فرماندهی که جنگ را با ایمان پیش می‌برد
اندیشه شهید محمود باقری بر «بازدارندگی فعال»، دقت در هدف‌گیری، گمنامی راهبردی، خودکفایی، و ایمان به عنوان سوخت اصلی قدرت متمرکز بود. او معتقد بود قدرت باید دشمن را از فکر حمله بازدارد.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، شهید محمود باقری رکن آبادی، فرمانده موشکی نیروی هوافضای سپاه از گمنام‌ترین سرداران و فرماندهانی است که در تجاوز تحمیلی 12 روزه رژیم صهیونیستی و امریکا به کشورمان، در بامداد 23 خرداد به شهادت رسید. شهید باقری از رزمندگان دوران دفاع‌مقدس بود که از همان زمان با شهید طهرانی‌مقدم همراه شد و بعد‌ها به فرماندهی موشکی نیروی هوافضای سپاه رسید و در این جایگاه، چند عملیات مهم، چون حمله به پایگاه عین‌الاسد امریکا در عراق و عملیات وعده صادق 1 و 2 را انجام داد. در گفت‌و‌گویی که با کاوه، نویسنده کتاب آذرخش گمنام (زندگینامه سرلشکر شهید محمود باقری) داشتیم، سعی کردیم تا گامی ولو کوچک در معرفی بیشتر این شهید گرانقدر برداریم که در عین گمنامی، خدمات ارزنده‌ای ارائه داده بود.
یگان موشکی سپاه از دل دفاع‌مقدس شکل گرفته بود. شهید محمود باقری از چه زمانی به این یگان ورود کرده بود؟
همانطور که شما هم اشاره کردید، جرقه‌های حضور شهید باقری در هوافضای سپاه از دوران دفاع مقدس شکل گرفت. در زمان جنگ شهر‌هایی مثل اندیمشک و دزفول زیر بمباران دشمن بی‌دفاع مانده بودند و رزمندگانی مثل شهید باقری شاهد مظلومیت مردم این شهر‌ها بودند. در آن روز‌ها به دلیل تقویت نیروی هوایی و ارتش بعث عراق و تحریم‌هایی که به کشورمان اعمال می‌شد، ما توان پاسخ مناسب به دشمن در بمباران شهرهای‌مان را نداشتیم. از همان روز‌ها فکر ایجاد یک نیروی موشکی قوی که توان مقابله با دشمن را داشته باشد در ذهن افرادی، چون محمود باقری که از شاگردان شهید حسن طهرانی مقدم بود، شکل گرفت. در همین خصوص یکی از مهندسان قدیمی یگان موشکی سپاه تعریف می‌کرد: یک روز پس از بمباران یکی از شهر‌های جنوبی کشورمان، برای بررسی لاشه موشک دشمن به منطقه رفتیم. سردار باقری که یک رزمنده جوانی بود، کنار ویرانه خانه یکی از اهالی ایستاده بود، یک دختر بچه با چشم‌های گریان نزدیک شد و به ایشان گفت: شما می‌توانید خانه ما را بسازید؟ شهید باقری نتوانست در آن لحظه پاسخ آن دختر بچه را بدهد، اشک در چشم‌هایش جمع شد و از آن محل رفتیم. همان شب ایشان ما را جمع کرد و گفت: ما نمی‌توانیم خانه‌های ویران شده را بسازیم، ولی می‌توانیم کاری کنیم که دیگر هیچ خانه‌ای در ایران ویران نشود. این یک وظیفه‌ای است که برعهده ما قرار دارد.
اشاره کردید شهید باقری از شاگردان شهید طهرانی مقدم بودند، بنابراین آشنایی و همرزمی آنها به دوران دفاع مقدس برمی‌گردد؟
بله همینطور است. در واقع شهید باقری از پیشکسوتان یگان موشکی سپاه بودند که از دوران جنگ با شهید طهرانی مقدم همراه شده بودند. اتفاقاً حاج حسن طهرانی مقدم یک تعبیر و گفته زیبایی در خصوص شهید محمود باقری داشتند. ایشان یکبار گفته بودند: وقتی محمود برای اولین بار به یگان ما آمده بود، یک جوان ساکت، جدی با نگاه نافذ بود. از او چند سؤال فنی پرسیدم که خیلی خوب جواب داد. اما چیزی که من را بیشتر جذب کرد، نگاه نافذش بود...
