازمان نظام روانشناسی است و این سازمان کمک می‌کند خدمات موثر و مفیدی در اقصی نقاط کشور ارائه شود. این تقاضاها برای خدمات روانشناسی شامل مشکلات خانوادگی، تحصیلی، شغلی و اختلالات روانی و ناهنجاری‌های رفتاری است.

وی یادآور شد: همانطور که در جامعه پزشکی یک فرد قادر نیست در همه زمینه‌های پزشکی ارائه خدمات کند در جامعه روانشناسی نیز این موضوع مطرح است و همکاران باید بتوانند با کیفیت بالا خدمات تخصصی ارائه کنند و برای اینکه دانش بالایی داشته باشند سازمان نظام روانشناسی باید برنامه‌های آموزشی دانشگاهی و سایر برنامه‌ها را برای افزایش دانش این مشاوران را تدوین کند.

وی ادامه داد: این موضوع نیازمند استقرار تیمی در سازمان نظام روانشناسی است که از حواشی به دور باشد. امروزه حدود 70 هزار عضو سازمان نظام روانشناسی داریم و 100 هزار دانشجو در مقاطع مختلف روانشناسی و مشاوره داریم و مدیران ارشد جامعه ما مرتب مطالبه می‌کنند که در تصمیم‌گیری‌ها و‌ تصمیم‌سازی‌ها از راهنمایی  تخصصی روانشناسی برخوردار باشند. این ها ظرفیت بزرگی است که اگر به آنها توجه نکنیم فرصت را از دست خواهیم داد. بر این اساس ائتلاف ملی برای تحول معرفی شده که شامل جمعی با انگیزه خدمت‌رسانی و با اعتقاد پرهیز از حواشی است تا بتواند مشکلات روانشناسان را برطرف کند. از این منظر یک مجموعه و فهرست بلندی از اقدامات موثر در مقابل ما قرار می‌گیرد که اگر توفیق این را داشته باشیم که بتوانیم‌ نظر همکاران را جلب کنیم بتواینم این خدمات را ارائه کنیم.

بهمن بهمنی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی نیز در ادامه بیان کرد: در قالب این گروه که با عنوان ائتلاف ملی برای تحول‌برگزار شد. همه ما به دنبال این هستیم که کاری کنیم که برای خداوند مقبول باشد و زمینه رشد و بهزیستی انسان‌ها فراهم شود. سازمان نظام روانشناسی و مشاوره به عنوان ساختاری که مشابه آن در بسیاری کشورها شکل نگرفته، نهادی است که باید دو تقش اصلی ایفا کند یکی حفاظت از حق مخاطبان و مراجعان و دیگری حقوق ارائه دهندگان خدمت است.

وی افزود: فردی که مشاور است حتما باید منش و شخصیت ویژه و حداقلی از دانش و رشدیافتگی داشته باشد و حداقلی از قابلیت، کفایت و مهارت را داشته باشد و به برنامه‌ریزها برای گسترش کمی و کیفی افراد کمک کند. متاسفانه از یک‌ منظر، ساختار آموزش، جذب نیروی انسانی، مهیاسازی و زمینه‌سازی برای ورود افراد به بازار ارائه خدمات وضعیت حرفه‌ای مناسبی ندارد. یکی از اهداف ما این است که این گروه بتواند با حضور موثر خود زمینه ساز اجرای برنامه‌ها باشد به قصد این که افرادی که پروانه فعالیت دریافت می‌کنند نیز به لحاظ حرفه ای و صنفی مورد حمایت قرار بگیرند.

بهمنی ادامه داد: برآیند اصلی‌ترین فعالیت ما در صورت رأی آوردن در سازمان نظام روانشناسی، این است که در جهت تامین مقتضیات کرامت انسان، تاکید ویژه‌ای بر ارتقا و اجرای معیارها و ضوابط حرفه‌ای ‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی بر این موضوع تأکید کرد که افرادی که به هر دلیلی ظرفیت‌های رشدی ارائه خدمات را ندارند باید خود را بشناسند و ظرفیت‌های خود را توسعه دهند و سپس وارد چرخه خدمات شوند. امید داریم کمکی برای توسعه کیفیت خدمات به مردم کرده باشیم زیرا در مراحل زندگی مردم نیاز به خدمات مشاوره پیدا میکنند و خیلی مهم است که این فرد خودش حداقل‌های لازم را برای بهزیستی داشته باشد.

سیامک طهماسبی، روانشناس بالینی و هیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی نیز در ادامه این میزگرد اظهار کرد: مطمئناً در شرایطی که مردم به لحاظ اقتصادی تحت فشار هستند، مراکز روانشناسی و مشاوره متعددی نیز داشتیم که تعطیل شدند به دلیل اینکه به علت مسائل اقتصادی نتوانستند پاسخگوی هزینه‌های خود باشند. طبیعتاً یکی از فلسفه‌های شکل‌گیری سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، حمایت از صنف است‌ اما ادراک حمایتی خوبی طی 22 سال اخیر، صورت نگرفت. در طول 20 ماهی که دکتر فتحی آشتیانی حضور داشتند به دنبال تغییرات مثبت در سازمان بودیم و ایراداتی که در دوره قبلی وجود داشت احصا و سعی کردیم ایرادها در شورای فعلی نباشد.

وی با بیان این که هوش مصنوعی الان یک رقیب جدی برای مشاوران است، تصریح کرد: باید تهدیدات اینچنینی را حس کنیم و راهکارهای خلاقانه برای رفع آن‌ها ارائه کنیم. هدف گروهی که ائتلاف ملی برای تحول را شکل داده‌اند اقدام در فضاهای این چنینی است. برای مثال اگر در یک استان، ارتباط سازمان نظام روانشناسی با دستگاه‌های مختلف خوب باشد می‌تواند از منابع آنها برای مشاوره استفاده کند.

طهماسبی درباره عمده چالش‌هایی که روانشناسان به لحاظ صنفی با آن مواجه هستند و باید برای رفع آنها گام برداشته شود توضیح داد: یکی از چالش‌ها بحث اشتغال است، ما اکنون با بحث‌های اقتصادی نیز مواجه هستیم و می‌توان گفت همه کارخانجات و شرکت‌های صنعتی و صنوف مختلف برای افزایش بهره وری نیروهای انسانی نیاز به مشاور و روانشناس دارند و اگر این جایابی را انجام دهیم می‌توانیم به اشتغال مشاوران کمک کنیم.

وی افزود: یکی دیگر نیز بحث رشته‌های مختلف است در سالیان اخیر رشته‌های مشاوران با توازن و عدالت رشد نکرده‌اند از جمله اینکه ما نیاز بیشتری به گسترش پذیرش دانشجو در رشته‌های روانشناسی اجتماعی و سیاسی نیاز داریم و وقتی جایابی اتفاق بیفتد روانشناسی اجتماعی و سیاسی و ورزشی را نیاز است که رشد کنند. وقتی سیاستمداران سلامت روان فردی و خانوادگی خوبی داشته باشند می‌توانند تصمیمات خوبی برای جامعه اتخاذ کنند و از این منظر، تقویت رشته‌های ذکرشده باید در اولویت قرار بگیرد.

انتهای پیام/