پرواز مرغ از سفره مردم/ فروش ۱۳۰ هزار تومانی در بازار/ تقصیر این بحران با کیست؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، استان گلستان، دومین تولیدکننده بزرگ گوشت مرغ کشور، این روزها درگیر بحرانی است که بسیاری آن را ناشی از ضعف مدیریت و ناکارآمدی در زنجیره تامین و توزیع می‌دانند. گرانی‌های افسارگسیخته مرغ و رسیدن آن به 130 هزار تومان در هر کیلو و همچنین کمبود آن در بازار، معیشت خانوارها به ویژه دهک‌های پایین و متوسط را به شدت تحت فشار گذاشته و سوالات فراوانی درباره عملکرد مسئولان به وجود آورده است.

گلستان سالانه حدود 338 هزار تن گوشت مرغ تولید و بازار تقریبا 15 استان را تامین می‌کند، اما در روزهای اخیر شاهد کمبود مرغ و افزایش قیمت‌هایی هستیم که از نرخ مصوب بسیار بالاتر رفته است. این تناقض عجیب در حالی رخ می‌دهد که تولید استان کاهشی نبوده و حتی از نظر حجم در جایگاه دوم کشور قرار دارد.

از سوی دیگر معاون اقتصادی استاندار گلستان بارها درباره عملکرد دولتمردان در استان گفته نتیجه عملکرد ما  ( مسئولان استان) بر روی سفره‌های مردم مشخص خواهد بود اگر بتوانیم یک قلم محصول را به سفره مردم اضافه کنیم برای ما کافی است! اما با گرانی 134 درصدی نان، افزایش افسارگسیخته قیمت برنج و حالا هم گرانی عجیب مرغ، نه تنها چیزی به سفره مردم اضافه نشده بلکه سفره مردم کوچکتر و خالی‌تر هم شده است!

مسئولان جهاد کشاورزی گلستان گرانی مرغ را به عواملی مانند گرمای هوا، افزایش قیمت نهاده‌های دام و تاخیر در حمایت‌های مالی نسبت داده‌اند. اما سوال اصلی این است که چرا استانی که چنین ظرفیت تولیدی دارد، نمی‌تواند عرضه را متناسب با تقاضا تنظیم کند و مردم ناچارند مرغ را به قیمت‌های بالاتر از مصوب تهیه کنند؟

 گلایه‌های بازار؛ مصرف‌کننده و فروشنده هر دو ناراضی

این روزها بازار مرغ استان گلستان دچار التهاب و بی‌ثباتی شده است. از یک سو فروشندگان به دلیل کاهش عرضه و افزایش قیمت گلایه‌مندند، چرا که تقاضا کاهش یافته و در نتیجه فروش کمتر شده است. از سوی دیگر مردم به گرانی و کمبود مرغ معترض‌اند و مدیریت بازار را ناکارآمد می‌دانند.

این وضعیت باعث شده تعادل بازار به هم بخورد و افزایش قیمت‌ها به تورم عمومی دامن بزند. در نهایت، این فشار مستقیما روی دهک‌های پایین و متوسط جامعه وارد می‌شود که توان خرید مرغ را به شدت محدود کرده است.

عبدالعلی کیان‌مهر، معاون اقتصادی استاندار گلستان در جلسه کارگروه تنظیم بازار استان ضمن تایید مشکلات مرغداران استان گفته است: مرغداران دچار مشکلاتی هستند که باید به سرعت حل شود. مکاتبه‌ای با وزیر جهادکشاورزی انجام شده تا خط اعتباری ویژه‌ای برای زنجیره تولید مرغ در استان پیش‌بینی شود. او همچنین وعده داده که پیگیری‌های جدی برای حل این مسائل در روزهای آینده انجام خواهد شد.