یک بخشی از کتاب آمده که شعار شهید باقری در خصوص تولید موشک‌ها این بود «ما خودمان می‌سازیم» رویکردی که مورد تأکید رهبری نیز قرار دارد. این نوع نگاه چه ویژگی به کار شهید باقری بخشیده بود؟
برای پاسخ به این سؤال باید اشاره‌ای کنم به صحبت‌های سردار شهید حاجی زاده که در یک مصاحبه‌ای گفته بودند حضرت آقا راضی به خرید موشک نبودند و می‌گفتند باید موشک‌ها در داخل کشور ساخته شوند. در واقع این شعار «ما خودمان می‌سازیم» شعار شهید طهرانی مقدم و شهید حاجی‌زاده هم بود. شهید محمود باقری به تأسی از این شهدای گرانقدر این شعار را دنبال می‌کرد و باور قلبی‌اش هم همین بود. شهید باقری زیر نظر شهید حاجی‌زاده، مالک اصلی شهر‌های زیر زمینی موشکی سپاه بودند. در زندگی جهادی این شهید گرانقدر آمده که ایشان تیم‌های تحقیق و توسعه ایجاد کرده بود و پروژه‌هایی را دنبال می‌کرد که در نگاه اول دست نیافتنی به نظر می‌آمدند. مثل پایگاه‌های عظیم موشکی در دل زمین و کوه‌ها که اکنون نه یک رؤیا بلکه واقعیتی عینی هستند و در تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی و امریکا نیز دیدیم چطور موشک‌های ما دور از دسترس دشمن قرار داشتند و تا روز آخر جنگ با قدرت به تجاوز دشمن پاسخ می‌دادند.
از خود شهید باقری تعبیری یا سخنی وجود دارد که نشان دهنده نوع نگاه ایشان به بحث موشکی باشد؟
اتفاقاً در کتاب یک سخنی از ایشان آورده شده که در بین خود بچه‌های هوافضا گفته بودند. این سخن بعد از شهادت ایشان منتشر شده است. ایشان گفته بود: برادران! اینجا که ایستاده‌ایم نه یک تونل بلکه بطن یک ملت است. این موشک‌ها نه آهن و آلیاژ که غیرت فشرده تاریخ این سرزمین هستند. هر قطعه‌ای که می‌سازید و هر خط کدی که می‌نویسید، بدانید پاسخی است به اشک آن مادر شهیدی که فرزندش زیر آوار مانده است. پس در کارتان خطا نکنید. اینجا دقت یک وظیفه فنی نیست. یک تکلیف شرعی است.
جایی خواندم که ایشان حدود 15 سال فرمانده موشکی هوافضای سپاه بودند. بنابراین خیلی از عملیات‌های بزرگ موشکی ایران زیر نظر شهید باقری فرماندهی و اجرا شده بودند؟
بله، حمله به پایگاه عین‌الاسد امریکا در عراق یکی از این موارد است. یا عملیات وعده صادق یک و دو که در دوره فرماندهی این شهید گرانقدر انجام شدند. متأسفانه ایشان در روز 23 خرداد و در ساعات اولیه حملات دشمن به شهادت رسیدند و در عملیات وعده صادق 3 نبودند، ولی چنان نظم و ترتیبی در یگان‌شان ایجاد کرده بودند که در نبود فرمانده نیز موشک‌های ما تنها چند ساعت پس از حملات دشمن، به سمت سرزمین‌های اشغالی رفتند و جمعاً عملیات وعده صادق 3 در 22 موج انجام گرفت. اتفاقاً یک خاطره از عملیات حمله به پایگاه عین‌الاسد به نقل یکی از همرزمان ایشان وجود دارد که در کتاب زندگینامه ایشان «آذرخش‌گمنام» هم آورده‌ایم. ایشان گفته بود شب حمله به عین‌الاسد سردار حاجی‌زاده دستورات را با قاطعیت صادر می‌کرد. ولی شهید باقری با نگاه‌های نافذی که داشت در سکوت عجیبی فرو رفته بود. این راوی می‌گوید وقتی اولین موشک شلیک شد، همگی الله‌اکبر گفتیم. اما شهید باقری زیر لب ذکری را زمزمه می‌کرد. بعد‌ها فهمیدیم آیت‌الکرسی می‌خواند. ایشان جنگ را با ایمان پیش می‌برد.
