غلامرضا ناصح؛ مهندسی که برق ایران را معنا کرد
غلامرضا ناصح، زاده خراسان جنوبی بود. او مؤسس سندیکای صنعت برق و مدیری بود که پنج دهه از عمر خود را صرف توسعه، آموزش و نهادسازی در این صنعت کرد. او بود که برق ایران را معنا کرد و در ششم مرداد ۱۴۰۴ دار فانی را وداع گفت اما نامش همچنان میدرخشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، صنعت برق ایران در ششم مرداد 1404 یکی از ستونهای بیادعای خود را از دست داد. مهندس غلامرضا ناصح، چهرهای برجسته، مؤسس سندیکای صنعت برق و مدیری که پنج دهه از عمر خود را صرف توسعه، آموزش و نهادسازی در این صنعت کرد، در 89 سالگی در تهران درگذشت. فروتنی، صداقت، پاکدستی و صدای روشنِ حقیقت، میراث او برای جامعه فنی و مدیریتی کشور است.
تولد در خراسان، آغاز در شوکتیه
بر اساس گفتههای محمدامین ناصح در مراسم یادبود، زندهیاد غلامرضا ناصح در سال 1315 در خانوادهای فرهنگی در شهر بیرجند متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در دبیرستان شوکتیه بیرجند و سپس در دبیرستان مروی تهران گذراند و با رتبه ممتاز فارغالتحصیل شد. او از نخستین فارغالتحصیلان رشته مهندسی برق دانشگاه تهران در دهه 1330 بود.
مهندسی از زاهدان تا تهران؛ مدیر در بحران، صبور در توسعه
ناصح فعالیت حرفهای خود را در دهه 1340 با سرپرستی برق زاهدان آغاز کرد. پس از آن، در مقام مدیرعامل برق مناطق مختلف کشور از جمله کرمان، کرمانشاه، خراسان، شیراز و تهران ایفای نقش کرد.
در دوران دفاع مقدس و همزمان با بمبارانهای مکرر پایتخت، او مسئولیت مدیریت تأمین و توزیع برق شهر تهران را بر عهده داشت؛ مأموریتی که با تدبیر و انضباط مدیریتیاش، بدون قطعیهای گسترده و بحرانی به انجام رسید (منبع: اظهارات خانواده در یادواره) در مقاطعی نیز بهعنوان مشاور وزیر نیرو منصوب شد و نقش مؤثری در تنظیم سیاستهای کلان وزارت نیرو ایفا کرد. شیوه مدیریت او مبتنی بر برنامهریزی، پرهیز از شعارزدگی، و توجه به سرمایه انسانی بود.
معمار نهاد تخصصی صنعت برق
در سالهای ابتدایی دهه 1360، غلامرضا ناصح به همراه جمعی از متخصصان برجسته، از جمله زندهیاد محمد پارسا، اقدام به تأسیس سندیکای صنعت برق ایران کرد.
او در دو دوره نخست، ریاست هیئتمدیره این تشکل را برعهده داشت و در مقام یک نهادساز، تلاش کرد تا روابط بین تولیدکنندگان، مدیران، و نهادهای تصمیمساز دولتی را ساختارمند کند. (منبع: وبسایت رسمی سندیکا - ieis.ir)
مهندسی که مینوشت؛ فصلنامه «ستبران»
مهندس ناصح، سردبیر فصلنامه «ستبران»، نشریه تخصصی سندیکای صنعت برق ایران نیز بود. او شخصاً هر شماره را مطالعه و با دستخط نستعلیق و دقیق خود، اصلاحات و یادداشتهایی را برای ارتقاء محتوای علمی نشریه ارسال میکرد.
در یادنامهای منتشرشده توسط سندیکا آمده است: او مجله را خطبهخط میخواند، گاهی تحسین میکرد و گاهی با نرمی اصلاح میخواست. اما هرگز نسبت به کیفیت محتوای علمی، بیتفاوت نبود.
معمار اخلاق، در مدیریت فنی
به تعبیر فرزندش، مهندس غلامرضا ناصح با تار و پود صنعت برق ایران گره خورده بود. او نهتنها بنیانگذار سندیکا، بلکه معمار اخلاق در مدیریت فنی بود. شخصیتی دانا، گرهگشا، فروتن و پاکدست داشت؛ و در طول خدمت خود، زبان به تملق نگشود و همواره بر لبه تیز حقیقت گام برداشت.
همکارانش، او را «صدای خردمندی در سازمانهای فنی» میدانستند؛ کسی که در عین تخصص، اهل تعامل، آموزش و فروتنی بود.
(منبع: یادواره فرزند مرحوم در مراسم بزرگداشت، خبر فارسی)
تکریم در زمان حیات؛ از پارسا تا کارآفرینان ایرانی
در نشست شبهای کارآفرینان ایرانی (تیر 1404) که به تجلیل از پیشکسوتان صنعت برق اختصاص داشت، از مهندس ناصح بهعنوان یکی از چهرههای مؤثر و صبور در توسعه زیرساخت برق کشور یاد شد. همچنین در مراسم بزرگداشت زندهیاد محمد پارسا، ناصح بخشی از خاطرات تأسیس سندیکا را روایت کرد و بر ضرورت حفظ نهادهای صنفی تأکید کرد.
خاموشی جسم، روشنایی نام
غلامرضا ناصح در صبح شنبه 6 مرداد 1404 (28 ژوئیه 2025) در تهران درگذشت. مراسم تشییع پیکر او روز چهارشنبه 8 مرداد ساعت 9:30 صبح در قطعه 99 بهشت زهرا برگزار شد.
سندیکای صنعت برق ایران در بیانیهای رسمی با قدردانی از خدمات پنجاهساله او، فقدان این مهندس اندیشهورز را به جامعه صنعتی کشور تسلیت گفت.
ناصح خاموش نشد، چون روشن کرده بود
غلامرضا ناصح، مهندسی بود که فقط برق انتقال نداد؛ بلکه فکر، فرهنگ، و صداقت را نیز در خطوط صنعت جاری کرد. او همانگونه که مدارهای برق را طراحی میکرد، شبکهای از اعتماد، دانش و نهادسازی را نیز مهندسی کرد.
جسمش خاموش شد، اما نام و اثرش در تار و پود صنعت، همچنان میدرخشد.
انتهای پیام/ 257