خرم‌آباد صاحب نخستین پرونده پارینه‌سنگی ایران در یونسکو شد
مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان اعلام کرد: دره تاریخی خرم‌آباد پس از سال‌ها تلاش و کاوش، در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد و عنوان نخستین پرونده پارینه‌سنگی کشور را به خود اختصاص داد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، عطا حسن‌پور امروز جمعه هفتم شهریور در جشن بزرگ مردمی ثبت جهانی دره خرم‌آباد با بیان اینکه «پرونده‌ای پر فراز و نشیب، همچون گذر از هفت‌خوان رستم را پشت سر گذاشتیم»، اظهار داشت: نزدیک به 70 سال پیش سه دانشگاه معتبر جهان، یعنی «رایس»، «میشیگان» و «ییل» آمریکا تصمیم گرفتند برای کشف بخشی از پیشینه زیست بشر، پژوهش‌های گسترده باستان‌شناسی را در این دره آغاز کنند.
وی افزود: در همان زمان، باستان‌شناس برجسته، پروفسور «فرانک هول»، به همراه تیم خود حدود سه تا چهار سال در این منطقه به کاوش پرداخت و موفق شد پنج غار تاریخی را مورد بررسی قرار دهد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان گفت: پس از آن، گروه‌های دیگری از باستان‌شناسان خارجی پیش از انقلاب، و بعد از انقلاب نیز باستان‌شناسان ایرانی و لرستانی، کاوش‌های متعددی در این منطقه انجام دادند. لایه‌های نهفته زمین شکافته شد و اسناد ارزشمندی از قدمت چند ده‌هزار ساله این سرزمین به دست آمد.
وی بیان کرد: با وجود این کاوش‌ها، تا سال 1386 هیچ اقدام رسمی برای ثبت جهانی این منطقه صورت نگرفته بود. در آن سال، با تلاش‌های فراوان و حمایت‌های دکتر طالبیان، پرونده‌ای موقت به یونسکو ارسال شد. در آن زمان این افتخار را داشتم که به‌عنوان مدیر ثبت آثار استان لرستان، در کنار همکارانم در میراث‌فرهنگی ایفای نقش کنم.
حسن‌پور تصریح کرد: با این حال، از سال 1386 تا 1402 این پرونده در سکوت ماند؛ تا اینکه با کمک مدیران جدید و تلاش‌های مستمر، روند تکمیل پرونده شتاب گرفت و سرانجام در آبان 1402، وزارتخانه مسئولیت نهایی این پرونده را به ما محول کرد.
وی گفت: فرصت کوتاه بود، اما با همت جمعی و بهره‌گیری از یک تیم علمی مجرب متشکل از استادان دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، امام خمینی(ره) قزوین و بوعلی‌سینا، کار تکمیل و مستندسازی پرونده آغاز شد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان تصریح کرد: در همین مدت، هشت ارزیاب یونسکو بازدیدهای تخصصی خود را از منطقه انجام دادند و اقدامات گسترده‌ای در این راستا صورت گرفت؛ از جمله سامان‌دهی شش غار تاریخی و نصب درهای فلزی محافظ، ایجاد مسیرهای دسترسی استاندارد و نصب تابلوهای راهنما، اسکن لیزری غارها و مستندسازی دقیق داده‌ها، تأسیس یک موزه فاخر با همکاری رئیس موزه ملی ایران و بازگرداندن اشیای ارزشمند غارهای لرستان که پس از هفتاد سال از آمریکا به خرم‌آباد بازگشتند.
وی با بیان اینکه این موفقیت حاصل یک همگرایی ملی و استانی بود، گفت: همکاری بی‌نظیر سپاه پاسداران، پشتیبانی رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح، حجت‌الاسلام پورخاقان، حمایت‌های سردار باقری و تعامل سازنده تمامی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ــ به‌ویژه نمایندگان خرم‌آباد ــ مسیر را هموار ساخت.
حسن‌پور افزود: نقش شهید سردار سلامی در پیشبرد امور بی‌بدیل بود و تلاش‌های دکتر هاشمی و سایر مدیران استانی و شهری، از جمله شهردار و شورای اسلامی شهر خرم‌آباد، سبب رفع موانع متعدد شد.
وی ادامه داد: در کنار این تلاش‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و مردم لرستان با مشارکت گسترده خود ــ به‌ویژه در پاک‌سازی و لایروبی رودخانه‌ها ــ نشان دادند که در حفاظت از میراث سرزمینشان یک‌صدا هستند.
وی افزود: حضور آیت‌الله شاهرخی، نماینده ولی‌فقیه در استان، و خطبه‌های وحدت‌آفرین ایشان در نماز جمعه، سبب بسیج عمومی مردم شد و این انسجام اجتماعی نقشی تعیین‌کننده در موفقیت پرونده داشت.
حسن‌پور تصریح کرد: سرانجام در بیستم تیرماه و در جریان چهل‌وهفتمین اجلاس بین‌المللی کمیته میراث جهانی یونسکو، دره تاریخی خرم‌آباد به‌عنوان بیست‌ونهمین اثر ایران در فهرست جهانی ثبت شد؛ اثری که عنوان «کهن‌ترین پرونده ایران» و «نخستین پرونده ثبت جهانی حوزه پارینه‌سنگی کشور» را به خود اختصاص داد.
انتهای پیام/