درویشعلی حسن‌زاده، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت گلستان نیز بر بازگشت قیمت مرغ به نرخ مصوب تاکید کرده و از افزایش نظارت دستگاه‌های مربوطه خبر داده است. این اقدامات هرچند مثبت به نظر می‌رسند، اما تاکنون نتوانسته‌اند به طور کامل آرامش را به بازار بازگردانند.

کاهش جوجه ریزی و تاثیر آن بر بازار

نظری، مدیر طیور جهادکشاورزی گلستان، در توضیح وضعیت موجود گفت: کاهش جوجه‌ریزی در چند ماه اخیر، به دلیل گرمای شدید هوا و افزایش هزینه نهاده‌ها، مهم‌ترین عامل کاهش عرضه مرغ در بازار است. مرغداران با ریسک‌های زیادی مواجه شده‌اند که بخشی از آن به تعویق حمایت‌های نهاده‌ای بازمی‌گردد.

او آمار تولید روزانه استان را حدود 840 تن اعلام کرد و افزود که بخش قابل توجهی از این تولید به استان‌های هم‌جوار ارسال می‌شود و درباره قیمت مصوب 105 هزار تومانی هم گفت: قیمت 105 هزار تومان تا حدی هزینه‌های تولید را پوشش می‌دهد، اما باید شرایط بازار به گونه‌ای تنظیم شود که هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده متضرر نشوند.

نظری همچنین پیش‌بینی کرد با سرد شدن هوا و بهبود وزن‌گیری مرغ‌ها، عرضه به زودی افزایش یافته و قیمت‌ها تا پایان شهریور متعادل خواهد شد.

آنچه بیش از همه در این بحران جلب توجه می‌کند، ضعف مدیریت زنجیره تولید و توزیع است. گلستان با داشتن ظرفیت بزرگ تولید مرغ، باید الگویی موفق برای تأمین گوشت سفید در کشور باشد، اما ضعف هماهنگی بین دستگاه‌ها، عدم تامین به موقع نهاده‌ها و نبود یک برنامه جامع و منسجم باعث شده تا این استان با چنین مشکلات حادی مواجه شود.

اختصاص خط اعتباری می تواند صرفا یک راهکار کوتاه‌مدت باشد و بدون اصلاح ساختار مدیریتی، بحران‌های مشابه دوباره تکرار خواهد شد. نظارت دقیق‌تر بر بازار، حمایت واقعی از مرغداران، جلوگیری از واسطه‌گری‌های غیرمنصفانه و فرهنگ‌سازی در مصرف بهینه مرغ از جمله راهکارهایی است که باید به طور جدی دنبال شود.

 تاثیر اقتصادی بر اقشار ضعیف و متوسط

افزایش قیمت مرغ مستقیما فشار اقتصادی بر خانوارهای کم‌درآمد و متوسط وارد می‌کند. بسیاری از این خانواده‌ها که مرغ را یکی از منابع اصلی پروتئینی خود می‌دانند، اکنون مجبور به کاهش مصرف یا جایگزینی با مواد غذایی دیگر شده‌اند.

این وضعیت می‌تواند تبعات گسترده‌تری از جمله کاهش سلامت عمومی، افزایش نابرابری غذایی و فشار بر سایر بخش‌های اقتصادی به دنبال داشته باشد. بنابراین مدیریت دقیق‌تر و جامع‌تر بازار مرغ، نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از لحاظ اجتماعی نیز ضروری است.

بحران مرغ در گلستان، علیرغم ظرفیت تولید بالا، نمونه‌ای از ناکارآمدی مدیریتی در بخش کشاورزی است. اقدامات فعلی مسئولان نشان‌دهنده توجه به مسئله است، اما برای حل ریشه‌ای مشکلات نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت و اصلاح ساختارهای موجود هستیم.

افزایش جوجه‌ریزی، تخصیص اعتبارات ویژه، تقویت نظارت بر بازار و ارتقاء حمایت از مرغداران باید در اولویت قرار گیرد تا بازار به تعادل برسد و مرغ بار دیگر به سفره مردم بازگردد.

انتهای پیام/