شهید باقری فرمانده یگان موشکی سپاه بود، اما چطور می‌شود از ایشان به عنوان یک فرمانده گمنام یاد می‌شود؟
ایشان یک چهره رسانه‌ای نبود. همیشه سعی می‌کرد در گمنامی کارش را انجام بدهد. در واقع اجازه می‌داد که قدرت موشک‌ها حرف‌شان را در صحنه عمل بزنند. همین گمنامی هم باعث شده بود، سرویس‌های اطلاعاتی دشمن ایشان را به عنوان یکی از اهداف اصلی‌شان در نظر بگیرند. شهید باقری سال‌ها قبل از شهادت از سوی امریکا تحریم شده بود. این موضوع نشان می‌دهد دشمن چقدر روی ایشان و توانایی‌هایش حساس بود. باقری فرماندهی بود که سعی می‌کرد به جای هر حرفی عمل کند. استراتژی و دیدگاه‌های خاص خودش را هم داشت. اهل غرور نبود و دشمن را دست کم نمی‌گرفت. در کتاب هم آمده که در یکی از جلسات، یکی از فرماندهان با غرور از قدرت ایران سخن گفته بود. شهید باقری پس از صحبت‌های ایشان گفته بود: غرور آفت قدرت است. دشمن را نباید حقیر بشماریم. ما باید آنقدر قوی شویم که دشمن حتی در محاسبات ذهنی‌اش هم گزینه جنگ با ما را خط بزند. قدرت ما برای ایجاد صلح است نه جنگ افروزی.
اشاره کردید شهید باقری در خصوص روند تولید یا گسترش موشک‌ها استراتژی خاصی را دنبال می‌کرد. استراتژی ایشان چه بود؟
شهید باقری روی دقت موشک‌ها توجه خاصی داشت. در خصوص مؤلفه «دقت» مقام معظم رهبری نیز تأکید داشتند باید موشک‌ها دقت زیادی داشته باشند و به مردم عادی لطمه نزنند. برهمین اساس شهید باقری هم در یک جایی گفته بودند: «قدرت ما در کشتار کور مردم نیست. ما مثل دشمنان‌مان عمل نمی‌کنیم. قدرت ما در این است که از فاصله 2 هزارکیلومتری یک ساختمان مشخص را که مرکز فتنه و نفاق است هدف قرار دهیم و به غیر نظامی‌ها آسیبی وارد نکنیم.» یک استراتژی دیگری که ایشان دنبال می‌کرد این بود که می‌گفت دشمن باید بداند ما قوی هستیم، اما نباید بداند چقدر. این ابهام خودش بخشی از بازدارندگی است. بگذارید نام موشک‌ها مشهور باشد نه ما... همچنین ایشان روی بومی‌سازی صدرصدی موشک‌ها نیز خیلی توجه داشت و با وابستگی فنی مخالف بود. اگر قرار بود مثلاً یک قطعه‌ای وارد شود؛ ایشان به جای دور زدن تحریم‌ها کل پروژه را مدتی متوقف می‌کرد تا آن قطعه در داخل کشور تهیه شود. در یک نگاه کلی دکترین ایشان بر «بازدارندگی فعال»، دقت در هدف‌گیری، گمنامی راهبردی، خودکفایی، و ایمان به عنوان سوخت اصلی قدرت متمرکز بود. او معتقد بود، قدرت باید دشمن را از فکر حمله بازدارد. جمیع خصوصیاتی که شهید باقری داشت باعث شد تا دشمن روی ترور ایشان حساس‌تر شود. نهایتاً حاج محمود باقری در بامداد 23خرداد 1404، در جریان حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به یکی از مراکز هوافضای سپاه به همراه سردار حاجی‌زاده و جمعی از نیرو‌های هوافضای سپاه به شهادت رسید. این حمله نشان‌دهنده هدف‌گذاری دشمن علیه هوافضای سپاه ایران بود.
به نظر شما این شهید گرانقدر چه میراثی از خودش به یادگار گذاشته است؟
میراث او نه تنها موشک‌های پیشرفته‌ای مانند شهاب، قدر و فتاح است، بلکه «خودباوری ملی» و دکترین دفاعی هوشمندی است که شاگردانش ادامه می‌دهند. او ثابت کرد ایران می‌تواند با اراده، تحریم‌ها را به فرصت تبدیل کند. باید به ایشان لقب «معمار گمنام آسمان‌ها» را بدهیم. سردار باقری ترجیح می‌داد در گمنامی کار کند و اجازه دهد قدرت موشک‌ها سخن بگوید. او با علم و ایمان، آسمان ایران را به «آسمان خشم» برای دشمنان تبدیل کرده بود. اما خودش در سایه بود و خط و منش گمنامی را دنبال می‌کرد.
منبع: جوان
انتهای پیام/
