رقابت کنکوری مدارس غیردولتی/ وقتی سند تحول آموزش‌وپرورش به حاشیه می‌رود!
غلبه کنکورمحوری در مدارس به‌ویژه در مقطع متوسطه دوم، صدای اعتراض جمعی از معلمان، اولیای دانش‌آموزان و حتی خود دانش‌آموزان را بلند کرده است؛ معضلی که به باور کارشناسان، اجرای کامل سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش را به حاشیه برده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد، غلبه فرهنگ کنکورمحوری در نظام آموزشی، به یکی از جدی‌ترین موانع تحقق اهداف سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش تبدیل شده است. اسناد و شواهد موجود نشان می‌دهد که تمرکز بی‌رویه مدارس بر آموزش مبتنی بر تست و حل سؤالات چندگزینه‌ای، بخش قابل‌توجهی از ظرفیت تربیتی نظام تعلیم و تربیت را از بین برده است.
کنکور محوری؛ ترمز تحقق ساحت‌های سند تحول
بر اساس برخی از امار و روایت شاهدان عینی بیش از 70 درصد برنامه آموزشی مدارس غیردولتی متوسطه دوم در شهرهای بزرگ، حول محور آمادگی برای کنکور طراحی و اجرا می‌شود؛ این در حالی است که سند تحول بنیادین، شش ساحت اصلی تربیتی ـ از تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی گرفته تا تربیت اقتصادی و حرفه‌ای ـ را به عنوان چارچوب جامع تعلیم و تربیت تعیین کرده است.
کارشناسان آموزشی معتقدند این تمرکز تک‌بعدی بر قبولی در دانشگاه‌های برتر، سبب تضعیف آموزش مهارت‌های زندگی، کاهش تعاملات اجتماعی دانش‌آموزان و بی‌توجهی به پرورش روحیه کارآفرینی شده است.
یکی از معلمان باسابقه بجنورد در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت: «دانش‌آموزی که چهار سال تمام فقط تست زده، نمی‌تواند در عرصه‌های اجتماعی و حرفه‌ای موفق عمل کند؛ چنین رویکردی خلاف فلسفه وجودی سند تحول است».
برخی مسئولان آموزش‌وپرورش خراسان شمالی نیز، راهکار حل این معضل را بازمهندسی نظام ارزیابی تحصیلی کشور و جایگزینی آن با شیوه‌ای می‌دانند که ارزیابی جامع‌تری از توانایی‌های متنوع دانش‌آموزان ارائه دهد. به گفته این مسئولان، تداوم روند فعلی، عملاً سند تحول بنیادین را به یک متن تشریفاتی بی‌اثر تبدیل خواهد کرد و شکاف میان اهداف نظام آموزشی و نیازهای واقعی جامعه را عمیق‌تر می‌سازد.
سند تحول در حاشیه، مدارس در سایه کنکور
غلبه کنکورمحوری در مدارس به‌ویژه در مقطع متوسطه دوم، صدای اعتراض جمعی از معلمان، اولیای دانش‌آموزان و حتی خود دانش‌آموزان را بلند کرده است؛ معضلی که به باور کارشناسان، اجرای کامل سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و تحقق ساحت‌های شش‌گانه تربیتی را به حاشیه برده است.
یک معلم باسابقه رشته علوم انسانی در بجنورد در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: تمام تمرکز مدرسه روی نتیجه کنکور است. از ساعت هنر و ورزش کم می‌کنیم، ولی ساعت کلاس تست‌زنی اضافه می‌شود. این یعنی خداحافظی با بخش مهمی از تربیت دانش‌آموز.
دانش‌آموز سال دوازدهم رشته تجربی نیز با گلایه از فشار مضاعف برنامه‌ها می‌گوید: دیگر فرصتی برای خواندن کتاب غیردرسی یا شرکت در برنامه‌های فرهنگی نداریم. همه چیز خلاصه شده در آزمون‌های آزمایشی».
الهام حسینی، مادر یکی از دانش‌آموزان محصل در مدرسه غیردولتی بجنورد، هم با نگرانی از وضعیت موجود می‌گوید: «این‌همه هزینه برای شهریه می‌دهیم که بچه‌مان فقط تست بزند و در جلسات مشاوره کنکور شرکت کند. ولی کسی به تربیت اخلاقی، مهارت ارتباطی یا اعتمادبه‌نفس بچه توجه ندارد.
مدیر آموزش‌وپرورش بجنورد، مهدی خطیب‌زاده، در واکنش به این دغدغه‌ها تصریح کرد: «رسالت مدارس، تربیت همه‌جانبه دانش‌آموزان در قالب شش ساحت سند تحول است. اگر این توازن به نفع کنکور به هم بخورد، هدف اصلی آموزش‌وپرورش محقق نخواهد شد.
بر اساس بررسی تسنیم، 70 درصد برنامه آموزشی برخی مدارس غیردولتی استان به آمادگی آزمون سراسری اختصاص یافته و سهم کمتری برای ساحت‌های اجتماعی، هنری و بدنی باقی مانده است؛ روندی که به گفته کارشناسان، در صورت ادامه، فاصله میان اهداف سند تحول و واقعیت مدارس را روزبه‌روز بیشتر خواهد کرد.
مدارس دولتی به گوش باشند/ سند تحول اصل است
مهدی خطیب‌زاده مدیر آموزش‌وپرورش مرکز خراسان شمالی نیز بر ضرورت پایبندی این مراکز به اصول سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش تأکید کرد و اظهار داشت: مدارس غیردولتی موظفند انتظارات والدین دانش‌آموزان را در چارچوب این سند و با رویکرد جامع تربیتی محقق سازند.
وی با انتقاد از تمرکز صرف برخی مدارس بر آموزش کنکوری افزود: بی‌توجهی به ساحت‌های تربیتی، روان‌شناختی و مهارت‌های زندگی، موجب بروز چالش‌های جدی در آینده دانش‌آموزان می‌شود.
خطیب‌زاده یادآور شد که براساس اصول قانون اساسی و سند تحول بنیادین، آموزش باید در قالب شش ساحت اصلی شامل: اعتقادی، عبادی و اخلاقی؛ اجتماعی، سیاسی؛ زیستی و بدنی؛ زیبایی‌شناختی و هنری؛ اقتصادی و حرفه‌ای؛ و علمی و فناوری پایه‌گذاری شود.
الیاس علی‌پور، رئیس اداره مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی آموزش‌وپرورش بجنورد نیز گفت: موسسان مدارس غیردولتی از ارکان اصلی نظام تعلیم و تربیت کشور هستند.
وی ظرفیت بالای این مدارس را فرصتی برای تحول بنیادین در آموزش دانست و افزود: با بهره‌گیری از خلاقیت و امکانات این مراکز، می‌توان گام بلندی در ارتقای کیفیت تربیت نسل آینده برداشت.
علی‌پور همچنین بر لزوم تعامل مستمر میان آموزش‌وپرورش و موسسان مدارس غیردولتی تأکید کرد و گفت: این ارتباط، کلید موفقیت در تحقق اهداف والای سند تحول و ارتقای جایگاه نظام آموزشی است.
انتهای پیام/311/.
