افزایش شمار زندانیان مهریه در خراسان شمالی
بر اساس آمارهای رسمی، هم‌اکنون حدود ۱۱۰ نفر از مردان خراسان شمالی به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه در زندان‌های استان روزگار می‌گذرانند. این آمار زنگ خطر افزایش بدهکاران مهریه را به صدا درآورده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد٬ کارشناسان حقوقی و اجتماعی بر این باورند که قانون مهریه در ایران، اگرچه بر پایه حفظ کرامت و امنیت مالی زنان تدوین شده، اما در بسیاری از موارد به دلیل تعیین مبالغ غیرواقعی، به بحرانی اجتماعی و حتی اقتصادی تبدیل شده است. آنان گفتند افزایش ناگهانی قیمت سکه و طلا باعث شده مهریه‌هایی که در گذشته در ظاهر قابل پرداخت بودند، امروز به تعهدات میلیاردی تبدیل شوند و این موضوع هم زوجین را تحت فشار مالی قرار می‌دهد و هم سبب پر شدن زندان‌ها از بدهکاران مهریه می‌شود.
ضرورت نگاه عقلایی و واقع‌بینانه زوجین
در هنگام عقد، روابط احساسی و فشارهای اجتماعی باعث می‌شود که برخی خانواده‌ها بدون توجه به توان مالی زوج، مهریه‌های سنگین را تعیین کنند. این نگاه باعث می‌شود همان هدیه‌ای که نشانه مهر و محبت است، به یک ابزار فشار و تنش حقوقی و خانوادگی تبدیل شود. آنان تأکید کردند مهریه باید بر مبنای توان واقعی پرداخت، سطح درآمد، و شرایط اقتصادی جامعه تعیین شود تا زوجین در آینده دچار مشکلات قضایی و مالی نشوند.
برخی از حقوقدانان معتقدند تعیین مهریه‌هایی که عملاً امکان وصول آن برای زن وجود ندارد و مرد قادر به پرداخت آن نیست، نتیجه‌ای جز افزایش پرونده‌های قضایی و زندانیان ندارد. آنان پیشنهاد کردند که قانون‌گذار می‌تواند با وضع سقف یا اعمال محدودیت‌های منطقی، مهریه را به شکلی تنظیم کند که از یک سو حق قانونی زن حفظ شود و از سوی دیگر، مهریه به بدهی غیرقابل پرداخت و بحران‌آفرین تبدیل نشود.
روایت یک زندانی؛ 490 سکه‌ای که زندگی را تغییر داد
یکی از زندانیان زندان مرکزی بجنورد گفت: حدود سه سال است که خانواده و خودم درگیر پرونده مهریه هستیم. مهریه تعیین‌شده 490 سکه بود. آن زمان فقط توانستم 700 هزار تومان پرداخت کنم. وقتی توان مالی نداشتم، چرا پذیرفتم؟ راستش را بخواهید، نمی‌دانستم چه عواقبی دارد.
این زندانی افزود: در زمان عقد، آگاهی زیادی نسبت به پیامدهای مهریه سنگین نداشتم و حالا به بهای آن، پشت میله‌های زندان قرار گرفته‌ام.
به گفته مسئولان، بخشی از زندانیان حتی در طول عمر خود یک سکه طلا هم به صورت واقعی ندیده‌اند اما هنگام ازدواج، مهریه‌ای با ده‌ها یا صدها سکه را پذیرفته‌اند.
یکی از مسئولان زندان در این زمینه اظهار داشت: بسیاری از این افراد امروز در معرض پرداخت مبالغ میلیاردی قرار گرفته و به دلیل ناتوانی، برابر قانون به زندان معرفی شده‌اند.
مهریه؛ هدیه‌ای که نباید به بحران تبدیل شود
کارشناسان و مسئولان قضایی استان معتقدند تعیین مهریه باید معقول و منطبق با واقعیت باشد. اگر زوجین در هنگام ازدواج توافق کنند که مهریه تنها در صورت استطاعت مالی زوج پرداخت شود، می‌توان از زندانی شدن بسیاری از مردان جلوگیری کرد.در این روش، هر زمان توان مالی مرد محرز شود، مهریه به زن پرداخت می‌شود و در غیر این‌صورت امکان وصول آن وجود ندارد.
مهریه در فرهنگ ایرانی به عنوان هدیه‌ای از سوی مرد به زن تعریف شده است. با این حال، کارشناسان اجتماعی می‌گویند تبدیل این هدیه به ابزاری برای فشار و بحران مالی می‌تواند بنیان خانواده و زندگی اجتماعی را تخریب کند.
قاضی تجدید نظر دادگاه خانواده استان در این زمینه به خبرنگار تسنیم گفت: پیشنهاد اصلی، تعیین تعداد سکه‌های کمتر و رعایت واقع‌بینی در تعیین مهریه است تا این سنت حسنه به معضلی اجتماعی بدل نشود.
به اعتقاد تحلیلگران، بازنگری در قانون مهریه باید با محوریت پیشگیری انجام شود. این اصلاح می‌تواند شامل آموزش‌های پیش از ازدواج، تشویق به تعیین مهریه‌های معقول، و پذیرش شروطی مانند پرداخت بر اساس استطاعت مالی باشد. در چنین حالتی، مهریه ماهیت هدیه‌ای خود را حفظ کرده و دیگر به عاملی برای فروپاشی کانون خانواده یا زندانی شدن افراد بدل نمی‌شود.
انتهای پیام/311
