اولین گنج گنجوی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «زهره هاروت‌شکن»، عنوان تازه‌ترین کتاب از تقی پورنامداریان، استان نام‌آشنای زبان و ادب فارسی است که با همکاری مصطفی موسوی از سوی نشر سخن منتشر می‌شود. این اثر، گزیده‌ای است از مخزن‌الاسرار، اثر ماندگار نظامی گنجوی. 

پیش از این، مخزن‌الاسرار با تصحیح، مقدمه و شرح پورنامداریان منتشر شده بود، اثر تازه در واقع با هدف علاقه‌مند کردن مخاطب عام با این اثر از پیر گنجه تدوین شده و در قالب سی و پنجمین جلد از مجموعه میراث ادب فارسی نشر سخن به چاپ خواهد رسید. 

مخزن‌الاسرار نخستین منظومه از پنج گنج نظامی است که در موضوعاتی چون حمد خدا، نعت پیامبر(ص) و زهد و عرفان و مباحث حکمی در 20 مقاله با تأثیرپذیری از حدیقه‌الحقیقه سنایی سروده شد. کلام نظامی در این اثر چنان استوار است که آن را نمونه‌ای از مثنوی‌های ارجمند زبان فارسی توصیف کرده‌اند که توانسته الهام‌بخش شاعران پس از خود باشد.

نظیره‌های متعددی پس از نظامی با الهام از مخزن‌الاسرار او خلق شده است که از این مجموعه می‌توان به مطلع‌الانوار امیرخسرو دهلوی، روضه‌الانوار خواجوی کرمانی، تحفه‌الاحرار جامی و مجمع‌الابکار عرفی شیرازی اشاره کرد. 

درک و دریافت مخاطب از مخزن‌الاسرار در قیاس با دیگر منظومه‌های نظامی در پنج گنج، دشوارتر و مفاهیم دیریاب‌تر است. اضطراب شاعر جوان از قدم گذاشتن در وادی شعر تعلیمی آن هم در کنار بزرگان شعر خطه خراسان و آذربایجان، گویی بر نوع سخن گفتن او در مخزن‌الاسرار تاثیر گذاشته است. 

هرچند تاکنون برخی از پژوهشگران مانند زنده‌یاد بهروز ثروتیان تلاش کرده‌اند تا به شرح این اثر بپردازند، با این حال ناگفته‌های بسیاری از مفاهیم، مانع از حظ معنوی مخاطب می‌شد. در میان تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه، تصحیح و تعلیقات پورنامداریان بر این اثر توانسته نظر مخاطبان را به خود جلب کند. گزیده‌ای از این کار با شرح دشواری‌های مخزن‌الاسرار پیش‌تر توسط انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده بود که مورد اقبال مخاطبان با ویژه دانشجویان قرار گرفته است. 

عنوان کتاب جدید پورنامداریان نیز از بیتی از مخزن‌الاسرار انتخاب شده، آنجا که شاعر سخن منظوم را بر سخن منثور ارجح می‌‌داند: 

هر که نگارنده این پیکر اوست

بر سخنش زن که سخن پرور اوست

مشتری سحر سخن خوانمش

زهره هاروت شکن دانمش...

انتهای پیام/