خسارت خشکسالی به خوشه‌های گندم/ سقوط ۵۸ درصدی خرید
زمین‌های تشنه و دانه‌های نرسیده، خرید تضمینی گندم لرستان را از بیش از ۵۰۰ هزار تن در سال گذشته به ۲۱۲ هزار تن کاهش داد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، در سرزمینی که رودها قرن‌ها سخن‌گوی خاک بوده‌اند، سکوت آب نخستین نشانهٔ بحران است. در جایی که کوه‌های زاگرس استخوان‌بندی آن را شکل داده و رطوبت غربی‌ترین ابرها پوست این زمین را سیراب می‌کرد، از سال 1400 وارد دوره خشکسالی شد.
پیش از سال 1400 نیز نشانه‌هایی در آسمان بود. بارندگی در سال‌های پایانی دهه 1390 روندی ناپایدار داشت. دوره‌های بارش شدید، به‌ویژه در سال 1398، که با سیلاب‌های سهمگین همراه بود، جایش را به افت‌وخیزهای نگران‌کننده داد.
با آغاز سال زراعی 1400 ـ 1399، دستگاه‌های هواشناسی از کاهش بارش‌ها خبر دادند، اما آنچه رخ داد فراتر از پیش‌بینی‌ها بود. آغاز خشکسالی با مقیاسی استانی، گسترده، و با ریشه‌های ساختاری در اقلیم، مدیریت، و تغییرات جهانی آب‌وهوا.
خشکسالی در اقلیم لرستان، بیش از هرچیز به کشاورزی دیم آسیب زد. نظامی سنتی و متکی به باران که در مناطق کم‌برخوردار حکم نان شب را دارد.
آمارهای رسمی از وضعیت خرید گندم در لرستان تصویری نگران‌کننده از واقعیت زمین و دهقان در این استان ترسیم می‌کند. آمار خرید تضمینی گندم در سال 1404 نسبت به سال 1403 کاهش شدید 58 درصدی را تجربه کرده‌است.
جواد طهماسبی، مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی لرستان، در گفت‌وگو با تسنیم از افت نگران‌کننده خرید گندم در شهرستان‌هایی مانند کوهدشت و رومشکان در مقایسه با سال پیش پرده برداشت.
به‌گفته او خشکسالی به ریشه‌های مزارع دیم خسارت زده و آمار خرید گندم را در شهرستان‌های این استان نسبت به سال گذشته به‌طور چشمگیری کاهش داده‌است.
بنا به اعلام مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی لرستان، مجموع خرید تضمینی گندم در سال 1404 به 214 هزار و 840 تن رسید، درحالی‌که این رقم در سال گذشته 508 هزار و 679 تن بود.
پلدختر یکی از نمونه‌های تلخ امسال در گندم بود. خرید تضمینی در این شهرستان از 32 هزار و 525 تن در سال 1403 به تنها 8 هزار و 536 تن با کاهش 74 درصدی رسید.
کوهدشت، وضعیت بحرانی‌تری را تجربه کرد. خرید تضمینی گندم در سال گذشته بیش از 101 هزار تن بود، اما امسال تنها 12 هزار و 74 تن با افتی 88 درصدی به ثبت رسید. این سقوط، کوهدشت را به یکی از کانون‌های اصلی بحران در لرستان بدل کرد.
رومشکان اما تصویری حتی تلخ‌تر از قطب غلات داشت. از 14 هزار و 637 تن در سال 1403 به تنها 625 تن در سال 1404 با کاهش 96 درصدی سقوط کرد.
در خرم‌آباد آمار خرید گندم از 64 هزار و 20 تن به 18 هزار و 45 تن با افت 72 درصدی کاهش یافت تا حتی در مناطقی که متکی‌تر بر بارندگی‌های زمستانی بودند، بحران به‌وضوح رخ بنماید.
سراب‌دوره و ویسیان نیز از 7 هزار و 15 تن به 2 هزار و 84 تن با 70 درصد کاهش رسیدند. در شرق لرستان نیز وضعیت خرید گندم مسیری کاهشی را طی کرد.
خرید گندم در دورود از 41 هزار و 569 تن به 24 هزار و 327 تن با افت 41 درصدی کاهش یافت.ازنا با 45 هزار و 781 تن بیشترین خرید لرستان را به خود اختصاص داد، گرچه نسبت به سال قبل کاهشی 26 درصدی داشت.
الیگودرز نیز با 38 هزار و 618 تن در مقابل 59 هزار و 46 تن سال گذشته، افتی 35 درصدی ثبت کرد. در سلسله نیز خرید گندم از 26 هزار و 653 تن به 19 هزار و 466 تن با افت 27 درصدی رسید.
دلفان نیز که در سال 1403 بیش از 54 هزار تن گندم تحویل داده بود، امسال تنها 24 هزار و 541 تن عرضه کرد تا افت خرید گندم در این شهرستان نیز به کاهش 56 درصدی برسد.
بروجرد نیز با 20 هزار و 743 تن نسبت به 43 هزار و919 تن سال گذشته، افتی 53 درصدی داشت و بیشترین افت نسبی در رومشکان، کوهدشت و پلدختر رخ داد.
حالا سراسر نقشه لرستان از کاهش گندم در خشکسالی دوم نیم‌قرن رنج می‌برد. کوهدشت، خرم‌آباد، بروجرد، رومشکان، ازنا، پلدختر، دورود؛ هیچ‌کدام مصون نمانده‌اند.
اگر کشاورز لرستانی در پایان فصل، حاصل دست‌رنجش را کامیون‌به‌کامیون روانه سیلو می‌کرد، حالا باید با واقعیت‌های تغییر اقلیم، کاهش بارندگی، و ضعف زیرساخت‌های آبیاری، دست‌وپنجه نرم کند.
ارقام کاهشی خرید گندم در سال 1404 فقط به خود گندم اشاره ندارند. پشت هر عدد، هزار زمینی است که بارور نشد. هزار داسی است که بی‌کار ماند و هزار سفره‌ای است که نانش سبک‌تر شد.
انتهای پیام/644/.
